Lögberg - 07.08.1930, Page 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 7. ÁGT3ST 1930.
Skíðaför í Alpafjöllum
Dagana lengir hægt og hægt.—
Uppi við fjallakofann rýkur glitr-
andi úðinn upp úr dinimum gljúfr-
um. Endalaus víðátta af gráu sand-
‘Sorfnu grjóti blikar undir sól að sjá,
en jöklarnir eru huldir heillandi
móðu.-------Úti við sjóinn grúfa
skúraflókar yfir boðunum. Hress-
andi lykt af gróandi þangi minnir
mann á, að gaman væri að liggja við
útsker og horfa á gljástrokna sels-
skrokka byltast um klappirnar. —
Tvö reginöfl, haf og háfjöll, kveikja
á blysuni endurminninganna og
bregða upp dýrðlegum myndum. öfl
þessi hirtast oft hreinræktuð gegn
um aldir í einni persónu: í annan
stofn ef til vill formenn, sem sóttu
hákarla út á yztu mið, i vetrarbylj-
um og hroðasjó, í hinn : fjallabænd-
ur rauðeygðir, hvatlegir og bjartir
yfirlitum. Þegar þessi höfuðeigindi
mætast í algerðri andstöðu, verður
annað tveggja undan að láta, eins og
þegar skriðjöklar velta heljarbjörg-
umeða æðisgengið hafrót hristir
verið misrik í huga manns, en til
þeirra á að telja máttugasti þáttur
þróunarinnar—útþráin. Hún er ó-
viðráðanlegt afl, sem ekki lætur
stjórnast af hamingju eða óhám-
ingju og ekki tekur tillit til lífs eða
dauða, enda' sterkari en hvort-
tveggja. Allur fjöldinn þekkir ekki
umbrot þessara afla, eða hefir svæft
anna hregður fyrir snæhérum og
einstaká forvitnu rádýri. Við för-
um fram hjá þorpum og bændabýl-
inn P. er af góðum svartfellskum
ræningjaættum. Hann er stórleitur
og nefsíður, og þegar hann talar, er
eins og hann hafi einungis eina setn-
ingu að segja. Samt verða sögur
hans 1 jóslifandi og ógleymanlegar
Fjallabúar standa í dyrum og °& klæðast litum hinna þungbrýndu
fjalla ættlands hans. A brjóstinu
ber hann stórt nisti, og í því eru
myndir af—tveim hestum !
Skáldið okkar er Bæheimsbúi,
sem velur hugsunum sínum sjald-
gæf orð, og yrkir fyrir þá, sem gefa
um.
totta pípur sínar, sem eru venjulega
feikna langar og útskornar haglega.
Þeir eru í útsaumuðum hjartar-
skinnsbuxum og Ijósgráum stutt-
jökkum með græna skúfhatta á
höfði. Alstaðar er tekið á móti
manni með kveðju fjallabúa: “Griiss ser l'ma Þl að skilja þau. Hann er
Gott, Bergheil!” fGuðkveðjur, heill' oft þunglyndur, því eitt sinn á
á fjöllumlý. Lestin er full af skíða- i stríðsárunum, er hann kom heim í
fluginu, þá er skíðamaðurinn haf-
inn yfir allar venjulegar hugsanir,
því þá koma hugmyndir eins og
leiftur, og aðstreymi frá ókunnum
]>ólum lýsir sem snæljós. Maður get-
ur náð ofsahraða á járnbraut, flug-
vél eða öðru fartæki, en maður losn-
ar aldrei við þá vitund, að fartækið
sé knúð áfram. Skíðin eru aftur á
móti eins og hugur manns, og smá-
vægar jafnvægisbreytingar stjórna
fluglétt þessum einföldu farskjót-
um Skaða öndurdísar úr Jötunheim-
um.
Hver hryggurinn af öðrum er
fólki. Piltarnir hlæja að ungu stúlk
unum og kalla þær skíðahéra.—Alt
af þrengjast dalirnir, unz fjöllin,! lidu> niöur > gaddinn, í óheflaðri
þung og ógnandi, virðast grúfa histu °& pappírsklæðum. Þegar
yfir lestinni. Hin kuldalega hátign ' skáldið fer meö Elsu-ljóð, vikna
fjallanna hefir áhrif á samferða- ía!lir’ jafíivel ólátabelgurinn svissn-
fólkið. Það talar rólega, með þyngri I eski’ fem annajs dansar stökkdans
áherzlu, og ýmsir fara að rifja upp i eftiJ útfarar-ljóðum. Einn félaginn
sniðskorinn. Altaf taka við nýir
kynnisför, þreyttur og snjáður, var i dalir og svelgir með trjáslitrum,
æfintýralegar hreystisögur, sem
i er úr furuskógum Eistlands. Hann
gerst hafa í harðri baráttu við blind- j er rolegur °g þunglamalegur, eins
hríðar og ísklambraða tinda. Sessu- | °S elgsdýr, en þegar hann byrjar
nautur minn er gamall maður með a® tala> er riiður þúsund vatna í rödd
Franz Jósefs skegg. Hann sagði , hans-
himinhá standbjörgin. öfl þessi geta mer soSu skelfingar-brúarinnar. j Að áliðnu kvöldi tekur húsbóndi
........... "Brúin sú er hér inni í dalnum,” j g*tar sinn og syngur með voldugum
sagði hann. "Áin er þar í hvítfyss- i undirleik kvæði um hetjur Ty'rol-
. au við borgaralegt strit og daufar j hJálP ?UÖS °g hins heilága föður i
matarvonir. Þeir, sem því óláni ! ^alzl>urg- Þetta var i þá daga er
sæta, ýmist aumkva eða hæða þá, j erkih*skuparnir í Salzburg-kastalan-
sem fæddir eru með ólgu þeirri og , um stjórnuðu Berchtesgadener •
ósköpum, sem útþránni fylgja. A ! lan<?'' Pud'r ráðstefnunnar var sá,
ferðalagi vex hraði lífsins. Ótal aö akveðið var að færa djöflunum í
andstæðum bregður fyrir í snöggu 1 glhnu mannf°rn—vanfæra konu.—
ljósi og rífa í hengla hugmvndir : f eir tóku umkomulausa, gullfagra
andi strengjum. Aður fyr toldi j f jalla. Svisslendingurinn danzar
aldrei brú á henni. I vorflóðun- j stökkdans fjallabúa, skellir lófum á
um sópuðust þær af og stöplarnir mjaðmir, hné, leggi og iljar, og
með. í skessukötlunum í gilinu möl- j bringsnýst eins og hvirfilvindur.
uðust meterþykk tré í spýtur á stærð
við tjóðurhæla. Þá héldu karlarnir
í dalnum ráðstefnu og báðu um
verið að grafa ástmey hans, Elsu 1 grjótkömbum og fannhengjum.
Svissarinn tekur hvert loftstökkið
af öðru. Hann er okkar slyngastur
á skíðum. I ótal krókaleiðum þjót-
um við milli trjánna og klettanna.
Við hverja sveiflu gýs upp mjall-
strókur, en skíðin glymja við hjarn-
ið. Alpasveiflan ’er öruggust í syona
torfærum. Það er snögt hliðar-
stökk. Öðrum stafnum er stungið
niður og um leið kastar maður sér
upp, snýr sér í loftinu og kemur nið-
ur með skíðin þversum við brekk-
una. Þegar bakpokinn er þungur,
fær margur kollhnýs. Skíðin leggja
sig eftir snjósveipunum, átökin eru
líkust því, er góðhestur skiftir um
gang á flugferð. Sumstaðar hend-
ýmsu tægi og með ýmsar áætlanir
verða beinlínis að börnum og leika
sér aftur að smáhlutum af hjartans
einlægni. Eg hefi séð fólk á bað-
stöðum reyna að leika sér í sandin-
um eins og börn, en það verður
venjulega alveg utangarna—ofmikið
af prjáli og fáránleik hinnar út-
reiknuðu menningar liggur í loft-
inu. En hérna í afskektum kofa,
umluktum af hamslausum náttúrú-
öflum, verða menn ósjálfrátt börn.
Alt er svo stórt og ægilegt, að mað-
ur finnur sína eigin smæð.
Nú erum við stödd uppi við tinda
hins steinrunna hafs í litlum bjálka-
kofa. Úti hamast norðaustan blind-
hríð og hristir rambundna þakbjálk-
ana, svo þeir svigna eins og öldu-
stokkar á úthafsskipi í hliðarsjó.
Hópur fólks, sem gleymt hefir
tilverunni og því, sem átti að verða,
leikur sér heilan dag. Prófessor, sem
annars heldur fyrirlestra í sálar-
fræði í einni stórborg álfunnar, seg-
ir nú æfintýri af manninum, sem
leitaði að ókunnu ströndinni, en það
var maður, sem gengið hafði sig upp
að hnjám við að leita að lampa ei-
lifðarinnar og brotist upp á 7 snævi-
þakta fjallstinda til að hafa tal af 7
snæklukkum, sem voru einar færar
um að vísa leiðina til ókunnu strand-
arinnar.
Þegar liðið var dags og litla stúlk-
Við Lystarleysi og Svefnleysl.
Fólk, sem efir litla matarlyst
og á bágt með svefn, ætti að fá
sér Nuga-Tone þegar í stað; þarf
það þá ekki lengi að bíða batans.
Þetta er styrkjanudi meðal, það
skerpir meltinguna, eykum mat-
arlystina, styrkir taugar 0g vöðva
og veitir væran svefn.
iNuga-Tone nemur í brott úr
líkamanum öll óeilnæmi og veikl-
andi efni, er tekið hafa sér þar
bækistöð; það er enn fremur á-
riiXkÍHrrr ‘simii-ÍScnn &ætt við blöðru nýrna sjúk-
UUODjOrg ðlguroson dómum, og byggir á skömmum
__1930.) f*'na UPP alf Hkamskerfið. Sér-
hver sá, er finnur mjög til þreytu,
Aðfaranótt hins 21. jún í þ. á„ eða slits, ætti samstundis að fá
andaðist hér í borginni ekkjan sér Nuga-jTone. Þetta ágæta með-
isrifsssiTbSÆí s
Hún sást ganga gloð 1 bragði til ur hann þegar útv€gað það.
i Ferðafélagi íslands, sem hefir við-
tækar ferðaáætlanir á stefnuskrá
sinni. Með samvinnu við þýzk-
austurríska fjallafélagið og félagið
"Toppen” i Noregi mætti vinna
stórvirði á skömmum tima.
Heill á fjöllum!
Guðmundur Einarsson
frá Miðdal.
—Eimreiðin.
hins staðbundna lífs.
Xm
. stúlku, sem hafði galdrað sjálfan að-
dýragarði i útjaðri stórborgar,: stoSarPrest biskupsins til ásta við
sér maður tæringarveik ljón dragast ?**’,’ ,muruSu hana inn * annan
áfram samá hringinn dag eftir dag. hruarstopuhnn- Sogurnar segja, að
Svipur þeirra er svo skelfingarfull- hlJoð stulkunnar hafi heyrst um
ur og sorglegur, að engin orð fá lýst. a'lan. dallnn> °& að hún hafi ^
Hálfblindur örn lemur vængjastúf- *V0 atakanlega um híalP, að menn
unum í búrrimla sína. Hann er hætt- ,e’^. *e.m ,voru .latnir framkvæma
verkið, hafi orðið sturlaðir; annars
ur að sitja beinn. — Þarna hangir
samskotabaukur, og hjartagóðir
menn láta í hann peninga til að
kaupa ný dýr. Gamalmenni hreinsa
götur og bera þunga stafla af múr-
steinum, en fyrir innan búðarborð
stendur fílsterkur, herðabreiður,
ungur maður og afhendir vindlinga.
Maður fer um óhreinar járnbrautar-
stöðvar, eimspúandi ferliki stynja
og rymja. Iðandi kös af fólki bíð-
ur við þröngt hlið, eins og skapgóð-
ar kviarollur. — Borgir með gilda-
skálum, speglum, dansandi fólki,
handa- og fótalausum stríðsmönn-
um, sem sitja í ískrandi frostinu og
hneigja höfuðiö eins og vélbrúður,
hvort sem þú leggur pening í ó-
hreinu húfurnar eða ekki. Maður
fær blöðin rétt inn um lestar-glugg-
ann og les langar romsur um, að
iðnaðurinn sé í blóma og skólakerfi
landsins það bezta í heiminum, en
andspænis manni situr tötrum klædd
átján ára stúlka á hörðum rimla-
bekk. Hún hefir þennan langþjáða
vonleysissvip, sem auðkennir þá,
sem áttu enga æsku. Vafalaust
vinnúr hún í vindlingaverksmiðju
fyrir 60 aura á klukkustund. Eftir
nokkur ár eru lungu hennar hálf-
skorpin af eiturlofti, en fíngerðu,
grönnu hendurnar skorpnar og
sprúngnar sem gamalt bókfell. A
fjölförnu torgi er slegið upp planka-
skýli. Þar standa fjögur skáld og
selja bækur sínar, grindhoraðir og
illa klæddir. Fram hjá ganga ve!
strolpir Gyðingar með ljóshærðar
stássmeyjar úr einhverju danshúsi.
1 dönsum fo'rtíðar er stórfeldur
máttur, og er fróðlegt að bera þá
saman við tízkudansa, sem eru
"búnir til” árlega, aðallega fyrir
blóðlitla slæpingja, til að dansa eftir
klæmnum "saxaphon”-ropum í næt-
urklúbbum stórborganna. Eg minn-
ist að hafa séð Kúrda dansa eftir i
ískrandi tónum reyrflautunnar í!
marglitu luktarljósi við tjalddyr á
gulum foksandinum—hálfbera, ljós-
brúna flökkumenn með höfuðbúnað
og fjúkandi slæður í öllum regnbog-
ans litum, hávaxið, sinabert fólk,
með tígrisdýrs-hreyfingar og gló-
andi augu. Það var náttúran i sinu
upprunalegarf eðli, grímulaus, mátt-
ug, ægileg.
Að morgni er skafrenningur með
háröfi í suðaustri. Það spáir blíð-
ist maður milli snjóstrengjanna frá' an dökkhærða var orðin þreytt á að
trjánum. Þettaerlif! ]Jað er hægt snúast ] þjóðdansinum við Svissar-
að verða hrifinn, hægt að verða kát- ann okkarj Settist hún hjá gamla
ur> °& gleðin getur birst i ótal mynd- j fjallaberserknum frá Salzburg og
en tofrar fjallanna taka mann | bað hann að segja nú verulega hrika-
Þeir líkjast berg- . jegt f jallaæfintýri. Þá rétti tröllið
sig í sætinu eins og eik eftir felli-
byl og hóf söguna af Járngeiri hin-
um makalausa, sem er tírólsk þjóð-
sagnahetja á borð við Þóri útilegu-
mann hjá okkur Islendingum.
Hin þunga bassarödd sögumanns-
ins og örlagaþungi sögunnar lætur
okkur alveg gleyma hamförum nátt-
úrunnar. Þeir, sem ákafastir eru
sparka í eikarkubbana á eldstæðinu,
og nú rekur hvert æfintýrið annað.
I um
I
ovæntum tökum.
máli eða dularfullum hljómum.
Hver, sem einu sinni hefir orðið
snortinn af fjallatöfrum, hann er frá
þeirri stundu bergnunúnn, hann leit-
ar ávalt til fjalla á meðan andi hans
er frjáls. Fyrir þessu liggja lögrnál,
sem eru ofar orðtækum skilningi.
L’m hádaginn er ilt skíðafæri, því
sólbráð er mikil, og maður verður
að nota svo dökk snjógleraugu, að
maður getur varla varast hættur.
\oru þeir engar kveifur, því í hinu viðri með sólarupprás. Aðeins
alkunna syndaherbergi’ í Salzburg- , tindaraðirnar standa upp úr kófinu.
kastala voru þeir vanir að hjólbrjóta ' ötal skörðóttir kambar lykkja sig út
nornir og steikja þær stúlkur við í sortann. Leiðin upp á "Steinhaf-
hægan eld, sem voru of fagrar til að ið” er snarbrött og illkleif á síðurn,
lifa. Gamli maðurinn lækkaði nú enda þótt rnaður hafi selskinnsborða
ronúnn og hélt áfrarn: ‘Óp stúlk- undir skíðum sínurn trl að varna
unnar i stöplinum heyrir rnaður oft þeim að renna aftur á bak. Ef hlýtt
enn í dag. Eitt sinn vorunt við átta 1 er í veðri, má alt af búast við snjó-
ungir menn að fella tré í nánd við , flóðum á þessari leið. Þau sópa
brúna. Þá heyrðum við glögt þung- j digrum grenitrjám nteð sér eins og
ar stunur undir brúnni, og þegar við , eldspýtnarusli niður i dal. En nú
kornum nær mátti heyra, hvernig j höfum við ekkert að óttast, því
múrinn var rifinn og krassaður eins 6nemma morguns falla aldrei nema
Suður í Alpafjöllum, í afskektum
dal milli hárra jökulklæddra tinda,
stendur lítið gistihús. Gestastofurn-
ar eru lágar, samanreknar úr þung-
um bjálkum. Gamlar, málaðar bjór-
könnur með útflúruðum tinlokum
standa á veggsyllunum. Gestgjafinn
er gamall og hærður, en brjóst hans
er breitt og sterkt eins og á skógar-
birni. Hann hefir um dagana bjarg-
að 17 mannslifum úr stórhríðum,
snjóflóðum og bergvillu. Húsmóð-
irin er knýtt og bækluð orðin, eins
og grenitré, sem staðið hefir öld á
fjallskambi, þar sem allir vindar
næddu. Hún á í horninu grazíu og
gamalt balsam til að græða þá með,
sem hrapað hafa á f jöllum og slopp-
ið með skeinur og beinbrot. í kofa
þessum ætlum vér félagar að mæt-
ast á ákveðnum degi. Við höfum
ekki sést nú í þrjú ár, því meginlönd
og úthöf voru á milli.
Niðri á láglendinu er snjórinn
farinn að minka. Lestin brunar til
fjalla. Há og tignarleg gnæfa þau
við rauðgráan himin, bláhvít, skörð-
ótt, endalaus keðja. Langt í suðri
ber úfna hásléttu yfir tindaþyrping-
arnar. Það er áfanginn "Steinhafið”
f'Steinerne MeerJ, keppikefli allra
skíðamanna, sem komast vilja upp
úr núðjum hlíðum. Þó her allra
hæst hyrnu “Wattmanns,” enda
horfir steinrisinn, kona hans og 7
börn éþamúg í þjóðsögum) yfir
land Andreasar Hofers: Tirol. Dal-
irnir þrengjast meir og meir, og
skógarnir þéttast. Inni á milli stofn-
og með berum nöglunum. Loks
voru barin þrjú högg svo hrikti í
brúnrti. Þegar áin hamast á stöpl-
um, heyra vegfarendur oft hljóðin.
Vesalingur! Guð veri sál hennar
náðugur!”
Nú var farið að dimma. Óreglu-
legir, flöktandi skuggar af lestinni
kastast inn í myrkviðið á báða bóga
°g týnast loks út í sortann, dansa
þar við vatnaskrímsl, villuljós og
fjallaanda. Lestin nemur staðar.
Síðasta kippinn upp að kofa gömlu
hjónanna verður maður aö klöngr-
ast upp bratt einstigi og bera skiðin
ásamt gildum bakpoka. Hrímþokan
er lögst yfir dalinn og Konungs-
vatnið fKönigssee). íshellan á vatn
inu brestur og brakar í sífellu. Nífalt
bergmál svarar uppi í fjallshlíðinni
en tindarnir mótast óglögt við gul-
svart loftið
Upp að gistihúsinu litla komum
við másandi og guðum á gluggann
Út kemur kamla vinkonan okkar
bregður hendi fyrir augu og hróp-
ar: “Jesus, Maria, Joseph! Griiss
Gott! Ist er nicht da, der islandische
Bcrgkraxler!” (Er hann ekki þarna,
íslenzki fjallaprílarinn !J.
Þegar inn kemur í dökkreyktu
sæluhúss-stofuna, standa fjórir
menn upp snögglega. Þeir eru veð-
urbarðir og grannir, eins og ungir
furustofnar. Fjallamenn heilsast
eftir þriggja ára fjarveru, eins og
ekkert hafi í skorist, næstum því
steinþegjandi, en handtakið er fast.
Einn vantar í hópinn, litla heims-
horna-flækinginn, sem ætlaði sér að
verða málari í Múnchen. Hann kom
þangað hnýttur og bæklaður eftir
ýmsar mannraunir, nefbrotinn eftir
Alaska-björn, en svo eldfjörugur,
að hann gat jafnt danzað f jalladans-
inn þótt hann væri búinn að vaka
2—3 sólarhringa við svaðilfarir og
selja-dansleika. Jú, hann var orð-
inn friðlaus af ferðaþrá, var hættur
að mála, hættur að dansa og þáði
varla bjór. Svo lagði hantr af stað
með farfuglunum suður á Sýrland.
Nú dansar hann víst í Arabaheim-
boðum á volgum sandinum. ölkoll-
urnar eru fyltar með þykkum bæ-
erskum bjór. “Skiheil!” éhe'H á
skíðum!) segir gestgjafinn og
drekkur úr könnu sinni í einum teyg
án þess að depla augunum. Nýjum
beykikubbum er kastað á arininn
og pípurnar fyltar. Sex menn, sem
töfrar fjallanna hafa bundið órjúf-
andi vináttuböndum, sitja þarna við
rauðleitt lampaljósið og rifja upp j
gamlar endurminningar. Jugoslav-
lausaskriður. Eftir því sem hækkar
í hliðunum, verður skógurinn kyrk-
ingslegri, unz við taka kræklóttar
dvergfurur. Einstaka grenitré
stendur upp úr brúskunum á víð og
dreif, hnýtt og bæklað. Hérna held-
ur Alpa-gemsan sig vetur og sumar.
Þær príla fram á yztu nafir, hnar-
reistar og frjálslegar, eins og vind-
urinn—Teta sig eftir syllum í næst-
um lóðréttum vegghömrum, jafn
léttilega og á jafnsléttu. Það er
fróðlegt að bera þessi frjálslegu dýr
saman við kynsystur þeirra, heima-
geitina, sem eftir þúsund ára þrælk-
un er orðin að símjólkandi, tjóðr-
aðri horkráku og skrækir ámátlega.
Fiallaörninn, sem áður sveif hér
yfir tindunum, sést nú varla meir,
enda drap eitt einasta veiðifífl 1000
þeirra á síðasta mannsaldri, og
stærði sig svo af því í hirðveizlum.'
í 2000 metra hæð fer að verða vart
við loftbreytingu. Maður verður
svo flugléttur, að jafnvel bakpok
inn, sem áður ætlaði að sliga mann,
virðist fisléttur. Blóðið streymir
örar, og hugsunin verður skýrari.
Tindunum við sjóndeildarhringinn
fjölgar. Þeir hafa hver sinn svip
og eðli. Nú gyllir sólin toppana, og
þeir roðna meir og meir, unz þeir
eru orðnir gegnsæir eins og glóandi
málmur. Skafrenningsslæður og
hrímþokubönd auka á töfra Alpa-
glóðarinnar. Dalirnir eru vafðir
grænblárri slikju, Konungsvatnið er
nú að sjá eins og mjór fjólulitaður
borði niðri í dalnum. Við erurn í
ríki vindanna, Steinhafinu. Enda-
lausar raðir af úfnum fjallakömb-
um, vafalaust gamlir skriðjökulsfar-
vegir, tættir eins og skotgrafir, blasa
við auganu.
Þegar stormurinn æðir hér í al-
gleymingi er ekki þægilegt að daga
uppi á bersvæði, það sýna krossarn-
ir, sem standa hingað og þangað upp
úr snjónum: Krossar, með barna-
lega máluðum myndum af helfrosn-
um mönnum, ártölum og ósk til
þeirra, sem fram hjá fara, um að
biðja fyrir sál þess látna. Fjalla-
menn líta annars ekki sorgaraugum
á þessi tákn minninganna. Þeir
mega altaf búast við sömu afdrifum
og eru flestir hóti nær þeim gamla
siðnum, sem kendi mönnum að taka
dauðanum karlmannlega. Það er
m.unur á því að verða úti á fjöllum
og því að örmagnast við borgar-
nautnir fyrir aldur fram,—seigdrep-
andi eiturnautnir og sællífi.
Þegar mjallrokan þýtur um eyr-
un og skíðin strjúka vart hjarnið á
Yið spennum því yfirhafnirnar á
skíðastafina, til að skýla okkur fyr-
ir næingi, og fáum okkur snjóbað
og látum síðan sólina verma okkur.
"Austr sék fjöll af flausta
f’erli geisla merluð.”
Augað leitar víðáttunnar, og úti í
iðandi tíbránni staðnæmist það við j
tinda Keisarafjalla, þar sem einn fé-
lagi núnn hrapaði til dauða fyrir fá-
um árum. Snjórinn breiðir helgi-
blæju yfir fjöllin, og þau líta sak-
leysislega út i flóði sólarinnar. —
Maður veit lika, að suður í Meran
eru nú fyrstu vorblómin að gægjast
upp úr snjónum.
Þegar hrímþokuflókarnir skella a
tindunum og myrkrið læðist upp úr
dölunum, blasir við okkur litið
bjálkahús—hið fyrirhugaða náttból
okkar. Þannig löguð hús hefir
þýzk-austurríska fjallafélagið bygt
á víð og dreif um öll fjöllin. Lykl-
ana að þeim fær maður hjá eftir-
litsmönnum þeirra, því aðeins þau
stærstu og fjölsóttustu eru opin alt
árið.
Fólk það, sem maður hittir hér
uppi á hásléttunum, er frjálslegt,
opinskátt, skemtilegt og hjálpfúst.
Öllurn er gert jafn hátt undir höfði.
Þeir, sem ef til vill eru þreyttir eða
hrjáðir eftir erfiðar dagleiðir, fá að
hvíla sig á meðan að aðrir framreiða
kvöldverð í sameiningu. Stórir við-
arkubbar eru bornir að eldstónni, og
spírituslogar teygja sig upp úr.
ferðaeldavélunum og kasta flögr-
andi skuggum á veðurbarin andlit.
Læknar elda baunasúpu með spiki
eins samvizkusamlega og þeir væru
að gera vandasaman holskurð. Svo
setjast allir við langt plankaborð og
matast við kertaljós. Gulleitt ljósið
sameinast Jjægilega eikarlitnum á
loftbjálkunum, sem eru reknir sam-
an eins og máttarviðir í úthafsskipi.
Að lokinni máltíð eru sagðar sögur
úr ríki vindanna. Síðan eru dýnur
breiddar á svefnbjálkana og fólk
vefur sig • inn í ullarteppi sín og
hvílupokana. Svo sofnar hver við
annars hlið, karlar og konur, án til-
lits til alls og allra.
Þegar fyrsta moygunskíman gæg-
ist inn um glugganh, eru allir á fót-
um. ískyggilegar veðurdunur er að
heyra frá tindunum, og kolsvartir
hríðarmekkir þyrlast fyrir glugg-
ann og kveða ömurlega við strornp-
inn. Tröllslegur ferðamannafor-
ingi frá Salzburg verður fyrstur til
að líta út og kemur inn aftur með
þá fregn, að þennan dag fáum við
að halda kyrru fyrir og skoða í mal-
poka náungans. Yngra fólkið er nú
ekki sérlega hnuggið yfir þeirri
fregn. Allur flokkurinn tekur sig
til að dubba upp kofann fyrir reglu-
lega fjallahátíð. Lítil, þeldökk
fjallamær er duglegust. Hún byltir
öllu upp og niður í kofanum. Að
lokum er gamli fjallaforinginn orð-
inn eitt bros og gengur ötulast fram
í að hjálpa stúlkunni.
Enda þótt svona fjallaskemtanir
geti orðið þeim, sem taka þátt í þeim,
meir en ógleymanlegar, þá má búast
við, að frásögur um þær verði lit-
lausar og barnalegar, því höfuð-
máttur þeirra liggur fyrir utan tak-
mörk málsins. Hópur manna af
Eistlendingurinn segir söguna af sól-
arsyninum og jötunmeynni, og altaf
þrengist hringurinn við eldstóna.
Á þriðja degi slotar hríðinni.
Fannbarðir tindarnir koma hver af
öðrum upp úr snærokinu. Eftir ó-
veður á fjöllum koma oft sólardag-
ar. Þá telur maður æfi sína í eykt-
um. Dalir og fjöll, dagar og nætur,
nýtt fólk og nýjar sögur á kvöldin
við arininn. Milli dimmra tinda
liggur blýgrátt fjallavatn. Þar vex
myrkviði hvað um annað þvert.
Heilar þvögur af hálffúnum trjám
steypast með snjóflóði niður í hyl-
dýpið. Á hásléttunni upp við
Matterhorn þreyta sannir fjalla-
menn skíðastökk af þökum kaf-
fentra bjálkakofanna. Þar er harð-
snúinn Norðmaður, sem tekur 50
metra skíðastökk eins léttilega og
þegar kría steypir sér eftir síli. En
á kvöldin stendur hann uppi á stóli í
bjálkakofanum okkar og syngur
norskar spilamannsvísur svo falskt,
að allir tárast af hlátri.
Niðri í Innsbrúck mætir maður
mjókggjuðu ferðafólki. Það drekk-
ur ölkelduvatn í pottatali, til að
styrkja taugarnar, skiftir um föt
þrisvar á dag, ber á sig olíu og hnot-
vatn til að dekkja húðina, fær sér
svo breiðleitan Tiról-strák til að
draga sleða sína eitthvað upp í
hrekkurnar. Um miðjan daginn
horfa þessir meinleysingjar á ein-
hvern skautagarp hoppa yfir röð af
tunnum, en á kvöldin er skeggrætt
um, hver hafi verið fínastur um dag-
inn. Því fyrir fólk þetta eru búin
til marglit föt og rafmagnshitaðir
nefpúðar.
Land mitt við heimskautabaug má
hrósa happi yfir því, að ár þess
verða ekki allar brúaðar og að nef-
púðafólk þetta mundi víla fyrir sér
að sofa í tjaldi uppi í óbygðum, þar
sem klakinn fer aldrei úr jörðunni
alt sumarið. En ef einhverntíma
verður of þröngt um vini okkar ofan
af hásléttum Alpafjalla, munu
hjarnbungur Hofsjökuls Kerlinga-
fjalla verða athvarf þeirra. Með
það fyrir augum vildi eg stofna fé-
lag fjallamanna Islands, en það yrði
félag þeirra, sem telja ekki spor sín
og leggja vilja eitthvað verulegt í
sölurnar til að ryðja brautir fyrir
vakandi æsku. Væri ef til vill æski-
legt, að fjallafólk þetta væri deild
herbergja sinna að kVeldi, — en
fanst örend í rúmi sínu morgun-
inn eftir. — Alt var í röð og reglu,
— hún hafði stigið um borð á
fleyi drauma-guðsins, og látið í
haf. Hinir ótal-mörgu vinir henn-
ar glöddust yfir þessari rólegu og
þjáningalausu burtför.
Guðbjörg sál. var fædd 12. júlí
1851 — skorti þrjár vikur í 79
æfiárin, er hún lézt. Hún var ætt-
uð og upprunnin úr Langadal í
Húnavatnssýslu. Mér er ókunn-
ugt um ætt hennar—og æfi heima;
en af ýmsu réði eg það, að hún
hefði alist upp í umkomuleysi
nokkuru, og lítt átt þess kost, að
leggja rækt við bókhneigð sína
eða fegurðarsmekk. En alt til
þess síðasta hafði hún ánægju af
bókum — og frá síðustu árunum,
og næði þeirra, liggur eftir hana
feiknamikið af fagurlega g^rðum
hannyrðum. Marga góða íer
skeytlu sagði hún mér, numda á
ungdómsárunum. — Hún hafði
uppáhald á þessari t.d., taldi hana
vera eftir föður Valtýs sál.;
“Víða fara seggir á sveim,
Og sóa tímans arði.
—Á endanum komast allir heim,
Upp að Geita-skarði.”
Frá íslandi fluttist Guðbjörg
sál til. N. Dakota. Þar giftist hún
ekkjumanni, Jóhannesi Sigurðs-
syni frá Viðvik í Hjaltadal, og tók
að sér heimili hans og börn. Af
börnum Jóhannesar sál. er einn
sonur á lífi, Peter Johnson lög-
fræðingur, og nú Senator í þingi
Idaho ríkis, til heimilis að Sand
Point, Ida'ho. Lét hann sér ant
um stjúpmóður sína alt til hins
síðasta, og annaðist um útför
hennar, ásamt nánum vinum hér.
Til Seattle fluttu þau Jóhannes
og Guðbjörg í apríl 1889 — rétt
fyrir “stóra brunann”, sem mjög
er minnisstæður öllum, er sáu, og
stór-viðburður talinn á “uppvaxt-
arárum” borgarinnar. Voru þau
hjónin því á meðal frumbyggjenda
hér, — tóku sinn þátt í hinum
fyrstu félagslegu samtökum, og
kyntust þeim, er smábættust við í
hópinn. Um iþau má með sannii
segja, að “þeir verða eigi taldir, I
sem viku að þeirra garði,” því þau
voru sann-íslenzk að gestrisni.
Þar var ætíð haldið uppi hrein-
skilnum, skýrum og skemtilegum
samræðum, sem Jóhannes var fyr-
ir, — og Guðbjörg var aldrei á-
nægðari, en er hún gekk um beina
fyrir gesti sína.—Þau munu hafa
flutt í eigið hús í þeim hluta borg-
arinnar, er Ballard nefnist, árið
1896, og bjuggu þar til þess er Jó-
hannes dó, vorið 1910 — og ekkj-
an síðan ein um nokkur ár. Þau
sáu ætíð með ráðdeild fyrir hag
sínum.—Það var eitt af einkenn-
um Guðbjargar sál., að vilja marg-
endurgjalda hvern smágreiða, sem
henni var gerður. — Mér er sem
hún standi hér við hlið mér og
mig að-þakka hugheilt og hlýtt
hinum ágætu nágrönnum og vin-
um, sem létu sér ant um hana síð-
an hún varð ein á vegferðinni og
þreytan færðist yfir. Hún varð
fyrir óviðjafnanlegri ástúð og vin-
áttu fjarskyldra, sem svo er nefnt,
enda var 'hún sjálf svo trygg og
vinföst, að gott er slíkt að muna.
Jarðarförin fór fram þann 24.
júní. Séra Kolbeinn Sæmundsson
flutti ræðu, Gunnar Matthíasson
söng sóló og ísl. söngflokkurinn
tvo sálma. Það var fjöldi fólks
I saman kominn, og ilmríkar rósir
alt um kring. Það má vel vera, að
þar hafi ekkert skyldmenni verið
við, — en loftið var þrungið af
vinarkveðjum og hlýjum endur-
minningum.
Jakobína Johnson.
Seattle, Wash., 24. júlí 1930.
Dánarfregn.
Rósa Jónsdóttir Johnson andað-
ist á Betel, þann 27. júlí, eftirað
hafa verið rúmföst og þjáð í sex
mánuði. Hún var fædd 6. jan.,
1848; voru foreldrar hennar: Jón
Jónsson og Hólmfríður Teitsdótt-
ir, er lengi bjuggu í Kiðjahvammi
á Vatnsnesi, í Húnavatnssýslu.
Rósa giftist Rafni Jónssyni; mun
hann hafa verið hálfbróðir séra
Páls Jónssonar 1 sálmaskálds, er
síðast var prestur í Viðfík. Þau
féru frá íslandi 1873, dvöldu í
Ontario, komu til Gimli í fyrsta
innflytjendahópi árið 1875, dvöldu
á Lundi, síðar við íslendinga-
fljót, í ísafoldarbygð, og svo á
Gimli. Þar dó Rafn heit. 5. marz
1904. — Þeim hjónum varð sjö
barna auðið, á lífi eru nú:
Friðhólm, búsettur í Winnipeg.
Anna, kon)a Gisla Magnússonar,
einnig búsett í Winnipeg. Valdi-
mar, kvæntur Guðrúnu Sigur-
geirsdóttur, búsettur á Gimli.
Sigurlín, Mrs. Hugh Devereaux,
í Bracebridge, Ont.
Barnabörn Rósu heitinnar eru
21 að tölu, og barnabarnabörn 9.
Rósa átti dvöl á Betel frá 12. júní
1920. Hún var lengi æfinnar
heilsuveil, fíngerð að upplagi og
snyrtileg kona í framgöngu og
verkum.
Hún var jarðsungin frá Betel,
29. júlí, af séra Sig. Ólafssyni.
Dánarfregn.
Jónas Sigurberg Einarsson, út-
vegsbóndi og fiskimaður, andað-
ist að heimili sinu á Gimli þann
24. júlí, eftir að hafa verið rúm-
fastur í tvær vikur, en var lengi
veill að heilsu. Hann lætur eft-
ir sig ekkju, Jóhönnu Þórunni
(Jóhannesson)\ Einarsson, ásamt
sex börnum, aldraðri móður og
mörgum systkinum. Hann var
efnismaður á bezta aldri/ Hans
verður nánar minst isíðar.
KENNARA vantar fyrir Reykja-
víkur skólahérað, frá 1. sept. til
31. des. 1930, og frá 1. marz til
30. júní 1931. Umsækjendur til-
taki mentastig og kaup óskað eft-
ir. Tilboð sendist til undirrit-
aðs,
B. A. Johnson,
Sec.-Treas.
Reykjavík, Man.
MACDONALD’S
FiiieCut
Bezta tóbak I heimi fyrir þá, sem
búa til sína eigin vindlinga.
Gefinn með
ZIG-ZAG
nakki af vindlingapappír.
HALDIÐ SAMAN MYNDASEÐLUNUM
ZT9