Lögberg - 09.04.1931, Blaðsíða 2

Bls. 2.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. APRÍL, 1931.
Gamlar íslenzkar bækur
Eftir prófessor
Halldór Hermannsson.
a
mmmmj
mmmmmmj
Það er margt óljóst í elztu
prentsögu Islendinga, aðalíega
vegna þess, að margar af bókun-
um, sem prentaðar voru á 16. öld
hafa glatast. Svo er t. d. um
fyrstu bókina, sem sagt er að
hafi verið prentuð & Hólum í tíð
Jóns Arasonar, Hóla-brevíeríið,
eða oftast kallað Niðarós-breví-
aríið, því að þetta var uppprent-
un á því. Enginn efi leikur á
því, að það hafi verið prentað,
því að snemma á 18 ðld var til
eintak af því, og það er jafnvel
talið, að enn muni til blöð úr því
í Svíþjóð. öðru máli er að gegna
með þýðingu eða útgáfu Jóns
Arasonar af hinum, fornu guð-
spjallamönnum, sem Torfi pró-
fastur Jónsson í Gaulverjabæ er
eina heimildin fyrir. Ekki getj
eg fest neina trú á það, að sú bókj
hafi nokkurn tíma verið til, og(
hefi eg gert grein fyrir skoðun1
minni í grein um prentsmiðju
Jóns Matthíassonar, sem birt var
í Almanaki Ólafs S. Thorgeirs-
sonar fyrir 1930, og skal því ekki
fara frekar út í það mál hér. Af
Hólabókum úr tíð Ólafs Hjalta-
sonar biskups, þekkjast einungis
tvær: Píslarprjedikanir Corvin-|
usar (líklega prentaðar um 1559) j
Guðspjallabókin (1562). Háskóla-j
safnið í Kaupmannahöfn á eina'
Óráðin gáta
Þú, undramáttur, æðsti frumlífsgjafi
og upphafsins mikla’ er bjóst til rúnastafi.
Sólheima jöfur, séð þig enginn getur,
samheildar lögmál öllu lífi setur.
Ómælisfjöldi æðri o'g lægri dýra
alveldiskraft þinn hvert fyr’ öðru skýra.
Líkt eins og hlekkir hverjir annan binda
hringsvæði tímans órjúfandi mynda.
Árstíðir koma, aðrar burtu fara,
aldrei við megnum þeirri spurning svara:
hvaðan þær koma, hvert þær aftur líða,
hvenær var upphaf elztu lifsins tíða.
Hugvitið alheims hér er eins og reykur.
Hálærðra spekimáttur þar er veikur,
margt þó að geti mannsins andi vitað,
má hann með vissu, ei geta þar um ritað,
frumagnir lífsins fyrstu enginn þekkir,
fjör'gjafa aflið byrgja þoku mekkir.
Allífsins mikli, undraverði geimur,
í þínu kerfi er þessi litli heimur
örlítið brot af óteljandi skara,
ákveðnar brautir sem um loftið fara.
ÖHu er stjórnað eftir vissum lögum,
engu er gleymt af einstaklingsins högum.
Allstaðar sést hinn sami lífsins máttur,
sami er leikinn tilverunnar þáttur.
Eilífðar lögmál enginn kraftur brýtur,
aldrei þess gildi’ í nokkrum greinum þrýtur.
Hinn minsti ormur, moldarfylgsni’ er geymir,
meðfæddri hvöt til skylduverka’ ei Igleymir.
Ó, maður, hversu er máttur okkar veikur, -
margvísin djúp er aðeins barnaleikur,
auðnast ei neinum upphaf lífs að vita,
ágiskuð sambönd milli kulda’ og hita
mannsandinn lætur mynda upphafsbrúna
máttarstoð undir veiku frumlífstrúna.
Óteljanlegar aldir hafa liðið
inn í það djúp, sem markar fyrsta sviðið,
óþektar verða alla lífsins daga,
aldrei mun þeirra geta heimsins saga.
Við notum öfl til ótal margra þarfa
og orku þeirra víða látum starfa,
en hvaðan er sá undrakraftur þeginn,
um það ei verður nokkur vissa dregin;
aflígjafinn mikli, öllu líf sem færir,
útstraumum þessum heldur við og nærir,
en hvar hann er, og hvert má rekja þráðinn,
er hulin gáta, er seint mun verða ráðin.
Hann veit hvað hann
á að nota við bakverk
MANITOBA MAÐUR NOTAR
DODD’S KIDNEY PILLS.
Mr. J. Stasiuk er mjög þakklátur
fyrir þá heilsubót sem hann fékk.
Ashville, Man., 9. apríl (Einka-
skeyti).
“Eg skrifa yður til að láta yður
vita hvað Dodd’s Kidney Pills hafa
gert fyrir mig,” segir John Stas-
iuk. “Eg hefi lengi þjáðst af bak-
verk og notað ýms meðul, en þau
hafa ekki gagnað. Einn af vinum
mínum sagði mér um Dodd’s
Kidney Pills. Eg reyndi þetta
meðal o!g fann að það reyndist mér
vel. Eg brúkaði ekki úr fullum
öskjum, en verkurinn hvarf og
hefir aldrei komið aftur og eg er
Dodd’s Kidney Pills þakklátur.”
Það er undarlegt hve margt fólk
gengur dag eftir dag með bakverk
og gigt. Það gen'gur með veikina
af því það veit ekki hvernig það
getur losnað við hana. Gerið nýr-
un sterk, því þar eru rætur veik-
innar. Dodd’s Kidney Pills eru
einvörðungu nýrnameðal.
Frá Islandi
eintakið, sem til er af þessum
bókum, og vantar þó í bæði. —
Elzta bókin, sem þekt er úr bisk-
upstíð Guðbrands Þorlákssonar,
er “Lífsins vegur” (1575) eftir
Níels Henningsen, og eru tvö ein-
tök til af henni á konunglega
bókasafninu í Kaupmannahöfn,
og er annað þeirra á bókfelli.
Að vísu eru til upplýsingar umj
bækur frá 16. öld í íslenzkumj
ritum frá seinni öldum, en það erj
einatt mjög hæpið að byggja áj
þeim. Höfundarnir hafa krítík-j
laust tekið þær oft hver eftir öðr-J
um, án þess nokkurn tíma sjálf-|
ir að hafa séð þessar bækur, og!
sama sið hafa gjarna hinir svo-J
kölluðu bókfræðingar okkar fylgt
fram á síðustu tíma. Það eru ~— 1 ' -------—
útlendingar, sem hafa lagt grund- á dánardegi sínum 1587 hafi les-, það selt á uppboðinu eftir hann;
Havermannsbænum. er titillinn nokkurn veginn ;ná-
—Vísir.
Ágúst Jónsson, R. st. 5 B.
^mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmj
völlinn undir íslenzkri bókfræði: ið eina af
Chr. V. Bruun, Thomas W. Lid- En þetta getur hann vel hafa
derdal, og framar öllum Willard gert eftir þýzkri útgáfu (frum-
Fiske. Einna áreiðanlegastar upp-^ útgáfan er frá 1567), eða dönsku
lýsingar frá fyrri öldum koma þýðingunni (kom fyrst út 1577).
frá Lúðvík Harboe biskupi, enda Eg lét því í ljós, að annað hvort
átti hann óvenjulega gott safn væri þessi útgáfa Havermanns
af íslenzkum bókum; voru þær( bara uppáfyndinlg ein, eða að
seldar á uppboði í Khöfn að hon- einhver önnur bænabók hafi ver-
um látnum, og hafa sumar þeirra ið prentuð það ár á Hólum. Og
horfið síðan með öllu.
Tvær bækur frá 16. öld, sem
menn hafa talið glataðar, hafa á
síðustu árum komið 1 leitirnar,
og er það efni þessarar greinar,
að skýra stuttlega frá þeim.
Bæði Hálfdáni Einarssyni og
Finni biskupi Jónssyni kemur
saman um það, að Avenaríi eða
Kavermanns Kristflegar 'bænir
hafj« verið prentaðar á Hólum
1576, en ekkert eintak hafa menn
í seinni tíð þekt af þeirri út-
gáfu, og yfir höfuð er ekkert
eintak til af neinni útgáfu af því
bænakveri eldri en frá Hólum
1626. Auðsjáanlega er það þó
ekki fyrsta útgáfan, því að þar
stendur, að bókin sé prentuð að
nýju á Hólum 1626. Nú geta þeir
Hálfdán, Finnur biskup og Har-
boe um útgáfu af þessum bæn-
um frá Hólum 1621, en mér vit-
anlega er ekkert eintak til af
þeirri útgáfu, svo ekki verður
með vissu vitað, hvort það er
frumútgáfan, en þeir sem hafa
lagt trúnað á útgáfuna frá 1576,
hafa talið útgáfun frá 1621 lík-
Jega vera aðra útgáfuna.
Þegar eg samdi lýsinguna á ís-
lenzkum bókum frá 16. öld, tók
eg þetta atriði til athugunar, og
komst að þe-irri niðurstöðu, að
það hlyti að vera rangt að Hav-
ermannsbænir hafi verið prent-
aðar á Hólum 1576, og aðalástæð-
an fyrir því var sú, að íslenzka
Jjýðingin, sú eina sem nú þekk-
ist, er eftir Odd Einarsson Skál-
holtsbiskup. Hann fæddist 1559,
og var því 17 ára að aldri 1576.
Að vísu er sagt, að hann hafi
verið mjðg bráðþroska, en það
er næsta ólíklegt, að slíkur ung-J
lingur hafi þýtt bænakver, sem
það hefir reynst, að eg hafði rétt
fyrir mér.
Nokkrum árum eftir að lýsing
mín á 16. aldar bókunum kom út,
skrifaði dr. Lauritz Nielsen,
bókavörður í Höfn, mér að hann
hefði rekist á í bæjar- og há-
skólabókasafni (Stadt und Univer-
sitatsbibliotek) Hamborgar bæna-
bók frá Hólum 1576 og reyndist
það að vera bænabók Guðbrands
biskups, sem annars þektist í út-
gáfu frá 1634. Þær bænir eru
víst að mestu leyti þýddar af
biskupnum, og hefir hann sjálf-
sagt sent eintak af bókinni til
einhverra vina sinna í Hamborg
og hún svo lent þar á opinberu
safni, enda er þetta eina eintak-
ið, sem nú er til af þessari út-l
gáfu svo menn viti. Titill henn-
ar er “Bænabók med mörgum
godum o'g nytsamligum bænum
naudsynligum á þessum haska-
samliga tijma ad bidja Gud og
alvarlega a ad kalla j ullum vorum
nudsynium og haskasemdum. Til
samans lesen og ut lögd af mier
Gudbrandi Thorlakssyni............
Prtenad (sic) a Holum af Jone
Jonssyni Anno M D LXXVj”. —
Framan við bænirnar er almanak,
eins og siður var þá í mörgum
bænakverum. Hún er í átta blaða
broti, blöð textans eru tölusett,
síðasta blaðið hefir þó ranglega
töluna 92 fyrir 62. Hver blað-
síða hefir útskorinn borða um
textann og má eintakið heita
mjög Igott. Þarna hefir þá kom-
ið fram Hólabók, sem menn áður
vissu eigi deili á. Eintakinu er
nákvæmlega lýst með mynd af
titilblaðinu í ritlingi þeim sem
Hamborgar-bókasafnið gaf út í
tilefni af Alþingishátíðinni.
Hólabiskupi hafi þótt ástæða tili Hin bókin, sem hér skal getið
að prenta. Reyndar er getið um' um, þekkist hins vegar af afspurn.
atvik, sem í fyrsta áliti virðisti Það er katekismus eða barnalær-
styrkja upplýsingarnar um þessa^ dómskver eftir Pedler \Palladius,
1576-útgáfu. Það er sem sé sa!gt prentað að Hólum 1576. Harboe
um Gísla biskup Jónsson, að hann átti eintak af þessari bók og var
kvæmlega igefinn í uppboðs-
skránni. En það vantaði í það,
og síðan það var selt þar, hefir
ekki til þess spurst.
Skömmu eftir að eg kom frá
Evrópu í fyrra haust, fékk eg
bréf frá manni í St. Albans á
Englandi, þar sem hann skýrði
mér frá því, að meðal bóka þeirra
sem hann hefði erft eftir föður
sinn, væri katekismus Palladíus
frá 1576. Kvaðst hann hafa leit
að til fornbóksala í Lundúnum
og þeir sagt sér, að ekkert annað
eintak væri kunnngt af þessu
kveri; hafa þeir víst haft það
úr bók minni þar sem katekism-
ans var getið. Eg gerði strax
boð í bókina og fékk hana og er
hún nú í Fiskesafninu í Cornell.
Titillinn er “Catechismus þad er
Ein Stutt (Utlagnin(g ’Catechismi
skrifud (sic) a Latinu fyre
Norska Soknarpresta af Doctor
Petro Palladio Lofligrar minn-
ingar Biskupe ad Sælande j Dan-
mörk Anno 1541. Nu ad nyju
yferisiedur og Prentadur, einföld-
um Soknarprestum og almuga til
gagns og nytsemdar Anno 1576.
G. Th.”, og við enda bókarinnar
stendur: “Þryckt aa Holum Af
Jone Jonssyni þann 24. Dag
Martij 1576”. Bókin er í litlu
átta blaða broti, með 67 tölusett-
um blöðum, en því miður vantar
tvö þeirra (65—66).
Eg held áreiðanlega, að það
megi telja þetta eintak vera hið
sama, sem Harboe biskup átti.
Reyndar stendur ekkert á því,
sem beint sanni það, en það vant
aði í eintak hans eins og líka
þetta. Bókin er bundin í litför-
ótt pappírsband, mjög líkt óg
bækurnar voru oft bundnar í
Danmörku á 18. öld. En söguna
um það, hvernig þetta eintak
hefir komist til Englands, þekki
ég ekki.
Fundur þessara tveggja sjald-
gæfu bóka sitt í hvoru landi, er
annars merkilegur og athuga-
verður. Hann sýnir það, að
gamlar íslenzkar bækur og ef til
vill líka íslenzk handrit frá fyrri
o!g seinni tímum, geta leynst víða
erlendis, bæði í opinberum söfn-
um, sem ekki hafa verið rannsök-
uð eða skrásett fyllilega, og í
bókasöfnum einstakra manna.
Maður getur rekist á þetta, þegar
Reykjavík, 10. marz 1931.
£>éra Guðlaujgur Guðmundsson
fyrrum prestur, andaðist i gær
að heimili sínu, Óðinsgötu 20 hér
í bænum, eftir langvinnan sjúk-
leika, nær 78 ára gamall, fæddur
20. apríl 1853.
Úr Þingeyjars., 1. marz.
Að kveldi dags þ. 27. febrúar
s.l. kviknaði í 1'búðarhúisinu á
Helgastöðum í Reykjadal. Norð-
anstormur var á og hríð. Brann
húsið á tiltölulega stuttum tíma.
Samt bjargaðist töluvert mikið
af innanstokksmunum, en mat-
væli brunnu inni og svo eldi-
viður. Fólkið fór um nóttina fram
í Halldórsstaði í hríð ofe ófærð,
en það er töluvert löng bæjar-
leið. Voru 13 manns í heimili á
Helgastöðum. — Húsið var vá-
trygt, en annað ekki. Er því
tjónið töluvert mikið fyrir utan
það óbeina tjón, að verða hús-
viltur um hávetur og verða að1
leita á náðir annara.
Einkasíma ætla Mývetm'ngar
að leggja í sumar um sveit sína.
Verður síminn lagður í kringum
alt vatnið og heim á flesta eða
alla bæi í sveitinni. Staurarnir
hafa verið fluttir í vetur.
Stuttu eftir nýár dó Aðalgeir
Davíðsson bóndi á Stóru-Laug-
um í Reykjadal. Var hann góð-
ur o'g vel metinn bóndi, bætti á-
búðarjörð sína mikið, bygði þar
íbúðarhús úr timbri, og nú fyrir
fáum árum leiddi hann heitt vatn
úr laug, sem er nokkuð langt irá,
heim i bæinn, til upphitunar. —
Aðalgeir sálugi var kvæntur og
hét kona hans Kristjana. Eign-
uðust þau fjögur börn, sem q11
eru upp komin o'g heima í for-
eldrahúsum.
Allan febrúarmánuð hefir ver-
ið stöðug ótíð hér um slóðir. Ým-
ist stórhríðar af norðri eða
sunnanstormulr og hörkufrost.
Fannkyngi afar mikið hér al-
staðar og sést varla á holt eða
hnjótu upp úr fönninni. Varla
farandi um jörðina nema á
skíðum. — Seinni hluta janúar
var líka umhleypingasöm tíð hér
fyrir norðan og verstu veður
suma daga. Menn eru búnir að
gefa mikið af heyjum þennan
tima, enda eru hey heldur létt
og upp'gangssöm vegna óþurk-
anna í sumar. — Vísir.
Reykjavík, 3. marz 1931.
Eindæma snjó kyngdi niður í
morgun í bænum. Bifreiðarfært
var ekki í morgun til Hafnar-
fjarðar, en um bæinn mátti heita
fært bifreiðum. Þó voru stöku
götur ófærar.
Fólk það, sem héðan fór norð-
ur á Akureyri á dögunum, á
Goðafossi og Primula, var ein-
angrað, eins og tilkynt var í
skeyti að norðan, ve!gna þess að
aðrar fársóttir gengu á Akur-
eyri. Fólkið fær ekki að hafa
neitt samneyti við aðra bæjar-
menn, á meðan á einangruninni
stendur, en fær þó að fara út sér
til hressingar, undir eftirliti. —
Einangrun var einnig ráðgerð á
Siglufirði, en ei!gi varð af því, að
einangrun væri samþykt þar.
Þegar tóbakið kom
til Evrópu
Franskur vísindamaður hefir
lengi fengist við að rannsaka
sögu tóbaksins hér í álfu og hef-
ir safnað ýmsum sögum um það.
Árið 1618 lét Jakob I. konung-
ur á Englandi taka Sir Walter
Raleigh af lífi fyrir það, að hann
reykti pípu og var fyrsti maður,
sem það gerði í Englandi. Mur-
ad IV. soldán leyfði þegnum sín-
um að neyta áfen'gis, þrátt fyrir
bann Kóransins, en hann lét háls-
höggva alla, sem urðu uppvísir
að því, að nota tóbak. Abbas I.,
eða hinn mikli Persakeisari var
ekki alveg eins grimmur. Hann
lét sér nægja, að skera nef og
varir af tóbaksmönnum.
Urban VIII. páfi sat ekki á
veldisstóli nema nokkra daga, en
hann afréð það þó í embættistíð
sinni, að bannfæra alla þá, sem
leyfðu sér að taka í nefið í kirkju.
En þrátt fyrir alt þetta, ruddi
tóbakið sér meir og meir til rúms,
og tuttugu árum eftir að það
barst til álfunnar frá Ameríku,
var það orðin alheims verzlunar-
vara. Það var Jean Nicot, sendi-
herra ,Frakka í Portúgal, sem
fyrstur flutti tóbakið til Frakk-
lands. í heiðursskyni við hann
var svo orðið “nicotin” myndað.
Þegar 'Frakkar sáu hve stór-
kosijlelg vierzlunarvara tóbakið
var, tók ríkið alla framleiðslu og
sölu í sínar hendur. En skómmu
eftir .stjórnarbyltinguna var
verzlunin gefin frjáls aftur. —
Smásaga er um það, hvernig á þvi
stóð, að aftur var horfið að ein-
okun. Kvöld nokkurt veturinn
1810 hélt Napóleon dansleik í
Tuilerie-höll og var þangað boð-
ið öllu stórmenni Parísar. Með-
al gestanna var ein kona, sem
keisarinn veitti sérstaka athygli,
vegna þess hvað hún hafði hlað-
ið miklu á sig af gimsteinum.
Hann spurðist fyrir um það, hver
þessi kona væri, o’g fékk að vita
að hún hét frú Robillard og var
gift vejlauðugum fóbakssala.
Sex mánuðum eftir dansleik-
inn kom út tilkynning frá keisar-
anum um það, að upp frá þeim
degi skyldi vera einokun á verzl-
un og framleiðslu tóbaks. Þessi
var afleiðingin af því, hvað frú
Robillard skartaði óhóflega á
dansleiknum.
Napóleon notaði sjálfur neftó-
bak, en hann tók það aldrei í
nefið. Hann hélt þvi að eins
lengi á milli fingra sér og þef-
aði að því, og fleygði því svo á
’gólfið. — Lesb.
ZAM-BUK
læknar verki, bólgu og blöðrás af
Hæmorrhoids (Piles)
Ointment 50c Medicinal Soap 25c
Upphlaup í Kaupmanna-
höfn
Hinn 25. febrúar var iboðað af
bolsum, að fram ætti að fara alls-
herjar tilraun um heimsbyltingu.
í Danmörku fór þessi dagur
friðsamlega fram, þrátt fyrir
undirróður bolsa. Seinni hluti
dags söfnuðust nokkrir kommún-
istar saman á Grönttorvet
Kaupmannahöfn, og ýmsir hús-
næðislausir menn, sérstaklega
ungir menn, og gengu undir fán-
um og héldu þar ræður. Var svo
gengið í fylkingu út um Freder-
iksberg og inn að Grönttorvet
aftur, en þar uppleystist fylk-
ingin.
Seinna fór um þúsund manns
með hávaða, eftir Kaupmangara-
götu, og braut þar um fimtíu rúð-
ur áður en lögreglan skarst í
leikinn P!g tvístraði hópnum út
um allar hliðargötur. Urðu þó
FRÁ BLAINE, WASHINGTON.
í þessu sígræna ríki erum við
nú búin að dvelja hátt upp í eitt
ár, og höfum lifað það, að sjá
snjólausan vetur og ófrosna jörð,
með ekkert til að bera umhyggju
fyrir nema um 400 hvít “leghorn”
hænsni, sem sökum hins núverandi
lága eggjaverðs, hafa ekki !getað
gefið mikinn ágóða.
Rigningar hafa okkur þótt
helzt til miklar undanfarna mán-
uði, og þó þær hafi hvorki verið
kaldar og sialdnast stórfeldar,
hefðum við oft gjarnan viljað kjósa
Manitoba sólskin í þeirra stað,
þó því hefði fylgt nokkur snerpa;
en eftir að hafa lifað 30 Mani-
toba vetur, finst mér mikið til um
veðurblíðuna hér; en þess má
geta, að hún hefir að sögn manna
hér verið með afbri!gðum þennan
hjálíðandi vetur.
íslendingar bera sín einkenni
hvar sem vera skal; hér í Blaine
hafa þeir sýnt okkur alúð og gest-
risni. Hinir yfirstandandi örð-
ugu tímar hafa eðlilega ekki far-
ið fram hjá þeim, en þeir virð-
ast sætta sig allvel við ástandið.
En æskilegt væri, að samkomu-
lagið þeirra á milli. væri inni-
legra en á sér stað. Eg vil sér-
staklega minnast á löggæzluna
viðvíkjandi innstreymi fólks í
landið. iStjórnarþjónar eru á víð
og dreif og veita allri umferð
nána athygli, og sjái þeir mann,
sem þeir ekki kannast við, er
hann látinn gera grein fyrir sér,
og geti hann það ekki svo að
landamæra gæzlumönnum þyki
fullnægjanc^i, er hann ððara
sendur til baka.
í Blaine o!g nágrenninu eru á
að gizka 5 til 6 hundruð íslend-
ingar (að eg hygg). Atvinnuveg-
ir þeirra eru með ýmsu móti, svo
sem daglaunavinna, blandaður
búskapur, hænsnarækt, sögunar-
mylnu vinna, fiski niðursuðu-
vinna, o. fl.—höfum jafnvel stjórn-
málamann.
Heldur lítur út fyrir, að rofi
fyrir bjartari tímum, hvað at-
vinnii snertir; fiskiveiðafélag er í
þann veginn að byrja að starf-
rækja hér “cannery", sem legið
hefir í dvala að undanförnu; sö'g-
unarmylna er byrjuð fyrir nokkru
og nokkrar umbætur á vegum og
brúm hafa verið og verða gerðar.
Alt fer samt hægum skrefum, en
útlitið bendir til, að næstkomandi
sumar verði hagstæðara hinu síð-
astliðna, og gleðilegt er, að engar
verkamanna óeirðir hafa átt sér
stað nærliggjandi.
Mikið er enn af sögunartímbri
í Washington-ríki og eru helztu
trjátegundirnar pine, fura og sedr-
usviður, og þó frumskógarnir séu
í þverrun, er engin hætta á, að
skógur sé í eyðileggln!gu, þvi hann
vex mjög fljótt upp aftur
Bellingham er 23 mílur héðan,
og telur 30,000 íbúa; þar eru tölu-
vert margir landar. Til Seattle
hefi ég ekki komið, enn sem komið
er; sonur minn hefir farið þang-
1 að og segir hann mér, að það sé
sú mishæðóttasta borg, sem hann
hefir komið í; víða svo bratt, að
ekki er hægt að skilja við bil nema
í ‘gear’. Ekki er mér kunnugt
um, hvað mannmargir íslendingar
þar eru, en tvær kirkjur hafa þeir.
Seattle er ein af þeim fljótvöxn-
ustu borgum í landinu. hún er mið-
stöð strandarinnar á svæðinu
frá Californíu að sunnan, og til
landamæra Canada. Eins og að
líkindum lætur, eru þar nú dauf-
ir tímar, sem annars staðar.
Á Roberts tanga er, eins og
kunnugt er, þvínær alíslenzk
Nýi hafnargarðurinn
skemmist
margir, þar á meðal saklausir
áhorfendur, fyrir kylfum löregl-
unnar, og um fimtíu menn voru
handteknir. Um kvöldið safnað-
ist víðsvegar saman á götum
borgarinnar æskulýður, en hvarf
þó jafnharðan er til lögreglunn-
ar heyrðist.
Smáupphlaup urðu í Esbjerg
og Álaborg, en annars staðar var
alt rólegt. — Mgbl.
Reykjavík, 27. febr.
Sam!göngubann hefir verið sett
víða: Strandasýsla og Húnavatns-
sýsla hafa báðar ákveðið að ein-
angra sig vegna inflúensunnar
og mælt svo fyrir, að aðkomu-
menn skuli hafðir í fjögra daga
sóttkví. Brúarfoss er nú á Húna-I
flóa og er haldið, að veikin sé
um borð. — Dalasýsla og Suður-
Múlasýsla hafa ákveðið sam-
göngubann auk þeirra héraða, erl
áður höfðu sett það.
Hér í bænum virðist inflúens-
an ekki mjög svæsin, eftir því
sem hinn setti landlæknir, Jón
Hj. Sigurðsson tjáði oss í gær
kveldi. Er að mestu frítt við
| lurignabólgu. En veikin virðist
minst vonum varir, og ef til vill J breiðast allört út; t. d. sá einn
Ármann, ISigríður, Fjölnir og
Venus, hafa komið af veiðum, all-
ir með góðan afla, Sigríðui með
220—230 spkd., hinir með liðlega
100 skpd. hver.
Gyllir seldi ísfisksafla í Cux-
haven í gær fyrir 35 þúsund mörk.
— Skúli fógeti seldi í Grimsby
fyrir 1,008 sterlin!gspund, og Andri
fyrir 1,200 sterlkpd. Karlsefni
seldi í Hull fyrir 1,090 sterl.pd.
—Vísir.
Reykjavík, 8. marz 1931.
Á föstudagskvöld, laust fynr
miðnætti, urðu menn þess varir,
að dynkir heyrðust allvoveiflegir
í hafnargarðinum nýja, sem bygð-
ur var síðastliðið ár norður und-
an grófinni.
Dynkir þessir heyrðust í krik-
anum, þar sem nýi garðurinn
mætir gamla hafnargarðinum.
Er frá l'eið, tók að bera á því,
að bólvinkið þarna anstan *
hafnargarðinum nýja, seig nið-
ur, jafnframt því sem brún þess
þokaðist inn á við.
Var þá sýnilegt, að undirstaða
bólvirkisins hafði bilað. Neðri
brún þess, sem rekin var niður >
sjávarbotninn, hafði ei'gi nægi
lega viðspyrnu í botninum utan
við garðinn, en seig út á við. Við
það opnaðist sandinum innan við
bólvirkið útríás, svo skriða a^
sandi þeim, sem hafnargarðurinn
er gerður úr, rann nú undir ból-
virkið, og myndaðist þarna ferleg
gjóta í garðinn innan við ból-
virkið, á 20—30 metra svæðl.
Á laugardagsmor'guninn rar
svo mikil skriða af sandi og
mold runnin út undir bólvirkið,
að 'gjótan, sem myndaðist i
garðinn, náði inn undir gang-
stétt þá, sem er eftir garðinum
endilöngum um miðju.
Var nú brugðið við, til þess að
stöðva frekari skemdir, veita ból-
virkinu viðnám að utanverðu, með
því að flytja að því grjót, og með
því að setja bráðabirgða timDur-
þil í gjótuna, sem mynduð var,
svo eigi skriði úr börmum hennar-
Bólvirki nýja hafnargarðsins
er gert með þeim hætti, að járn-
stengur 12—14 metra langar, eru
reknar niður í botninn. — Steng-
ur þessar eru þannig að lögun,
að þær grópast þétt hver að tinn-
ari, svo þær mynda vatnshelda
kistu. Er kista þessi síðan treyst
með ýmsum tengslum hið innra, og
síðan fylt af sandi og öðrum jarð-
efnum.
Orsakir skemdanna eru þær,
eins og ofanrituð frásögn ber með
sé, að á þessu umrædda svæði
hafa járnstengur þessar ekki
verið reknar nægilega langt nið-
ur í sjávarbotninn. Við stór-
straumsfjöru þegar aðhaldið er
sem allra minst að utan, hafa
þyngsli uppfyllingarinnar spent
hið þétta bólvirki fram að neð-
anverðu svo útrás hefir myndast
fyrir sandinn, sem settur var í
garðinn.
. Óvíst er enn, hvort nú þegar er
girt fyrir frekari skemdir á garð-
inum. En vonandi verður sú
raunin á.
Hafnargarðinn gerði ”Dansk
Sandpumpekompa'gni”. Var verk-
ið afhent höfninni þ. 2. júní, með
þeim skilmálum, að ’Sandpumpe-
kompagni’ bæri ábyrgð á verk-
inu eitt ár frá afhendingardegi-
Ábyrgðartími félagsins er því út-
runninn þ. 2. júní í sumar.
Ómögulegt er að gera sér neina
ákveðna grein fyrir því, hvað viðr
gerðin muni kosta. — Bendir
margt til þess, að hún verði erf-
ið. Það verður út af fyrir sig
erfitt verk, að ná bólvirkinu upP>
sem niður hefir sligast, áður en
hægt verður að byrja á endur-
byggingunni. — Mgbl.
bygð; í Marietta, Everett og víða
í Washington-ríkinu eru landar
í dreifingu. Að blóðið rennur til
skyldunnar, sást grelnilega á því,
hve vel þeir sóttu íslenzka há-
tíðarhaldið við Silver Lake í júní
síðastliðið sumar.
Óska ég svo öllum góðs geng-
is og vaxandi vellíðunar.
Jakob Vopnfjörð.
þar sem sízt mætti búast við því.
Við skulum vona, að- eitthvað
fleira komi í ljós með tímanum.
—Lesb.
læknir í gær 25 nýja inflúensu-
sjúklinga. Þá hefir annar læknir
vitjað 50 manns, er voru haldnir
af veikinni. — Mgbl.
mm<
TME DOHINION
BISINESS COLLEGE
—on the Mláll
For over twenty years our business bas
been to impart to young men and women a
thorough, practical business training. Our
courses of study are arranged with tlie view of
developing initiative and greater business
capacity, as well as to enable the student to
master all details of modern business. The
evidence that we have succeeded in all this is to
be found in almost every office of consequence,
not only in Winnipeg, but throughout the West,
and even beyond our own country. *
Among our most brilliant students we have
always counted a representative of the Icelandic
race. Their power of application and love of
leaming make their task easy.
In our large new building we have greater
facilities than ever. The Dominion is really
the logical place for a business training. Come
and join us. Your fellow students will be from
the better class of homes. This will assure you
of a happy, as well f\s profitable, student life.
Eleadquarter»: TEIE MALL
Branches: ELMIWOOD and ST.JAMES