Lögberg - 22.12.1932, Side 4

Bls. 4.
Högberg
OeflO öt hvern fimtudag af
T H E COLUMBIA P RE 8 8 L I M I T E D
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba.
Utanáskrift ritstjórans.
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVE.
WINNIPEG, MAN.
VerS $3.00 um árið—Borgist lyrirfram
The "Lögberg” is printed and published by The Columbia
Press, Limited, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
PHONES S« 327—86 328
Gleðileg jól!
Öllum þeim, sem þessar línur sjá eða
heyra, óskar Ijögberg gleðilegra jóla.
Jólin eru æfinlega sjálfum sér lík og jóla-
boðskapurinn er einn og hinn sami á öllum.
jólum. Hann er hinn sami í dag, eins og
hann var boðaÖur í Betlehem fyrir meir en
nítján hundruð árum:
1 dag er yður frelsari fæddur.
Dýrð sé í upphæÖum Gnði, og á jörðu
friður meðal manna.
Hér er að finna uppsprettu jólafagnað-
arins. Þetta er það, sem jólin hafa mönnun-
um að færa, öllum mönnum, sem kristni er
boðuð. Þennan fagnaðarboSskap eru menn-
irnir að reyna að boða hver öðrum á öllum
jólum. AÖferðimar til þess eru ótal margar.
Hver fer sína leið og segir hið sama á sinn
hátt. Það er ekki nema rétt, að virða allar
slíkar tilraunir, þó þær sumar kunni að vera
fátæklegar, ef þær að eins eru einlægar.
Oss dettur ekki í hug að brjóta jólafögn-
uðinum nokkrar nýjar leiðir in að hjörtum
lesenda vorra. En oss skilst, að jólafögnuð-
ur hvers einstaklings fari að langmestu leyti
eftir því, hve vel þeim hefir lánast að til-
einka sér jólaboðskap kristninnar. Oss
skilst, að án hans hljóti jólafagnaÖurinn að
vera heldur lítill og skammvinnur.
Jólin eru haldin með 'ýmsu móti, og oft
heyrir maður um það talaÖ, að þau séu ekki
haldin, eins og ætti að halda þau. Það er
vafalaust hægðarleikur, að benda á marg’a
galla og ófullkomleika í þeim efnum, eins og
öllu öðru, sem mennirnir gera. Um jólin
vilja menn alment gleÖjast og gleðja aðra.
Það tvent fer ávalt saman. Allar tilraunir
í þá átt, að gleðja aðra, eru virðingarverðar,
þó þær séu að sjálfsögðu oft ófullkomnar.
Jólagjafirnar eru kannske stundum ekki vel
valdar, eða of kostnaÖarsamar fyrir gefand-
ann, en þær eru gefnar í góðum tilgangi, og
vér trúum því, að fallegm og mörgu jólaósk-
irnar séu frambornar í einlægni og af góðum
hug, lang-flestar.
1 þetta sinn geta margir ekki haldið jól,
á sama hátt og þeir eru vanir. Fjárhagurinn
leyfir það ekki, því er nú miÖur. En aðal-
atriði jólahaldsins fær fjárkreppan aldrei
frá manni tekið.
Vér endurtökum ósk vora til allra um
gleðileg jól.
Áátandið í heiminum,
þegar Kriátur fæddiát
Eftir dr. Björn B. Jónsson.
Um það leyti, sem Kristur kom í heiminn,
var það ástand í heiminum, sem aldrei fyr
né síðar hefir átt sér stað í sögu mannkyns-
inst, að öll veröldin máti heita sveigð og
sameinuð undir veldisspíru eins einasta
manns. Frá Efrats-elfi til Atlanz-ála, frá
Rínar-mynni til Atlashlíða, stóð Rómaveldi.
Frá súlum Herkúlesar að mynni Nílár, að
sunnan, frá Spánarströndum til Sýrlands,
að norðan, og þaðan hringinn að Nílá aft-
ur; um lönd þau öll og álfur, þar sem nú eru
margar þjóðir, sem einatt hafa strítt hver
gegn annari, dvaldi mannkynið í friði undir
arnarmerki gunnfánans rómverska. óeirðir
kunna að hafa átt sér stað í lítt bygðum lend-
um austan Efrats- og Tígris-fljóta, eður með
hálf-siðuðum mannflokkum í skógunum norð-
ur í Germaníu, en þar var þá norður- takmark
heims svo sögur nái til, en að öðru leyti var
heimur allur í friði undir valdi Rómverja.
Anðvitað var friður sá vopnaður friður, sá
friður, sem stafar af því að enginn má sig
hreyfa, nema eftir boði valdhafans.
Yfir þessu hrikalega stórveldi réði einn
einasti maður — Octavianus keisari, sem
flestir kannast fremur við undir nafninu
Ágústus. Það nafn, “Hinn hátignarlegi ’lét
hann gefa sér, til marks um vald sitt og yfir-
burði. Einvaldur var hann í öllum greinum.
Allar þjóðir lutu honum, öll konungdæmi
þjónuðu honum. ómögulegt er það oss, sem
nú lifum og öðru erum vanir, að gera oss
grein fyrir því ógnar valdi. Rómaborg sjálf,
höfuðborg þessa risavaxna heimsveldis, var
og einstök í sinni röð. " íbúatala borgarinnar
og undirborganná áætla sumir sagnfræðing-
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. DESEMBER 1932.
ar, að verið hafi alt að sex miljónum, en aðrir
hafa töluna nokkuru lægri. Ríkidæmi borg-
arinnar var takmarkalaust, þar sem þangað
hafði veriÖ fluttur mestur hluti auðsins úr
öllum löndum heims. Róm var drotning
veraldarinnar.
Umhverfis Agústus keisara, sem einn
allra manna í sögu mannkynsins hefir með
réttu borið nafnið einvaldur alls heimsins,
var hin mesta dýrð, er sögur fara af.
Vitanlega-hafði friður sá, er nú stóð um
heim allan, verið dýru verði keyptur. Blóð-
ugar styrjaldir höfðu geysaÖ. Kappar Róm-
verja höfðu brotið undir sig öll lönd í heimi
og síðan barist um yfirvöldin hver við annan
áratug eftir áratug. Loks voru hetjur þeirra
allar fallnar, fyrir sverðseggjum eða laun-
vígum: Marius og Súlla, Pompejus og Caes-
ar, Brútus og Cassius. Þríveldisstjóramír
síðustu, Lepídus, Antóníus og Octavíanus,
urðu ósáttir og toguðust á um völdin, unz
Lepídus varð að víkja, Antóníus fyrirfór sér
og Octavianus sat einn að völdum, óáreittur
og einvaldur um heim allan.
Svo einkennilega var sögu heimsins kom-
ið, þegar Jesús Kristur fæddist. ÖIl veröld-
in stóð kyrr. 1 fyrsta sinn í sögunni hafði
hofi stríðs-guðsins verið lokað. Öll lönd
stóðu opin og vegir voru lagðir víða um ver-
öldina, svo boðskapur frelsarans fékk þegar
til kom borist um allar álfur, með guðs dýrð
og eilífan frið öllum þjóðum til handa, sem
þrátt fyrir þann frið, sem ofbeldiÖ hafði knú-
ið þær til, veinuðu í áþján og ofríki svo sem
mest hefir það í heimi verið.
Ekki er síður athyglisvert, hvernig stóð
á með menning og siðgæði í heiminum um
það leyti að Kristur birtist á jörðu. Geta
má nærri, að látlausar styrjaldir, sem staðið
höfðu um 60 ár, hafi valdið meir en litlum
byltingum á öllum sviðum lífsins. Það mætti
óhætt segja, að mannkynið hafi um fram alt
verið þreytt — dauðþreytt. Það var á 29.
ári fyrir fæðing Krists, að Janus-hofinu vai
lokað og stríðunum slotaði. En þá var líka
flest það fallið og að engu orðið, sem áður
hafði verið athvarf manna og traust. Heims-
skoðun öll var keyrð um koll. Rómverska
menningin forna var runnin saman við aust-
urlenZka siðmenning og hvorttveggja orðið
aflvana með öllu. Einkum má þettajullyrða
um trúarbrögð mannfólksins. Hinn fomi
átrúnaður var dauður í sálum manna og ekk-
ert eftir nema andvana form og kraftlausir
helgisiðir, sem hæÖst var að, bæði leynt og
ljóst. Heimspekin var enn hið helzta athvarf
fárra úrvalsmanna, en fjöldanum var heim-
spekin hégómi einn og hlátursefni og mátt-
laus var hún með öllu, er til þess kom að
stjórna breytni mannanna. Bezta stefna þá-
tíðar heimspekinnar nefndisí Stóicisme. 1
henni var ýmislegt háfleygt og gott, en þó
átti hún þá hugsjón hæsta, að alt væri grimm-
um og blindum forlögum háð og hástig sið-
ferðisins væri að beyja sig undir forlög sín
með hörku og hrokalund svo stórri, að aldrei
léti maÖur sér bregða, og auðmýkjast aldrei
né æðrast yfir yfirsjónum sínum og glæpum.
Andstæð þessari stefnu og langmest ráðandi
var sú viðsjárverða stefna, er Epicúrisme
nefnist, og því hélt fram, að æðsta markmið
lífsins væri taumlausar nautnir og ábyrgð-
arlaus fullsvölun allra girnda.
Trú á guðdóm og annað líf var að mestu
horfin. Eru til marks um það ummæli Juli-
usar Caesars í ræðu, er hann flutti á þingi í
Róm 63 árum fyrir fæðing Krists. Var
Caesar þá æðsti valdsmaður í ríkinu og
verndari trúarinnar að nafni til (Pontiffus
Maximus). Var þá uppi málið Catalins og
samsærismanna hans. Mælti Caesar móti
dauðadómi þeim til hegningar, fyrir þá sök,
að ekkert líf væri til eftir þetta líf, ódauð-
leiki sálar væri heimska tóm. Skyldi því láta
óbótamennina lifa, svo hægt væri fcð kvelja þá
hér sem lengst. Enginn varð til að mótmæla
þessari afneitun Caesars á ódauðleika sálar-
innar. Sat þó þar á þingi Cató, sá er nefnd-
ur var “fyrirmynd Rómverja” og fullnægja
vildi jafnan öllu réttlæti. Hann gerði ei ann-
að en víkja að þessum ummælum Caesars
nokkurum spaugsyrðum. Og þar sat Cicaro,
hinn vitri og mælski, en gerði hvorki að mót-
mæla né samþykkja, fremur en um ekkert
markvært væri þar að ræða.
Ekki vantaði þó viðhafnarmiklar hátíðir
og hégómlega helgisiði. Var þá stundum
það haft að guðsþjónustu, sem nú má ekki
nefna, svo ekki verði særð velsæmis-vitund
siðaðra manna. Léttúð og lauslæti var haft
að helgisiðum í hofum guða, sem enginn trúði
á. Siðferði var á lægsta stigi yfirleitt. Þeg-
ar átrúnaðurinn var frá, varð ekkert úr á-
byrgðartilfiningunni. Austan úr Asíulöndum
fluttu Rómverjar heim með sér svívirðileg-
ustu ósiði. Þar austur á elztu bólum mann-
fólksins eimdi auðvitað eftir hjá einstökum
mönnum og enda ættbálkum nokkuð af guðs-
trúnni, sem átti þar höfuðból, en yfirleitt var
þar ljós það slokknað og fólkið fallið í mestu
spilling. Spillingin -að austan varð Róm-
verjum til'falls.
Það má staðhæfa, að í öllum
áttum heims lá myrkur yfir
mannkyninu. Það er ekki of-
sagt, að skuggar dauÖans
grúfðu yfir öllum heimi, þeg-
ar frelsarinn fæddist, þrátt
fyrir stundarfrið og heims-
dýrðina miklu í Rómaborg.
Ástandið í ættlandi frelsarans
var að því- leyti ólíkt ástandi í öðr-
um löndum hins rómverska heims.
að þar lifðu ljósin enn á altari
trúarinnar fornu, þó um mörg
þeirra mætti selgja, að þau blöktu
á skari.
Sem önnur lönd lá Gyðinga-
land nú undir Rómverjum. Róm-
verjar höfðu lagt það undir sig
árið 63 f. Kr. Pompejus mikli,
sem þá hafði herstjórn Rómverja
með höndum í Asíu, vann landið,
og var það auðunnið, því hann
kom þar í opna skjöldu, er bræð-
ur tveir á Gyðingalandi, Hyrcan-
us og Aristóbúlus, börðust um
völdin. Lét hann greipar sópa
um helgidóma Gyðinga. Sjálfur
gekk Pompejus alvopnaður, og
hreshöfðingjar hans með honum,
inn í hið allra helgasta í muster-
inu, og þótti þá Gyðin'gum sem
fullræzt hefðu spádómar Daníels
og stæði nú “viðurstygð eyðing-
arinnar á helgum stað“. Upp frá
þessu brann logandi hatursbál í
brjósti Gyðinga gagnvart Róm-
verjum.
En vér verðum að fara nokkuð
lengra til baka í söguna, til þess
að átta oss á ástandi þjóðarinnar.
Svo sem allir vita, höfðu Gyð-
ingar verið herleiddir til Babý-
lonar um sex hundruð árum f. K.,
og voru þeir þar í útlegð í 70 ár.
Að þeim tíma liðnum féll Babý-
lon-ríkið í hendur Persum undir
herstjórn þeirra Daríusar og Kýr-
usar. Fengu Hebrear þá lausn og
heimfararleyfi. Þetta útlegðar-
tímabil var Gyðingum sem Iaug
nýrrar endurfæðingar. Þeir sneru
sér í öruggri trú til Drottins og
orð spámanna þeirra kveiktu þeim
eld í sál. Einkum voru það fyrir-
heitin í spádómsriti Jesaja seirf
vöktu þeim eldmóð og þrek. Ágæt-
ir og andríkir leiðtogar komu
fram og blésu þjóðinni útlægu afl
í æðar. Þeir sannfærðust um
það, að þeir væri útvalin þjóð og
þeir einir hefðu sanna trú. Með-
an stóð á persneska ófriðinum —
um 20 ár áður en Kyros loks vann
Babýlon, — fyltust Gyðingar ör-
yggi, fullvissir þess, að Persar
yrðu sigursælir, og voru þeir sem
næst ferðbúnir heim, þegar til
kom, og árið 536 lögðu hópar
ákafra ættjarðarvina þegar á stað
heim í sitt forna , elskaða land.
Áhrif þeirra fámennu Gyðinga-
sveita, sem heim komu allslausar
úr eldraunum útlegðarinnar, á
veröldu alla, eru ómetanleg.
Hófst nú bygðin af nýju í land-
inu helga. Ætlað er, að hinn nýi
kynstofn væri þá ekki fjölmenn-
ari en tæpar 50 þús. -sálna. Nú
voru þeir háðir Persum og hélzt
það fram til ársins 333 f. K., að
Alexander mikli lagði landið und-
ir sig og Grikki.
Aðal-markmið Gyðinga, er þeir
hófu þjóðlíf sitt af nýju hpima á
ættjörðinni, var það, að varð-
veita sjálfa sig, helzt að eilifu,
frá áhrifum öllum og siðum ann-
ara þjóða. Upp frá þessu skyldu
þeir allar aldir vera aðskilinn og
heilagur lýður, sem léti stjórnast
í bókstafsins sönnustu merkingu
af heilögum boðorðum, sem guðs-
maðurinn Móse hafði kent þeim
og komin voru beint frá Drotni
Jahve. Þar fyrir bönnuðu þeir eft-
ir þetta öll viðskifti við aðrar
þjóðir, og skyldi hver sá vera
bölvaður, sem samlagaði sig út-
lendingi. Héldu Gyðingar svo fast
við þessa stefnu sína öld eftir
öld,að þeir lögðu þar við bölvun
lögmálsins, ef foreldri léti kenna
barni sínu útlenda tungu, svo sem
grískuna, sem orðin var að al-
heimsmáli. Enginn þyrfti að
vænta sælu annars heims, sem
læsi bók á erlendri tungu. Á sömu
leið bönnuðu þeir öllum að kenna
útlendum mönnum hebreska
tungu eða fræða þá um lögmálið.
Aftur á móti var mesta rækt lögð
við það, að kenna börnum sínum
hebresku og hebresk fræði. Hvert
GyðingaÓarn kunni öll hin miklu
kynstur lögmáls-setninganna og
varð að fylgja þeim út í yztu æs-
ar. Og er tímar liðu, bættust við
nær óteljandi helgireglur, sem
lærimeistararnir, Rabbiarnir lög-
festu, og höfðu sjálfir til-
búið.
1 landinu urðu fljótt tvær stétt-
ir: hinir lærðu og hinir ólærðu.
Þeir lærðu —skriftlærðu— mynd-
uðu aðalsflokk, sem um aldir
auðkendist af ofdrambi og trúar-
ofstæki.. Alla tíma réðu þeir
mestu í ríkinu, og yfir samvizkum
manna drotnuðu þeir af mikilli
harðúð.
Þrátt fyrir þessa varúð alla og
bókstafsfjötra, kom þó fljótt upp
trúar-ágrenningur og kirkjuleg
sundrung. Óviðráðanlega höfðu
frækorn nýrra lífsskoðana slæðst
með austan að frá Babýlon og síð-
ar frá Persum, og varð þeim ekki
varnað vaxtar í kyrrþey. Síðar-
meir tóku þeir, er sig nefndu
rétttrúaða, þessi nýju efni og
sameinuðu þau kenningum sínum.
En þar reis flokkur á móti sem
síðar varð all-voldugur og stóð
jafnan á öndverðum meiði við
rétttrúnaðar-flokkinn. Voru þeir
menn síðar meir nefndir Sadúke-
ar og taldir vantrúarmenn af
hinum. Rétttrúnaðar-flokkurinn
hlaut nafnið Farísear. Það varð
hlutverk Farísea að auka við og
margfalda lögmálsreglurnar fornu
og skapa það hið flókna boðorða-
kerfi, sem síðar lá á þjóðinni sem
mara. Sadúkear vildu binda sig
við fyrirmæli Móse-laga einna
saman. Farísear urðu hákirkju-
flokkur, en Sadúkear þelgar fram
liðu stundir helberir rationalistar,
með afar kalda trúarjátningu og
afneitun margra höfuðatriða
venjulegrar trúar, svo sem tilveru
anda (engla)i, framhald lífsins og
upprisu; og þeir þverskölluðust við
kenningum Rabbíanna. Fjöldinn
fylgdi Faríseum, Sadúkear voru
jafnan fámennir.
Faríseum óx mjög fiskur um
hrygg á tið Makkabea-styrjald-
anna, og upp úr því náði presta-
valdið sér niðri. Farísear fengu
því þá til leiðar komið, að settur
var æðsti-prestur o!g honum feng-
in í hendur æðstu völd með þjóð-
inni. Upp frá því mátti segja, að
Farísear og prestar þeirra væru
einvaldir hjá þjóðinni, og stóð
vald þeirra með mestum blóma á
holdsvistartíð frelsarans og urðu
þeir skæðustu óvinir hans. Um
það leyti segir Jósefus hinn sögu-
fróði, að tala Farísea hafi verið
sex þúsundir. ^
Grundvallar-stefna þe3sa vold-
uga flokks var hvorki meira né
minna en það, að stofnsetja helgi-
stjórn (híerarkí) með miðstjórn í
Jerúsalem, sem svo legði undir
sig öll lönd. Þeir hofðu fengið
á laun til fyllgis ekki svo fáa
menn í öðrum löndum, og það suð-
ur í sjálfri Róm. Var það látlaus
viðleitni þeirra, aðwinna slíka á-
hangendur, í þeirri von, að þeir
reyndust þarfaþing, þegar Gyð-
ingavaldið bryti undir sig veröld-
ina, og sá hinn fyrirheitni leið-
togi og sigursæli konungur kæml,
sem þeir nefndu Messías.
Marfgir ágætismenn voru meðal
Farísea og á einni tíð höfðu þeir
reynst bjargvættur þjóðarinnar
og blásið að eldum trúar og þjóð-
rækni. En nú voru þeir orðnir
“kalkaðar grafir, fullir dauðra
manna beinum”, eins og Jesús
komst að orði um þá. Þeir, öðrum
fremur, ofsóttu Krist og réðu ald-
urtila hans. Einum mannsaldri
eftir Krist eru þeir úr sögunni.
Til þess að skilja aðstöðu Gyð-
inga gagnvart Kristi, er nauðsyn-
legt að átta sig á þátíðar hug-
myndum þeirra um hinn eftir-
vænta Messías. I kennirfgu Rab-
bíanna, og þá líka trú þjóðarinn-
ar, var höfuð-atriðið það, að koma
myndi íram hjá þjóðinni afar-
voldugur leiðtogi, er heimta
myndi úr höndum útlendinga hið^
forna ísraelsland, setjast í hásætr
ýKIDNEY
tf'/, (PILLS^
I meir en ÞriSjung aldar hafa Dodd’a
Kidney Pilla veriS viSurkendar rétta
meSaliS viS bakverk, jjigt, þvagteppu
og mörgum fleiri ajtlkdömum. Fáat hj.\
öllum lyfsölum, fyrir 50c aakjan, eSa
sex öskjur fyrir $2.50, eSa beint frá The
Dodd's Medicine Co., Ltd., Toronto, ef
borgun fylglr.
Davíðs og leggja síðan heiðingj-
ana undir sig. Nefndu þeir hann
Messías, eða “hinn smurða Guðs”,
sem var hinn forni konungs-titill.
Höfðu þeir trú þessa og von úr
hinum fornhelgu spádómsritum
sínum. En hjá þeim hafði sú
spámannlega hugsjón löngu af-
skræmst og var orðin algerlega
veraldleg og pólitisk hugmynd.
Stefna þjóðarinnar, alt frá her-
leiðingunni, hafði ósjálfrátt um-
myndað hina heilögu Messíasar-
von heimsins, sem Gyðingum hafði
verið trúað fyrir og breytt henni
í þá eiginlgjörnu og vanheilögu
mynd, sem nú bar hún. Austur í
Babýlon höfðu margir Gyðingar
gjört sér í hugarlund, að Kýros
væri hinn fyrirheitni Messías eða
fyrirrennari hans. Við heimför-
ina sneru þeir Messíasar-von sinni
að Zerubbabel, hinum ágæta leið-
toga. Á Makkabea-tíðinni reis
Mesíasar-vonin svo hátt að nýju,
að þegar Símon Makkabeus var
kjörinn æðsti prestur, og það em-
bætti fyrst stofnsett, þá var lög-
leitt að Símon skyldi hafa völdin
“þar til hinn trúfasti spámaður
— Mesías”, kæmi. Þegar svo lauk
hinu stutta tímabili sjálfstjórnar
þeirra undir Makkabeum, og þeir
þjáðust á ný undir ánauð Sýrlend-
inga o!g svo síðast kúgun Róm-
verja, áttu þeir ekkert sér til
trausts og huggunar, annað en
vonina um það, að “Stjarnan upp-
rynni af Jakob” og hinn marg-
þráði Messías væri í nánd. Sú
eftirvænting var orðin heit sem
logandi ástríða, — en það var
pólitiskur leiðtogi og sigursæll
herstjóri, sem þeir væntu og biðu
eftir með óþreyju.
Af fræðum Rabbíanna rétt fyr-
ir daga Krists, fáum vér það lært,
að þeir kendu það, að Messias ætti
að fæðast í Betlehem o!g vera af
kynþætti Júda. Hann myndi sjálf-
ur ekki vera sér þess meðvitandi,
að hann væri Messías, þar til Elí-
as og fleiri spámenn með honum,
kæmi og smyrði hann til embætt-
isins. Fram að þeim tíma myndi
hann dvelja á afskektum st.að og
öllum ókunnur. Fyrst myndi hann
koma fram í Galíleu, því ættkvísl-
irnar tíu hefðu fyrst fallið fyrir
heiðingjunum. Þar myndu her-
fylkingar hans safnast, unz hann
héldi innreið sína til höfuðstað-
arins.
Til voru þeir menn þó á þeirri
tið, sem sannari og háleitari
myndir gerðu sér af Messíasi, og
gerðu sér ljóst, að það, sem um
var að ræða, var frelsari, sem Guð
sendi til þess að leysa mannfólkið
úr ánauð spillingarinnar og synd-
anna, og sætta það við Guð.
Þessa trúarlegu og andlegu Mess-
íasar-von fyrirhittum vér 1 hjört-
um þeirra Zakaríasar prests o!g El-
ízabetar konu hans, og Maríu, og
Önnu og Símeonar og Jóhannesar
skírara. Líklegt er, að það fólk
hafi ekki verið ýkja-fátt, sem enn
hélt trú á hin andlegu verðmæti
hins forna átrúnaðar og mintist
þess, að samkvæmt spádómunum
helgu átti hinn eftirvænti að vera
himnesk vera; að hann var
sendiboði og hinn útvaldi Guðs,
sem frá eilífð var til þess kjör-
inn að birtast í fyllling tímans á
ríki jarðar og endurleysa mann-
kynið. Að hann væri sá Manns-
sonur, sem Daníel hafði spáð um;
og þó sannur maður væri, þá samt
frá eilífð umvafinn aldýrð !guð-
dómsins, í sannleika enginn ann-
ar en Sonur Guðs, ríkjandi við
(Framh. á 6. bls.)