Lögberg - 28.06.1934, Blaðsíða 6
6
LÖGBERGr, FIMTUDAGINN 28. JÚNÍ, 1934
Maðurinn frá Indiana
Eftir BOOTH TARKINGTON
Harkless gekk betur að trúa þessari út-
skýringu, en hinum, sem að Tom hafði fært
fram því til afsökunar að hann hafði ekki far-
ið með móður sinni og systrum til Winter
Harbor. Keyndar vissi Harkless vel að Tom
var aðeins í Rouen til þess að geta litið eftir
vini sínum og skólabróður. Allir höfðu reynst
honum svo vel í þessum veikindum. Ótal
gestir höfðu komið á sjúkrahúsið til að spyrja
eftir honum. Brisoe dómari, William Todd
og margir'fleiri, höfðu gert sér ferð frá Platt-
ville. Harkless fanst hann ekki eiga þessi
vinarhót skilið, ogíféll það illa.
Eftir að þeir ihöfðu borðað, fylgdi Tom
honum upp stigann og sýndi honum herberg-
ið, sem ætlað var sjúklingnum. Báðir sett-
ust niður í liægindastóla og kveiktu í vindl-
ingum.
Það lá vel á Tom Meredith. “Er það
ekki gaman að hugsa um það, hvað orðið hef-
ir um göiplu skólabræður okkar,” sagði hann
glaðlega.
“Það hefir margt farið öðruvísi en við
héldum. Við höfðum allgóða hugmynd um
skapgerð þeirra og hæfileika, en lífið hefir
leikið þá marga öðruvísi en búist var við. Til
dæmis hann Pickle Haines. Hvern hefði get-
að dreymt að hann mjmdi skjóta sig vegna
gjaldþrots? Það var nú líka sjálfsagt eitt-
hvað annað á bak við þá sorgarsögu. Ein-
hver stúlka, held eg. Hvað annars heldur
þú?”
Það kom ekkert svar. Harkless sat beint
á móti stórri kommóðu, sem stóð í einu horn-
inu. Á kommóðunni voru nokkrar mvndir.
Harkless varð starsýnt á eina þeirra. “Ein-
hver kvenmaður,” endurtók Tom. “Pickle var
góður piltur, en mesti fáráðlingur í kvenna-
málum. Þú manst eftir—” Hann þagnaði
snögglega og sá að Harkless starði á mynd-
ina. Þá mundi hann eftir því að hann hafði
ætlað sér að taka þessa mynd burtu áður en
Harkless kæmi. Jæja, það var of seint nú.
Harkless hefir víst tekið það sárt að missa
Helen, hugsaði Tom. John Harkless var ekki
sá fyrsti, sem orðið hafði fyrir vonbrigðum.
En hvernig stóð á því að Helen gat ekki
orðið ástfanginn af öðrum eins myndarmanni
og Harkless var. Ekki átti hún þó von á að
ná í konung eða keisara. Hver skrattinn gekk
að stúlkunni? Honum varð litið á sjúkling-
inn. Þarna sat hann graifkyr og starði á
myndina. Tom kendi sárt í brjósti um hann.
“Þú hefir víst heyrt að Pickle skaut
sig?” sagði Meredith. Eíkkert Svar. Hark-
less heyrði ekki spurninguna.
“Yeiztu að aumingja Jerry Haines drap
sig í fyrra?” sagði Tom aftur, og hækkaði
röddina. Ekkert svar. Tom stóð upp og
gekk um gólf. Harkless sat þögull og virtist
ekki taka eftir neinu nema myndinni. Tom
gekk hljóðlega út úr herberginu og skildi vin
sinn eftir.
Þeir keyrðu út á hverjum degi og þeg-
ar Harkless fór að hressast þá tóku þeir sér
langa ökutúra um sveitina. En þó að heils-
an batnaði með hverjum degi, þá virtist sem
Harkless yrði um leið þung*búnari og skifti
sér minna af því, sem fram fór í kringum
hann. Briscoe dómari hafði orð á þessu við
Tom, þegar hann kom í annað skiftið til
Rouen. Harkless leit út eins og gamall og
slitinn maður.
Meredith afréð að ráða bót á þessu með
því að láta hann umgangast sem flesta. Eitt
kveldið bauð hann heim til sín nokkrum gest-
um. Allir voru fúsir til að koma, þó ekki
væri nema til að sjá þennan Harkless, sem
svo mikið var talað um. 1 þessum hópi voru
nokkrar ógiftar stúlkur, sem farnar voru að
eldast, og einn ekkjumaður. Þessi maður
sagði Harkless að stúlkurnar hefðu ekki gifst
vegna þess að enginn karlmaður hefði þótt
nógu góður fyrir þær, þar í nágrenninu.
Allar þessar stúlkur söfnuðust nú utan
um Ilarkless. Þær létu hann setjast í dýpsta
og mýksta hægindastólinn og komu svo með
ótal sessur og settu við bak ihans. Sérstak-
lega ein þeirra, stór og myndarleg stúlka,
gerði sér far um að þóknast honum. Allur
hópurinn sat frammi á svölunum og dró að
sér hressandi kveldloftið. Sumt af yngra
fólkinu dró sig strax í hlé, eftir að búið var
að borða. Fólk var stöðugt á ferð á götunni
framan við húsið. Svertingjar, með upp-
brettar skyrtuermar, spiluðu á gítara og
munnhörpur á grasflötinni framan við eitt
stórhýsið. tír annari átt barst ómur af sóng
nokkurra skóladrengja.
‘ ‘ Þetta minnir á gamla daga, ’ ’ sagði Tom
Meredith. “Þeir eru margir hérna, sem spila
og syngja. Bráðum fer stúlkan í næstá húsi
að spila á píanó, það er eg viss um.”
“Gleymdu ekki Wetherford Swift, ekki
er hann síztur,” sagði Mi.ss Hinsdale. Svo
hét stúlkan, sem best hugsaði um John.
“Eg gæti nú þolað þetta alt saman, ef
það væri ekki vegna Swift,” sagði ekkjumað-
urinn.
“Hvenær kemur Helen?” spurði ein
stúlkan. “Því ætli hún láti hann kveljast
svona?”
“Okkur kveljast svona, hefðirðu átt að
segja. Hann er að gera okkur vitlau.sa, ’ ’
sagði einn piparsveinninn.
I gegnum allan hávaðann mátti glögt
heyra ámátlegt fiðluspil, sem smaug gegnum
merg og bein. “Hann er með versta móti í
kvöld,” sagði ekkillinn.
Miss Hinsdale hló. Hann er alt af verst-
ur. Fiðluleikarinn heitir Wetherford Swift,”
bætti hún við og sneri sér að Harkless. “Hann
er ósköp ástfanginn og það virðist eiga illa
við hann. Þetta var bezti piltur, áður en
iþetta kom fyrir, en í fyrra varð hann svona
skotinn í Helen Sherwood. Hún er frænka
hans Merediths, eins og þú kannske veist—
mjög falleg stúlka. Það er slæmt að hún er
hér ekki núna. Þú hefðir haft ánægju af að
kynnast henni, — jæja, þá byrjaði hann á
f íólín-spilinu. ”
“Þeir segja líka að fjölskylda lians hafi
byrjað að nota “klóróform” um sama leyti,”
sagði ekkjumaðurinn.
Svona gekk samtalið lengi. Allir þurftu
að leggja orð í belg. Allir þurftu að segja
eitthvað fyndið um aumingja Swift.
“Það er ekki fjarvera hennar, sem er að
gera út af við greyið,” sagði ein stúlkan.
“Það er Brainard Macauley. ”
“Það er vitleysa,” svaraði Tom eins ró-
lega og honum var unt. “Þarna byrja nú
hinir að syngja aftur, það verður----”
En stúlkan, sem hafði minst á Macauley
hrópaði: ‘ ‘ Þú reynir alt af að breyta umtals-
efninu, þegar samræðurnar ætla að verða
skemtilegar. Þau voru alt af saman þessa
viku, sem Helen var 'heima í vor. Þau skildu
varla nokkum tíma. Það er líklega vitleysa,
er það ekki ?”
* “Það lítur illa út fyrir Wetherford,”
sagði ekkjumaðurinn.
“Eg fór upp á skrifstofu blaðsins einn
daginn og þar sat Helen á skrifstofu Mac-
auleys og spjallaði við einn fréttaritarann á
meðan Brainard var að ljúka einhverju
verki. ”
“Já, Helen er einkennileg,” sagði sú,
sem fyrst hafði talað, “en varla léti hún
svona ef þau væru ekki trúlofuð. Svo vita
allir að þau ætla að opinbera.í haust.”
Miss Hinsdale var svo góð að útskýra
fyrir Ilarkless að þessi Brainard Macauley
væri ritstjóri blaðsins “Rouen Morning
Journal” — “Mjög góður og gáfaður maður,
ekki eldri en tuttugu og átta ára og sérlega
skemtilegur. ” Hún lýsti honum nákvæmlega
og sagði að nú væri Helen áreiðanlega orðin
ástfangin. Já, Harkless mætti til með að
kynnast Macauley. “Það er annað en gam-
an fyrir hina biðlana að þurfa að keppa við
mann eins og Brainard Macauley,” bætti hún
við.
Harkless brosti og játaði að það myndi
erfitt að gera.
Miss Hinsdale sýndist Harkless brosa
svo raunalega, og hafði orð á því að ekki væri
að furða þó að maður, sem orðið hefði fyrir
“hvítu húfunum” og liðið slíkar kvalir, væri
þungbúinn og sorgmæddur á svipinn.
Hvernig sem Meredith reyndi þá gat
hann ekki fengið gesti sína til að breyta um-
talsefninu. Harkless sat steinþegjandi, og
Tom vissi að honum leið ekki sem bezt undir
þessum lestri. Eþigum kom á óvart þó að
sjúklingurinn tæki lítinn þátt í samræðunum,
og léti sér nægja að kinka kolli af og til og
brosa í hvert skifti sem Miss Ilinsdale sagði
eitthvað, sem átti að vera fyndið.
Eftir að gestirnir voru farnir og Hark-
les^ kom til herbergis síns, sat Tom við glugg-
ann á svefnherbergi sínu og bölvaði sjálfum
séi^ fyrir vitleysuna, að bjóða þessum aulum.
Hann sá að Harkless hafði ekki slökt Ijósið
þótt orðið væri framorðið. Loks afréð hann
að berja á dyr hjá vini sínum.
“Komdu inn.”
Tom opnaði hurðina. Harkless lá í rúm-
inu og hló þegar Meredith kom inn. Þú—þú
verður að lofa mér að borga fyrir gasljósið,
Tom. Eg er ekki eins hraustur og eg var
einu sinni. Ejg get varla sofið, án þess að
hafa ljós hjá mér,—eg verð stundum hræddur
í svefninum.”
Tom kvaddi og sneri sér við. Um leið og
hann fór út úr herberginu varð honum litið á
kommóðuna. Myndin hafði verið færð til.
Nú stóð hún á bak við aðra stærri mynd. Það
vár mynd af gömlum heiðursmanni, með háðs-
drætti í kringum munninn.
Eftir svo sem klukkustund kom Tom aft-
ur og kallaði inn. “Heldurðu að þú farir nú
ekki að geta sofnað, vinur minn.”
“Jú, Tom. Farðu að hátta; það er ekk-
ert að mér. ”
Mjeredith leið illa daginn eftir. Eitthvað
varð hann að gera fyrir Harkless. Þetta
dugði ekki. Á meðan þeir borðuðu miðdegis-
verð datt honum ráð í hug. Hann var kall-
aður að símanum og einhver, sem var mjög
skrækróma sagði: “Það er stúlka hér, sem
vill fá að vita hvort að Mrs. Meredith og gest-
ur hans ætla að koma á dansleikinn í kveld.”
Miss Hinsdale hafði spurt hann sömu
spurningar kveldið áður, svo að Tom svar-
aði:
“Þú ert góð að breyta um málróm en
ekki svo að eg þekki þig ekki.”
‘ ‘ Fyrirgefðu,—hvað sagðirðu. ’ ’
“Það er Miss Hinsdale sem er að tala.
Er það ekki svo?”
“Nei, herra minn, en þessi stúlka vill fá
svar við spurningunni. ”
“Jæja, segðu henni að við komum.”
Iíann gekk aftur að matborðinu. “Clara
Hinsdale er að reyna að leika á okkur. Hún
varð meira en lítið hrifin af þér í gær. Hún
liélt að þú værir svona hugfanginn alf því, sem
hún var að blaðra. Við ætlum nú á þennan
dansleik í kveld. Það er ekki mjög skemti-
legt þar, vanalega, en maður getur setið og
revkt. Við skulum fara. ”
“Þakka þér fyrir, Tom; en—” ,
“En hvað?” “
“Væri þér sama þó þú færir einn, mér
þykir betra að sitja heima og lesa. ”
‘ ‘ Gott og vel. Það fer þá hvorugur. Eg
hefi ekki farið á þessa dansleiki í háa herrans
tíð—en ef að þú—”
“Eg held eg ætti að fara, annars,” sagði
Harkless glaðlega, en augnaráð hans var svo
dapurlegt að Meredith þótti sárlega fyrir
að þurfa að fylgja þessu eftir.
Þeir keyrðu út um borgina um kveldið,
og yfir að skrauthýsinu, þar sem dansinn átti
að vera. Þeir mættu Miss Hinsdale á tröpp-
unum. Hún gekk brosandi á móti þeim.
“Hver haldið þið að sé komin?”
“Það veit eg ekki,” svaraði Meredith.
‘ ‘ Helen Sherwood, ’ ’ hrópaði hún. ‘ ‘ i’arðu
strax með Mr. Harkless og kyntu þau, áður
en Macauley fer með hana út í eitthvert horn-
ið.”
14. KAPÍTULI.
Prinsessa/n fagra.
Vinirnir tveir gengu inn eftir borðsaln-
um til að finna hana. Alstaðar var prúð-
búið fólk, fallegar stúlkur og myndarlegir
karlmenn. John Harkless var kátur eins og
barn. Meredith gat varla þekt hann, svo
mikil breyting liafði orðið á honum frá degin-
um áður.
Nú gekk liann uppréttur og var léttur í
spori. Tom fanst hann eins og konungur,
sem einráður væri í ríki sínu. Eítt orð, sem
Miss Ilinsdale hafði sagt, hafði gert þessa
breytingu. Álbr viku úr vegi fyríir þeim
vinum þegar þeir gengu fram hjá. Það voru
nú liðin mörg ár frá því að John Harkless
hafði verið í svona samsæti. Alt virtist ó-
náttúrlegt eins og á leiksviði. Bráðum myndi
tjaldið falla, og skilja ekkert eftir nema óm-
inn af hljóðfæraslættinum.
Þeir fundu hana ekki í salnum, svo þeir
fóru um hliðarherbergin, sem einnig voru
full af fólki. Ilvorugur mælti orð, en þó að
Harkless væri dálítið haltur, átti Mereditli
fult í fangi með að fylgja honum. Úti í garð-
inum var einnig mannmargt, en ekki var hana
að finna þar heldur.
“Við skulum fara inn í danssalinn,”
sagði Tom. John sneri sér við og þeir gengu
aftur inn í húsið.
Hann hafði skilið við hana í dimmasta
óveðri, þar sem eldingar leiftur brugðu upp
mynd af henni af og til, en nú sá hann hana í
björtu ljósi. Dansinn var á enda og hún stóð
í dvrunum með stóran blómsveig í höndunum.
Alt í kring um hana var hringur af ungu fólki.
Hann horfði á hana. Það var eins og ljós-
geislar stöfuðu af andliti hennar. Jafnvel
JSIeredith varð bilt við; svona var það í hvert
skifti sem hann sá hana. Fegurð hennar kom
lionum ætíð á óvart, þegar hann fekk að sjá
hana eftir langa burtveru; aldrei haJfði hún
þó verið eins falleg og nú.
“Er það nokkur furða,” hrópaði hann,
en Harkless skildi ekki meininguna. Þeir
gengu í áttina til hennar, og Tom sá að ungu
mennirnir voru að keppa hver við annan um
að fá næsta dansinn. Harkless sá ekkert
nema hana. Hann var hræddur um að allir
myndu sjá hvað hann skalf af geðshræringu.
Hún sá liann koma og hneigði sig kurteislega,
alveg eins og fyrir hinum, sem í kringum
hana voru. Harkless brá. Það var engu
líkara en að ör stæði í brjósti hans.
Hún rétti honum hendina og brosti,—
alveg eins og hann væri einhver kunningi, sem
hún annars kærði sig lítið um. Harkless leist
ekki á. “Mér þykir vænt um að sjá þig, Mr.
Harkless, sérstaklega vænt um. Það er gleði-
legt að þú skulir vera orðinn svona hraustur
aftur. Segðu mér eitthvað af vinum okkar í
Plattville. Það væri gaman að fá að tala við
þig einhverntíma. Það var vel gert af þér
að haifa upp á mér í þessari mannþröng. ”
Svo sneri hún sér frá honum og að Mere-
ditli: “Komdu nú sæll, frændi. Þú átt að
f'á næsta dansinn.” Um leið og þau fóru út á
gólfið, fekk hún ungum manni, seni stóð við
hlið hennar, blómavöndinn. Það var auðséð á
öllu að hún þekti þann mann vel.
Tom þóttist vita að Harkless hefði tekið
eftir þessu og myndi einnig gruna hver mað-
urinn væri. Þau gengu fram á gólfið, en
Helen sneri sér við og sagði: “Mr. Mac-
auley, þetta er Mr. Harkless. Þú verður að
sjá um að það fari vel um liann. Eins verður
þú að kynna hann öllum ifallegustu stúlkun-
um. Þú ert vanur að taka á móti merkum
gestum. ’ ’
Tom sveif út í dansinn með Helen í faðm-
inum og Harkless fanst sem sér hefði verið
gefið utan undir. Var þetta sama stúlkan,
sem hann hafði kynst í Plattville. Það gat
ekki átt sér stað.
Hann hafði verið flón. Þetta hefði liún
orðið að gera til að láta hann skilja að hún
elskaði hann ekki. Ekki hefi hann átt að
trana sér fram þarna,—henni til leiðinda.
Hann var nú búinn að taka út sína hegningu.
Svo þetta var þá maðurinn, sem allir dáðust
að. Maðurinn, sem orðinn var frægur fyrir
blaðamensku sína.
Hann liafði fyrst heyrt getið um þennan
Macauley fyrir nokkrum árum, og nú þektu
hann allir. Að ytra útliti var hann ekkert
frábrugðinn öðrum mönnum. Hann var
fremur smávaxinn, en harðlegur, rólegur, en
'þó eftirtektarsamur. Auðséð var að hami
myndi ekki láta sér alt fyrir brjósti brenna.
Macauley hafði heyrt getið um ritstjóra
Carlow Herald, svo að þeir gátu talað um
blaðamensku, nokkra stund. Svo hafði Mac-
auley orð á því að Harkless færi vonandi að
geta tekið við ritstjórn blaðs síns, enda þyrfti
flokkurinn hans með þegar drægi að kosning-
um. “En eg er ekki að gera skyldu mína,”
bætti hann við. “Eg ætla að kynna þig stúlk-
unum. Ilvort fellur þér betur ljóshærð eða
dökkhærð blómarós ? ’ ’
‘ ‘ Eg þakka, ’ ’ svaraði hinn. Eg sú nokk-
uð margar af þeim í gærkveldi. ’ ’ Þetta var
satt, en ekki hafði liann tekið nógu vel eftir
þeim til að geta þekt nokkra þeirra nema
Miss Hinsdale.
“Eigum við þá að liorfa á dansinn?”
spurði Macauley. Harkless var þegar far-
inn að veita einu parinu mikla eftirtekt.
“Já, eg held við ættum að horfa á dans-
inn. Eg hefi ekki séð neitt af því tægi í ein
fimm ár.”
“Það er alt af gaman að horfa á dans,”
svaraði Macauley.
Harkless mintist þess nú að Tom Mere-
dith hafði verið bezti dansmaður í liáskólan-
um, og auðséð var að hann hafði ekki gleymt
Jieirri list. Helen var ekki síðri, hugsaði
Ilarkless. Ekkert parið á gólfinu var eins
fallegt og þau skyldmennin.
Macauley fór að tala. “Ilún er falleg,
finst þér það ekki. En eg óska þér til ham-
ingju með eftirmann þinn við blaðið. Mér
skilst að þið ætlið að gera úr því dagblað.”
Nú voru þau hætt að dansa, Tom og
Helen, og komu til þeirra ritstjóranna. Hark-
less fanst sem hann mætti eiga von á fleiri
snoppungum, og ætlaði ósjálfrátt að bera
hönd fyrir höfuð sér. Hann vék úr vegi fyr-
ir henni og Helen sá þá fvrst að hann var
lialtur og studdist við staf.
“Eg þakka þér innilega,” sagði Hark-
less, og reyndi að tala með kæruleysi. “Það
hefir verið mér sönn ánægja að liitta þig hér.
Ef eg fer aftur til Plattville, þá skal eg segja
Miss Briscoe að eg liafi séð þig.”
Helon brá illa við þegar hann sagði þetta,
og leit t il hans með sorgbitnu augnaráði. Hún
tók við blómavendinum af Macauley. “Eigum
við ekki öll að fara út á svalirnar?” Hún tók
í handlegginn á John og leiddi liann út úr
danssalnum. Hinir urðu eftir og þau tóku
sér sæti á afskektum stað á svölunum. Hún
settist á einn stólinn og Ilarkless sá strax að
þetta var áreiðanlega sama stúlkan, sem stað-
ið liafði hjá honum við bláu tjaldstöngina.
Hann starði á hana undrandi.
“Ef þú ferð til Plattville?” spurði liún
í lágum róm. “Hvað áttu við?”
“Eg veit ekki, en það hefir legið illa á
mér þessa síðustu daga, og eg vildi gjarnan
komast eitthvað burtu.” Harkless fann aft-
ur til þess að nú mætti hann ekki láta tilfinn-
ingar sínar of mikið í ljós.
“Eitthvað burt? Hvert?”
“Hvert sem er.”
“Hefir þú enga ábyrgðartilfinningu?
Hvað verður um blaðið ?”
“Herald, áttu við. Það kemst einhvern
veginn af.”
‘ ‘ En hvað er orðið um það síðan þú veikt-
ist ? Hetfir það ekki versnað ? ’ ’
“Nei. Það er betra en nokkru sinni áð-
ur, ” svaraði Harkless.
“Hvrað segirðu?” hrópaði Helen.
“Finst þér eg' gera of lítið úr sjálfum
mér?”