Lögberg - 01.01.1931, Blaðsíða 7

Lögberg - 01.01.1931, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 1. JANÚAR 1931. Bls. 7. Hallgrímur Pétursson járnsmiður i. . mann. | Hvað mundi hann ekki vilja gefa { fyrir slíka forvitni á þessu augna- bliki, hérnafyrir utan Lýbska Her- mjög þægileg eðlis fyrir einmana nóttin, en því færri urðu vonir Brynjólfs um að geta hlotið nokkra stöðu að vist sinni lokinni við há- skólann. Hvar sem hann hafði spurt sig fyrir, voru öll embætti skipuð. Það haggaði ekki þeim ásetningi hans, að vera hér kyr. Hann hafði fé til að lifa hér fram á haust, lengur ekki. En hann ætl- aði að láta öll fslandsför sigla, og knýja þar með sjálfan sig til að mæta vetrinum. Það var léttúð- ugt, en það var afráðið. Einn morgun um þessar mund- ir gekk Brynjólfur að vanda upp í háskóla á fyrirlestur til dr. í höfuðstað ríkisins. við Eyrar- behgið á Amakurtorgi þennan hrá- sund, mitt í hinni stóru borg, sem slagalega desemberdag, með há- nú var sagt að hefði um 25,000 skólann lokaðan undir jólin, og íbúa, gekk Brynjólfur Sveinsson ekkert til að seðja með einveru — einn og einmana. sína nema öl, — öl, sem einmitt Engir aðrir íslenzkir stúdentar ekki bragðaði honum nema hann voru í Kaupmannahöfn. Þórður væri samvistum við aðra. Gíslason, yngsti sonurinn frá Hann hélt áfram niður Austur- Bræðratungu, hafði dáið, hér í götu. v bænum nokkru áður en Brynjólf- óhepnin hafði líka elt hann. ur kom. Og til háskólans komu Eini maðurinn , sem hann hefði engir íslenzkir stúdentar þetta ef til vill þorað að kalla vin sinn, Brochmands. Og eins og hann var haust. prófessor Caspar Bartholin, einka vanur, gekk hann frá háskólanum En það, sem mest jók á einveru fræðari hans um fimm ár — hann, til hans, var það, að þjóðerni hans hafði einmitt dáið sama sumarið varnaði honum allra nainna og Brynjólfur fór heim. tengsla við akademiskan hóp. Einveran beit hann og nagaði, Þessi uppigötvun á beizkum sann- €ins og Vond samvizka. Marigfalt leika kom snögglega, á minna en meira fyrir það, að kennarar hans máltíðar sinnar á Klaustri - þar var mötuneyti styrkkjörinna stúdenta, staðurinn hélt heiti sínu frá páfatíð — en að lokinni mál- tíð vildi hann skygnast inn í Bók- hlöðuna í Vor-frúar-kirkju og Nýtt ár sekúndu, á miðri götu, á leiðinni og stúdentafélagar fóru að hafa glugga að nýjum bókum, sem frá Skóbúðunum að Amakurtorgi org á því, að hann væri orðinn — einn dag í desember, þegar hann lærður og rammur disputator. Dr. hafði hlaupið upp frá bókum sín- jesper Brochmand, einn hinna um, leiður á þeim ðllum. Hann gomlu kennara hans, sem hann hafði áður átt heima hér í borg- bafði kosið sér að einkafræðara inni fimm ár, á þeim fimm árum um haustið, lét ekkert færi ónot- hafði hann ekki eignast einn ein- ag tij ag jnna aðdáun sína á lær- asta danskan vin — og nú fyrst dómi hans—án þess að nota nokk- var hann að upp!götva ástæðuna. urj; færí til að sýna honum per- Hun hafði í raun rettri dulist hon- sónulega vináttu. um þau ár, meðan hann var í hópi Alt j €inu hýrnar yfir honum. stúdentalanda, stundum 12 14. p>arna kom maður á móti honum, sem hann þekti: Verner Klou- þessum mand. Það var ungur maöur, eitt-j ekki, brá gestur fyrir sig latínu, Nú var hann einn. Ástæðan var sú, að fyrsta þriðjungi aldarinnar höfðu hvað 24 ára gamall, af kaupmanna íbúar Kaupmannahafnar myndað sféft; og hafði verið sendur af for sér alveg fasta skoðun á íslend- ej(irum sínum til íslands til að ingum. Fyrir aldamót hafði höf- flýja drepsóttina miklu 1625. — uðborg ríkisins haft lítið af þeim Brynj0lfur hafði líka flúið heim að segja; þeir höfðu að mestu leyti þag sumarj 0;g þeir Kloumand orð- sótt bæði vörur sínar og lærdóm jg samskipa. til annara þjóða en Dana. En með Kloumand heilsaði honum vin- leigu konungs á íslenzkri verzlun gjarn]ega og sagði honum ný tið- til danska þegna, rétt eftir alda- indi Hinn nýkjorni skálholts- mótin, var þessi hálf-dularfulla ís- þiskup hafði verið á konungsfundi hafsey alt í einu komin í náið og þorið upp mótmæli Alþingis og lifandi samband við höfuð- gegn taxtanum. 0!g nú hafði kon- staðinn. Eitt hið fyrsta, sem ungur fyrir einum eða tveim dög- danskir kaupmenn urðu varir við um gefið út skipuni þar sem hinn á íslandi, var þetta að lands- nýi taxtJ var afnuminn og menn hötuðu umskiftin, hötuðu gamli látinn haldast. Kampagníið hina nýju verzlunartilhögun. Og gt6ð agndofa> 0-g það Var sagt, að hatrið lenti á þeim, sem næstir afskffti höfuðsmanns af málinu vor hendinni, kaupmönnum sjálf- mundi kosta hann embættið. Klou- kynni að vera komnar. Meðan hann stóð við í bókhlöð- unni. kom inn lítil aldraður maþ- ur í alspænskum búningi, í þröng- um, tútnum buxum, sem enduðu á miðj læri, með þröngar, stinnar, tútnar ermar og “kvarnarsteins- kraga” um hálsinn. Hann veik sér að bóksalanum og bað hann á slæmri þýzku leyfis til að líta á bækur, sem lágu frammi. Andar- taki síðar ávarpaði hann enn bók- salann, en þegar sá skildi hann Gott ár! Öllum gott ár! Upphaf til samúðar, framþroska, fjár. Framleiðslubyrgðanna verðmætast ár. Canada ársól til hagsælli hátta. Heiminum dagrenning friðar og sátta. Dómgreind og skilningi ljós á lön'gum degi, á lífsins o!g sannleikans hamingju vegi. Gott ár! Ungum og öldnum, gott ár! Gott ár! Öllum gott ár! Ár það? sem margfaldar langþreyttum laun, lyftir af herðunum vonbrigða raun. Ár það, er straumhvörfum viðskifta veldur, vakandi starfshuga ávöxtinn geldur. Ár, það sem landið við íshafsbauginn hækkar, hvar útlistun reynslunnar verðlaunin stækkar. Gott ár! Un'gum og öldnum, gott ár! Gott ár! Öllum gott ár! Alstjórnar þeyrinn, sem þýtur um brár, þerri burt aumingjans sársauka tár. Orkan, sem framtíðar lýsir á lendur, leggi til viljanum samvirkar hendur. Konungur sannleikans, stýrðu stjórnarvöldum. Stýrðu hjá skerjunum, fram hjá voðans öldum. Gott ár! Ungum og öldnum, gott ár! Fr. Guðmundsson. Albert Jörgensen Altewelt — ma- gister Altewelt, skaut biskup inn í — og hafa verið rektor dómskól- ans í Hróarskeldu síðustu tvö ár. Brynjólfur kannaðist við skóla- meistarann; hann hafði lesið á prenti fyrir fimm árum meistara- um það. Þennan dag vildi Brynj- ólfur hafa leyfi til að vera í góðu skapi. — Það ber oft við, sagði skóla- meistari, án þess að hafa augun af krossinum, að ógiftar kven- sniftir leggja nýfædda barnfugla ritgerð hans, sem fjallaði um rétta^ sína hérna undir krossinn, stund- dómsaðferð í trúardeilum. — Og nú vill hann gera þig að sínum konrektor, sagði biskup. um í hörkufrosti á næturþeli — en barnið finst alt af lifandi. Þessi orð kiptu Brynjólfi á svip- Brynjólfur stóð kyr, án þess að^ stundu inn í þá alvarlegu sinn- bregða svip, hreyfingarlaus eins,ing, sem hafði náð tökum á föru- og múrveggur, þar til biskup sló naut hans. En hann gat ekki kom- sem var svo bágborin, að Brynjólfi stökk bros. Þegar bóksalinn skildi ekki heldur latínuna hans, bar gesturinn erindi sitt upp á hreinni grísku. Bóksalinn skildi vel þýzku og latínu, en nú hristi hann höf- uðið. Brynjólfur veik sér þá ást- úðleða að hinum ókunna manni, ávarpaði hann á grísku og Spurði hvort hann gæti verið honuf hjálp- legur. Útlendingurinn varð feg- inn að hitta þarna mann, sem skildi hann, og tók Brynjólf tali. Hann hét Nikephoros, sagði hann, var grískur kennimaður, presby um. Þessa itlfinning endurguldu mand kyaddi Qg óskaði honum kaupmenn strax, og meir en í full-j hjartanlega gleðilegrar jólahátíð um mæli,ð eftir að hinar sífeldu kærur Islendinga tóku beint að skaða atvinnu þeirra. íslending- ar voru þrætugjarnir, bráðir, þrá- ir, og í alla staði óþjálir menn. Þeir voru rétttrúaðir kristnir að nafninu, en vildu þó helzt láta ó- kristilegustu stórglæpum órefsað, svo sem fordæðuskap og sifja- spellum o!g öðrum fjandans ódáð- um, sem fult var af þar í landinu. Islendingar höfðu ekki lengur neinn aðal, það eitt dæmdi þjóð- ina. Þeir voru bændur eða fisk- arar til hópa bættismenn, sem voru settir yfir þessa bændur og fiskara. 1 ís- ar. Og Brynjólfur stóð einn eftlr á götuhryggnum. Þessi 'gleðifregn hafði komið eins og elding, sem á einni svip- stundu hafði slegið niður í ein- veru hans, ljómað hana upp, horf- ið, og gerbreytt þessari tilfinning í aðra nýja; hamslausa, aflvana oro — oró, sem löngum sækir að framgjörnum mönnum, er sjálfirj standa utan stórra viðburða, sem | gerast í kring um þá — tómláta j þrá, sem var því öflu'gri, að hún ur mundi leiðrétta slíkan mis- skilning. Brynjólfur sagði þá loks ótil- kvaddur: — Þér skuluð ekki furða yður neitt á þessu. Þessi litla þjóð á íslandi á sér eldri og auðugri bók- út með hendinni: — Ert þú ekki glaður, maður? —Eg hefi aldrei verið jafn- glaður á æfi minni. — Það er ekki á þér að sjá, hló biskup. Lítur maður svona út á íslandi, þegar maður er glaður? Brynjólfur hló líka, vandræða- lega, og rétti biskupi höndina. — Quod felix et faustium (Þa#ð viti á gæfu og gen'gi), sagði bisk- up alvarlega og þrýsti hönd hans fast. Magister Altewelt dvaldist að eins tvo daga í bænum og afréði við Brynjólf, að hann skyldi aka með sér út í Hróarskeldu og lit- ast þar um. Brynjólfur hafði ekki komið þar nema í eitt skifti, fyrir mörgum árum — þá til að sjá dómkirkjuna frægu. Á leiðinni sagði nú rektorinn Brynjólfi, hvernig stæði á þvf, að konrektor-staðan hefði losnað. Dómkapítulinn hafði kosið í stöð- una prest, sem nýlega hafði sagt ið hér auga á nein dularfull tengsl: — Máske hefir það sína orsök af því, gat hann til, að kráin er svo nálæ'gt, svo hljóð barnsins heyrast samstundis. Altewelt hristi höfuðið við svo brotlausri sl^ýring. Og um leið og hann leit af krossinum og gekk við hlið Brynjólfs hin fáu skref heim að kránni, sagði hann í lág- um rómi, líkt og sjálfum sér til áminningar: Hreinan berið skjöldinn, háskaleg er öldin, dauðinn hefir völdin. — Hvaðan er þetta vers? spurði Brynjólfur. — Það er r eformationsvers — það kvað vera innfært á einum stað í biskups iPalladíus’ vísit- azíubók. Brynjólfur gat ekki sameinað allan þennan skyndilega ömurleik í háttum skólameistarans við blá af sér prestsstörfum — Matthias °K góðlát-augu hans undir gul- Hvid hét hann — en nokkru eft- hvítum brúnum, gullið sólarljós gekk síðan til máltíðar á Klaustri. Á næstu tíu tímum samdi hann athgasemdir sínar við skýringarn- ar, o'g háttaði undir morgun. Klukkan fimm um kvöldið, á ir að honum hafði verið veitt em-| dagsins, og þessa kynnisför sína I . ■ sömu mínútu og turnmennirnir ájbættið, hafði Resen farið um sókn slotinu viðvöruðu í instrúmentin,; hans og komist að því, að prestur j stefndi ekki enn að neinu ákveðnu jafnvel Þeir j markii gn þetta mark varð hann | að finna, finna það fljótt, og stefna að því örugt. Hann var fús lenzka Kompagníinu í Kaupmanna-j tn ag taka ag gér - byrjun mingtu höfn sátu margir hinna mest metnu borgara höfuðstaðarins, svo að flest það, sem þeir sögðu eftir kaupmönnum sínum um íslend- inga, varð og hlaut að verða að almennum orðrómi meðal bæjar- búa, sem alment fylgdu störfum félagsins með miklum áhuga. Smám saman var þá sá orðrómur orðinn óhagganlegur í Kaup- mannahöfn, að íslendingar væri alveg sérstakur og miður þægile'g- ur mannflokkur, sem launuðu aldrei nema með nýju vanþakkæti alt, sem gert var til að hjálpa þeim og viðhalda — sjálfir óhæfir til allra framkvæmda sakir fámenn- is, fátæktar og siðeysis. Þessi síðasta nafnbót kom við hjartað í mörgum íslenzkum stú- dent. Brynjólfur mundi eftir deilu, sem þeir Þórður Henriks- son áttu einu sinni við danskaj stúdenta. Þórður hélt uppi svör- um fyrir land sitt, með því að skír- skota til íslenzkra laga. Lögin! sögðu til þess, hvort þjóð var sið-j laus eða ekki. Á íslandi ofbauð mönnum grimd danskra laga. Lengra komst hann ekki. Þessi ljúfi og fyndni maður, Þórður Henriksson, hann var eins og all ir íslendingar: bráður, þrætu- gjarn og þrár. Jafnvel unnusta Þórðar, dönsk stúlka, sagði: — Heyrið þið ekki sjálfir, að þið tal- ið alt öðru vísi en við, þið talið alt af eins og þið séuð reiðir. Brynjólfur Sveinsson talaði vel dönsku, en hann þurfti samt ekki annað en opna munninn til þess að útlendur hreimur hans heyrðist. Og jafnskjótt og búið var að heim- færa þjóðernið, var eins og alt í einu tæki fyrir alla nánari for- vitni um hans hagi — forvitni háttar kennarastörf — bara ekki heima. Og að þessum vetri lokn- um vissi hann, að þótt leitað væri við alla latínuskóla í ríkinu, mundi að minsta kosti enginn heyrari standa honum betur að j vígi um undirbúning að starfi sínu. Hann vænti sér engrar fremdar í sjálfri Danmörku fyrst um sinn, þar voru nógir, sem gengu fyrir. í Noregi var öðru máli að gegna. Norðmenn áttu greiðan aðgang að embættum hér, jafnvel hæstu embættum krónunn- ar, og milli þeirra og hinna fornu frænda þeirra úti í Atlantshafi stóð ekki þessi kaldi múr, sem pri- vilegeruð kauphöndlun hafði hlað- ið upp milli Danskra og íslenzkra á minna en einum mannsaldri. í I Lundi var nú norskur rektor, hlnn tari frá Korintu, og var nú á ferða- lagi um Norður-Evrópu til að kynna sér skólamál, hann var ný- kominn frá Þýzkalandi og héðan ætlaði hann til Hollands. Hann þekti fáa hér í borginni, en furð- aði sig á, hve fáir lærðir menn gátu talað við hann grísku. Hann hafði ekki vitað, að latínan væri s v o einráð hér nyrðra. Þegar Nikephoros hafði fengið úrlausn erinda sinna í Bókhlöð- unni, urðu þeir Brynjólfur sam- ferða um bæinn. Alt í einu spurði hann Brynjólf, hvar hann hefði lært svo vel grísku. Brynjólfur fræddi hann nú um nafn sitt og ætterni, um sex ára skólavist sína í Skálholti, um sex ára vist sína hér við háskólann, og loks um tvo undanfarna vetur, sem hann hefði dvalist í foreldra- húsum norðvestan á íslandi, þar sem hann hefði eingöngu lagt stund á grísk fræði — án þess hefði hann að minsta kosti ekki getað talað við hann í dag, sagði hann. Nikephoros stóð kyr og horfði á hann, og spurði hann loks„ af hverju foreldrar hans hefðu far- ið til íslands. til Hróarskeldu — og það bara af því, að þeir fóru fram hjá göml- mentir heldur en frændþjóðir stoð Brynjólfur á hvítu marmara-j inn hafði gert sig segan í mjög al- um steinkrossi. hennar á Norðurlöndum, þó að hún þrepinu fyrir framan dyrnar á varlegri yfirsjón, sem ekki hafði Þeir mötuðust í kránni. Og jafn- sé þeirra yngst og minst. Máske'hiskupsgarðinum -í Norðurgötu.1 verið kærð: hann hafði útdeilt skjótt og þeir héldu af stað aftur, einmitt af því að hún er minst. Húsið var tvílyft, af rauðum tíg-| víninu á undan brauðinu. Nú vildi hóf Brynjólfur tal um trúrækileg Þegar fræðimenn hennar hófu að ulsteini) 6g fyrir neðri gluggaröð kapitulinn láta hann halda árs-; efnn Hann fann undir eins, að rita, komu því nær allar ættir á þeSS vorn rauðir hlerar, ólokaðir, | launum sínum, en hafði falið Þeir voru sammála — þeir voru landinu við sögu þjóðarinnar. Á með svörtum ferhyrningum í biskupi að benda á nýjan kon- báðir lærisveinar Resens og Broch- fám öldum var sú tunga, sem fólk- miðjUnni. Til hægri handar við rektor. j mands. Og alt í einu var nú eins ið talaði, orðin að klassisku rit- þykka> þunga eikarhurðina varj Brynjólf setti hljóðan eitt and- °g þeir hefði báðir skift hömum. máli. Viðburðir scögunnar voru jitil ruða f siálfum múrnum, og í artak. Hann fór að hugsa um, hve1 Skólameistarinn lék við hvern sinn sameilgn ættanna. Þessi sameign ruðunni miðri sat dyrahamarinn. forlög manna væri ofin saman úr fingur, og Brynjólfi veitti torvelt kendi fræðimönnum vorum að rita Brynjólfur snart hann og fann að þúsund þáttum. Þorláki biskupi, takn aftur gleðf sína. málið, þjóðinni að lesa það, og hönd sín titraði. kynslóðunum að varðveita það. j JjGlompa í handritinu: -Og hvað heitir höfuðborgin á hjá Resen.] íslandi? spurði Nikhephoros. — Hún er ekki til, engir bæir, ekki einu sinni þorp. Hinn gríski fræðimaður virtist nú fyrst komast í alger vandræði. Skólar, prentsmiðjur, bókmentir, vísindi, en enginn bær. Skiftist þá ekki þjóðin í siðaða menn og vilta? Það voru vist ekki mjög mörg heimili á landinu, þar sem en'ginn kunni að lesa. Hann átti ekki við heimilin, hann átti við þá, sem höfðust við í fjöllum eða skógum, hellum eða gjótum Þar höfðust engir við. Eftir meira en heillar stundar samræðu skildist Nikephoros loks við Brynjólf, og mæltist til að hitta hann daginn eftir. Þeir hittust nærri daglega næst- an hálfan mánuð Vigfúsi Gíslasyni, Gísla Oddssyni, Kvöldið Nikephoros, Resen - um mönnum og ótal í miðjum St. Lucius’ kirkjugarði öllum þe3s- j gnsefði dómkirkjan fagra upp yf- öðrum átti j ir Hróarskeldu bæ. Hringinn í Nikephoros fylgdi um nóttina hann þetta fyrsta embætti sitt að kring um kirkjuna stóð heil húsum, stærri og og yngri, sum af Brynjólfi að húsdyrum hans, port- þakka, og nú síðast en ekki sízt hvirfing af inu á Kanslaragarði Ljóssveinn Grikkjans undan þeim. 4. i Nú var vor í Kaupmannahöfn. Fyrstu skipin lögðu af stað til ís- lands. Enginn vissi, hverni'g vet- urinn hefði verið, en aldrei komu skipin of snemma. Farfuglarnir flugu á undan þeim, óskirnar á móti þeim: Guð greiði þeim leið yfir hafið. Brynjólfur Sveinsson hafði skrif- að bréf sín til frænda og vina um alt land. Hann vissi ekkert víst um framtíð sína, skrifaði hann, nema þetta eina: í sumar kom hann ekki heim. Honum leið vel. öll sín bréf hafði hann skrifað, — nema eitt . Bréfið til Þorláks biskups. Honum þótti leitt, ef Kann gæti ekki orðið við hlnni einu bón vinar síiis: að hafa upp ! manni, sem hann hafði aldrei séð smærri, eldri gekk á né heyrt, þessum Matthias Hvid.1 steini, sum af timbri, sum úr múr- Svo hristi hann af sér þessa binding—eins og lítil borg í borg- augnabliks angursemd — eða rétt- inni, sem leifar af fornum hring- ara sagt, hún hristist af honum múr vöfðu sterkum og stæðilegum við ógurlegan kipp, sem kom á örmum. Þó að nú væri hábjartur dagur, vagnmn. Vegurinn, eða öllu heldur veg-.var eins og eitthvert kynjarökkur leysan, sem þeir óku, var svo stór- grúfði yfir allri þessari umgirtu holótt og ekin, alla leið frá Langa- húshvirfing. Nei, rökkur var það vaðstjörn, að þeir hossuðust áfram J ekki, þvert á móti, heldur einhver í hverju hestaspori. Brynjólfur J annarleg birta, björt hið neðra, hafði orð á, að sér væri óskiljan-J dökk hið efra, líkt og reiðarbirta. le'gt, að menn tæki ekki heldur Og það var eins og Altewelt, sem jálkana og legði á þá söðul. gekk hér við hlið Brynjólfs, Ijós- 3. Nokkrum dögum eftir fyrsta fund þeirra, fékk Brynjólfur bréf á þessum unga frænda hans, sem Þegar Brynjólfur hafði frætt^ frá einum kennara sínum, doktor , átti að vera hér í borginni. Und- Hans Resen yngra: hvort hann ir eins og hann kom til Kaupmanna hann um, að hann væri íslenzkur í meir en tuttugu kynslóðir og for- eldrar sínir hefði aldrei komið út fyrir ísland, streymdu að honum spurningarnar: Það var þá til lærður skóli í sjálfu landin? Þegar þeir höfðu ekið tvær míl- hærður og ástúðlegur, væri alls ur á tveim stundum, blasti við ekki svo Ijóshærður og ástúðleg- Hróarskeldu krá fram undan ur, heldur ekkert annað en skuggi, þeim. Þá var hálfnað, og vant að sem hefði leynileg samtök við þau æja. 'Skólameistari spurði, hvort öfl, sem fálu sig bak við þessa hann myndi eftir stóra steinkross- töfra. inum þarna á hólbarðinu við krána.J Brynjólfur brosti að hjátrú sjálfs Jú, það mundi hann, en ekki hvað sin, og gekk inn um stórt port, sem hann táknaði. í Altewelt opnaði, að litlum, lokuð- — Hann var reistur hér á 14. um garði sunnan við dómkirkj- öld af riddara Eskil Hemming- una. — Þetta er garður erkidjákn- vildi koma til kvöldverðar daginn hafnar, hafði hann haldið spurn-í ®°n S”ubb€ h\ miuja um farsæl' eftir, á heimili föður síns, Resens m fyrir þesgum pilti á ðllum le*a barnsfæðing husfreyju hans ans, sagð. Altewelt, biskups. Hann mundi hitta Þar stoðum) sem nokkur tengSl höfðu, ^8®"111 stað-> vin sinn Nikephoros, o'g feðgarnir við ísiand: á skrifstofm Kompa'g-1 _ .Y®8 mgS frU Snubbe- stundl óskuðu að heyra þá ræða um Ar-JnísinS( j vorug€ymslu þesS( j þöfn-1 rynJ° Ur istoteles á grísku. Doktor Resen inni( á heimili sjálfra kaupmannaj og staulaðist út úr vagninum, það hefir verið eftir Tveir, síðan klaustrin lögðust hafði bent honum á nokkrar “quæs- fslandsfaranna og iafnvel í kan-1 tveggja tíma akstur frá Kaup- mour. Hvað mörg? Átta, níu. höfðu klaustrin tiones intricí^tiores” (torskilin verið atriði), sem jskýrendur deildi á um. Schjeldehup. Það mátti reyna að að snúa sér til hans, Noregur’ tan^mU' .... .. , var úræðið. Sjalfsagt fjogur, fimm hundr- uð prestvígðir menn. Og hvað mörg prófastsdæmi? Sextán. Og biskupsdæmin tvö. Hans Paulsen Resen, Sjálands- Hvað voru margir prestar nú áJhiskuP( var einhver voldugasti maður í öllu konungsríkinu. Þessi józki prestssonur hafði jafnvel enhavn. Þessi meinlausu gamanyrði virt- ust ekki falla í góða jörð hjá yf- .. .... , irmanni hans tilvonandi. Magister kynni að skjota upp við eitthvert ... ,, ...., ® , . , . „ ! Altewelt stokk ekki bros. Hann skipið, sem færi heim. Brynjolfur celíinu. Enginn kannaðist við Hallgrím Pétursson fslending. Síð- asta von hans var sú, að honum Brynjólfur sneri sér við og gekk' hratt heim á leið. Það var engu líkara, en hann hefði þegar fundið það markmið, sem hann leitaði að, og væri á leið til þess hröðum skrefum. ísland og Danmörk voru , lokuð lönd. Noregur einn var—? í Þelgar Brynjólfur hafði lokið upp U1 hurðinni að herbergi sínu og sett- ist aftur fyrir framan bækurnar, sem hann hafði hlaupið frá opnum, fanst honum ekkert hafa gerzt síð- an hann «kildi við þær. Hann var og átti að verða einmana. Þessar opnu bækur voru hans einu vinir, en í dag varð hann að beita sjálf an sig ofbeldi til .að taka vinskap þeirra. 2. Það var komið fram undir marz-lok, dagarnir urðu lengri en Og allir þessir lærðu menn voru innfæddir? Allir. Það voru þó ekki gefnar út bæk- á íslandi haslað sjálfum konungi völl. Þeg- ar Christian 4. hafði gefið út. skip- un um að afnema exorcismann — djölflasæring við skírn — knúði. fór stundum marga daga í röð í, þessa eftirleit niður við skipin. En þegar síðasta íslandsfarið lagði úr höfn, um miðjan maí, varð hann að skrifa vini sínum á Hól- um, að öll sin leit hefði orðið á- Heitir hann það enn? spurði Brynjólfur. — Garður erkidjáknans, já. Og húsið til vinstri handar, þarna við brúna, það er Vor-frúar-kapella, og til hægri kapítulahúsið. Þá gengu þeir í vestur. — 0!g hvaða hús er þetta? — Dúfnabræðra-klaustur. Framh. Resen biskup hann til að kalla, ran'gUrslaus. skipun sína aftur. BrynjóHur varj Einn dag eftir hádegi, fám dög- gagnkunnugur ritumhans, gat ekki^ um eftir að hann hafði fengið felt sig við ofstæki hans gegn vitnisburði kennara sinna á há- Jú, ísland hafði átt prentsmiðju kaþólskri trú( en dáðist þvi meir J skólanum, fekk Brynjólfur boð frá á undan Noregi til dæmis. Síð- að lærdómi hans og rökvísi. Þenn asti kaþólski biskupinn, langa- an siðasta vetur hafði hann hlust- langafi hans sjálfs, flutti inn að á fyrir]estra biskups í háskól- fyrstu prentsmiðjuna fyrir hundr-J anum> en ekki kynst honum fram að árum, síðan kom önnur, og síð- an hafði verið gefinn út fjöldi bóka. Og alt á latínu? Nei, alt á íslenzku. yfir það. Brynjólfi voru vel kunnar þess- ar quæsteiones intricatiores, sem dr. Resen viþ að. Undir eins og hann hafði lagt frá sér bréf hans, Nikephoros leit snöggvast upp settist hann við skrifborð sitt, rit- og endurtók þar næst þetta síð- aði upp anar skýringar á stöðun- asta svar með sjálfum sér — eins um, varði lön'gum tíma til að kom- og hann vænti þess, að Brynjólf-,' ast að sjálfstæðri niðurstöðu, og Resen biskupi, um að hitta sig tafarlaust á biskupsgarðinum. Resen biskup tók ástúðlega á móti honum og sagði, að hér væri kominn maður úr Hróarskeldu, sem langaði til að sjá hvernig hann liti út. Við borðið gagnvartj biskupi sat ungur maður, ekki mörgum árum eldri en Brynjólf- ur, biartur yfirlitum, og horfði á hann opnum bláum augum undir gulhvítum brúnum, fast og góðlát- lega í senn. Hann sagðist heita ROSEDALE Kol MORE HEAT---LESS ASH Exclusive Retailers in Greater Winnipeg Lump $12.00 Egg $11.00 Coke9 all kinds, Stove or Nut $15.5ÍL Souris, for real economy, $7.00 per ton Poca Lump — Foothills Canmore Bricqucts Credit to responsible parties THOS. JACKSON & SONS 370 Colony St. s Phone 37 021

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.