Lögberg - 02.06.1932, Blaðsíða 6

Bls. 6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. JÚNÍ 1932.
Náman með járnhurðinni
EFTIR
HAROLD. BELL WRIGHT.
“En þegar þú varst að liugsa um fram-
tíSina, varst þú þá ekki stundum að gera
ráð fyrir einliverju fleira en bara sjálfum
þér — eg veit ekki eiginlega hvað eg á að
segja — t. d. tveimur litlum drengjum eins
og Wheeler hefir?”
“Eg leit bara á þetta eins og gengur og
gerist. Eg náttúrlega gerði mér í liugar-
lund, að eg mundi eignast heimili og að eg
mundi eignast börn, eins og allir menn
gera,” svaraði hann.
“Svo þú heldur að allir hafi eitthvað
þessu líkt í huga, þegar þeir eru að hugsa
um sína eigin framtíð?”
“Það er eg viss um. Eg get ekki séð að
nokkur maður, sem er heilbrigður og með
réttu ráði, geti gengið fram hjá því, þegar
hann hugsar um sitt eigið líf.”
“Skyldi það vera einmitt þetta?” sagði
Marta.
“Vera þetta, hvað?”
“Eg var að hugsa um, hvort Mr. Ed-
wards kynni að hafa komið hingað vegna
þess, að hann hafi viljað bindast einhverri,
en sem ekki vildi bindast honum.”
“Hamingjan góða! Hvað ertu að segja?”
sagði Saint Jimmy.
“Nei, eg heldi ekki að aS þetta hafi ver-
ið,” hélt hún áfram. “ÞaS er ekki hægt að
ráða það af neinu, að þetta hafi verið or-
sökin.”
ÞaS var engu líkara, en hún vaknaði af
draumi og hún hrökk við og þegar hún tók
til máls, talaði hún' með áhuga miklum.
“HeyrSu, Jimmy!” sagði hún. “Þú seg-
ir, að þó eg eigi enga fortíð, þá sé þaS engin
sönnun fyrir því, að eg geti ekki átt álitlega
framtíð.
ÁSur en Jimmy fékk tíma til að svara
nokkru, hélt hún áfram og það með svo
miklum ákafa, að það var eins og hún réði
ekki við hugsanimar, sem sóttu á huga
. hennar og brutust fram í orðum.
“Nú get eg séð, að eg hefi alt af verið lík
læknum héma í gilinu, eins* og hann er á
sumrin, bara ranniS svona áfram, án þess
að kæra mig eiginlega nokkuð um það, hvort
eg héldi áfram eða ekki. En nú finst mér
eg sé eins og lækurinn er nú í vorleysingun-
um, þegar hann hamast áfram og er fullur
af lífi og fjöri. Eg vil samt ekki vera eins
og lækurinn, þrátt fyrir það hve fjörugur
og sterkur hann er. Hann bara hverfur og
vei'Sur að engu, þegar hann kemur ofan á
eyðimörkina. Eg vil alt af halda áfram,
eitthvað. Bara Ihalda áfram, — eg kgjri
mig ekkert hvert eg fer. ”
Hún spratt á fætur og stóð rétt fyrir
framan hann í öllum sínum kvenlega æsku-
blóma og með þeim öruggleik, sem sumir
kynnu kannske að kalla frekju, eða eitthvað
í þá áttina.
“ViS skulum fara, Jimmy,” sagði hún.
“Við skulum fara til þessa ókunna staðar,
sem þú sýnist alt af vera að hugsa um. Við
skulum alt af halda áfram, bara þú og eg.
Væri það ekki gaman, ef við giftum okkur.
HvaS væri svo sem á móti því, að við greð-
um það? Þú ert ekki of gamall og eg er
ekki of ung. ViS gætum búið í dálitlu húsi
einhvers staðar, — húsi með gólfdúkum,
Jimmy, og bókum og myndum, og þú gætir
samið sönglög og eg skyldi láta fara vel um
um þig. Eg skyldi vera fjarskalega góð
við þig, Jimmy. Eg skyldi búa til fyrir þig
hvað sem þú vildir fá að borða, og eg skvldi
þvo fyrir þig og gera við fötin þín og þú
héldir áfram að kenna mér, og segja mér
þegar eg tala ekki rétt. Væri það ekki gam-
an, Jimmy? Mamma þín kæmi svo náttúr-
lega líka bráðum og kannske báðir pabbar
mínir gætu líka verið þar einhvers staðar í
nágrenninu. ViS skulum fara, Jimmv!”
Jimmv hló, og það var gott fvrir stúlk-
una, að hún var enn of mikið bam til að
skilja hyersu dulklædd forlögin oftast eru.
Þegar hinn ókunni maður hafði sagt fé-
lögunum gömlu og dóttur þeirra sína stuttu
og óbrotnu sögu, að hann hefði verið veik-
ur, og hann hefði enga vinnu getað fengið í
Tucson, og svo hefði hann farið upp í GruH
gilið í þeirri von, að geta fengið þar nógu
mikið gull til að lifa af, og Marta var farin
burtu, tók Thad til máls og sýndist vera
nokkuð efablandinn:
“Eg sé ekki aS við getum mikið gert. ViS
getum ekki kent mönnum að finna gull, þar
sem það er ekki til. En ef við vissum livar
það væri, þá værum við ekki lengi að ta,ka
þáS sjálfir, þú mátt vera viss um það. Eg
geri ekki ráS fyrir, að það sé meira en kann-
ske ofurlítill vottur.af gulli þarna í grend
við Daltons kofann.”
“Gullið er þar sem þú finnur það,” sagði
Bob glaðlega. “Þú getur aldrei sagt hvar
]jú kant að finna það, og kannske mikiS af
því. ”
“ÞaS má vel vera,” svaraði Thad, “en
það er svo sem auðskiliS, að maðurinn væri
þarna enn, ef hann hefði ekki verið orðinn
sannfærður um, að þarna væri lítið eða ekk-
ert gull. Eg er að segja ykkur, að hnan fór
vegna þess, að þama var ekkert gull aS
finna.”
“Eg er nú á því,” sagði Bob með tölu-
verðum ákafa, “að aldrei hafi neins staðar
verið leitað að gulli til þrautar, frekar en
öðru. Eg trúi því, að oft hafi verið hætt,
þegar menn voru rétt að því komnir að
finna gullið. ÞaS getur svo sem vel verið,
að ef Jjessi ungi maður fer héma upp í gil-
ið og byrjar að grafa þar, svo sem fet frá
því, st>m einhver annar hefir grafið áður,
og ekkert fundið nema mold og grjót, að
hann finni þar einmitt mikið af gulli. Láttu
hann ekki draga úr þér kjarkinn, Mr. Ed-
wards, hann er útsettur með að draga kjark-
inn úr öllum og taka frá þeim allar góðar
vonir, enda hefir hann nú aldrei haft mikið
sjálfur af góðum vonum og heldur alt af
að alt gangi illa. ÞaS er nóg af gulli í þessu
nágrenni, til að kaupa fyrir alt það svíns-
gjöt og allar baunir, sem þú þarft alla þína
æfi, ef maður bara er ekki of latur til að
leita að því, og þú hefir rétt eins gott tæki-
færi til að finna mikiðaf gulli, eins og nokk-
ur annar maður.”
“Ef ]jú vilt að eg segi þér alveg eins og
eg hugsa, Mr. Edwards,” sagði Thad nokkuð
alvarlega, “þá er það það, að eg held það sé
bara lieimska af þér, að eyða miklum tíma
hér. * ’
Hinn ungi maður brosti.
“Eg skal segja þér, Mr. Grove, að eg get
ekki vel komist hjá því, aS reyna á einhvem
hátt að bjarga mér. Eins og eg hefi sagt
ykkur, má eg ekki við því að vera aðgerða-
íaus lengur, eða fara víðar, þó það kynni að
vera betra annars staðar. Alt sem eg á til
í eigu minni er þessi farangur, sem eg hefi
meðferSis. Menn segja stundum, að það
séu ekki nema heimskingjar einir, sem séu
verulega hepnir.”
“ÞaS getur nú ekki veriS neitt hæft í
þessu,” sagði Thad, “því ef þetta væri
svona, þá væri þessi félagi minn orðinn eins
ríkur eins og Rockefeller og Morgan og all-
ir hinir miljónamæringamir til samans.”
Bob brosti skrítilega til Edwards og sagði
svo við Thad:
“Þar sem þú ert nú búinn að segja það,
sem þér fanst svo ósköp áríðandi að segja,
þá væri kannske rétt að við fæmm að hugsa
um hvað við gætum gert fyrir drenginn.”
“Þetta er sunnudagur, eða er það ekki?”
sagði Thad dálítið hikandi. “SagSi ekki
stúlkan mín okkur í gær, að við mættum
ekki— ’ ’
“Stúlkan þín,” greip Bob fram í og var
hátalaður. “Ekki nema það þó! Eg ætla
rétt aS segja þér, Thad Grove, þó þú sért
félagi minn, að það er þér hollara að fara
ekki út fyrir hæfileg takmörk. Hún er mín
stúlka þessa vikuna, frá sólamppkomu í
morgun, og þú veizt það. En hvað það snert-
ir, að hjálpa Mr. Edwards, þó sunnudagur
sé, ])á höfum við nú býsna góða heimild fyr
ir að gera það.”
“Heimild!” sagði Thad hæðnislega,
“hvaða svo sem heimild ætli að þú hafir?”
“ÞaS er einhvers staðar í Biblíunni, þar
sem Kristur er að segja þeim, hvað það sé,
sem þeir liafi gert og það sem þeir hafi ekki
gert. Hann skiftir þeim í tvent og við ann-
an hópinn segir hann: ‘Þegar eg var alls-
laus og svangur og þyrstur og átti ekki ann-
að eftir en gefa upp andann, þá voruð þið
slík ómenni, að þið vilduS ekki hreyfa hönd
né fót til að hjálpa mér nokkurn skapaðan
hlut, svo, þið þurfið ekki að búast við því, að
eg láti mér mjög ant um ykkur’, efóa eitthvaS
á þessa leið. En við hinn hópinn sagði hann:
‘ÞiS erað býsna góðir drengir, vinir mínir.
KomiS þið inn og veriS hjá mér. Eg hefi
ekki gleymt því, að þegar eg var gestur, þá
hýstuð þið mig, og þegar eg var svangur,
þá gáfuð þig mér að borða, og því er ykkur
nú alt velkomið sepi þið þurfið.’ ÞaS er
kannske ekki alveg svona í biblíunni, en
þetta er nú meiningin samt.”
Thad sýndist þetta alt sennilegt og félzt
á það, að þó maður mætti nú eiginlega ekki
vinna á sunnudögum, þá væri nú samt lík-
lega óliætt að gera eitthvað fyrir þennan ó-
kunnuga mann, sýna honum nágrennið og
kofann, þar sem liann gæti veriS, og tala um
þaS, hvernig hann gæti komiSt af.
Þeir fóru svo með honum og sýndu hon-
um kofann, þar sem hann átti að hafast við
næstu mánuðina, og þeir sýndu honmn alt
nágrennið og sögðu hönum margt viðvíkj-
andi því verki, sem hann nú ætlaði að fara
að leggja fyrir sig, og þeir gáfu honum mörg
góð ráð. Og þegar þeir komu heim aftur,
borðuðu þeir matinn, sem Marta liafSi tekið
til og útbúið lianda þeim. En allan þennan
tíma fann Hugli Edwards ljóslega, að hann
var veginn og mældur og virtur af‘ gömlu
mönnunum. Hann fann vel, að þeir gáfu
lionum nánar gætur og reyndu sem bezt þeir
gátu aS gera sér grein fyrir því, hverskon-
ar maður hann eiginlega væri. Hann efaði
ekki að þessi gömlu menn, sem svo lengi
höfðu veriS að leita að hinum dýra' málmi,
væm eftirtektasamir, en hann reyndi á eng-
an hátt að dyljast og var djarfmannlegur
og blátt áfram, en engu að síður kurteis og
vinsamlegur.
Þeir spurði hann ekki margra spurninga
viðvíkjandi sjálfum honum eða fortíð hans.
Þeir álitu það ekki viðeigandi. Þeim skild-
ist, að það væri fyrir hvern og einn að segja
um sjálfan sig það eitt, sem hann sjálfur
vildi, en enginn ætti að vera spurður mikið
um það. Þeir voru ekki mikið um það að
hugsa, hvað þessi maður, sem hafði sagt
þeim að hann héti Hugh Edwards, höfði
verið, en hitt fanst þeim sig varða nokkra,
hvað hann væri nú.
“Jæja, þá,” sagði Bob seinna um daginn,
þegar Edwards var farinn út til að skoða
‘kofann betur, “hveraig líz-t þér eiginlega á
hann, þennan náunga?” k
Thad strauk nokkram sinnum yfir beran
skallann áður en liann svaraði:
“Hann er allra viðkunnanlegasti piltuö,
eða finst þér það ekki? Bob? Ef eg hefði
sjálfur nokkum tíma átt dreng, — en þá
hefði eg nú orðið að eiga konu líka—, þá
liefði eg viljað hafa hann eins og þessi pilt-
ur er, eða það finst mér.” En svo var eins
og hann alt í einu rankaði við sér og honum
fyndist, að hann hefði kannske sagt of mik-
ið og hann bætti við: “En það er ómögu-
legt að segja, hvernig hann í raun og veru
er; það getur svo sem vel verið, að hann
sé úlfur í sauSargæra. Eg held bezt sé fyr-
ir okkur að segja ekki mikið, en gefa hon-
um nánar gætur og sjá svo hverju fram
vindur.”
“Eg held hann sé að reyna að koma fram
við okkur eins vel eins og hann getur.”
“ÞaS er nú ekki mikið mark takandi á
því,” svaraði Thad. “Mér sýnist það dá-
lítið grunsamlegt, að maður með annari eins
mentun, eins og hann hefir, skuli koma hér
og eyða tímanum til að reyna aS gera það,
sem hann hefir enga þekkingu 'á, fremur en
smábarnið. Hann ætlar að fara að vinna
erfiðisvinnu, en það er svo sem auðséS á
honum, að hann hefir aldrei unnið erfiðis-
vinnu.”
“Hann hefir verið veikur,” sagði Bob.
“Ef hann hefir verið veikur, þá er langt
síSan,” sagði Thad heldur ólundar-
lega. “HefirSu teklð eftir, hvað farangur-
inn hans er þungur, en hann sýndist fara
full-léttilega með hann.”
“Hann er nokkuð fölleitur; maður sér
það, þegar hann tekur af sér hattinn,” svar-
aði Bob.
“Hann segir ekki mikið um það, hvar
liann hafi verið, eða hvað hann hafi gert til
að hafa ofan af fyrir sér, áður en hann kom
til Tucson.”
“ÞaS getur nú margvísléga staðið á því,”
sagSi Bob. Ýmislegt hefir nú komið fyrir
okkur, síðan við urðum fólagar, sem viS
kærum okkur ekki um að kasta út í hvem
sem er, en líttu á okkur núna.”
“Já, líttu á okkur. ”
“Mér sýnist þú nú ekki vera mikið til að
líta á.”
“Það gerir ekki mikið til hvað þér sýn-
ist,” sagði Bob, “meðan stúlkan mín er á-
nægð með mig.”
“Hún er mín stúlka — mín stúlka,” hróp-
aSi Bob. “Þarftu alt af vera að reyna að
ta)ka frá mér það sem eg á með öllum rétti.
Þú veizt eins vel eins og eg, að þetta er mín
vika. ’ ’
“Fyrirgefðu, félagi,” var hinn fljótur að
segja, “en það minnir mig á, aS mér sýnd-
ist stúlkan þín gefa þessum unga manni
fullmiklar gætur. Eg gæti vel trúað, að
henni litist kannske fullvel á hann. Eg býst
við þú liafir tekið eftir því líka,”
“Eg er ekki alveg blindur enn þá,” svar-
aði Bob. “En hví skyldi hún ekki veita
honum eftirtekt? Dóttir mín er ekki nein
gömul múmía, eins og þú og eg. Hví skyldi
henni ekki lítast vel á svona fallegan og
djarflegan og greindarlegan mann, eins og
þessi piltur er. Það er oekki nema eðlilegt,
og það er ekkert rangt við það, geri eg ráð
fyrir.”
Thad spratt á fætur og otaði vísifingrin-
um beint að félaga sínum og talaði með
miklum hávaða og ákafa.
“ESlilegt ! ÞaS vantar víst ekkert á það,
að það sé eðlilegt, ])ú ættir að geta skilið
það, þó þú sért gamall og aflóa! Eg hefði
nú sagt það! Hitt er annað mál, hvort það
er rétt eða rangt, gott eða ilt — en það er
svo sem enginn efi á því, 'að það er eðli-
legt.”
Seinna, þegar Marta var komin heim og
sólsetur var komið og myrkrið var að fær-
ast yfir dalinn, heyrði nautgripasmalinn,
sem var á heimleið, að Saint Jimmy lék á
of vel. FámenniS var strax farið að hafa
flautu sína einhvers staðar uppi í hlíðinni,
og ])að. kom honum í gott skap. Mexicobú-
inn, sem liélt til þar skamt'frá, heyrði líka
hljóðfærasláttinn og signdi sig. ÞaS gerði
líka Indíáninn, Matachee, og brosti. Mrs.
Burton heyrði hann sömuleiðis og augu
hennar fyltust táram.
IX. KAPITULT.
ÞaS var enn ekki orðið fullbjart daginn
eftir, þegar gömlu fólagarnir fórú að veita
sínum nýja nágranna fyrstu tilsögnina í
því verki, sem hann ætlaði að leggja fyrir
sig næstu mánuðina.
Hugh Edwards heilsaði þeim glaðiega og
nú var hann alveg laus við þann gran, sem
hann liafði haft þegar hann kyntist þessum
roönnum daginn áður, því þá hafði hann
haldið, að það væri betra að trúa þeim ekki
góð áhrif á hann og hann var farinn að bera
meira traust og meiri vinarhug til þeirra
fáu, sem hann kyntist, heldur en hann hafði
gert meðan hann var í margmenninu.
“Jæja þá,” sagði Thad, “við erum hér,
hvar er jámkarlinn og rekan og pimnan?”
Þegar hinn ungi maður hafði komið með
þessi verkfæiú, sem liann sjálfur kunni ekki
neitt með að fara, spurði Bob hann góðlát-
lega, hvort hann hefði sofið vel úm nóttina,
hvernig hann kynni við sig í kofanum og
hvort hann hefði nú fengið góðan morgun-
mat, svo liann væri vel undir daginn búinn.
Hugh Edwards hló og leit upp til fjall-
anna, sem gnæfðu yfir þeim, þandi út brjóst-
ið og sogaði í sig hreina fjalla loftiS:
“Eg man ekki til, að eg hafi nokkum tíma
sofið eins vel, eins og í nótt. En viðvíkjandi
morgunverðinum, skal eg segja ykkur, að
ef eg borða alt af svona vel, þá verð eg bú-
inn með alt sem eg hefi, áður en eg læri að
þekkja gull, þó eg sjái það. Mér finst eg
vera svo sterkur, að eg gæti næstum velt.
fjallinu ofan.í dalinn.”
“Þú munt komast að því, drengur minn,”
sagði Bob, “að þú verður að færa töluvert
af fjallinu, áður en þú finnur nágu mikið
af gulli, til að geta keypt þér það sem þú
þarft að éta.”
“Það er nú það eem að því er, að leita hér
að gulli,” sagði Thad, “því meira sem þú
vinnur, þess meira þarftu að éta, og því
meira sem þú ótur, því meira þarftu að
vinna. En komið þið nú, við skulum fara.”
Þeir unnu klukkutímum saman með þess-
um nýkomna manni og gáfu honum mörg
góð ráð, og þeir fúllvissuðu hann um, að
þeir skyldu hjálpa honum meira nær sem
þeir hefðu tækifæri til þess. Svo yfirgáfu
þeir liann í bráðina og fóra að vinna í sinni
eigin námu neðar í gilinu.
Síðari hluti dagsins var nærri liðinn, þeg
ar Edwards loksins leit upp. Hann hafði
allan daginn verið hálfboginn yfir sandin-
um og mölinni með fram læknum.
Fáein fet frá honum sat Indíáni.
Hvíta manninum varð hverft við og hann
rétti úr sér.
Indíáninn sat hreyfingarlaus. Hann var
klæddur eins og forfeður hans höfðu verið
klæddir og liann hafði boga og örvar, eins
og þeir höfðu haft. Fljótt á að líta, virtist
hann meir líkjast einhverju líkneski, heldur
en lifandi nútíðarmanni.
Hugh Edwards fanst hann helzt eiga von
á því, að skotið yrði á sig með skammbyssu
á næsta augnabliki og honum datt í hug að
hlaupa sem fætur toguðu. Hann varð ná-
fölur og skjálfandi af hræðslu.