Lögberg - 19.04.1934, Síða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. APRfL 1934
—----------——------->
Maðurinn frá Indiana
Eftir BOOTII TARKINGTON
———■—-----------------—-------—<*—*
A flötinni franaan við ráðhúsið hafði stór
hópur safnast saman utan um tvo ókunnuga
menn. Þeir voru dökkir á hörund og glæfra-
legir á svipinn. Menn þessir voru að kasta
teningum og höfðu vmsir komið til að freista
gæfunnar. Þetta var auðvitað þvert á móti
lögum landsin.s, en enginn fylgdist betur með
leiknum, eða skemti sér eins vel og gæslu-
maður laganna, .Tames Bardlock, lögreglu-
stjóri í Plattville. Mátti því tæpast segja að
réttvísin lokaði augum fyrir lagabrotunum,
heldur starði hún hrifin á atferli fjárglæfra-
mannanna. Flestum leist svo að hér væri auð-
velt að græða nokkra dali, enda höfðu sumir
sveitastrákarnir verið ótrúlega hepnir. Einn
þeirra fór að segja frá því að nú gæti hann
keypt eitthvað skraut handa kærustunni, sem
stóð þar álengdar, því hann var orðinn 25
dölum ríkari. Svikaramir tveir létu sem
gæfan hefði snúið við sér bakinu, og báru sig
aumlega.
Nú fréttu ýmsir að bóndasonur einn hefði
stórgrætt, og vildu þeir allir reyna tenings-
kastið. Ungu mennirnir losuðu sig við ungu
stúlkurnar og tóku að veðja. A nokkram
mínútum var sá, sem mest hafði unnið, orð-
inn allslaus og læddist burtu úr þvögunni.
Hann gaut hornauga til stúlkunnar, sem beið
hans álengdar, svo sneri hann í aðra átt og
rölti skömmustulegur heim til sín. Pening-
arnir voru farnir; strák-auminginn var bæði
hryggur og reiður. A leiðinni ’heim tók hann
upp smásteina af og til og fleygði þeim í læ-
virkjana, sem sungu á girðingarstaurunum,
eða í sandlóurnar, sem hlupu á undan honum
eftir rykugum veginm. ITm hádlegið stóð
kærastan enn þá við litla eikartréð h.já ráð-
hú.sinu og með þolinmæði beið hún eftir vini
sínum.
En maðurinn, sem tekið hafði stað þess,
sem tapaði, dró seðlabunka úr vasa sínum og
byrjaði að veðja. Mr. Bradlock, lögreglu-
stjóri horfði hugfanginn á leikinn.
f þessu hrópaði einhver: “Hún er að
koma, hún er að koma!M Hér var átt við
skrúðgönguna, og sama hrópið hafði heyrst
mörgum sinnum áður, en aldrei kom skrúð-
gangan. Samt litu allir á úr sín og ræddu
um það með ákafa, hvað klukkan væri nú
annars orðin, því engum tveim úrunum bar
saman. Þá var leitað álits Schofields Henrv,
hringjara. Sá mikli embættLsmaður hafði þá
gleymt að vinda upp sitt úr. Samt kom mönn-
um saman um að klukkan værL langt gengin í
tíu. Þá mundi Henry að hann hafði ekki
hringt þegar hún var níu, og tók nú á sprett,
til að vera búinn að því áður en næsta hring-
ing ætti að koma.
Helen Sherwoed sá þetta alt saman út um
einn gluggann á ráðhúsinu. Hún sá hringj-
arann koma á harðaspretti og heyrði Martin
gamla reka upp skellihlátur, þegar Henry
tapaði tölunni á slögunum. Hún sneri sér
brosandi að Harkless : “En hvað þetta fólk
er alt saman ánægjulegt og gott. Það er eins
og ein stór fjölskylda. ’ * “Það er dagsatt,”
sagði Harkless, sem stóð við hlið hennar.
“Fyrst leiddist mér hér, en nú er það alt
breytt.” Hann hallaði sér fram að glugg-
anum og horfði niður yfir mannþröngina.
Hann var rjóðari í andliti, en hann átti að
sér að vera og fólk tók eftir því að hann
brosti enn vingjarnlegar en vant var. “Það
er hvergi til betra fólk, ” hélt hann áfram.
“Líklega finst mér það vegna þess hve vel
það hefir reynst mér—en svo er það gott hvað
við annað og lifir saman í sátt og friði.”
“Já, það er auðséð. Samt þekki eg stór-
ar og feitar kerlingar, sem sitja í hæginda-
stólum í fínum höllum og tala um sveitafólk
af ‘lægri stéttunum.’ Það virðist jafn á-
nægt fyrir því.”
“Reyndar skortir nú mikið á að fólk hér
sé eins víðlesið eða mentað eins og fólk í
borgunum austur frá,” sagði Harkless.
“Eg get ekki séð að það hegði sér nokk-
uð öðruvísi en fólk gerir í Rouen, og Rouen
er að flestu leyti eins og stærri borgirnar.
Samt býst eg við að fína fólkið frá Philadel-
phia myndi ekki trúa að svo væri.”
“Þeir eru ekki allir frá Philadelphia,
sem þykjast meiri en við,” sagði Harkless
brosandi.
“Samt sagði einhver: ‘þess lengra sem
eg fer vestur á bóginn, þess vissari verð eg
um það, að vitringarnir hafi komið úr aust-
urátt. ’ ”
“Já, þeir komu úr austurátt,” sagði
hann.
“Ein skólasytir mín komst að því að eg
væri frá Indiana, ” sagði Helen. “Hún spurði
mig hvort ekki væri fjarska leiðinlegt að búa
svona langt frá mannabygðum. ” Helen
þagnaði og sneri sér frá Harkless, svo bætti
hún við. “Eg kyntist þeirri stiílku við Winter
Harbor.”
“í'lerð þú oft til Winter Harbor?”spurði
Harkless.
“Við höfum farið þangað á hverju sumri
í mörg ár, nema í þetta sinn. Átt þú kunn-
ingja þar?”
“Einu sinni var það. Ðinn skólabróðir
minn var frá Rouen.”
‘ ‘ Hvað hét ‘hann ? Máske eg þekki hann. ’ ’
Hún leit á Harkless og sá að andlit hans var
aftur orðið alvörugefið; á nokkrum augna-
blikum var hann orðinn gerbreyttur.
“Hann er eflaust búinn að gleyma mér.
Eg befi ekki séð hann í mörg ár. Svo er hann
nú kominn út í veröldina, eins og við segjum,
og þar gleymir maður mörgu. Hér í Platt-
ville er auðveldara að muna eftir hlutunum. ”
“Komst þú nokkurn tíma til Winter
Harbor?”
“Já, einu sinni. Eg var þar einn dag.
Þú varst þá svolítil stúlka,—varst þú ekki
_______> >
“Hlustaðu!” hrópaði Helen. “Nií er
skrúðgangan að koma. Horfðu á mannfjöld-
ann.”
Nú hevrðist trumbusláttur og læti. Fólk-
ið hafði sig af götunni, svo að engar tálmanir
yrðu í vegi. Til að sjá var það engu líkara
en bylgjur á ólgandi hafi.
Skrúðgangan var loks að koma. Strák-.
arnir réðu sér ekki fyrir kæti. Sumir böðuðu
út liöndunum, aðrir steyptu sér kollhnís og
aðrir fóru á handahlaupum. I nokkurri fjar-
lægð sást á fána þeirra sem fremstir fóru.
Skrautlegir vagnar og alls konar kerrur komu
í langri halarófu. Lúðrasveitin, í allri sinni
dýrð, gekk á undan. Svo kom trúðaflokkur-
inn. Afarstór fíll með heilt hús á bakinu
gekk þunglamalega eftir götunni, horfði spek-
ingslega til beggja hliða. tílfaldar með stór-
ar kryppur og langa, luralega fætur liðu fram
hjá eins og skip á bárum. Þá kom fíflið, með
asna fyrir kerru sinni. Þar næst kom stór og
gerfilegur karlmaður, brynjaður með sverð í
hendi. Kerru hans drógu tvö tígrisdír.
Miss Sherwood horfði hugfangin á skrúð-
gönguna, engu síður en aðrir. Þegar alt var
farið fram hjá, sneri hún sér við til að athuga
Harkless. Hann var þá allur á brott. Aðeins
Minnie og Lige Willetts voru í herberginu.
“Hann þurfti að fara burt,” sagði Lige.
“Samt hélt hann að hann yrði kominn aftur
áður en alt væri búið. Þú sýndist vera sva
hrifin, að hann vildi ekki trufla þig. ”
“Hvert varð hann að fara?”
Minnie hló. ‘ ‘ Það senda svo margir eft-
ir Mr. Harkless.”
“Það var bóndi úr nágrenninu, Bowlder
að nafni,” sagði Mr. Willetts. “Sonur þessa
bónda er talsverður drykkjumaður, og þegar
hann verður ölvaður, ræður enginn við hann
nema Harkless. Sá getur, svei mér, haft lag
á þeim. Samt segja menn að háskólamehtun
geri engum gagn. Þið vitið hvernig hann
gerbreytti Fisbee gamla. ”
“Sjáið þið,” hrópaði Minnie, alt í einu,
og benti út um gluggann. “Það eru einhver
ósköp um að vera þarna á götunni. ’ ’
Þau sáu að einhver hreyfing var komin
á mannfjöldann. Allir stefndu að vellinum
framan við ráðhúsið.
“Það er hinum megin,” sagði Lige.
“Við sjáum betur úr þeim gluggum. Flýtið
ykkur nú.”
Þau gengu út úr herberginu og yfir gang-
inn. Þeim megin var gott útsýni yfir völlinn.
Við tröppurnar, sem lágu upp að ráðhús-
inu stóð fimm menn. Að þeim streymdi mann-
f jöldinn. Allir vildu komast sem næst, til að
sjá hvað um væri að vera. Svo litið autt
svæði var framan við tröppurnar. Á efstu
tröppunni stóð Harkless með hendina á öxl
Hartley Bowlder, sem nú sýndist orðinn ó-
drukkinn. Á auða svæðinu stóð Jim Bard-
lock, yfirlögregluþjónn, og á milli hans og
Harkless stóðu svikahrapparnir, sem féflett
höfðu sýningargestina allan daginn. Hark-
less hélt á teningunum í annari hendi.
“Ykkur er bezt að skila þýfinu aftur,”
sagði Harkless í einbeittum róm. Þið hafið
náð 85 dölum af þessum pilti. Fáið honum þá
aftur, umsvifalaust.”
Spilaþjófarnir fóru að mjaka sér nær
fjöldanum og litu flóttalega í kringum sig,
eins og merðir í gildru.
“Þjappið ykkur saman og látið þá ekki
sleppa,” skipaði Harkless.
“Þetta er þokkaleg meðferð,” vældi ann-
ar bófinn. Hann leit með hatursfullu augna-
ráði til ritstjórans. “Við höfum ekkert af
okkur brotið, og nú er okkur sagt að skila
þeim peningum, sem við höfum réttilega unn-
ið. Þið verðið að sanna að við höfum farið
með rangindi. ”
“ Já, við skulum sanna það,” sagði Hark-
less. “Komdu hingað, Eíph Watts. Vinir
mínir—” Ritstjórinn sneri sér að mannf jöld-
anum, “hér er maður, sem við urðum að
senda héðan fyrir nokkrum árum af því hann
var þessum hlutum of kunnugur. Nú er hann
kominn hingað aftur og hefir bætt ráð sitt.
Hann getur útskýrt svikaaðferðir þessara
herramanna. ’ ’
“Þetta er alt saman mjög auðvelt,” sagði
Watts. ‘ ‘ Teningarnir eru þannig útbúnir að
sá, sem kann að velta þeim, getur látið þá
koma upp eins og honum sýnist. Watts út-
skýrði alt rækilega og sáu menn þá að þeir
höfðu verið prettaðir herfilega. Þá fór að
koma ókyrð á þá, sem næstir voru, og höfðu
þeir í hótunum við svikarana.
“Þarna sjáið þið,”sagði Harkless, “hve
auðvelt er að svíkja ykkur. Samt standið
þið hér grafkyrrir og látið taka 85 dali af fá-
tækum manni. Hvað þurfið þið lengi að vinna
fyrir svo hárri upphæð. En hverju er um að
kenna að svona er farið með ykkur. Það er
peningagræðgi ykkar, som orsakar það. Þið
viljið fá eitthvað fyrir ekkert, eins og svo oft
vill verða fyrir mönnum. Ómerkilegir svikar-
ar fara með ykkur eins og skynlausar skepn-
ur. 0g þú, Jim Bardlock, lögreglustjórinTi
sjálfur, þú skammast þín ekki fyrir að viður-
kenna þátttöku þína í þessu glæfraspili.”
Harkless hækkaði röddina og benti á Bard-
lock.
Sá góði og vinsæli embættismaður leit í
kringum sig og sá allstaðar fordæmandi
augnaráð. Allir litu til hans með kuldalegu
augnaráði. Nú var Bardlock mjög geðgóður
maður og bezta skinn, og þoldi því illa að
þannig væri horft á sig. Hann kom ekki upp
einu einasta orði en hengdi höfuðið niður á
bringu og strauk hendinni um yfirvarar-
skeggið og tvísteig þarna í sömu sporunum.
Aldrei hafði hann óskað þess fyr að vera
kominn á kaf ofan í jörðina, en nú fór honum
eins og þeim, sem finna sök sína, að hann
þorði ekki að líta upp.
Harkless ætlaði að deyja úr lilátri, en
hélt að bezt væri að hræða aumingja mann-
inn dálítið. “Þú,” hrópaði ritstjórinn, “þú,
sem ert kosinn af ílmum þessa héraðs, til að
gæta laganna, og---------”
í þessu tók Martin gamli til máls, með
sínum skræka róm. “Fallegt er nú vestið
hans Jims, en enginn myndi þó ætla að það
væri úr strútsfjöðrum. ”
Þá rak Harkless upp hlátur, því nú var
engu líkara en að Bardlock ætlaði að grafa
höfuð sitt í sandinn, eins og sagt er að strútar
geri, ef þeir verða hræddir.
Harkless sneri sér aftur að svikurunum.
“Skilið þið nú peningunum strax. ”
“Komdu hingað og sæktu þá,” sagði ann-
ar þeirra í ögrunar róm.
Þessu reiddust áheyrendur og tóku nú að
æsast í skapi.
“Við skulum herja óþokkana,” hrópaði
einhver úr hópnum.
“Það ætti að tjarga þá og fiðra,” sagði
annar.
“Rekum þá úr bænum.”
“Eg myndi flýta mér, í ykkar sporum,”
sagði Harkless við svikarana. Það dugði.
Þeir töldu fram peningana og fengu Harkless
þá, en hann fékk þá þegar í hendur gamla
Bolder.
Annar bófinn sneri sér að Harkless og
ságði: ‘ ‘ Þú skalt fá að kenna á þessu síðar. ’ ’
Þetta heyrði lögreglustjórinn og lifnaði
nú yfir honum. Hann rétti úr sér, setti upp
yfirvaldssvip og sagði liátt og skýrt: “Hér
með lýsi eg því yfir að þið eruð nú, sam-
kvæmt lögum, handteknir, og eruð mínir fang-
ar þar til réttvísin hefir ráðstafað ykkar máí-
um. ”
Nú hrópaði lýðurinn enn meir. “R(‘kið
þá íþ úr bænum. Hengið fantana—við skul-
um hengja bölvaða þrjótana!” og um leið
færði mannfjöldinn sig nær og gerði sig lík-
legan til að framfylgja hótununum.
“Bertu nú fljótur, Jim,” sagði Harkless
rólega og greip um leið í öxl annars fangans
og kipti honum upp í efstu tröppuna.
“Komdu þeim inn í ráðhúsið, og svo inn
í fangelsið. Við Watts skulum gæta dyr-
anna.”
• Bardlock ýtti föngunum gegnum dyrnar
en Watts og Harkless tóku á móti þeim, sem
sóttu upp tröppurnar, þangað til dyrunum
var læst.
“Hættið þessari vitleysu,” sagði Hark-
less. Lögin duga okkur. Farið þið nú aftur
burt.”
Hann var hálf hlæjandi og bandaði við
þeim með opnum lófunum. t því réðist lítill
flokkur manna til uppgöngu á pallinn, og
hafði jeinn þeirra lurk í hendinni. Hann
sveiflaði bareflinu og fíni stráhatturinn rit-
stjórans fauk langar leiðir undan högginu.
Iiarkless krepti hnefana og einn maður-
inn hljóp burt með blóðugan munninn og með
blótsyrði á vörunum. Nokkru seinna stóðu
Watts og Harkless einir á ráðhúspallinum.
Watts setti skammbyssuna aftur í vasann.
“Svo Watts þurfti ekki að nota skamm-
byssuna,” sagði William Todd. “Hann get-
ur áreiðanlega séð um sig, hann Harkless.
Það var meiri smellurinn þegar hann barði
mannaumingjann á kjaftinn. ”
“Var það ekki einn af Krossgötu mönn-
unum, sem barði hattinn af ritstjóranum,”
spurði Judd Benríett. “Mér isýndist Bob
Skillett vera með lurk í hendinni.”
Harkless fleygði opnum dyrunum á ráð-
húsinu. Gangurinn var tómur og Bardlock
var búinn að loka inni fangana.’
“Nú megið þið koma,” sagði ritstjórinn,
“ekki á eg ráðhúsið.”
8. KAPITULI.
Síðdegis. Stúlkan hjá hláu tjaldstönginni.
Þau gengu íhægðum sínum eftir gamla
stígnum, sem lá upp að húsi dómarans. Sólin
skoin á græna maís-akrana og fuglarnir sungu
í greinum trjánna. Skuggar trjánna gerðu
veginn bládröfnóttan og fiðrildin léku sér í
heiðbláu loftinu.
Harkless gokk álútur, því öðruvísi gat
hann okki séð andlit Helenar. Hann gat ávalt
clást að fegurð hennar. Nú tók hann sérstak-
lega eftir því livað roðinn í kinnum hennar
var fagur.
Oft hafði honum fundist að langt væri að
húsi dómarans, en nú fanst honum loiðin ekki
líkt því eins löng, hvað hægt, sem þau gengu.
Með leyfi hennar kveikti hann í vindling, en
hún tók að raula gamalt lag.
Hann kannaðist við lagið og endurminn-
ingin um kveldið áður varð enn skýrari. Svo
rvfjaðist upp fyrir lionum margt annað, sem
næstum var gleymt.
Hann fór aftur að hugsa um ferð sína
til Winter Harbor, norður með Maine-strönd-
inni. Hann mundi eftir veizlunni, sem hon-
um var haldin í spilaskálanum, og hann mundi
eftir lítilli stúlku, sem söng fyrir gestina.
Hún var svo falleg og sakleysásleg, þessi
stúlka, að hann liafði nefnt hana “svstur
Galahads,” því Galahad var göfugastur allra
riddara í fornöld, og svo saklaus, að hann
fékk að sjá þá levndardóma, sem öðrum voru
huldir. Þessari litlu stúlku hafði hann
gleymt, en nú stóð hún honum eins greinilega
fyrir hugskotssjónum og mögulegt var. Ljós-
brúna hárið og gráu augun og varnirnar eins
og rósarblöð; auðvitað þekti hann andlit henn-
ar nú.
Harkless nam staðar og sló saman lóf-
unum. “Þú ert frænka Tom Merediths.”
“Og þú ert hinn frægi Harkloss,” svar-
aði Helen og rétti honum hendina.
“E|g man vel eftir þér núna,” sagði
Harkless.
“Það er tími til kominn.”
‘ ‘ Já, en eg gleymdi þér aldrei. Eg bara
hélt eg hefði gleymt þér. Eg vissi ekki eftir
hverju eg mundi og hélt það væri aðeins í-
myndun, en það var ekki. Eg hefi aldrei
gleymt röddinni eða andlitinu, þessvegna
sagði-----”
“Tom Meredith man vel eftir þér enn
þá,” tók hún fram í.
“Má eg taka í hendina á þér aftur,”
spurði Harkless.
Hún rétti lionum hendina: “Já, með á-
nægju, en livers vegna?”
“Bara svo eg muni betur,” svaraði hann.
“Eg var kölluð ‘systir Galahads’ alt
sumarið, aðeins af því þú nefndir mig það.
Við dönsuðum saman þá um kvöldið.”
“Var það?”
“Svo þú manst það ekki?” sagði Helen
og hristi höfuðið. ‘ ‘ Þú varst svo lirifinn af
frú Van Skuyt í þá daga, það var varla von
þú tækir mikið eftir mér. Mér var lofað að
heilsa hinum mikla Harkless, af ]>ví eg söng
svo vel þetta kvöld, og þú hneigðir þig ósköp
kurteislega, eins og háaldraður herramaður,
og bauðst mér í dans.”
“Háaldraður? Hvað var eg þá orðinn
gamall. En livað tíminn breytir mörgu.”
“Þér fanst. víst ekki mjög skemtilegt að
tala við mig,” hætti hún við.
“Jú, eg man vel eftir þessu. Eg get
áreiðanlega sagt þér hvað við töluðum um,
ef þú lofar mér að hugsa dálítið.”
Helen hló. Þegar liún hló, átti Harkless
ætíð bágt með að segja henni ekki hve fríð
hún væri.
‘ ‘ Eg held þú ættir ekki að segja mér neitt
úr okkar samtali, því eg talaði ekki orð við
iþig,” sagði Helen. Eg var svo feimin við þig.
Eg svaf ekkert alla nóttina fyrir umhugsun-
inni um 'þig, Eg var svo hrædd um að þú
hefðir álitið mig einhvern aula, af því eg þorði
ekkert að segja.”
“Mig langaði til að skrifa þér og biðja
þig velvirðingar á heimsku minni. En þú
varst eliki mikið að fást um mig í þá daga.
Þú varst svo hrifinn af frú Van Skuyt, og svo
sigldir þú burt næsta morgun.”
“Það er merkilegt hvað tíminn breytir
okkur,” sagði Harkless. “En það er ekki
satt að eg hafi nokkura tíma gleymt þér. Eg
hefi alt af munað eftir þér.”
“Já, auðvitað,” sagði Helen, og hermdi
eftir honum. “Auðvitað manstu eftir því
öllu. En hættu nú þessari vitleyisu. Við
skulum halda áfram.