Alþýðublaðið - 18.03.1921, Blaðsíða 1
Alþýöubla
O-eíið ut af .AJþý&uflokkcmim.
1921
Föstudaginn 18. marz.
64 tölubl.
Til minnis.
1. Til þess að þjóðirt geti liíað,
þarf framleiðslan að halda áfram,
jafnt þau árin sem tvísýnt er um
hvort atvinnuvegirnir færa eigecd
am framleiðslutækjanna aokkurn
gróða, sem hin, þegar þeir raka
saman gullinu,
2 Þess vegna má togaraflotinn
ekki liggja aðgerðalaus í höfn, þó
útgerðarmenn teljí tvísýnu á því,
hvort þeir græði á því að iáta
haan fara út,
3. Liggi flotinn inni, tapa sjé-
mennirnir atvinnu, og auk þess
allur sá fjöldi af fólki í iandi, sem
hefir atvinnu í sambandi við tog-
araútveginn. En við það að sjó
menn og verkamenn alment era
atvinaulausir, minkar atvinna fjölda
iðnaðarmanna. Það verður minni
eftirspura eftir þeim verkum, sem
steinsmiðir, rakarar, úrsmiðir, prent-
arar, trésmiðir o. s. írv. inna af
hendi fyrir aimenning, og meðal
þessara stétta verður einnig at-
vinnuleysi.
4. AfleiðiíigiB af öllu þessu at-
vinnuleysi verður, að kaopmenn
selja t'ltölulega oajög iítið sí vör-
um sfnum, og margir þeirra segja
sennilega upp nokkru af verzlun-
arfóiki sínu,
5. Af stöðvua togaranna ieiðir
þvs atvinnuleysi fyrir svo að segja
aiiar stéttir. Af atvinnuleysinu
leiðir aukna fátækt, og af aukinni
fátækt leiða aukin veikindi. Það
er því sennilegt að það verði
sneira að starfa fyrir Iæknana, en
óvíst er hvort tekjur þeirra verða
meiri fyrir það. Atvinná eykst þvf
áennilega aðeins hjá lyfsölum, lík-
kistusmiðum og gröíurum.
6. Liggi togaraflotinn inni, fær
landssjdður [ekki þær tekjur sem
haan er vanur að fá af þeirri út-
gerð. Hvar 3. aö fá fé tii þess að
íyila í það skarð, er þar verður?
7. Fyrir fcverja miljóa sem út-
getðarmenn geia átt á hættu að
12 pa á útgerð, þegar útlitið er
miður gott, á iandið sem heild
(ekki landssjóður einn, heldur öll
þjóðin) vist að tapa tíu miljónum.
Framleiðslan má því ekki hætta.
Togararnir verða að halda áfram.
8. Það er skylda þings og stjórn
ar að koraa tegurunum af stað.
Húseigendur hafa verið skyldaðir
f-.il þess, sem við vitum að þeir
hafa verið skyldaðir til, með húsa-
leiguiögunum, af því aimennings-
þörf krefst þess. Kaupmenn hafa
verið skyldaðir til þess að selja
sumar vörur fyrtr hámarksverð,
sem var að söga lægra en þeir
höfðu keypt þær fyrir, og margt
fleira þessu likt hefir verið gert,
þegar álitið hefir veriS, að al-
menningshagur hafikrafistþess Hér
er því bersýnilegt, að það á að
skylda útgerðarmenn til þess að
gera ot. En að öðrum kosti taka
togarana eignarnámi, meta þá eft-
ir núverandi sannvirði, og borga
þá þegar iandssjóði er það hentugt.
9. í greininni hér á undan er
sagt hvað þing og stjórn eigi að
gera. En það má báast við að
hvorugt geri neitt, stjórn eða þing,
fram yfir það sem Jón Magnús-
son er búinn að gera tilraun til,
að reyna að lækka kaup sjómanna,
sem þó alls eígi má lækka, og
hvort eð heldur hefir engin áhrif
í þá átt, að koma togurunum af
síað. En fyrst er að reyna að hafa
áhrif á þing og stjórn með ýund
arKóldum og sendineýndum.
10. Verði ekki hægt að hafa
áhiif á þing og stjórn, verður
verkaiýðurinn sjálfur að ráða fram
úi máiunum, ieysa togarana og
sjúmenn að halda þeim til veiða
í þjóðarinnar nafni. Kol, salt og
annað sem þarf tii útgerðarinnar,
verður að taka þar sem það er
til, m fyrst og fremst bjá útgerð-
armöanum, sem hafa neitað að
gera skyldu sína gagnvart þjóð-
innL Borgun — að svo miklu
ieyti er þessa útgerðarmena snert-
ir — verður að vers með sömu
skilyrðnm og borgun fyrir tog-
araæs.
o. Frá verkalýðsins hálfu gætl
þetta aife ffarið fram með ró og
spekt, en íestu þó. Það eru engm
iög tii, sem heimiia þetta, eu
nauðsyn þjóðarinner brytur iög;
iögin eru yfirieitt iíka mjög éfuil-
komin, t. á. eru engin lög til m
það, að sá sem hafi nógas m&t
sé shyldugm tii þess að gefa þeira
að borða sem hungraður er, og
ætti þó refsing að iiggja við ató
gera það ekki. En hér er um þaö
að ræða, hvort eigi að sveita
þjóðina.
22. Hvenær á verkalýðurins; &é
grípa tii þeirra ráða, sem nefnd
eru f 10. og 11. lið? Þann sama
dag sem útséð er um að þing og
stjórn ætli ekkert að gera. og
fullséð er að útgerðarmönnum sé
alvara, að. ætla sð láta togarann
liggja við land yfir vertíðina.
€ditsi símsktyli
Khöfn, 18. marz.
MsiTíkar og Bretar.
Luædúnafregn hermir, að breæte-
rússneskur verxlunarsamningur hafi
í gær verið undirskrifaður. Báðír
aðiljar skaldbinda sig til, að fást
ekki við útbreiðslu kenninga sinna.
Sovjet Russland hefir enn ekki
viðurkent gamlar rikisskuidir Rúss&.
Blöðin setja mjög út á samníng-
inn.
Pad skllja nú ailir! .Morgiaa-
blaðið" flytnr grein í gær, sem
heitir .Vinnulaun lækka". Greinin
et full aí furðuiegum sögum uai
kauplækkanir og verðlækkanir, og
atvinnuleysissögum frá útlöndam.
Tilgangurinm er sýniiega að reyna
að slá óbug á verkalýðinn h'ér."
Senniiega verða þó eínu áhrii'
greinarinnsr, að nokkrir yerjta-
menn og sjómenn, sem skilja til
hvers refirnii eru skornir, og of-
býður .hvað '»Mgbl.« leyfir sér í
garð verkalýðsins, segfa þv£ upp.