Lögberg - 07.02.1935, Page 1

PHONE 86 311
Seven Lines

A
0- _

9or
Better
Dry Cleaning
and Laundr^
48. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIM.TUDAGINN 7. FEBRÚAR 1935
NÚMER6
Blikmynd — Eftir Nicholas Morant
Er eg, alveg nýverið, var staddur í Árborg, var eg kyntur þeirn Mr. og Mrs. Harry
Gourd; starfsemi þeirra og afrek höfðu slík áhrif á mig, a8 mér fanst eg vera knúður til þess
a<5 láta aðra fá vitneskju um þetta líka. Gourds hjónin eru í tölu tólf fjölskyldna, eða svo, af
enskum stofni, er á svæði þessu eiga heima. Mr. Gourd, stöðvarstjóri Canadian Pacific járn-
brautarfélagsins, fann snemma til þess, hve óhægt honum varð um vik málsins vegna; leiddi
þetta til þess, að þau hjónin tóku að læra íslenzku að næturlagi við olíulampa, með því að
rafljós voru ekki á staðnum; en íslenzkan var aðalmálið á þessum stað. Mæltist þetta, eins
og gefur að skilja, vel fyrir hjá bygðarbúum ; dró það heldur ekki úr athyglinni á þessum
hjónum, er það vitnaðist, að Mr. Gourd hefði allgóða baritone rödd.
Á myndinni getur að líta Mr. og Mrs. Gourd við stjórn íslenzks söngflokks i lútersku
kirkjunni í Árhorg. Mrs. Arthur Sigurðsson, organisti safnaðarins er við hljóðfærið. — Wi
nnipeg Free Press, laugardaginn 2. febrúar.
RÍKISSTJÓRA HRUNBIÐ
AF STÓLl
Þau tíðindi gerðust siðastliðinn
laugardag, að samkvæmt úrskurði
hæztaréttar North Dakotaríkis, varð
hinn nýkjörni ríkisstjóri, Thomas
H. Moodie, aS láta af embætti;
hafði hann gegnt því aðeins tæpan
mánaðartíma. Úrskurður hæztarétt-
ar er bygður á þvi, að Mr. Moodie
hafi ekki fullnægt þeim húsetuskil-
yrðum, er grundvallarlög ríkisins
geri kröfu til, með því að sannað sé
að hann hafi greitt atkvæði í Minne-
sotaríki 1930, og með því lagt grund-
völl að heimilisfangi þar. Mr.
Moodie er af canadiskum ættum;
fæddur í Huron sýslu í Ontario. Mr.
Moodie var kjörinn til ríkisstjóra af
hálfu Demokrata-flokksins; hefir
hann stundað blaðamensku í mörg
ár og vakið á sér athygli og traust
fyrir ágæta hæfileika til ritmensku.
Sá, er við tekur ríkisstjóra-emhætti
1 North Dákota, Walter H. Wel-
f°rd, telst til þess stjórnmálaflokks
e^a félagsskapar, er nefnir sig Non-
Partizan League.
MacMILLAN- RROWNLEE
MALIÐ
Gang máls þessa er óþarft að
rekja; svo mikla athygli vakti það
frá öndverðu, að um fátt var um eitt
skeið tíðræddara. Frá úrslitum þess
í undirrétti var á sínum tíma greini-
lega skýrt. Þau Vivian MacMillan
og faðir hennar, áfrýjuðu til hæzta
réttar Albertafylkis, úrskurði Mr.
Ives dómara, og kröfðust á ný
5»°oo skaðabóta af fyrrum for-
sætisráðgjafa Brownlee, eða sömu
upphæðar ög kviðdómur undirrétt-
ar hafði ákveðið þeim. Þann 2. þ.
m-> hvað hæstiréttur Alberta-fylkis
upp dóm í málinu, er synjaði á-
frýjendum um f járbótakröfu þeirra.
ðómari í iiæztarétti
Samkvæmt símfregn frá Ot-
tawa þann 31. janúar síðastliðinn,
hefir Henry Hague Davis, dómari
við yfirréttinn í Ontario, verið skip.
aður dómari í hæztarétti Canada.
KOMST TIL ARA SINNA
Þann 1. þessa mánaðar lézt að
heimili sínu við Old High Bluff hér
í fylkinu, Mrs. Joseph Gladu, 108
ára að aldri; var það álitið að hún
myndi vera elzta kona fylkisins;
hún var tvígift, og lætur eftir sig
fimrn börn af fyrra hjónabandi.
Barnabörn hennar eru fimtíu og
þrjú talsins.
ÞINGMA NNSEFNI
J AFNAÐARMANN A
Flokkur jafnaðarmanna í Mið-
Winnipeg kjordæminu hinu syðra,
hefir valið sér að þingmannsefni,
Stanley H. Knowles, ungan prest
hér i borginni. Er hann að sögn
lærdómsmaður mikill og mælskur
vel.
BEZTA SKEMTUNIN
í þessari viku er sjónleikurinn
“Maður og kona.” Hann verður
líklega aðeins leikinn tvisvar sinn-
um. Óefað situr enginn sig úr
færi að sjá leik, sem sýndur var í
Reykjavík 42 kvöld. Bæði persón-
urnar í leiknum og leikendurnir eru
að góðu kunnir. Útbúnaður allur er
í bezta lagi, tjöldin máluð af Frið-
riki Sveinssyni. Einu kvarnarstein-
arnir, sem til munu vera í Vestur-
heimi, eru notaðir í leiknum. Tala
aðgöngumiða er takmörkuð og sýn-
ingin byrjar stundvíslega klukkan 8,
svo að hyggilegt er að tryggja sér
sæti í tæka tíð..
Viðleitni leikfélagsins til þess, að
sýna góða islenzka sjónleiki hefir
ávalt verið vel metin af Vestur-ls-
lendingum og er þess vænst að svo
verði í þetta sinn, þegar það hefir
tekist á hendur að sýna á leiksviði
meginefnið úr skáldsögu eftir braut-
ryðjanda í íslenzkri sagnalist. Emil
Thoroddsen hefir samið sjónleik-
inn upp úr sögu afa síns, Jóns Thor-
oddsen sýslumanns, svo sem kunn-
ugt er.
íslendingar! Fjölmennið og njót-
ið góðrar kvöldskemtunar með Leik-
félagi Sambandssafnaðar.
J. J.
KREFST GERBREYTINGA A
OTTAWA SAMNINGUNUM
Á föstudaginn þann 31. janúar
siðastliðinn, flutti Rt. Hon. W. L.
Maskenzie King, leiðtogi frjáls-
lynda flokksins, ræðu í sambands-
þinginu, er einkum og sérílagf f jall-
aði um afstöðu flokksins gagnvart
samningum þeim, sem kendir eru
við samveldis fjárhagsstefnuna, er
báð var i Ottawa. Taldi Mr. King
ýms, eða jafnvel flest ákvæði þeirra
samninga með öllu óviðeigandi í því
formi, sem þau nú væri; þessvegna
væri óhjákvæmilegt að breyta þeim
til muna, og yrði slíkt að sjálfsögðu
gert jafnskjótt og frjálslyndi flokk.
urinn kæmist á ný til v.alda. Ekki
kvað Mr. King það svo að skilja,
sem hann væri mótfallinn viðskifta-
samningum við Bretland og hinar
brezku sjálfstjórnar nýlendur, held-
ur þvert á móti. En hitt taldi hann
engum vafa bundið, að tollmúrar
Mr. Bennetts frá 1930 og 1931
gagnvart brezkum varningi, væri
hvorttveggja í senn, bæði óeðlilegir
og skaðvænlegir, og hefðu þar af
leiðandi á engan hátt náð tilgangi
sínum, hversu góður sem hann ann-
ars hafi kunnað að vera. Mikið
kvað Mr. King núverandi stjórn
hafa gert að þvi að telja almenningi
trú um þá margvíslegu blessun, er
af samningum þessum hefði leitt;
við nákvæma yfirvegun væri það þó
ljóslega sannað, að þrátt fyrir allan
fagurgalann. hefðu viðskifti þjóð-
arinnar fremur þorrið en hitt, frá
þeim tíma er samningar þessir
gengu í gildi; ef um hagnað hefði
orðið að ræða í einhverri vissri
grein, þá hefði það venjulegast ver-
ið á kostnað einhverra annara marg-
falt þýðingarmeiri tegunda.
Með tilliti til þingsályktunartil-
lögu frá Mr. J. H. Harris, íhalds-
flokks þingmanni frá Toronto, er
blessa átti yfir þessa samninga af
nýju, lýsti Mr. King yfir því, að
flokksmenn sínir myndu undantekn-
ingarlaust greiða atkvæði á móti
henni; enda hefði fimm ára reynsla
þjóðarinnar vegið þessa margum-
ræddu samninga og fundið þá létt-
væga.
Sveinn Thorvaldsson
Þín sæmd er þjóðar signr
og sól í hverri þraut,
t í vorri framsókn vigur
á veruleikans braut.
Þig hyllir heiðurs orðan,
en hærri er þín dáð,
sem fært oss hefir forðan
með festu, táp og ráð.
Þú komst sem ýmsir aðrir
með árdags vonar glóð,
af feðra grund með fjaðrir
til flugs á nýrri slóð.
Með þinnar ættar þrótti
og þor, sem 'engu kveið,
og andans sjón er sótti
mót sól á þroska leið.
Vér lítum liðna daga
með landnemanna þor,
þar er vor sigur saga,
er sýnir gengin spor.
T’ar ungur byrði barstuv
í bræðra þinna sveit,
og snemma vaskur varstu
á vegi í frama leit.
Með hlýjum þakkarhljómum
þig heiðrar íslenzk sveit,
því fáir fleiri blómum
hér fáðu okkar reit.
Þú megir lengi lifa,
er ljós og okkar von,
og skörpum dráttum skrifa
á skjöldinn Thorvaldsson.
M. Markússon.
Ofangreint kvæði var ort fyrir heiðurssamsætið, sem herra
Sveini Thorvaldssyni var haldið í Winnipeg þann 24. janúar
siðastliðinn, en af vangá gleymdist að kalla nafn höfundarins á
meðan prógram samsætisins stóð yfir; þarafleiðandi var kvæðið
ekki lesiS upp við áminst tækifæri.—Höfundurinn.
Hermann Hjálmarsson Hermann látinn
Síðastliðinn þriðjudagsmorgun
lézt á heimili sinu 885 Garfield
Street hér í borginni, Hermann
Hjálmarsson Hermann, frekra átta-
tíu og sjö ára að aldri, fæddur á
Reykjum i Mjóafirði í Súður-Múla-
þingi þann 20. dag desember mán-
aðar árið 1847; voru foreldrar hans
lin alkunnu sæmdarhjón þau Hjálm-
ar Hermannsson og María Jóns-
dóttir.
Hermann var settur til menta og
útskrifaðist úr Latinuskólanum
1873; að loknu prófi sigldi hann til
Kaupmannahafnar og stundaði nám
við háskólann þar árlangt. Upp úr
því gekk hann á verzlunarskóla, og
lauk þar námi. Þann 27. apríl 1876
kvæntist Hermann í Kaupmanna-
höfn Magneu Guðjohnsen, dóttur
Péturs dómkirkju-organista. og
fluttu ungu hjónin þá til Jslands og
settust að á Raufarhöfn; gegndi
Hermann þar verzlunarstjóra sýslan
um þriggja ára skeið; næstu þrjú
árin á eftir bjuggu þau á Harðbak
á Melrakkasléttu.
Árið 1881 flutti Hermann með
fjölskyldu sína til Húsavíkur og
gekk í þjónustu þeirrar verzlunar, er
Þórður tengdabróðir hans stýrði
þar í þorpinu. En árið 1890 flutt-
ist f jölskyldan vestur um haf og tók
sér bólfestu í Pembina sýslu í North
Dak. Stundaði Hermann þar jöfn-
um höndum að heita mátti búskap
og verzlun og lét hvorttveggja vel.
Næsti áningarstaður var í Árborg,
þar setn Hermann tók heimilisréttar-
land; hingað til borgarinnar f luttist
svo fjölskyldan árið 1914. Gekk
Hermann þá í þjónustu Columbia
Press, Ltd. sem bókhaldari og
gegndi þeim starfa fram á árið
1926; féll honum það verk á marga
lund vel; var hann framúrskarandi
vandvirkur bókhaldari og skrifaði
flestum mönnum fegurri rithönd.
Konu sína, ágæta og glæsilega,
misti Herman 3. febrúar 1920, eftir
langa og ástúðlega sambúð.
Börn þeirra Hermanns og frú
Magneu eru, sem hér greinir frá;
Kirstín (Mrs. J. K. Ólafsson),
Gardar, N. Dak.; Hjálmar, búsett-
ur í Chicago; Pétur, að Mountain,
N. Dak.; María, hjúkrunarkona í
Winnipeg, er stjórnaði heimili fyrir
föður sinn; Theodora, hjúkrunar-
kona í Winnipeg; Þórhallur, verk-
fræðingur í British Columbia; Hall-
dóra (Mrs. M. Magnusson), Lon-
don, Ont.; Rósa (Mrs. Campbell),
Castleton, N. Dak., fósturdóttir.
Hermann Hjálmarsson Hermann
var margþættur hæfileikamaður og
fróðleiksgjarn; hann var fríður
maður og hetjulegur, er sameinaði
í sér marga höfuðkosti íslendinga
að fornu og nýju ; hann var örlynd-
ur maður og harður í horn að taka,
ef á hann var leitað, en i aðra rönd
bljúggeðja sem barn.
Þrátt fyrir óvenju háan aldur,
réði Hermann sér ekki fyrir fjöri
fram til síðustu stunda. íslenzk
mannfélagsgleði hefir mikils mist
við fráfall hans; hann var einn
þeirra manna, er með heilsteyptu
lundarfari lengja daginn í lífi sam-
ferðamannanna, en draga að jöfn-
um hlutföllum úr dapurleik húm-
kveldanna.
Útför Hermanns fer fram í dag
(fimtudag) frá heimilinu kl. 1.30,
en frá Fyrstu lútersku kirkju kl. 2.
íslenzk hjúkrunarkona

MISS GUÐRON BÖÐVARSON
Því er eins varið með hjúkrunar-
kvenna stéttina og flestar aðrar
stéttir, sem útheimta nám eða sér-
þekkingu, að þar keppa fleiri fram
en fastar stöður geti fengið.
Nú sem stendur eru allmargar
hjúkrunarkonur atvinnulausar eða
atvinnulitlar, bæði í Winnipeg og
öðrum borgum, þrátt fyrir það, þótt
þeirra sé brýn þörf. Kringumstæð-
ur almennings eru svo þröngar, að
margir verða að vera án þess konar
hjúkrunar, þótt hún sé nauðsynleg.
Þegar læknar hafa Iokið námi gera
þeir sér grein fyrir því, að ekki geta
allir stundað störf sín í stórborginni;
þeir Ieita því fyrir sér úti í bygðum
og bjargast þar ein og bezt gengur.
Þessu hefir verið öðru vísi varið
með hjúkrunarkonurnar. Þær sýn-
ast veigra sér við því að setja sig
niður og stunda störf sín annars-
staðar en í bæjum og borgum. Er
þeirra þó sannarlega víða þörf úti
á landinu.
Ástæðan fyrir landfælninni er
auðskilin; hjúkrunarkonurnar vita
það, að fjöldi fólks hefir úr litlu að
spila að því er peninga snertir, og á
erfitt með að bæta sæmilegum
hjúkrunarkonulaunum ofan á alt
annað. Þær eru því bókstaflega—
og eðlilega—hræddar um atvinnu-
leysi eða hræddar um að störf þeirra
veiti ekki nægilegt í aðra hönd, til
þess að þær geti lifað sómasamlega.
—En eg held fyrir mitt leyti, a&
duglegar, heilsuhraustar og kjark-
góðar hjúkrunarkonur, sem létu
kylfu ráða kasti og settust að í bæri-
legri sveit, gætu eftir nokkurn tíma
unnið sig þannig áfram að fólkið
teldi þær nauðsynlegar—að því bók-
staflega fyndist það verða að hafa
hjúkrunarkonu sin á meðal; gæti
alls ekki verið án þeirra, fremur en
það gæti verið án læknis.
Mér datt í hug að skrifa þessar
fáu linur í sambandi við það, að
íslenzk hj úkrunarkona hefir nýlega
lokið námi og mun ætla sér að reyna
gæfuna í sínu heimahéraði. Er það
einkar vel til fallið.
Þessi stúlka er Guðrún Böðvar-
son. Hún er fædd 21. janúar 1914,
að Geysi í Nýja íslandi. Hún
stundaði alþýðuskólanám við Lauf-
ásskóla í Geysir-bygð og miðskóla-
nám að Riverton.
Hún byrjaði hjúkrunarnám 2.
janúar 1932 við Grace-spítalann í
Winnipeg og lauk þar fullnaðar-
i prófi um síðastliðin áramót, eftir
þriggja ára nám, með fyrirtaks
vitnisburði að öllu leyti.
Ungfrú Böðvarsson er dóttir
þeirra hjóna Tímóteusar Böðvar-
sonar og Sésselju konu hans. En
Sesselja er systurdóttir hins valin-
kunna manns Jónasar Jónassonar
kaupmanns í Fort Rouge, en hann
og Guðmundur Björnsson fyrver-
andi landlæknir á Islandi eru syst-
kinasynir. Trúi eg því staðfastlega
að Guðrún Böðvarsson hafi erft
talsvert þeirra sömu hæfileika, er
bezt komu Guðmundi Björnssyni að
haldi í hans langa og gæfurika starfi.
Sig. Júl. Jóhannesson.
I