Lögberg - 07.08.1930, Side 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 7. ÁGÚST 1930.
Bls. 3.
Sérstök deild í blaðinu SÓLSKIN Fyrir börn og unglinga
1
RÓÐURINN.
V.
“Svona, áfram, piltar,” sagði Sverrir, “við
megum ekki missa nokkurt ártog.”
Bogi deif árinni í aftur, og hásetarnir reru
eins og áður.
“Við skulum reyna að láta Kára róa fram í,
svo þrjár árar séu á borð,” sagði Sverrir og
tók frá stýrið.
Kári settist fram í háls og tók við árinni.
Sverrir reri aiftast á stjórnborða.
Kári hamaðist við árina. Ágjöfin óx.
Honum þótti ekki sem bezt að róa, því að
stundum misti hann árarblaðið upp úr sjónum,
áður en hann varði-
“Hvað er þetta? reyndu að sitja á þóftunni,
drengur,” sagði Gunnar og seildist aftur fyrir
sig, til að reisa Kára upp.
Hann hafði dottið aftur á bak yfir þóftuna
og misti árina upp úr keipnum.
Kári sagði ekkert orð, en skreið aftur upp
á þóftuna og varaði sig betur en áður.
“Munar okkur nokkuð, pabbi?” kallaði
Kári.
“Sérðu það ekki, drengur, það fluggengur?
Við skulum róa jafnt og þétt, einatt smástytt-
ist í land.”
Langa-lengi talaði enginn orð. — Allir reru
af kappi. Báturinn hentist upp .á báruhrvgg-
ina og steyptist svo niður í dalina aftur.
Öðru hvoru varð að ausa, því að mikið gaf
á bátinn. ?
“Ekki sér maður Tindinn, þegar báturinn
er niðri í bárudölunum, ” sagði Kári við sessu-
naut sinn.
“Það þykir nú ekki svo mikið, iþó skeri af
Tindinn, við eru öðru eins vanir,” ansaði
Gunnar.
“Á, eruð þið vanir meiri báru en þetta?”
spurði Kári.
“Já, já, það er oft miklu verra í sjóinn en
nú, en þó er skrambans mikil kvika. Þér þætti
nú bera á bárunni þeirri arna, ef við sigldum
beitivind.”
“Ber ekki minna á bárunni, þegar siglt
er?” spurði Kári.
“Ekki er það nú ætíð.”
Sverrir leit um öxl sér. Var þá ekki talað
meira að sinni, en róið þegjandi-
“Hvað er klukkan, pabbi ?” spurði Kári eft-
ir nokkura þögn. Honum var farið að sárleið-
ast, hvað óttalega seint gekk.
“Það er kringum miðaftan,” sagði Sverrir.
“Hvenær verðum við þá komnir heim?”
•spurði Kári.
“Það er nú undir því komið, hvað þolnir
við verðum að róa, og hvort hann rýkur.”
“Ertu hræddur um að hann geri rok?”
“O-neþ við verðum komnir heim fyrir
klukkan níu, ef alt gengur vel, og hann rýkur
kannske ekki fyr,” sagði Sverrir.
Nú varð löng þögn.
Ekkert hejrrðist, nema hvinurinn í veðrinu,
ölduhljóðið og áraglamið.
Kári var farinn að telja áratogin sér til af-
þreyingar. Hann taldi hundrað. Og aftur
taldi hann hundrað. Loks hætti hann því.
“Eg er orðinn uppgefinn,” sagði Kári við
sessunaut sinn.
“Legðu upp, strákur, það munar ekkert um
þig, hvort sem er.”
“Nei, upp skal ég ekki leggja, fyr en árin
dettur úr höndunum á mér,” sagði Kári og
reyndi að taka árinni rösklegar í en áður.
“Þú mátt leggja uj>p, Kári,” sagði Sverrir,
greip stýrið og setti fyrir bátinn. “Eg ætla
að stýra upp í vörina-”
Kári varð óumræðilega feginn að hvfla sig,
en langtum fegnari varð hann að hevra, að
komið var upp undir vör.
VI.
Það var farið að dimma og sást illa til
lands, og sífelt rauk yfir bátinn.
“Þið verðið að taka á móti,” kallaði Sverr-
ir til piltanna.
Gunnar og Bogi lögðu upp í flýtí og rendu
sér út af kinnungnum, sinn hvoru megin.
“Guði almáttugum sé lof,” sagði Kári í
hljóði, “þetta var ljóta sjóferðin.”
Þorbjörn rendi sér út miðskipa, og tók sjór-
inn honum í brókarlinda.
“Komdu hérna Kári, þér er líklega orðið
mál á að hressa þig, ef 'þú kemst þá heim.”
“Það er nú ekki karlmannlegt að láta bera
sig upp,” sagði Kári og skjögraði út að borð-
stokknum.
Þoúbjörn tók hann í fang sér og bar hann
upp á kamb.
“Farðunú strax heim, og komdu þér upp í
rúm.”
Kári lét ekki segja sér það tvisvar. Hann
aetlaði að taka til fótanna og hlaupa, en settist
þá niður á mölina.
Skinnklæðin voru rennblaut og stór, og svo
var Kári stirður orðinn eftir að sitja svona
lengi.
Hann varð því að láta sér nægja að ganga
°g það í hægðum sínum. Hann slagaði eins og
drukkinn maður. Oft datt. hann á leiðinni heim,
en alt af gat hann staðið upp aftur.
Loks komst hann heim að bænum. Hann
studdi sig við veggina heim að dyrunum. Inn
góngin gekk hann með og komst loks inn á eld-
húsgólfið.
“Ertu lifandi eða dauður, eða ertu aftur-
genginn? Sér er nú hver sjómaðurinn! Kem-
urðu alskinnklæddur inn í eldhús?” sagði Imba
og skellihló.
“Er búið að flóa mjólkina? Er búið að
skamta, Imba?” sagði Ká^’i.
“Já, eg lield fyrir nokkru.”
“Eg er svangur. Mér er kalt.”
“Það er bágt. Þú hefðir átt að láta minna
að komast á sjóinn. Kannske þetta gönuhlaup
verði til þess, að ])ú heimtir ekki að róa næsta
daginn. ’ ’
“Hefir ekki verið hvast ií dag, Iimba?”
“Það hefir verið mesti strekkingur.”
“Ekki nema strekkingur?”
“ónei, ekki var það nú hér í landi.”
“Nei, ekki hérna í eldhúsinu. Þú hefðir átt
að vera komin út á sjó. ”
“Þótti þér hann hvass?”
“Hvass! Honum pabba þótti hann livass,
og piltarnir héldu, að við yrðum að hleypa.”
vkkur, að hleypa í land? Þið hefðuð þá kann-
“Nú, var það 'þá ekki hægt. um vik fyrir
ske komið dálítið fyr, svo ekki hefði þurft að
vaka eftir ykkur fram á miðja nótt.”
“ÍTand! Veizt þú ekki hvaðan hann var?”
“Hvað heldurðu að ég hafi verið að taka
eftir því?”
“Nei, eruð þið komnir að? Komdu sæll,
elsku drengurinn minn. Var ekki óttalega
hvast?” spurði mamma hans, þegar hún kom
fram.
“Jú, jú, það var óttalegt veður; það rauk
vfir bátinn, og við drógum varla sex.”
‘.‘Rerir þú, barnið mitt?”
“Já, eg reri næstum alla leið, og ég dró
flyðru afarstóra.”
“Hvaða ósköp hefirðu verið duglegur. Eg
held þú þurfir að fara úr og fá þér hress-
ingu.”
Katrín tók drenginn sinn, leiddi hann fram
í bæjardyr og hjálpaði honum úr. Síðan liátt-
aði hann, fékk heita mjólk að drekka og nóg
að borða.
VII.
Sverrir hélt bátnum réttum í vörinni, með-
an hásetarnir böstuðu fiskinum upp. Það tók
langan tíma, því aflinn var mi'kill.
Þegar það var búið, settu þeir bátinn.
Eftir ]>að báru ]>eir aflann upp að hjalli, sem
stóð ofanvert við malarkambinn. Þá tóku þeir
skinnklæði sín og héldu heim. Klukkan var 11,
þegar þeir komu heim um kveldið.
Kári var sofnaður og svaf vært.
Nú mötuðust þeir og gengu svo til hvílu.
Morg'uninn eftir var gott veður.
Klukkan átta um morguninn fór Sverrir
með hásetum sínum niður að sjó, til þess að
skifta fiskinum og slægja hann.
Kári vaknaði um það leyti og dreif sig á
fætur. Þegar hann var klæddur, hljóp hann
niður að hjallinum.
Sverrir var þá búinn að skifta- Hann skifti
í 7 hluti.
“Jæja, ]>að ei’u þá 40 í hlut. Það er ágætt
af þessum fiski. Piltar, eruð þið ekki ánægðir
með að gefa Kára litla flyðruna?’ spurði
Sverrir.
“Jú, jú,” svöruðu hásetarnir.
“Eg held hann hafi mest til matarins unn-
ið þó hann drægi hana nú raunar ekki,” sagði
Þorbjörn og hló.
“Fæ ég þá engan hlut?” spui'ði Kári.
“Kallarðu það ekki hlut, að fá lúðuna?”
sagði Sverrir. “Það er ekki venja, að þeir fái
hlut, sem lofað er svona með, sér til gamans.
(}g svo verðui'ðu að gæta að því, að þií færð
einn, það sem kom á litla stúfinn þinn.”
“Það voru 11 fiskar.”
“Jæja, þá er eg ánægður. Nú get eg selt
bæði harðfisk og rikling í vetur. En þú verður
að hjálpa mér að slægja fiskinn og lúðuna.”
“Það skal ég gera. En ég verð að fá af
henni í soðið í staðinn-”
“Það er sjálfsagt,” sagði Kári brosandi,
iþví að mig langar sjálfan ósköp í nýja flyðru,
þó ekki væri nema hausinn.” —
Þegar drengirnir í nágrenninu fréttu, að
Kári litli á Nesi hefði róið og dregið stóra
flvðru, lintu þeir ekki látum, fyr en þeir fengu
að hitta hann.
Það leið ekki á löngu, þangað til fundum
þeirra bar saman.
Þeir komu ekki að tómum kofunum lijá
Kára. Hann hafði frá mörgu að segja úr róðr-
inum. Og aldrei sagði Kári svo oft frá sjó-
ferðinni, að kunningjum hans leiddist að lilusta
á hann.
A DJÚPI.
Drífur frá Drangajökli
drotnandi vetrarhríð,
sjá ekki bátsmenn sjóinn,
svellrennur alt í gríð.
Kviður af Kaldalóni
kugginum drífa að,
sjór yfir borðstokk byltist,
bjálka færir úr stað.
Feigðin í bylgjum fnæsir.
Framundan bíður grand.
Innir þá Isfirðingur:
Alls staðar tek ég land!
ÞRETTÁNDINN.
I.
Amma garnla segir eftirfarandi sögu.
Foreldrar mínir bjuggu upp í sveit. Fólkið
var fátt, vinnukona og smali, fyrstu árin. Eg er
faxid að Fossi. Vetrarharðindi voru mikil þar.
Það var ekki ætíð blíðviðri um Þrettándann.
En ég man séi'staklega vel eftir honum. Hann
er afmælisdagurinn minn.
Já, það var nógu sögulegt, ]>egar ég fæddist.
Mamma sagði mér margoft fi'á því. Sögu
hennar kann ég alveg orðrétta.
Það var öskubylur á norðan daginn áður,
þá var sunnudagur.
Pabbi minn og smalinn flýttu sér að ljúka
húsaverkunum.
Pabba og mömmu hafði verið boðið að koma
fram að Seli seinnihluta sunnudagsins, til þess
að spila alkort. Guðmundur smali og pabbi
voru búnir að húsaverkum á nóni.
Mamma tók á móti þeim, þegar þeir komu
alfentir heim úr hríðinni.
“Eg held við föi'um ekki fram eftir í þessu
veðri,” hafði pabbi sagt, þegar hann kom upp
í baðstofuna.
“Eg hefði nú ekki farið langt,” sagði
mamma, “þó beti'a hefði verið. Er fært fi'am
að Seli í þessu veðri, þegar ekkert liggur á?”
“Fært, maður guðs og lifandi, já, ég held
]>að. Það er ha'gt að styðja sig við hlíðina,
svo að segja og ganga með, og ekki er vandi að
finna Selbæinn.”
“Viltu þá ekki lofa honum Munda.með þér,
ef ])ví heldur, að það sé fært, hann fær aldrei
neitt að- fara, greyið.”
“Það væri nú rétt, ég held að honum verði
ekki flökurt af að hlaupa liérna frarn eftiy. En
er mér óhætt að fara þín vegna?”
“Ekki skil ég í öðru; ég er miklu frískari
núna, en ég var um hátíðimar.”
“Þá held ég við förum. Beta getur verið í
fjósinu; það er munur, þegar er innangengt í
það.”
Klukkan að ganga fimm fóru þeir fram að
Seli.
“Þið undrist ekki um okkur,” liafði pabbi
sagt, þegar hann fór.
Hr'íðin var söm og áður, en það voru engin
aftök.
Mamma og Beta setust við prjóna sína og
töluðu saman. Klukkan sex fór Beta að gefa
kúnum.
Á áttunda tímanum var farið að mjólka.
Mamma mjólkaði Húfu, eins og hún var vön.
Þegar búið var að mjalta, settu þær mjólkina.
“Gættu, hvoi't bærinn er vel klinkaður,”
sagði mamma, ]>egar hún gekk út úr búrinu með
kveldmatinn. “En þú mátt ekki loka.”
Bteta opnaði, skóf úr hurðarfalsinu með
dyrahnífnum og klinkaði svo vandlega.
Þegar upp ií baðstofuna kom, mötuðust þær.
“Hvenær ætli þeir komi heim?” spurði
Beta.
“Það spilar fram undir morgun, úr því að
Páll er þar. Það er nú ekki undir eins saðið
upp, er það sest við að spila alkort í Selinu.”
“Eg held ]>að sé eitthvað til í því, það sem
vakir heilar og hálfar næturnar við spila-
mensku.”
“Og það er nú meinlaus skemtun, Beta mín;
mér var meira að segja að detta í hug að koma
í rambú'S við þig, þegar við erum 'búnar að
borða.”
“Þá öfunda ég það ekki í Selinu í kveld.
Mér þykir svo dæmalaust gaman að ramlnís.”
“Eg fór nú nærri um það, en þú verður að
hafa heitt á katlinum, kringum klukkan ellefu.
Við vei'ðum að fá kaffi og með því, eins og það
fram frá. ”
Þær settust nú við að spila. Ljósið logaði
dauft á lampanum , fífukveikurinn var heldur
mjór.
Klukkan hálf tólf drukku þær kaffið; og þeg-
ar þær voru háttaðar og lagstar út af, sló hún
hálf eitt-
trti fyrir öskraði hríðin.
Veðurha'ðin var meiri en áður. Vindurinn
tók hverja fanngusuna á fætur annari og skelti
þeim á stafngluggahomið.
Haglið glamraði við glerið, og það skrjáf-
aði í stofuþilinu, þegar snærokan rendi sér upp
að því
Á svipstundu byrgðist rúðuhornið, breið-
t’aðma skaflinn lagðist yfir allan stafninn. En
stormurinn öskraði jafnhátt og áður og rendi
sér með fannkyngi yfir gaddfreðna þekjuna.
“Skyldi liann vera að snúa sér á áttinni?”
sögðu þær hvor við aðra.
“Það verður handtak að moka frá húsunum
í fyrramálið. Ætli það sé nokkur skófla inni,
ef bærinn fer í kaf, Beta mín?”
“Já, hún er í dyrunum, og svo er einatt
liægt að ná í fjósaskófluna, manneskja.”
“Það er alveg satt.”
Þær lásu bænirnar sínar, eins og góð böm
og sofnuðu svo áhyggjulausar.
Kári liamaðist úti fyrir og drap mjöll í
hverja smugu, eins og honurn þætti aldrei nógu
vel hlúð að kofunum.
Tíminn leið. Þær sváfu. Klukkan sló hálf
fjögur. Þá var mamma vöknuð.
“Eg held þú megir til að kveikja, Beta
mín,” kallaði mamma.
Beta rauk upp með andfælum.
“Ertu veik?” spurði hún.
DR. B. J. BRANDSON
216-220 Medical Arta Bldg.
Cor Graham og Kennedy Sta.
PHONE: 21 834 Offico timar: 2—S
Heimili 776 Victor St.
Phone: 27 122
Wlnnipeg, M&nltoba.
DR. O. BJORNSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Qraham ogr Kennedy Sts.
PHONE: 21 834 Office tlmar: 2—8
Heimill: 764 Victor St.,
Phone: 27 586
Winnipegr, Manll i>ba.
DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834 Offlce tím&r: 8—6
Heimili: 6 ST. JAMES PLACE
Winnipeer, Manitoba.
DR. J. STEFANSSON
216-220 Medic&l Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
PHONE: 21 834
Stundar augna, eyrna nef og kverka
sjúkdðma.—Er aB hitta kl. 10-12 f.
h. og 2-5 e. h.
Heimili: S'S River Ave. Tals.: 42 691
DR. A. BLONDAL
202 Medical Arts Bldg.
Stund&r sérstaklega k v e n n a og
barna sjúkdðma. Er a8 hitta fr* kl.
10-12 f. h. og 3-5 e. h.
Offlce Phone: 22 296
Heimili: 806 Vlctor St. Slml: 28 180
Dr. S. J. JOH ANNESSON
atundar lcckningar og yfirtrtur.
Til viOtals kl. 11 f. h. Ul 4 e. h.
og frft, 6—8 aO kveldinu.
SHERBURN ST. 532 SlMI: 30 877
HAFIÐ PÉR SÁRA FÆTURf
ef svo, finniO
DR. B. A. LENNOX
Chiropodiat
Stofnsett 1910 Phone: 23 137
334 SOMERSET BLOCK,
WINNIPEG.
Drs. H. R. & H. W. Tweed
Tannlœknar.
406 TORONTO GENERAL TRUST
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
PHONE: 26 545 WINNIPBG
DR. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknir.
208 Avenue Block, Winnipeg
Sími 28 840. Heimilis 46 054
A. S. BARDAL
848 SHERBROOK ST.
Selur Ukklstur og annast um flt-
farir. Allur fltbúnaOur sft beztl
Ennfremur selur hann allskonar
minnisv&rOa og legstelna.
Skrifatofu talaimi: 86 607
Heimilia talaimi: 68 802
H. A. BERGMAN, K.C.
Islenskur lögfræOingur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Bulldlng, Portage Ave.
P. O. Box 1656
PHONES: 26 849 og 26 840
Lindal Buhr & Stefánsaon
Islenzklr lögfræOingar.
356 MAIN ST. TALS.: 24 963
peir hafa einnlg skrifstofur a8
Lundar, Rlverton, Gimli og
Piney, og eru þar a8 hitta ft
eftirfylgjandi timum:
Lundar: Fyrsta miOvlkudag,
Riverton: Fyrsta fimtudag,
Gimll: Fyrsta miövlkudag,
Plney: priOJa fösrtudag
I hverjum m&nuOi.
J.RAGNAR JOHNSON
B.A., LL.B., LL.M. (Harv.)
lalenakur lögmaOur.
Rosevear, Rutherford. Mclntoeh and
Johnson.
910-911 Electric Railway Chmbrm.
Winnipeg, Canads
Slml: 23 082 Helma: 71 758
Cable Address: Roscum
J. T. THORSON, K.C.
Islenzkur lögfræOingur
SCARTH, GUILD A THORSON
Skrifstofa: 308 Mlning Exchange
Bldg., M&in St. South of Portage
PHONE: 22 768
G. S. THOR VALDSON
B.A., LL.B.
LögfræOingur
Skrlfstofa: 702 Confederation
Llfe Buildlng.
Maln St. gegnt Clty Hali
PHONE: 24 587
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fastelgnas&lar. Leigja hús. Pt-
vega peningal&n og eldsftbyrgO
af ÖUu tagl.
PHONE: 26 349
A. C. JOHNSON
907 Confederation Llfe Bldg.
WINNIPEG
Annast um fasteignir manna.
Tekur a8 sér a8 ftvaxta sparlf*
fðlks. Selur eldsábyrgO og blf-
relGa ftbyrgCir. Skriflegum fyr-
irspurnum svaraö sainstundls.
Skrifatofuaimi: 24 263
Heimaaimi: 33 328
DR. C. H. VROMAN
Tannlæknir
505 BOYD BI.DG. PHONE: 24 171
WINNIPEG
G. W. MAGNUSSON
Nuddlæknir.
125 SHERBROOKE ST.
Phone: 36137
ViOtals tlmi klukkan 8 U1 9 &0
morgninum.
ALLAR TEOUNDIR FLUTNINdAI
Hvenær, sem þér þurfið að láta
flytja eitthvað, smátt eða stórt,
þá hittið mig að máli. Sann-
gjarnt verð,—. fljót afgreiðsla.
Jakob F. Bjamason
762 VICTOR ST.
Sími: 24 600
“ Já, flýttu þér að kveikja.”
Beta hipjaði sig í fötin, tók lampann úr
stafnum og flýtti sér fram í eldhúsið. Hún
snýtti lampanum vel og blés svo í ákefð. Að
vörmu spori kom hún með ljósið.
Mamma var farin að háhljóða, þegar Beta
kom inn.
“Guð minn góður hjálpi okkur, og við erum
tvær einar,” sagði Beta og stakk lampanum í
stafinn.
“Hann gerir það, þó við biðjum ekki, hróið
mitt.
“Komdu hérna til mín, ég ætla að segja þer
fyrir á milli kviðanna.”
Nú tók Beta á því, sem liún átti til. Hún var
einatt á lilaupum. Hún fór eins og fluga um
bæinn. Stundum var hún frammi í eldhúsi og
stundum lijá mömmu-
Nú var gott að vera eldsæl, og það var Beta.
Alt var við hendina, eftir skamman tíma,
kaffi, heitt vatn og ljósagarnið.
Nú gat hún hjúkrað mömmu eftir þörfum.
Klukkan sex um morguninn var mamma bú-
in að eignast dóttur. Og það var ég, sem fædd
var í heiminn, börnin mín.
II.
Beta fór að opna bæinn. Eftir langa mæðu
tókst henni að komast út. Skólfan kom að góðu
haldi, því að þykkur var skaflinn, sem fyrir
dvrum lá. Hún lét sér nægja að moka dálítil
göng, mátuleg til að skríða. út um. Svo kafaði
hún upp á baðstofuna og tók af hliðargluggan-
um. Piltunum varð hún að geyma mokstur-
inn frá stafnglugganum.
Veðrinu var slotað. Það sleit aðeins úr
honum kafald, en vel var ratljóst.
(Niðurl. næst.)