Lögberg - 25.06.1936, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. JÚNI 1936
5
Frá Islandi
Snjóar niður í bygðir
á Norðurlandi
NorÖan éljaveÖur gerði vít5a
norÖanlands í fyrrinótt og snjóaÖi
niður í sjó. Nokkrar skemdir hafa
orðið af veðrinu á hinni nýju haf-
skipabryggju á Húsavík og skip
slitnaði upp frá bryggjunni í Siglu-
firði.
Þá hafa og borist fréttir um hafís
fyrir Norð-Vesturlandi frá skipum,
sem þar hafa verið.
Frá Húsavík símar fréttaritari í
gærmorgun:
—Norðan hríðarveður var hér i
nótt. Snjór er yfir alt. Sjógangur
hefir skémt og eyðilagt sumt af því,
sem unnið hefir verið við bryggju-
gerðina síðustu daga.
Siglufirði 6. júni.
Hér var stórrigning og norðan-
stormur í gær og í nótt. Talsverður
sjógangur var í firðinum.
Togarinn Hávarður ísfirðingur
slitnaði upp frá Ríkisbryggjunum.
Varð að flytja skipið inn að Hafn-
arbryggju og skipa þar upp því sem
eftir var af farminum.
Hefir snjóað nokkuð í f jöll í nótt.
í morgun birti upp, en talsvert brim
er þó ennþá.
Á ísafirði snjóaði niður í miðjar
hliðar og var þar mikill kuldi í gær.
Á Hesteyri var enn þá hríð um
miðjan dag í gær.
Á Akureyri var afar kalt í gær og
þar snjóaði niður i sjó.
Hávarður ísfirðingur kom til
Siglufjarðar í gær af karfaveiðum.
Skipið neyddist til að hætta veið.
um á Halanum vegna iss.
Síðast var Hávarður að karfa-
veiðum út af Dýrafirði.
Þar var einnig talsverður is og
ilt veður.
Veðurstofan fékk í gær skeyti frá
ensku skipi, sem sagði, “að við
Horn væri alt fult af ís.”
Skipverjar á togaranum Júpiter,
sem kom til Hafnarf jarðar í gær að
vestan, sáu ís io—15 sjómilur út af
Rit.
Veðurstofan spáði í gærkvöldi að
norðanveðrið myndi lægja í dag.—
Mbl. 7. júní.
# * *
Nýtt iðnaðarfyrirtæki, sem
framleiðir alla málningavöru
sem við þurfum á að halda
Nýtt fyrirtæki, sem sparar okk-
ur hátt á þriðja hundrað þúsund
krónur í erlendum gjaldeyri á ári,
tók til starfa hér í febrúarmánuði.
Þetta fyrirtæki er málningar-
verksmiðjan Harpa í Nýju Iðunni
við Hringbraut. Hefir áður verið
skýrt lauslega frá þessu fyrirtæki
hér í blaðinu.
Verksmiðjan framleiðir allar al-
gengustu málningarvörur og er
framleiðsla hennar nú komin um
land alt og hefir allsstaðar hlotið
mikið lof.
Seint á árinu 1933 ákváðu þeir,
Pétur Guðmundsson kaupm. og
Trausti Ólafsson, efnafr., að gera
tilraun til framleiðslu á málningar-
vörum hér á landi. Stofnsettu þeir
og starfræktu í þessu sambandi efna-
smiðju, sem tilraunafyrirtæki.
Hepnuðust tilraunir þessar það vel,
að málningarlökk þau og þurkefni,
sem framleidd voru stóðu í engu að
baki samskonar erlendri vöru. Þrátt
fyrir það, að íilraunir þessar báru
sig ekki fjárhagslega, var stofnend-
um fljótlega ljóst, að með fleirum
og •fullkomnari tækjum mætti tak-
ast að framleiða allar algengustu
málningarvörur hér á landi, sam-
kepnisfærar við þær útlendu, bæði
hvað verð og gæði snertir.
Sumarið 1935 fóru þeir Pétur
Guðmundson og Trausti Ólafsson til
Þýzkalands, til þess að koma á sam-
böndum við hina helztu erlendu
framleiðendur hráefna og véla.
Seinna á árinu 1935 sendu þeir svo
fulltrúa sinn, Steingrím Guðmunds-
son, sem starfað hafði áð tilraunum
þessum til Þýzkalands, til að kynn-
ast starfsháttum og tilhögun i sams-
konar verksmiðjum erlendis. Kom
hann síðan upp með vélar þær, er
settar voru upp í húsi h. f. Nýja
Iðunti við Hringbraut.
í ársbyrjun 1936 var síðan feng-
inn þýzkur sérfræðingur, til þess að
koma framleiðslunni með hinum
nýju vélum af stað. Starfaði hann
hjá fyrirtækinu um tveggja mánaða
skeið, stofnendum til aðstoðar í
gegnum byrjunar-erfiðleikana.
Hefir fyrirtækið á þessu tima-
bili framleitt allar algengustu máln.
ingarvörur í verksmiðju sinni og
fengið fulla xissu fyrir því, að hér sé
um mjög þýðingarmikið atriði að
ræða; hvað snertir atvinnu- og gjald-
eyrismál.
Verðmunurinn á hráefnum þeim
sem verksmiðjan vinnur úr og hin-
um fullunnu'málningarvörum, sem
hingað til hafa verið keyptar til
landsins er svo mikill, að minsta
kosti helmingur hins erlenda gjald-
eyris sparast. Liggur sá sparnaður
í því, að vinna við tilbúning vörunn.
ar og umbúða, s. s. dósa, brúsa,
kassa o. s. frv., er framkvæmd hjá
verksmiðjunni sjálfri.
Ætlun eigendanna er sú, að geta
bygt upp fullkomna verksmiðju til
The
Best
Investment
—for bnsiness expansion and social prestige
tbat can bo made today is an unlimited tele-
phone service which can now be had on terms
that practically everv business person or
housebolder might easily afford.
Manitoba’s
Greatest
Public Utility
Our province maintains no public service so
indispensable to its bjisiness and social life
of which it has greater reason to feel proud—
And It Is Wholly
/
A Manitoba Product
Manitoba Telepbone Syátem
Sólskinið titrar hægt um hamra’ og I í náttmyrkri. Annað skip varð hans
framleiðslu málningar. og lakkvara,
en til þess þarf nægan tima.
Nokkuð af vélunum hafa verið
smíðaðar hér, en allar kostuðu þær
um 20 þús. kr.
Verklegur ráðunautur verksmiðj-
anna er Ágúst Lárusson málara-
meistari.
1 verksmiðjunni vinna 15 manns,
4 stúlkur og 11 karlmenn og er
starfsfólkinu greidd laun samkvæmt
taxta Iðju.
Er hér um mikið fyrirtæki að
ræða, sem eykur vinnuna í landinu
og getur sparað okkur hátt á þriðja
hundrað þúsund krónur í erlendum
gjaldeyri.
Alþýðublaðið 22. mai.
# # #
“ Handan storms og
strauma ’ ’
Um næstu mánaðamót kemur á
bókamarkaðinn ný ljóðabók:
“Handan storms og strauma,” eftir
Jakob Jóh. Smára. Bókin er 7 arkir
að stærð og hefir að geyma 68
kvæði.
Fyrir 16 árum, eða árið 1920, gaf
Jakob Jóh. Smári út ljóðabókina
“Kaldavermsl” og vöktu ljóð hans
mikla athygli meðal bókmentamanna
sakir þess hve fáguð þau voru og
báru ótvíræðan vott um ríka skáld-
gáfu höfundarins.
Siðan Kaldavermsl komu út hafa
birzt kvæði og ritgerðir eftir þennan
höfund í blöðum og tímaritum og
ber hvorttveggja vott um fágaðan og
þroskaðan bókmentasmekk hans.
Alþýðublaðið hitti Jakob Jóh.
Smára að máli í gærkveldi:
—Hvað segið þér um yngri skáld-
in okkar ?
—Af yngri ljóðskáldum okkar,
sem eg hefi mest dálæti á, vil eg
einkum nefna Jón Magnússon og
Tómas Guðmundsson. Af yngri
skáldsagnahöfundum tel eg lang-
fremstan Halldór Kiljan Laxness;
aðrir koma þar vart til greina.
Af erlendum skáldum og rithöf-
undum, sem eg hefi dálæti á, vil eg
nefna þá Kipling, Joseph Conrad,
Wordsworth og Goethe.
í ljóðabók minni, sem verið er að
prenta er t. d. þýðing á kvæði eftir
Kipling; auk þess þýðingar á kvæð-
um eftir Rydberg, Lenau, 'Verlaine
og Jónas Guðlaugsson, en eins pg
kunnugt er orti hann kvæði á danska
tungu.
—Vel áminst! Segið mér eitt-
hvað um yðar eigin ritstörf.
—Eg á í handriti leikrit, sem heit-
ir "örlög” og er efnið sótt í Land-
námu. Einnig á eg í handriti óperu-
texta um Sigurð Fáfnisbana. Emil
Thoroddsen ætlaði að semja lög við
textann, en þá veiktist hann.
Núna er eg að semja söngleik úr
íslenzkum þjóðsögum.
Annars leiðist mér að tala um
sjálfan mig; en hérna eru tvö kvæði
sem þér megið birta, ef yður lízt.
Annað heitir ‘T. maí 1925” og er
svona:
Nú er þjótandi vor,
og þá molnar svo margt,
sem er myglað og feyskið með við-
inum klofnum.
Hinu unga vex þor;
þá er ógnandi bjart
yfir öxinni’, er sveiflast að kúgunar-
stofnum.
Og vordagaleysing ei látum oss
hræða,
en Ijóminn frá sólu skal rjúfa og
bræða
allan ranglætis-ís
fyrir réttlætis-dís,
láta runnana blómgast og eymdanna
kalsárin græða.
Nú er þjóðanna vor,
og í þrældómsins stað
koma þreklyndi’ og samtök, er braut-
ina ryðja.
Yfir aldanna spor
gróa blómjurt og blað,
og nú beitum vér kröftum.hver
annan að styðja.
Þótt ennþá á vetrarins illviðrum
gangi, >
er æskan og vorið með sólskin i
fangi.
Þá er sigurinn vís,
þegar surharið rís,
þegar sólstöðumorguninn rennur
með blóm yfir vangi.
Og hitt heitir “Þingvellir” og er
á þessa leið:
gjár,
en handan vatnsins sveipast fjöllin
móðu.
Himininn breiðir faðm jafn-fagur-
blár
sem fyrst, er menn um þessa velli
tróðu.
Og hingað mændu eitt sinn allra
þrár,
dtti og xon á þessum steinum glóðu;
og þetta berg var eins og ólgusjár,—
þar allir landsins straumar saman
flóðu.
Minning um grimc^ og göfgi, þrek
og sár,
geymist hér, þar sem heilög véin
stóðu,—
höfðingjans stolt og tötraþrælsins
tár,
sem tími’ og dauði’ í sama köstinn
hlóðu.
Nú heyri’ eg minnar þjóðar þúund
ár
sem þyt i laufi’ á sumarkvöldi
hljóðu.
, . \
Þessi kvæði verða bæði í bókinnr:
“Handan storms og strauma.” —
Alþýðubl. 24. maí.
# # #
Enska stjórnin mótmœlir
friðun Faxaflóa
I neðri málstofu enska þingsins
kom í gær fram fyrirspurn um það,
hvort ensku stjórninni væri kunnugt
um fyrirætlanir, sem uppi væru á
íslandi í þá átt, að færa út íslenzku
landhelgina, og ef svo væri, hvað
stjórnin hefði í hyggju að gera
gagnvart því.
Burgin, aðstoðarmaður í enska
verzlunarmálaráðuneytinu, varð
fyrir svörum af hálfu stjórnarinnar.
“Það er rétt,” sagði hann, “að
athygli stjórnarinnar hefir verið
vakin á lagafrumvarpi, sem hefir
verið lagt fyrir hið íslenzka alþingi,
þess efnis, að gera allan Faxaflóa
að landhelgissvæði.”
Burgin upplýsti ennfremur, að
“brezka sendiherranum í Kaup-
mannahöfn hefir þegar verið boðið
að gera íslenzku stjórninni það ljóst,
að enska stjórnin geti ekki viður-
kent rétt íslands til þess að útiloka
enska togara frá veiðum á miðum,
sem liggja fyrir utan þau landhelgis-
| takmörk, sem ákveðin voru í samn-
ingi milli Englands og Danmerkur
þann 24. júní 1901, og að íslenzka
stjórnin hafi enga heimild til þess,
að gera alían Faxaflóa að landhelg-
issvæði.”—Alþýðubl. 28. maí.
SJÓMAÐURINN ÓDREPANDI
Ekki druknar sá, sem hengja á,
segir gamalt máltæki, og sannast það
greinilega á gömlum sjómanni
brezkum, sem er nýdáinn í Liver-
pool. Hann var um æfina háseti á '
fjöldamörgum skipum, sem flestöll
fórust á ýmsan hátt, En James
komst alt af af, þótt stundum færust
allir hinir.
Af skipum þeim sem fórust, má
m. a. nefna: Titanic, Lusitania, Em-
press of Ireland og Florizan. Árið
1916 var hann háseti á skipi, sem
flutti hermenn til vígstöðvanna. Er
hásetarnir komust að því, að slysa-
hrappurinn James Black var innan-
borðs, fleygðu þeir honum útbyrðis
vart og krækti í hann.
Og nú er hann nýdáinn í rúmi
sinu eins og hver annar óbrotinn
landkrabbi.—Nýjar Kvöldvökur.
LITIR FÆÐUNNAR
Nýlega hefir því verið haldið
fratn, að heppilegu jafnvægi í mat-
aræði megi ná með einföldu vali eft-
ir hinum náttúrulegu litum fæðunn-
ar. Litirnir segja til um efnainni-
hald hennar.
RJOPA FLÝGUR A NÁÐIR
MANNA
Þriðjudaginn 19. nóvember fóru
16 ferðamenn úr Norðurlandi gang-
andi úr Hrútafirði suður í sæluhús-
ið á Holtavörðuheðii. Var hjarn á
heiðinni, en ekki bílfært norðan til
sakir hláku. Þegar flokkurinn var
kominn upp á háheiði, flaug fálki
að manni einum framarlega í hópn-
um, svo nálægt, að hann fór um 1 m.
frá honum og um 1 m. frá jörð.
Þegar að var gætt, hafði rjúpa flog-
ið undan fálkanum inn í hópinn, og
var hún svo gæf, að hún var tekin
og borin suður í sæluhús. Þaðan
var hún flutt í bílnum ofan í Norð-
urárdal, svo að örugt væri, að hún
yrði ekki fálkanum að bráð. Þar
var henni slept, og flaug hún til
f jalla.
En — hver urðu örlög hennar 1
sveitum: niðri ? Þar fljúga einnig
valir í vígahug til veiða, og vægja
ekki fremur þar, hálfsystur sinni, en
á heiðum uppi. Ef til vill hefir hún
flogið aftur á náðir manna, en er þá
víst, að hún hafi mætt sömu viðtök-
um og í hópi ferðamannanna á
Holtavörðuheiðinni. . . . Eða .
hefir hún orðið fyrir hagladrífu
mannsins, sem leikur sér að því — í
atvinnuskyni, að hann segir, — að
senda fuglum banvæn skeyti, hvenær
sem hann kemst í færi. Mörg er
hættan í mannabygðum og margt að
varast, ekki síður en uppi á heiðum.
—Dýraverndarinn.
ATTA VIKUR / FÖNN
Úr Borgarnesi barst útvarpinu sú
frétt, að lamb, sem hafði verið 55
daga í fönn, hefði fundist 7. febrúar
í Barnaborgarhrauni i Kolbeinsstaða
hreppi. Hafði það fent í ofviðrinu
mikla, 14. desember, og því verið
frá þeim degi í fönn og næringar-
laust með öllu. Lambið var orðið
mjög aðþrengt og máttfarið, en gat
þó svolítið hreyft sig, eða skjögrað,
þegar það var tekið úr fönninni; þó
hjarnaði það við og hrestist brátt
við góða hjúkrun.—Mun þess varla
dæmi, að kind hafi lifað öllu lengur
í fönn en lamb þetta.—Dýravernd-
arinn.
Dómarinn: Og þér ætlið að telja
mér trú um, að maðurinn yðar, sem
er örkumla aumingi, hafi getað bar-
ið yður.
Konan: Hann var hvorki örkumla
né aumingi, þegar okkur lenti saman.
Bina (Hörfir á appelsínur í búð-
arglugga) : Þetta eru þó stórar
appelsínur.
Veiga: Það má nú segja. Það
þarf svei mér ekki margar i tylftina!
JÓN BJARNASON ACADEMY
Gjafir í Styrktarsjóð, er notaður
skal, samkvæmt því sem áður hefir
verið auglýst, til þess að greiða
skattskuldina og með því losa skóla.
eignina við öll veðbönd.
Áður auglýst ............$154.25
Þ. A. Þ., Winnipeg, 95C; Mrs. S.
J. Eiríkson, Lundar, Man., $5.00;
Mrs. Valgerður J. Erlendson,
Reykjavik, Man., $5.00; Mr. og
Mrs. H. Bjarnason, Milton, N.D.,
$5.00 ;Mrs. J. Breckman, $5.00;
Mrs. Skúlina Severson, Grafton,
N. D., $5.00; Jóhannes Jónsson,
Vogar, Man., $3.00; Mr. og Mrs.
Th. G. ísdal, Wbite Rock, B.C.,
$5.00; Mrs. J. Sigurdson, Bowsman,
Man., $2.00; B. Marteinsson,
Hnausa, Man., $4.00.
Safnað af John Gislason,
Bredenhury, Sask.
John Gislason, Bredenbury, $1.00;
Björn Thorbergson, Bredenbury,
$5.00; Magnus Bjarnason, Church-
bridge, $1.00; Einar Einarsson,
Churchbridge, $1.00; Guðbjörg
Sauðfjörð, Churchbridge, $1.00;
Geo. Debmann, Churchbridge, 25C;
Mrs. G. Gunnarson, Churchbridge,
50C; Sigurður Bjarnason, Church-
bridge, 25C; Mundi Arnason,
Churchbridge, 35C; Vinkona Jóns
Gislasonar, Bredenbury, 25C; Vinur
Jóns Gíslasonar, Bredenbury, 25C;
G. C. Helgason, Churchbridge,
$1.00; Mrs. E. Hinrikson, Church-
bridge, 25C; Einar Sigurðsson,
Churchbridge, 50C; Th. Peterson,
Churchbridge, 25C; Mrs. R. E.
Campbell, Churchbridge, 25C; W.
Magnússon, Churchbridge, 25C;
B. E. Hinrikson, Churchbridge, 50C
| Ágúst Magnússon, Churchbridge,
125C; Ólafur Gunnarson, Church-
i bridge, 25C; Stefán B. Johnson,
I Churchbridge, $1.00; John B. John-
I son, Churchbridge, 50C; Mr. G.
i Sveinbjömson, Churchbridge, 50C;
Mrs. G. Sveinbjörnson, Church.
bridge, 25C; Steini Sveinbjörnsson,
Churöhbridge, 25C; Mr. M. Svein-
björnsson, Churchbridge, 50C; Mrs.
G. C. Helgason, Churchbridge, 50C;
Johnson Bros., Churchbridge, $1.00;
Mrs. Pálína Johnson, Churchbridge,
5oc; Mr. og Mrs. Magnús Hinrik-
son, Churchbridge, $2.50; Vinur J.
Gíslasonar, Churchbridge, 50C; Mrs.
Thórunn B.. Thorleifson, Church-
bridge, $10.00; Kristján Kristjáns-
son, Bredenbury, 50C.
Samtals................$227.05
f umboði forstöðunefndar skólans
vottar undirritaður hér með vin-
samlegt þakklæti fyrir allar ofan-
greindar gjafir.
Winnipeg 23. júní, 1936.
A. W. Melsted,
gjaldkeri skólans.
673 Bannatyne Ave.,
Winnipeg.
Inga kemur þjótandi og rýkur upp
um hálsinn á unnustanum og kyss-
ir hann.
—Oj, Karl, en hvað þú ert
skeggjaður!
—Elsku góða, eg var alveg ný-
rakaður, þegar við áttum að hittast
hérna.

lll!l!!!llllll!ll!lll!lll!HinillllilHlllllll!llll!l!ll!lllllll!l!ll!llllll!l!!i||||l!ll|lini-
I THOSE WHOM WE SERVE I
IN THE FIELD OF COMMERCIAL PRINTING
AND PUBLISHING BECOME LASTING FRIENDS
BECA USE—
OVER THIRTY YEARS EXPERIENCE IN ENGRAV-
ING, PRINTING AND PUBLISHING IS PART OF
THE SERVICE WE SELL WITH EVERY ORDER
WE DELIVER.
COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGENT AVENUE
WINNIPEG
PHONE 86 327
'^MIIIIIIIIlllllllllllllllllli:l|l!!l!l!!llllllllll!lllllllll!lllllU!!llllll!llliWIWl!iil!lllll!lll!lllllll!!l!!llllillllli:'>i>lilUll!lillll>IWIl|ll!!lll!illll!íllllll!ill|l|lll|!llll||ll!!!l!l|!ll||ll||||||!||l!|!l|||||!l!l|||||||||||!