Lögberg - 15.10.1931, Síða 1
PHONE: 86 311
Seven Lines
i yA
iteci
,-s
l>v
For
Service
and Satisfaction
PHONE
Seven
86 311
Lines
iriíd jjrjgs*
wé&'*
For
Better
Dry Cleaning
and Laundry
44. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 15. ÓCTOBER 1931
NÚMER 42
Gullbrúðkaup
Fimtíu ára giftingarafmæli áttu
■þau hjónin, Björn Jónsson og Ól-
afía Stefánsdóttir, frá Kalmams-
tungu á Islandi, 25. sept. síðast-
liðinn, og var þess minst með sam-
sæti, undir stjórn séra Jónasar
A. Sigurðssonar frá Selkirk. Hófst
mótið með því, að sunlginn vav
sálmurinn, “Hve gott og fagurt og
inndælt er”. Svo las séra J. A.
Sigurðsson biblíukafla og bæn.
Ræður fluttu þeir, séra J. A. Sig-
urðsson, Ágúst Magnússon og G.
K. Breckman. Svo talaði Halldór
sonur gullbrúðhjónanna fyrir
hönd barnanna. Á milli voru
sungnir íslenzkir söngvar undir
stjórn Vigfúsar Guttormssonar;
einnig voru flutt kvæði o!g kveðj-
ur frá vinum og vandamönnum. —
V. Guttormsson las kvæði frá
Daníel Sigurðssyni á Lundar.
Halldór Jónsson las kvæði eftir
Þorskaliít; Guðbrandur Jörúnds-
son flutti kvæði, og Sigurður Holm
bæn í ljóðum; kveðju frá Dr. S.
J. Jóhannessyni, lesna af séra J.
A. Sigurðssyni, og aðra kveðju
frá ívar Jónassyni við Langruth.
Rausnarlegar veitingar voru fram
reiddar og gerðu menn þeim góð
skil. — Gullbúinn staf afhenti séra
J. A. Sigurðsson 'gullbrúðguman-
um, og brúðurinni brjóstnál úr
gulli og blómvönd, hvorbtveggja
gjöf frá börnum þeirra hjóna.
A® endingu talaði gullbrúð-
guminn nokkur velviðeigandi orð,
þakkaði fyrir hlýhug og vinarþel
þeim hjónum auðsýnt með þessu
vinamóti. — Var þá komið að mið-
nætti og fóru menn að búast til
heimferðar. Um níutíu manns
sóttu samkomuna, sem var hin á-
næ!gjulegasta í alla staði.
Einn af gestunum.
St. Lawrence skipaleiðin
Nú lítur vænlegar út, heldur en
nokkru sinni fyr, að eitthvað muni
af því verða, að byrjað verði á
hinu afar mikla mannvirki, að
gera skipaleiðina milli Montreal
og vestur enda stórvatnanna, færa
hafskipum. Þegar því verki er
Iokið, nær sem það verður, geta
hafskip farið alla leið frá Evrópu
inn í mitt meginland Ameríku, til
Fort William t. d. Má þá flytja
hveitið til dæmis alla leið frá Fort
William til Evrópu í >sama skip-
inu, og þarf ekki að ferma nema
einu sinni, eða afferma. Snertir
þetta mannvirki bæði Canada og
Bandaríkin, þar sem St. Lawrence
fljótið er á landamærum land-
anna. Verða því Canada og Banda-
ríkin að vinna hér í sameiningu.
Hefir Bandaríkjastg'órnin tjáð sig
fúsa, að semja um þetta mál, og
nú hefir Bennett forsætisráðherra
líka tjáð sig til þess búinrt að
semja um málið. Er nú haldið, að
ekki muni langt líða, þangað til
byrjað verður á þessu mikla verki,
kannske á næsta vori. Gert er ráð
íyrir, að verkið standi yfir í tíu
ár, og það kostar vitanlega stór-
fé, að framkvæma það.
f
JVHNNI
fimtíu ára hjónabands
BJÖRNS JÓNSSONAR og
ÓLAFÍU STEFÁNSDÓTTUR
frá Kalmanstungu.
Hálfrar aldar hér við enda
hjúskaps ykkar, sæmd er krýnir,
minningar til baka er benda
birtn margar ljúfar sýnir,
er mig knýja ávarp senda
ykkur—fornu vinir mínir.
Bjarkir tvær við brjóstin fjalla
blíðum lít eg vors í þeynum,
ástúðleg í faðmlög falla,
fléttast krans' af beggja greinum;
beygðar ei und’ oki mjalla
eða vetrar stormi neinum.
Þannig ykkur lánið leiddi
lífs þá götu‘ er tíminn faldi,
þegar beggja sálir seiddi
saman ást með töfra valdi,
og á framtíð bjarma breiddi
blessunar, .sem kom að haldi.
Hreina ást hvort öðru selduð
—æðri hverju gróða safni. —
Svo á tlímans sæinn hélduð
sæl, með von og trú í istafni.
Hrönn þó syði á súð, ei felduð,
sóttuð fram í drottins nafni.
Mörg þó risi úfin alda
ykkur kring, á fimtíu árum,
vel samt tókst í horfi halda,
— holskeflanna verjast fárum,
þar til unnuð endurgjalda
ærukrans úr gráum hárum.
Ykkur líknsöm lukkan hylti,
—leiddi á slóðum hættugjörnum
sér við hægri hönd, og gylti
heimilið með 'góðum börnum;
sambúðina sætleik fylti,
— sálar himinn vonarstjörnum.
Lífs þið skyldur ætíð unnuð
alúð með á flestum sviðum.
Börnum ykkar benda kunnuð
byrgða leita á réttum miðum;
örlaga þræði þeirra spunnuð
þroska til, úr góðum siðum.
Þið hafið 'strítt og starfað lengi,
stórt og nýtt er dagsverk beggja.
Hvetja þurfti ykkur engi
alla krafta fram að leggja.
Báfeum veitti brailtargengi
beitni og starfsþol—hvorutveggja.
Eftir langferð .undanfarna
Ykkur, sem að rudduð veginn,
gott er meðal mætra barna
mega njóta hvíldar fegin,
unz að myrkvast æfi stjarna,
'— önnur birtist hinu megin.
Verði ykkar ellistundir
eftirtekja sannrar dáðar,
eims og beggja fyrstu fundir
fegins-rósablómum stráðar.
Báðum ylji á allar lundir
unðas geislar drottins náðar.
Þorskabítur.
Winnipeg, 24. sept. 1931.
Björn og Ólafía.
Kæru vinir — góðu gullbrúðhjón!
Mér hefði þótt skemtilegt að eyða
uokkurri stund með ykkur við
Gaf auð sinn sjúkum
og fátækum
Sir Thomas Lipton hefir mælt
svo fyrir í erfðaskrá sinni, að
mestur hluti auðs síns, sem er um
miljón sterlings punda, gangi til
sjúkrahúsa og elliheimila í Glas-
gow, en þó nokkuð til samskonar
stofnana í London og Middlesex.
$312,000 eru ætlaðir fátækum
konum í Glasgow og börnum
þeirra. Vinnufólki sínu gefur!
hann líka nokkuð af auð sínum. |
Sir Thomas var alla æfi ókvænturj
og átti enga nána ættingja, svo|
kunnugt sé. Þó er einhver mað-j
ur, sem Lipton heitir, suður íj
Tulsa, Okla., sem segist vera þre-
menningur við Sir Thomas og
eiga því að taka arf eftir hann.
Ljósaskifti
Haldið áfram
Þess var getið hér í blaðinu
fyrir tveimur vikum, að hætt hefði
verið að vinna við háskólabygg-
inguna, sem byrjað var á, vegna
þess, að sambandsstjórnin neit-
aði að taka þátt í kostnaðinum.
Síðar bauð sambandsstjórnin að
borga helminlginn af verkalaunun-
um við þessa byggingu, og gekk
fylkisstjórnin að því og lét aftur
byrja á verkinu, og hefir síðan
verið haldið áfram að grafa fyrir
undirstöðunum. Mörg tilboð hafa
nú stjórninni borisb um að byggja
þessa byggingu, og er lægsta til-
boðið, $536,197, frá J. McDiarmid
Co. Þetta er fyrir bygginguna
sjálfa. Hituuaráhöld og vatns-
leiðsla er þar fyrir utan.
Kolaverkfallið í Estevan
Verkfallinu lauk hinn 8. þ. m.
og hafði þá staðið yfir í mánuð,
eða frá 8. september. Verkamenn-
irnir afréðu, að taka aftur til
verka, en ekki mun þó fullkomið
samkomulag milli verkamanna og
verkveitenda, enn hafa komist á.
1 óeirðum, sem leiddu af þessu
verkfalli, mistu þrír menn lífið,
margir meiddust og tutitugu og sjö
voru teknir fastir.
þetta tækifæri, og hefði gert það,
ef kringumstæður hefðu með
nokkru móti leyft. Eg átti að vera
í öðru gullbúðkaupi í dag, en
gat það ekki heldur; var þó undir
það búinn frir nokkru.
Konan mín olg eg sendum ykkur
einlægar heillaóskir á þessum
merkilega degi — það má sannar-
lega kalla hann merkilegan, því
það hlotnast örfáum hjónum að
vera saman í hálfa öld.
Þið hafið lifað lengi,
lífisins sigri trúað;
ykkur auðnan hefir
allar keldur brúað;
ljós í ljúfu og stríðu
lýsti af fyrsta eldi,
frá þeim fagra morgni
fram að björtu kveldi.
Lifið heil og lengi,
Ykkar einlælgur,
Sig. Júl. Jóhannesson.
Eg dvalið hefi’ á landi liðins tíma, —
við leiftur þau er brunnu’ í tímans hyl,
og minningar, er geymir liðin gríma,
og gull, sem var þó ekki lengur til.
Á liðins tíma ljóða og sagna miðum,
eg lærði’ að haga seglum eftir byr,
að feðra minna gömlum, góðum siðum
eg götur fór, er troðnar voru fyr.
Og það er gott að geta feðra sinna,
og gleyma ekki þeirra snild og dáð;
en hinir dauðu mega sín þó minna,
en menn sem lifa’ og hafa’ í samtíð ráð.
En straumur enginn upp til fjallsins rennur,
því Æ'gir heimtar dropa hvern til sín,
að enda dagsins aftán-geislinn brennur
og aldrei framar nær hans skin til þín .
Og liðinn dagur eftir engum bíður,
þó annar nýr oss beri von og hrós;
því heyrum til þeim tíma sem að líður,
og tendrum framtíð nýrri öll vor ljós.
Því bak við húmið, sem að augum sígur,
og sVefn og draum, býr dagsins nýja glóð,
og þegar morgunn yfir lmjúkinn hnígur,
þá lieilsar stundin vorri ungu þjóð.
Og er þeir gömlu’ að alda skauti hverfa
og afrek þau, er gamli tíminn naut,
þá munu lengi hinir ungu erfa
það eðli, sem í víkings blóði flaut.
Og það er víst, að sögn mun sannleik styðja:
að sigur lífsins er vor dýrsta gjöf,
og ef til vill á framtíð frægri niðja,
en fomi tíminn dró með sér í gröf.
Því grátum ei við leiftur liðins tíma,
við leiði þau er feðrum vorum ber,
né minningar, er geymir liðin gríma,
því gull vort, framtíð, er í skauti þér.
Frá gömlum rótum sterkar greinar standa,
því stofninn gamli varla fúinn er,
því glæðist það í eðli voru’ og anda,
sem ungum niðjum ljósaskiftin ber.
—Pálmi.
Bjóða hjálp sína
Forsetar járnbrautakerfanna
beggja, C.P.R. oð C.N.R., hafa með
símskeyti boðið forsætisráðherr-
um Alberta og Saskatchewan-
fylkja, að flytja matvörur endur-
Igjaldslaust frá einum stað til
annars, ef þær eru til þess ætlað-
ar að bæta úr þörfum þess fólks,
sem hjálpar þarf með. Benda for-
setarnir á, að mikið sé til af mat-
vöru á ýmsum stöðum í landinu,
sem liggi undir skemdum vegna
þess, að ekki sé hægt að fá svo
sem neitti verð fyrir þær og geti
því ekki borgað sig að senda þær
burtu. Þessum matvælum, og jafn-
vel fleirum nauðsynjavörum, mætti
safna saman, og á þennan hátt
með mjög litlum kosntaði, koma
þeim til þeirra, sem þurfa þeirra
með. Járnbrautaforsetarnir hafa
nú líka boðið að gera hið sama
fyrir Manitoba, eins og hin fylk-
in, í þessu efni.
stjórn. Eitthvað hafði Mr. Tayl
ar um það að selgja, að stjórnin
Manitoba væri ekki nærri góð, og
hefði reyndar aldrei verið, síðan
Roblin stjórnaði hér á árunum.
Taylor hafnar boði
Brackens
Á fundi, sefn haldinn var í Bois-
sevain, Man., á föstudagskveldið
í,vikunni sem leið, lýstá . GF. Tayl-
or, leiðtogi íhaldsflokksins, yfir
því, að eins og nú stæði væri hann
því allgerlega mótfallinn, að mynda
samvinnustjórn í Manitoba, eins
og Bracken forsætisráðherra hefði
lagt til. Áður en það kæmi til mála,
fanst honum að ganga bæri til
kosninga, svo kjósendurnir gætu
skorið úr hverjir stjórna skyldu
þessu fylki. Lét hann þá von sína
í Ijós, að eftir næstu kosningar
mundi ihaldsfloWcurinn hafa ráð-
andi meirihluta á þinginu, og ef
svo færi, væri engin þörf á að
tala meira um samvinnustjórn.
Færi þar á móti svo, að eftir kosn-
ingarnar hefði enginn flokkur
nægilegan meirihluta, þá gæti til
mála komið að tala um samvinnu-
Bílslys
Það vildi til á laugardaginn
grend við Warren, Minn. Bilaði
eitt hjólið á bílnum og fór hann
út af brautinni og út í skurðinn
og veltist um koll. Tveir menn
voru í bílnum, F. J. Anderson og
E. S. Parker, báðir hveitikaup
menn frá Winnipeg. Dó hinn fyr
nefndi svo að selgja strax, en hinn
síðarnefndi meiddist mikið, en
vonast er þó eftir, að hann muni
ná sér aftur.
Verða kosningar í haust ?
Manitoba Free Press getur þess
í morgun, miðvikudag, að all
miklar Iíkur séu til að almennar
fylkiskosningar í Manitoba fari
fram í haust, þó það muni ekki
fullráðið enn, og stjórnin hafi
ekkert um það sagt, af eða á. Það
er búist við, að Bracken forsætis
ráðherra segi eitthvað ákveðið um
þetta á föstudaginn í þessari viku.
Samkvæmt kosningalögunum geta
kosningar ekki fram farið nema
með 35 daga fyrirvara að minsta
kosti. Verði kosningar ákveðnar
í haust, eru líkindi til, að þær
fari fram 20. nóvember, eða nærri
þeim degi.
Andrúmsloftið
OFVIÐRI A AKUREYRI.
Akureyri, 19. sept.
Afspyrnuveður var hér síðari
hluta fimtudagsins og föstudags-
nóttina og hlutust víða skemdir
af. Hér í bænum fauk þakið af
hinu svonefnda Sæmundsenshúsi
í fjörunni og barst langar leiðir.
Bifreiðaskúr fauk frá Kristnes-
hælinu langa vegu og gereyði-
lagðist. Hey fuku víða, þar sem
þau voru enn úti. — Mgbl.
“Landið, var fagurt og frítt,
og fannhvitir hájökla tindar.
himininn heiður og blár,
hafið var skínandi bjart.”—J.H.
Við höfum máske gengið fram
hjá eins og fleiri. Það var svo
alvanalegt á fögrum, lognblíðum
og björtum sumarmorgni. Það er
sessi gamli, stóri spegill, sjórinn,
sem endurspeglar fyrst birtuna,
litina og ljómann af loftinu, og
gleypir svo alt saman beint á höf-
uðið ofan í sig. Eg held við höf-
um séð það áður, og það sé ekkert
til að hamast með, af því það
stendur alb á höfði. Það er ekki
að marka þó hann Jónas segi nú
þetta: “Himininn heiður og blár,
hafið var skínandi bjart”. Hann
dýfði sér svo djúpt, að hann sá
fjallatoppana langt fyrir ofan sig,
þó þeir Iægju niðri á sjávarbotni,
hann Jónas, þessi mögur sveita-
/
blíðunnar, sem lærði fyrstur að
fljúga, löngu áður en nokkurt
loftfar var til, hann, sem horfði
fyrstur ofan á hájöklana, hann sá
nú svo margt, sem enginn maður
annar hefir séð, og eftir alt er þó
sjórinn spegill, sem sýnir alt á
höfði.
í staðinn fyir vísindalega út-
listun á eðli og háttum sjávarins,
þá vildi eg að mér dygði nú að
selgja, að hann sé of jarðbundinn
til að taka réttar myndir af því,
sem stendur honum ofar. En er-
um við mennirnir þá ekki eins og
hafið, eða sjórinn? Er okkur ekki
hugsun og skilningi tillögð
skuggsjá hinnar dýrðlegustu feg-
urðar? Skuggsjá alls þess, sem
takmarkalaus vizka og máttur
framsetiur og leggur da'glega út til
sýnisdómgreind mannsins, er
verða mætti til aðstoðar á þroska-
vegi hans?
Hvernig myndir tekur svo hugs-
un og skilningur majina? Standa
þær ekki flestar á höfði? Er ekki
bókstafurinn sú dauðans molla, sá
lygni sjór, sem heldur öllum mynd-
um guðs, eða alstjórnandans, á
höfði? Eins og gripirnir í fjalls-
hlíðinni, sem stendur á höfði í
sjónum sýnast standa á bakinu, en
hanga á grasinu, sem þeir eru að
kroppa, þanni'g standa menn á
höfði í hugsun og skilningi í and-
legum efnum, en hanga á bók-
stafnum, segja þó í hjarta sínu:
guð er andi og þeir, sem hann til-
biðja eiga að ákalla hann í anda
og 'sannleika.
Jæja, hærra, hærra. f hugsun
og skilningi hærra! Þettia alt er
of jarðbundið, á aðeins að^vera í-
mynd þess æðra, dýrðlega. Og
sólin
^ “hnýtir geislaband
um hrími þakinn hamratind
í himins blárri lind.”
í himins blárri lind. Hún er önn
ur skuggsjá. Þar standa ekki f jöll-
in á höfði, þar hanga ekki dýrin á
grösunum, þar hangir ekki hugs-
unin á dauðum bókstafnum.
Er það ekki ljótt að segja það, að
skilningur og dómgreind mannsins
hafi ekkert úrskurðarvald í and
legum efnum?? Er það ekki fyrsti
stafurinn í andlega stafrofinu, að
finna hugsunina og andann í orð
unum? Stendur ekki alt á höfði,
þangað til maður hefir skilið hvaða
hugsun er töluð til mannsins?
Enginn hlutur né hugsun 'stendur
á höfði í hinni sönnu himins bláu
lind.
Hærra, upp úr öllum andþrengsl-
um, og setjumst alfrjálsir í guði
við hinminsbláu lindina, okkur til
leiðréttingar og helgunar; í henn-
ar lygnu og fögru hyljum stendur
ekkert á höfði.
Er þeim ekki alt af að f jölga af
öllum trúarbrögðum sameiginlega,
er sitja* 1 himinsbláu lindinni og
vefjast í geislahnyti hinnar and-
legu sólar? Það held eg. Veit
samt, þó eg hvessi eyrun, að eg
fer margra frétita á mis.
Hefir ekki mikilvæg og gleðileg
framfðr átt sér stað í hugsun og
skilningi á trúmálasviðunum á
seinasta mannsaldri? Á árunum
1860 til 1870 var alþýða manna á
íslandi fyrst að upplýsast ögn um
lögun og gagn eða hreyfingu jarð-
Heimatrúboð
Samkvæmt venju, fer innsöfn-j miklu. Ungmennafélög ættu einn-
un í heimatrúboðssjóð kirkjufé-
lagsins fram um þetta leyti árs.
Síðasta kirkjuþing fjallaði um
það mál af miklum áhuga. Það
virtist koma fram greinilegur
skilningur á því, hve afar mikið
riði á því að koma til liðs þeim
stöðvum, sem eru prestsþjónustu-
lausar, og láta heldur annað sitja
á hakanum, ef ekki væru ráð til
alls. Þannig verður á þ^ssu ári
sett lægra takmarkið, hvað inn-
söfnun til heiðingjatrúboðs snert-
Ir, en undanfarandi. Var lagt til
í fyrstu, að hækka að sömu hlut-
föllum tillag tiil heimatrúboðs, en
þó fallið frá því með tilliti til ár-
ferðis. Upphæðin, sem samþykt
var að biðja söfnuðina um, er
$1,200. Hver söfnuður er vitan-
lega sjálfráður að því hvaða að-
ig að taka að sér þetta mál, og
reyndar öll félög innan safnað-
anna. Trúboðsfélög, þar sem þau
eru til, hafa verið þessu máli hin
mesta hjálparhella. Oft hefir ver-
ið þörf , en nú er nauðsyn, að
hlutitakan sé sem almennust hjá
öllum þessum félögum.
Sunnudagsskólar hafa einnig oft
sent tillög til heimatrúboðs. Þó
ekki komi mikið úr stað, getur það
orðið að miklu gagni, þegar saman
kemur.
Þá eru einnig margir einstak-
lingar víðsvegar, sem árlega
leggja fram sérstakar gjafir til
heimatrúboðs, og hefi eg veitt
því eftirtiskt, að ekki eru það alt
efnamenn. En áhugi er þar áreið-
anlega, þegar menn af sjálfsdáð-
um senda árlega gjafir til út-
ferð hann notar við innsöfnun, en breiðslu guðs ríkis
einn liður í því að sinna þessu
máli mun hjá flestum söfnuðum
vera offur við opinbera guðsþjón-
ustu, sem næst siðabótarhátíð-
inni 31. okt.
Mörg félög innan safnaðanna
leggja fram árlega tillag til þessa
máls. Sérstaklega hafa kvenfé-
lögin þar reynst vel, og er það í
samræmi við stefnu og áhuga, er
komið hefir fram hjá Hinu sam-
einaða kvenfélagi. Ef öll slík fé-
lög innan kirkjufélagsins minnast
þessa máls með styrk, munar það
Allir hlutaðeigendur* eru vin-
samlega beðnir ao gefa gaum
þessari tilkynningu og að veita
úrlausn eftir því sem ástæður og
hjartalag leyfa. Treysti e:g því,
að áhugi sá, er lýsti sér í þessu
máli á kirkjuþingi, beri fram hlut-
verk kirkjufélagsins til sigurs, nú
þegar á reynir.
K. K. Ólafson,
forsebi kirkjufélagsins.
3047—'W. 72nd St.,
Seattle, Wash., 2. okt. 1931.
-Ekki að freála kosningum
Bracken forsætisráðherra hefir
lýst yfir því, í ræðu sem hann
flutti í Killarney á miðvikudaginn
í siðustu viku, að það væri á mis-
skilningi bygt, að hann hefði
hugsað sér að fresta fylkiskosn-
ingum fram yfir þann tíma, sem
lög ákveða. Sér hefði aldrei dott-
ið annað í hug, en ganga til kosn-
Frá íslandi
EldsVoði í Hólmavík. — Að
kveldi 17. sept., eftir háttatima,
kom upp eldur í húsum kaupfé-
lagsins á Hólmavík. Kviknaði út
frá rafmagnsþræ||i í íbúð kaup-
félagsstjórans, Sigurjóns Sigurðs-
sonar. Vindur var hraðhvass af
suðvestiri, svo að eldurinn læsti
sig um húsin á svipstundu og
hvort sem nokkuð yrði af því eða
ekki, að stjórnin yrði skipuð níönn-
um úr öllum stjórnmálaflokkun-
um.
inga, innan lögákveðins tíma, ^þjörlgun reyndist ókleif, en þó tókst
að hindra frekari útbreiðslu elds-
ins. öll hús félagsins brunnu nema
eitt, sem er á öðrum stað, og enn
fremur mestallar vörubirlgðir, þar
á meðal 80 sekkir ullar og mikið
af fiski. úr íbúðarhúsi kaupfél.-
st.jórans varð engu bjargað nema
lítilsháttar af rúmfatnaði, og
slapp fólkið með naumindum úti á
náttfötum einum. Húsin, er voru
úr timbri, voru vátrygð, sömu-
leiðis útlendar vörur, en innlend-
ar vörur óvátrygðar. Innanstokks-
munir kaupfélagsstjóra voru óvá-
trygðir. Afleiðingar eldsvoðans
eru því mjög tilfinnanlegar, bæði
fyrir félagið og kaupfélagsstjór-
ann. — Tíminn.
arinnar, sem vér búum á. 1872
var séra Gunnar Gunnarsson á
Svalbarði í Þistilfirði, skylduræk-
inn gáfumaður, að útlista fyrir
söfnuði sínum hreyfingu jarðar-
innar, einn hring í kringum sjálfa
sig á hverjum 24 klukkustundum,
og einn hring í kringum sólina á
365 dögum, eða einu ári. Gaf sig
þá til kynna greindasti bóndinn
og hreppstjórinn í sveitinni með
þessum ógleymanlegu orðum:
“Eg vil ekki heyra þessa skramb-
ans vitileysu.” Hún sat þá enn að
völdum, jarðfræðisskoðun Davíðs
konungs, þegar hann sagði: “Hvert
get eg farið frá þínu augliti?
ari eg upp í himininn, þá ertu þar,
gjöri eg undirdjúpin að mínu
legurúmi, þá ertu þar, taki eg
vængi morkunroðans og byggi við
hið yzta haf, einni'g þar mundi
mín hönd leiða mig og þín hægri
hönd halda mér föstum.” — Davíð
hugsar sér undirdjúp og yzta haf,
af því þá var jörðin skilin sem flöt
kaka, út á yztu brúnir, þar sem
enginn hafði augum litið út fyrir.
Nú er naumast til sá fermdur ung-
lingur, að hann hafi ekki hugmynd
um lögun og hreyfingu jarðar
vorrar til fullkomnari skilnings og
aðdáunar um vizkuna og máttinn.
Rétt fyrir og um 1880 er sköp-
unarsaga Darwins, eða breytiþró-
unarkenningin, að reka höfuðið
inn á íslenzku alþýðuheimilin, yfir
alt land. Nærri má geta, hvað
þessi djarfa nýjung olli miklu
umróti í hugsun og öllu trúar-
bragða starfi manna. Að vísu lét
yngri kynslóðin sig þetta litlu
varða, þó voru það í öllum sveit-
um einhverjir unglingar um og
innan við tvítugsaldur, sem tóku
til að ásækja og ofsækja þessa
nýju kenningu, eins og þeir heyrðu
fullorðna fólkið gera, og léttúðin
leyfði þeim að halda á málinu.
Annars finst mér, þegar eg hefi í
huganum gert mér far um að yf
irvega ástandið, að aJþjóðin hafi
(Framh. á 8. bls.),
FRIÐUN ÞINGVALLA.
Nú hefir verið gerð girðing um
alt hið friðlýsta svæði á Þingvöll-
um. Eru þrjár jarðir innan þeirr-
ar girðingar, Hrauntún, Skógakot,
og Þingvellir, með hjáleigunni
Vatnskoti. Á Þingvölium er nú
ekkerb bú, en hinir ábúendurnir
hafa fengið tilkynningu frá ríkis-
stjórninni um það, að þeir megl
hafa fé sitt innan girðingarinnar
ábölulaust sumarið út, en fyrsta
vetrardag verði það alt að vera
komið burtu úr girðingunni fyrir
fult og alt. 1 skaðabætur fyrir
jettia hefir stjórnin heitið Jóhanni
hreppstjóra í Skógarkoti 9,000 kr.
og Halldóri í Hrauntúni 6,500 kr.,
en Símoni í Vatnskoti munu eng-
ar skaðabætur hafa verið boðnar,
þar sem hann býr á hjáleigu. —
Mgbl.
Drengur deyr með
uncíralegu móti
Á laugardaginn í vikunni sem
leið, fanst þrettán ára gamalt
drengur kyrktur í svefnherbergi
á heimili sínu, 77 Home str. hér í
bænum. Folk hans var að heim-
an stundarkorn síðari hluta dags-
ins, en eftir að móðir hans og
systir voru fyrir skömmu komnar
heim, fann systir hans hann þarna
í herberginu. Var fyrst haldið,
að hér væri um morð að ræða, en
engar sönnur eru enn fengnar
fyrir því, að svo hafi verið. Dreng-
urinn hét Milton Koser.
9