Lögberg - 04.01.1934, Qupperneq 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. JANÚAR, 1934
iCAUPIi) ÁVAUT
LUMBER
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE AND ARGYLE STREET.
WINNIPEG, MAN. PHONE 95 551.
Namgay Doola
Framh.
“Frá Tíbet”. Hann benti upp í
íjöllin og glotti. Og Jietta glott
gekk mér til hjarta. Eg rétti ó-
sjálfrátt út höndina 'og Namgay
Doola tók í hana. Einginn inn-
fæddur Tíbetbúi hefði skilið þessa
kveðju. Hann fór að ná í fötin sín
og þegar hann klifraði upp brekk-
una heyrði eg hljóð, sem eg kann-
aðist svo einstaklega vel við. Það
var sönglið í Namgay Doola.
“Nú sjáið þér hversvegna eg vil
ekki drepa hann,” sagði konungur.
Þetta er djarfur maður í fleytingu,
en” — nú hristi hann höfuðið einS
og skólakennari—“eg veit að innan
skamms verður kært yfir honum
við hirðina. Látum oss nú ganga
heim í höllina og dæma um mál
manna.”
Það var siður konungs að dæma
mál þegna sinna á hverjum degi
klukkan n til 3. Eg heyrði hann
kveða upp sanngjarna dóma út af
yfirgangi, meiðyrðum og einum
konuþjófnaði. Að svo búnu varð
hann þungur á brúnina og sagði við
mig:
“Hér er Námgay Doola enn á
ferðinni. Hann lætur sér ekki
nægja að neita að borga sinn eigin
skatt heldur hefir hann nú tekið eið
af hálfu hverfinu sem hann býr í,
Aldrei hefi eg vitað slíka ósvífni.
Og ekki eru skattarnir svo háir.”
Máður, sem var eins og kanína í
framan kom fram skjálfandi. Hann
hafði tekið þátt i samsæri Namgay
Doola, en kjaptað' frá öllu og var
að vona að hann fengi náð hjá kon-
ungi.
“Ó, konungur,” sagði eg “ef kon-
ungurinn leyfir, þá lát þetta mál
bíða til morguns. Guðirnir einir
geta gert i flýti það sem rétt eL
og hver veit nema þetta sé alt lýgi
hjá þessum þorpsbúa.”
“Nei, eg þekki innræti Namgay
Doola; en úr því að gestur minn
biður mig þess, þá skal eg láta málið
bíða. Vilt þú fyrir mína hönd, fara
til þessa útlendings og taka í lurg-
inn á honum ? Hann hlýtur að
gegna þér!”
Eg gerði tilraun þá um kvöldið en
rhér var ómögulegt að vera alvar-
legur. Namgay Doola glotti svo
skemtilega og fór að segja mér frá
birni, sem hann hefði séð í vaimúu-
enginu niður við ána. Hvort mig
langaði ekki til að skjóta björninn?
Eg talaði höstulega við hann um
samsærið sem hefði komist upp og
að áreiðanlega mundi verða hegnt
þunglega fyrir það. llrúnin á
Namgay Doola þyngdist sem
snöggvast. Skömmu síðar fór hann
burt úr tjaldi minu og eg heyrði
hann raula glaðlega inni í skóginum.
Orðin skildi eg ekki, en bæði lagið
og mjúka ísmeygilega málfærið kom
mér svo kunuglega fyrir eyru:
“Dir hane mard-i-yemen dir
To weeree ala gee,”
raulaði hann upp aftur og oftur og
eg braut heilann um hvar eg hefði
heyrt lagið áður. Það var ekki fyr
cn eftir mat að eg tók eftir að ein-
hver hafði skorið sem svaraði fer-
feti úr miðjunni á besta flauels-
klæðinu, sem eg hafði til 'yfir-
breiðslu þegar eg tók myndir. Eg
varð svo reiður yfir þessu að eg
fór niður í dalinn í þeirri von að-
rekast á stóra björninn. Eg heyrði
hann rymja eins og óánægt svín og
beið hans inni í axlarháum maisakri.
Þá heyrði eg daufan bjölluhljóm
frá Himalayakú — þær eru ekki
stærri en New Foundlandshundar.
Tveir skuggar, sem mér virtust vera
frá birni og hún, þutu fram hjá mér.
Tíg var að hleypa af þegar eg sá, að
þessar skepnur voru báðar með
rautt hár. Minni skepnan dró eitt-
hvað á eftir sér, svo að rák varð í
sandinn. Þessar verur" voru ekki
nema sex fet frá mér og í skuggan-
um í tunglsljósinu varð andlitið á
þeim flauelssvart. Flauelssvart var
orðið, því að þeir voru með grímur
úr ljósmyndaklæðinu mínu fyrir
andlitinu. Mér þótti þetta kynlegt
og fór heim að hátta.
Morguninn eftir var alt í upp-
námi. Namgay Doola hafði um
nóttina farið út með flugbeittan hníf
og skorið halann af beljunni manns-
ins með kanínuandlitið, sem hafði
svikið hann í trygðum. Þetta var
helgidómssaurgun gagnvart háheil-
agri kúnni. Ríkið heimtaði líf hans,
en hann hafði farið heim í kofann
sinn, hlaðið grjóti fyrir dyr og
gluggá og gaf allri ríkisstjórn dauð-
ann og djöfulinn.
Konungurinn og eg og allur lýð-
urinn nálguðumst kofann gætilega.
Það var vonlaust að ná manninum
án þess það kostaði mannslif, því
að í holu i veggnum sá á hlaupið á
mjög vel hirtri byssu — einu byss
unni í ríkinu, sem hægt var að
skjóta úr. Namgay Doola hafði rétt
verið búinn að skjóta einn þorps-
búann þegar við komum.
Hinn standandi her stóð grafkyr.
Hann gat ekki annað, því undir eins
og hann hreyfði sig kom grjóthríð-
in úr glugganum. Og stundum gus-
ur af sjóðandi vatni að auk. Við
sáum rauða hausa við og við fyrir
innan gluggánn. Fjölskylda Nam-
gay Doola var að hjálpa húsbónd-
anum. Blóðstorkin fjandskapar-
öskur voru einu svörin við bænum
okkar.
“Svona hefir aldrei komið fyrir
áður t ríki mínu,” sagði konungur-
inn másandi. “Eg má til að kaupa
mér kanónu næsta ár,” Hann
horfði eymdarlega á mig.
“Skyldi nokkur prestur vera til í
konungsríkinu, sem hann fengist til
að hlusta á?” sagði eg, því nú var
farið að renna upp ljós fyrir mér.
“Hann tilbiður einhvern guð, sem
hann á sjálfur,” sagði forsætisráð-
herrann. Við eigum ekki annars
úrkostar en að svelta hann inni.”
“Látið hvíta manninn koma,”
sagði Namgay Doola. “Eg skal
drepa ykkur alla hina. Sendið mér
hvíta manninn.”
Eg fór og hurðinni var lokið upp
og eg kom inn í Tíbetkofann fullan
af krökkum. Og allir voru þeir
með eldrautt hár. Spánýr kýrhali lá
á gólfinu og hjá honum tvær flau-
elspjötlur—pjötlurnar mínar—með
götum fyrir munn og augu.
“Hvað hefir þú ert, Namgay
Doola?” sagði eg.
Hann glotti innilegar en nokkurn-
tíma áður. “Gert! Eg hefi ekkert
gert. Eg skar bara halann af belj-
unni mannsins. Hann sveik mig.
Annars ætlaði eg að skjóta hann, en
ekki til bana. Bara i lappirnar, svei
mér þá, bara í lappirnar.”
“Og hversvegna, úr því að það
eru lög að borga konunginum skatt.
Hversvegna ?”
“Við nafn guðs föður míns —
það get eg ekki sagt,” svaraði hann.
“Og hver var faðir þinn?” sagði
eg-
“Sá, sem átti þessa byssu.” Hann
sýndi mér vopnið. Það var Tower-
byssa, sem bar ártalið 1832 og
merki enska Austur-Indíafélagsins.
“Og hvað hét faðir þinn?” sagði
eg.
“Timla Doola,” svaraði hann. “1
fyrstunni, eg var smábarn þá, var
hann í rauðum frakka.”
“Það efast eg ekki um, en nefndu
nafn föður þíns tvisvar eða þrisvar
sinnum aftur.”
Hann gerði það og nú skyldi eg
hvaðan skrítni keimurinn í málfæri
hans kom. “Thimla Dhula!” sagði
hann æstur.” Og eg tilbið hans
guð.”
“Viltu sýna mér þennan guð ?”
“Eftir dálitla stund — í ljósa-
skiftunum.”
“Manstu nokkuð úr máli föður
þins ?”
“Það er svo langt síðan. En eitt
orð sagði hann oft. Svona:
“Shun !” Þá stóðum við bræðurnir
upp og settum hendurnar með hlið-
unum, svona.”
“Alveg svona. Og hvað var móð-
ir þín,”
“Hún var ofan úr fjöllum. Við
erum Lepcar frá Darjeeling, en þeir
kalla mig útlending vegna þess að
eg er með rautt hár, eins og þú
sérð.”
Konan hans, sem var Tíbetbúi,
tók mjúkt í handlegginn á honum.
Umsátin hafði staðið lengi og nú
var farið að halla degi. Það var
farið að skyggja, komið að bæna-
stundinni. Rauðhærðu angarnir
stóðu upp af gólfinu og skipuðu sér
í hálfhring. Namgay Doola lagði
af sér byssuna, kveikti á litlum olíu-
lampa og hengdi hann í skot í veggn-
um. Svo dró hann til hliðar óhreina
druslu og kom þá í ljós krossmark
úr bronse, sem hékk á veggnum I
úndir einkennum löngu gleymdrar
herdeildar í Austur-Indíafélaginu.
“Svona gerði faðir minn,” sagði
hann og signdi sig klaufalega. Kon-
an og börnin gerðu eins. Svo kyrj-
uðu þau öll saman sönginn, sem eg
hafði heyrt uppi í hlíðinni:
“Dir hane mard-i-yemen dir.
To weeree ala gee.”
Nú var eg ekki í óvissu lengur.
Þau sungu þetta upp aftur og aftur
eins og hjörtu þeirra ætluðu að
springa. Það var þeirra útgáfa af
kórsöngnum í “The Wearing of the
Green”:
“They are hanging men and women,
too,
For the wearing of the green.”
Nú datt mér nokkuð djöfullegt í
hug. Einn af strákunum, átta ára
gamall góndi á mig meðan hann
söng. Eg tók upp silfur-rupeu, hélt
henni milli fingranna og horfði—
aðeins horfði—á byssuna, sem stóð
upp við þilið. Skilningsgott glott
fór um grautarandlitið á drengnum.
Án þess að hætta að syngja seildlst
hann eftir peningnum og ýtti svo
til mín byssunni. Eg hefði getað
skotið Namgay Doola til bana með-
an hann var að syngja, en eg var
ánægður. Blóðskyldleikinn reyndist
sannur. Namgay Doola dró tjald-
ið fyrir krossinn. Bænagerðin var
búin.
“Svona söng faðir minn. Það
var miklu meira sem hann söng en
eg er búinn að gleyma því, af því
eg veit ekki hvað þessi orð þýða,
en það getur verið að guð skilji
þau. Eg er ekki af þessari þjóð
og eg borga aldrei skatt.”
“Hversvegna ekki?”
Aftur kom þetta ómótstæðilega
glott. “Hvað ætti eg að hafa fyrir
stafni milli uppskeranna. Það er
skárra en að hræða birni. En þetta
fólk skilur ekkert.
Hann tók upp grímuna af gólfinu
og horfði á mig eins og saklaust
barn.
“Hvar lærðirðu þetta kukl?”
sagði eg og benti á grímurnar.
“Eg veit ekki. Eg er bara Pepcar
frá Darjeeling, og þetta efni—”
“Sem þú hefir stolið,” sagði eg.
“Nei, svei mér þá. Stal eg því?
Mig langaði svo í það. Hvað ann-
að hefði eg átt að gera við þetta
Gat tœpast lyft hendi
Svo ill nýrnaveiki að hann gat ekki
gengið uppréttur
En Dodd’s Nýrna Pillur læknuðu
hann á tíu dögum.
Bruno, Sask., 4. jan. (Einkafregn)
Árið 1912, keypti eg öskju af
Dodd’s Kidney Pills,” segir Mr.
Sanford D. Whitney, velmetinn
borgari á þessum stað. “Eg þjáðist
af nýrnaveiki, og var það slæmur
að eg gat ekki rétt úr mér. Eg not-
aði svo Dodd’s Kidney Pills í tíu
daga, og var þá að mestu búinn að
ná mér. Nú er eg á 74. ári og
kenni aldrei til þessa leiða kvilla.
Þær eru sannvirði í gulli.
Reynslan er bezti kennarinn, þá
um heilsuna er að ræða. Alt fólk,
ekki sízt það, sem komið er yfir
miðjan aldur, ætti að taka ráð í tíma.
Mr. Whitney vissi hvað bakverk-
urinn þýddi, og þessvegna er hann
nú aldrei án Dodd’s Kidney Pills á
heimilinu.
efni?” Hann þuklaði á því með
fingruntim.
“En það var synd að limlesta
kúna—skilurðu það?”
“Æ, Sahib, maðurinn sveik mig,
halinn á kvígunni dinglaði þarna í
tunglsljósinu og eg var með hníf.
Halinn fór af áður en eg vissi.
Sahib, þú veizt meira en eg veit.”
“Það er satt,” sagði eg. “Bíddu
hérna inni. Eg fer og tala við kon-
unginn.” Þegnar rikisins stóðu í
1 hnapp fyrir utan. Eg fór til þeirra
og tók til máls:
“Ó, konungur,” sagði eg. “Hvað
þennann mann snertir þá eru tvær
leiðir opnav vizku þinni. Annað-
hvort getur þú hengt hann upp i
tré—hann og afkvæmi hans og látið
þau hanga þangað til ekkert rautt
hár er til í konungdæmi þínu.
“Nei,” sagði konungurinn, “ætti
eg að fara að hengja börnin?”
Þau höfðu elt mig út úr kofan-
um og hneigðu sig nú fyrir öllum.
Namgay Doola stóð í dyrunum með
byssuna á handleggnum.
“Eða þú getur látið þessi meiðsl á
kúnni gleymast og veitt honum stöðu
í hernum. Hann er sprottinn af
fólki, sem aldrei borgar skatta. Það.
er rauður logi í blóði hans og hon-
POLLYANNA ÞROSKAST
Eftir ELEANOR II. PORTER
----——----——------—•—————-*
Henni var að verða það ljósara og ljósara, að
þrátt fyrir það, þó samtal hennar við John
Pendleton væri á ýmsan hátt aðlaðandi, þá
olli það "þó ólíkum áhrifum og þeim, er hún
naut í samtali við Jimmy. Það stóð öldungis
á sama hvert umtalsefnið var; það var ávalt
eitthvað lífgandi að vera í félagsskap við
Jimmv; eitthvað er vakti sælukend, eitthvað
er vakti traust. Það var heldur aklrei nokk-
ur minsta hætta á að Jimmy misskildi hana;
hann var ávalt svo nærgætinn, ávalt svo
glöggur. Hann reyndi aldrei að slá á þá
strengina sem viðkvæmastir voru og minst
höfðu mótstöðuaflið; hann var einurðarfullur
maður, karlmannlegur, hraustur og þrekgeðj-
a; hann var ekki að gráta úr sér augun
yfir látnum frænda, eða harma sér yfir gömlu
uppsagnabréfi; hann þurfti heldur ekki að
sveifla sér til á hækjum,—eins óskaplega öm-
urlegt eins og það hlaut að vera fyrir þá, sem
þannig var ástatt með. Jimmy var vöðva-
stæltur, kjarkmaður; návist hans orsakaði ör-
yggi, sem eigi verður með orðum lýst.—
Hvíldardagarnir \úð litla vatnið inn á
milli f jallanna voru svo að segja á enda; þeir
höfðu yfirleitt liðið hver öðrum fljótar, og
verið hver öðrum yndislegri að undanteknum
þeim síðasta. “Það vildi eg að við hefðum
horfið heimleiðis degi fyr,” hvískraði Polly-
anna við sjálfa sig, því þá hefðum við losnað
við þessi óþægindi.”
Árla morguns, daginn áður en lagt var
af stað heim, höfðu sumargestirnir afráðið
að ganga eitthvað um tvær mílur til þess að
veiða í soðið. “Yið getum ekki látið það
spyrjast um okkur, að við höfum ekki að
minst kosti einn fiskVerðinn enn,” sagði
Jimmy, áður en sumardvölinni á þessum ynd-
islegu stöðvum !ér lokið. ” Allir voru að
sjálfsögðu á eitt sáttir um það, að þannig
yrði þafr að vera; og svo lögðd allir af stað
í sönnu sumargesta skapi, syngjandi og hopp-
andi um litfext skógarrjóðrin.
Jimmy var eíns konar gangnaforingi; næst
honum gekk Pollyanna, sporlétt og svifgreið;
hún hægði þó hrátt á sér; henni varð litið til
Jamie; henni fanst hún geta lesið rúnir á
andliti hans, er jafnan gerðu vart við sig, en
venjulega komu skýrast í ljós við hverja þá
örðugleika, er honum veittist þungt að sigrast
á; hún hafði það einhvemveginn á meðvit-
undinni, að honum myndi að jafnaði kærara
að þiggja stuðning frá sér en flestum öðrum,
jafnvel þó ekki væri um annað að ræða en að
stikla um steina eða trjástofna. Með þetta
fyrir augum hafði hún svo hægt á göngu
sinni, þar til hún var komiri lengst aftur í
röðina til Jamie. Hún hafði þegar uppskorið
það alt, er hún sáði niður, því andlit Jamie
ljómaði af fögnuði við komu hennar; hún
studdi hann yfir þó nokkurn vegspotta af
holum trjástofnum, er honum, piltinum á
hækjunum, myndu hafa reynst næsta torsótt-
ir yfirferðar.
Enn var ferðinni þannig komið, er
skógurinn þraut. Á alllöngu svæði lá vegur-
inn meðfram gömlum steingarði; beggja
vegna þöndust skrúðgræn beitilönd, en lengra
í burtu grilti í reisulega bóndabæi. Spölkorn
út á enginu til hliðar, kom Pollyanna auga á
nokkra blómrunna. “Það væri ekki úr vegi,”
hugsaði hún með sjálfri sér, “að ná í eitthvað
af fÖgrum og fullþroska blómum, til þess að
skreyta með þeim borðið, áður en lagt yrði af
stað alfarið heim.” Hún var í dökkrauðri
peysu, er fór henni einkar vel; hún hraðaði
för sinni í áttina til blómrunnanna og tók þar
upp handfylli af hinum fegurstu blómum; en
svo að segja í sömu andránni kom hún auga. á
blótneyti, er kom öskrandi niður hlíðina, en
saman vió öskur þess blandaðist lireimurinn
af rödd Jamie’s, karlmennlegri og eggjandi.
Pollyanna var sér þess ekki ljóslega með-
vitandi hvað í raun og veru liafði skeð; hún
hafði mist blómin og hljóp látlaust alt hvað
fætur toguðu, jafnvel fljótar en hún nokkru
sinni hafði haft minstu hugmynd um að liún
gæti, í áttina til Jamie, þar sem hann beið við
steingarðinn; hún hafði það á meðvitundinni
að blótneytið væri að nálgast sig; að minsta
kosti heyrðist henni það á fótatakinu; hún
hér um bil kollhljóp sig einu sinrii, en náði
valdi yfir sér von bráðar; hún reif sig áfram
í dauðans ofboði, unz svo var komið að henni
fanst sem kraftarnir væri gersamlega að
þverra. Alt í einu barst henni til eyrna hug-
lireystandi ómur af rödd Jimmy’s; í hend-
ingskasti var hann kominn til hennar og hafði
gripið hana í fang sér; henni fanst hún jafn-
vel geta talið hjartaslög hans. Blótneytið var
nú ekki nema steinsnar í burtu; h ;n fann hina
stæltu arma Jimmy’s vefjast þétt utan um
sig, og lienni fanst hún jafnframt kenna hinn-
ar heitu andremmu villidýrsins. Loks varð
hún þess vör, að hún var stödd hinum megin
við grjótgarðinn; Jimmy laut niður að henni,
og bað hana undur þýðlega að sannfæra hann
um að hún væri ekki dauð; hún hló hálf tryll-
ingslegum hlátri um leið og hún losaði sig úr
örmum hans og stóð á fætur.
“Dauð? Ja, ekki nema það þó,” þeytti
Pollyanna út úr sér í nokkurri geðshræringu.
“Eg á það þér að þakka, Jimmy, að vera lif-
andi, og þegar tekið er tillit til alls, get eg
ekki annað sagt en mér líði vel. Mér er ekki
unt að lýsa þeim fögnuði, er mér í angist
minni barst til eyrna ómurinn af þinni frjáls-
mannlegu rödd; þú ert hetja, sönn hetja,
Jimmy, er verðskuldar aðdáun hvar sem er.”
“Við skulum láta það liggja á milli hluta,”
»
sagði Jimmy, um leið og honum varð litið í
áttina til Jamie, þar sem hann lá á grúfu
niður með steingarðinum. Pollyanna kom
þangað líka að vörmu spori. “Hvað gengur
að þér, Jamie, meiddirðu þig, eða livað?”
Ekkert svar. Svo gægðist Jamie upp með
steingarðinum, og reis upp til hálfs. Það
var eitthvað í augnaráði lians og andlitsdrátt-
um, er vakti djúpa meðaumkvun. “Meiddur,
nei, það er síður en svo að eg sé nokkuð veru-
lega meiddur. Gretið J)ið ekki látið ykkur
skiljast hve átakanleg áreynsla það sé, að
geta enga aðstoð veitt, þegar voða ber að
liöndum, verða að staulast við stafi og styðj-
ast við hækjur. Eg get ekki hugsað mér neitt
annað jafn ótakanlegt sársaukaefni. ” “Eg
skil þig fyllilega, Jamie,” sagði Pollyanna.
“Meira en nóg sagt,” svaraði kryplingurinn
á hækjunum, um leið og hann staulaðist inn á
hliðarbrautina í áttina til sumarbústaðarins.
Þau horfðu á eftir honum í nokkrar mínútur.
“Það hlýtur að hafa orðið Jamie ofur þung-
bært, að geta á engan hátt hafa tekið þátt í
því að bjarga þér úr hættunni, Pollyanna,”
sagði Jimmy. “Veittirðu því eftirtekt að
hann var blóðrisa á höndunum og meira og
minna hruflaðurf”
“Hvjert ætlarðu að fara, Pollyanna, ”
spurði Jimmy, ærið alvarlega. “Hvert ætti
eg svo sem annað að fara en til Jamie, eins
og nú er ástatt fyrir honum ? Eg fæ með engu
móti skilist við hann þannig; við verðum að
ná honum til baka.”
Jimmy varp mæðilega öndinni; hann
kendi til með Jamie; þó mun andvarpið ekki
hafa snúist einvörðungu um hann.