Lögberg - 14.01.1937, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 14. JANÚAR 1937
3
Mrs. Lilja Eyjólfsson
Kona Þorsteins bónda Eyjólf ssonar á IIóli
viö Islendingafljót.
Dáin að heimili þeirra hjóna þ. 12. ágúst 1936.
Mrs. Lilja Th. Eyjólfs-
son
RIVERTON, MAN.
Foreldrar hennar voru þau hjón Hallur bóndi Hallson og Gu8-
rún kona hans Bjarnadóttir, er eitt sinn bjuggu i Hringveri í ViS-
víkursveit i SkagafirSi. Þar var Lilja sál. fædd þ. 12. október 1863.
Vestur um haf fluttist hún meS föSur sínum áriS 1883. Bjó
Hallur bóndi lengi á bæ þeim, er á Björk heitir, í ÁrnesbygS í Nýja
íslandi. Er nú látinn fyrir allmörgum árum.—
Hallur Hallson var tvígiftur. Var Lilja af fyrra hjónabandi
hans. SöitnuleiSis þrjú börn er dóu ung á íslandi. Enn fremur
Jónína Helgá, fyrri kona Magnúsar skálds Markússonar, er and-
aSist fremur ung kona fyrir mörgum árum síSan.
Hálfsystkini Mrs. Eyjólfsson voru þessi:
(1) Hallur bóndi Hallson á Bjarkarvöllum viS íslendinga-
fljót. Kona hans er Jóhanna Hálfdánardóttir Sigmundssonar,
hins merka landnámsmanns, er þar bjó lengi. (2) Jóhannes Halls-
son. Mun eiga heima vestur í Albertafylki. (3) GuSrún, Mrs.
Axel Melsted. Þau hjón búa í ArnesbygS. (4) Lára. Dó innan
viS tvítugt. Var uppeldisdóttir þeirra Mr. og Mrs. O. G. Akraness,
er lengi bjuggu aS Bjarmalandi í BreiSuvík í Nýja íslandi.
(5) Jónasína. Dó ógift ung stúlka. (6) Vilhjálnmr. Ógiftur, til
heimilis í Selkirk hér í fylki. (7) Ólafía. MaSur hennar er Einar
Magnússon. Þau hjón eru búsett í Selkirk. (8) Anna. Hún er
gift Bjarna Péturssyni í Selkirk.
Nálægt tveim áru'm eftir aS Lilja kom meS föSur sínum frá
íslandi, árið 1883, giftist hún Þorsteini Eyjólfssyni, sem nú er
rétt um áttræSisaldur. Var brúSkaupsdagur þeirra þ. 6. júní 1885.
Reistu þau bú aS Hóli viS Jslendingafljót og bjuggu þar viS sæmi-
leg efni og í farsælu hjónabandi yfir fimtíu ár.
BræSur Þorsteins voru þeir Stefán bóndi Eyjólfsson á GarS-
ar, fyrrum þingmaSur í Dakota og lengi sýslunefndarmaSur þar;
sá er stofnaSi meS þúsund dollara gjöf, “Minningarsjob Braut-
rySjenda,” til styrktar Betel á Gimli, SigurSur Eyjólfsson, fyrrum
bóndi í VíSirbygS, og Gunnsteinn Eyjólfsson, gáfumaSur og tón-
skáld, á Unalandi viS íslendingafljót, er lézt rúmlega miSaldra
maSur 1910. Systir þeirra bræSra var Steinunn, fyrri kona Þor-
valdar Þórarinssonar, sæmdarmanns, er var einn af hinum merku
landnámsmönnum FljótsbygSarinnar frá fyrstu tíS, nú látinn fyr-
ir nokkurum árum. Mun Þorsteinn nú vera sá eini systkina sinna,
sem enn er á lifi.
Þau Þorsteinn Eyjólfsson og Lilja kona hans eignuSust
þrettán börn. Mun röS þeirra hafa veriS sem næst því er hér
segir:—
(1) Eysteinn Helgi. Kona hans var Sigurlaug SigurSsson.
Hún var uppeldisdóttir hins mæta manns, Stefáns heitins Bene-
diktssonar, fyrrum hreppsstjóra í BorgarfirSi eystra, og síSari
konu hans, Sigurlaugar, er lengi bjuggu aS Bakka viS Islendinga-
fljót. Eysteinn var þrekmaSur og dugnaSar. DruknaSi í slysi á
Winnipegvatni áriS 1929. (2) Gunnar Hall. Dó á unga aldri.
(3) Magnús Seljas. Kona hans er JarþrúSur ASalheiSur, f. East-
voan. Þau hjón eru búsett skamt vestur af Riverton. (4) Sigrún
^ úfríSur. Ekkja S. G. Johnson á Hólmi í ArgylebygS. (5) Ás-
valdur Þórir. Dó ungur bóndi fyrir allmörgum árum. Kona hans
'ar Etnily, f. Halldórson. (6) Sigurjón. Kona hans er Lilja, f.
‘orgfjörS. Þau hjón eiga heima hér í borg. (7) Stefán. Hann
e|" Sdtur GuSrúnu SigríSi, f. Eastman. Þau hjón eru búsett í Is-
mgafljótsbygS. (8) Sigurlaug Emily. MaSur hennar er
o ært Love. Þau hjón hafa veriS til heimilis hér i borg. (9) Jó-
Kmnes^ Dó á unga aldri. (10) Una Herdís. Heima í föSurgarSi.
.I '|l r'brik Frank. Á fyrir konu ArnheiSi Guttormsdóttur,
*.a ® úuttormssonar. Þau hjón búa i Riverton. (12) Sesselja
ígri ur. MaSur hennar er F. H. Fisher. (13) Gunnar Jóhann.
Er beima í föSurgarSi.
f)ll eru þau Hólssystkini vel gefin og mannvænleg.—Barna-
börn Þorsteins og Lilju eru tuttugu og níu á lífi.
Myndin, sem er meS línum þessum er ekki ný. En hún er sú
bezta sem hægt var aS fá. Hún er og furSu lík því sem Lilja var,
jafnvel á séínni árum. Hún sýndist miklu yngri en hún var. Hún
var falleg kona og góSmannleg. Var til þess tekiS í stóru og veg-
Hgo gullbrúSkaupi þeirra Hólshjóna, hve frábærlega vel aS Lilja
enn geymdi hiS unglega útlit sitt. Leit hún þá út sem miSaldra
kona, þó hún væri þá sjötug aS aldri.
Eengst af æfi mun Mrs. Eyjólfsson hafa notiS góSrar heilsu.
En um þaS ári fyrir andlát sitt fór hún aS finna til innvortis
þrauta, er stoSugt ágerSust, þar til aS hún varS aS leggjast rúm-
föst. Lá hún þó fremur stutta legu. En sjúkdómurinn virtist
snemma ná föstum tökum, svo aS ekki mundi viS verSa ráSiS, sizt
á þeim aldri sem hin væna og góSa kona var nú búin aS ná.
JarSarförin fór fram þ. 14. ágúst s. 1. og var fjölmenn. Séra
SigurSur Ólafsson, sóknarprestur, flutti húskveSju á heimilinu,
en sá er línur þessar ritar talaSi í kirkjunni. Var jarSarför Lilju
sál. ein af hinum mörgu og merku jarSarförum, er fram hafa fariS
frá kirkju BræSrasafnaSar í Riverton, sem elztur er allra safnaSa
Islendinga í Vesturheimi, stofnaSur snemrna á ári 1877, aSeins
fáum mánuSum eftir aS landnám IslendingafljótsbygSarinnar
fyrst hófst. —
JarSsett var í hinum stóra og fagra grafreit Riverton bæjar,
sem er á suSurbökkum íslendingafljóts, lítiS eitt skáhalt yfir fljótiS
aS sjá, frá Hóli, sem stendur rétt norSan viS þaS vatnsfall. er svo
mjög kemur viS sögu Nýja íslands, í norSurbygSum þess aS
minsta kosti.—
MeS Mrs. Lilju Eyjólfsson þannig burtu horfinni, er farin
af sjónarsviSinu væn og ágæt íslenzk kona, er veriS hafSi mikil
blessun heimili sínu, eiginmanni, börnum og ástvinum öllum, en
átti um leiS hlý og föst ítök í hjörtum margra annara er henni
höfSu kynst.—
/óhann Bjarnason.
Nú er þögn og hrygS á Hóli,
húmar yfir landnáms bóli,
þar sem áSur skein í skjóli
skreytt af dygSum kvennaval.
Sagan merk á breiSum blöSum
brosir förnum ára röSum,
þar sem vifiS vermdi glöSum
vonarljósum börn og hal.
# # #
Nú hvílir fljóS sem lagSi liS
og lýsti farin ár,
og hjartans vina heimkynniS
er hljótt meS sorga tár.
Um langa, fagra, liSna stund
hún lifSi sönn og hrein,
og verndi blómin móSur mund
á rnærri þjóSlífs grein.
Úr fríSri sveit af feSra grund
þú fluttir hingaS ung;
meS ættar þrek og ljós í lund,
viS landnáms tökin þung.
í fylgd þú valdir vaskan höld
meS víkings hönd og trygS,
og tíminn færSi göfug gjöld
í gróSursælli bygS.
Af söknuS hnípir bær og bygS,
þvi brúSur horfin er,
meS kærleik, festu, dáS og dygS,
sem dýran ávöxt ber.
Hver göfug kona er þaS afl,
sem auSgar land og þjóS,
meS líkn og yl viS lífsins tafl
ög ljóssins vonar óS.
Hver göfug minning sefar sár
í syrgjendanna barm,
og fágar ljósum liSin ár
viS lífsins sæld og harm;
og vinir þakka farin fet
viS frumbyggjanna strit,
sem þreyttu gegnum þraut og hret
inieS þol og hyggjuvit.
# # #
I sorginni lyftum vér huganum hæzt
til hans, sem aS örlögin vefur,
þvi trúin og vonin er auSlegSin æSst,
sem alfaSir mannanna gefur.
1 nafni ástvina og kunningja
hinnar látnu.
M. Markússon.
LÁTIÐ EKKI HUGFALLAST
t»6 heilsan sé ekki 1 sem beztu lagi, og
tkki eins géð og hún var áður en áhyggjur
og önnur öfl veiktu þrótt yöar. Viö þessu
er til meðal, sem lækna sérfræöingur fann
upp, og veitt hefir þúsundum heilsu. MeÖaliÖ
heitir Nuga-Tone, og fæst 1 öllum nýtízku
lyfjabúðum. Mánaðar skerfur fyrir $1.00,
rmð fylstu tryggingu. Kaupið flösku I dag
og þér munið finna mismuninn á morgun.
Munið nafnið Nuga-Tone.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
Alexander Pope og
íslenzkar bókmentir
Eftir Richard Beck.
Á íslenzku hefir lítiS veriS ritaS
um samband enskra skálda viS bók-
mentir vorar, áhrif þeirra á þær og
íslenzkar þýSingar af ritum þeirra.
Á síSustu árum hefir hins vegar
talsvert veriS skrifaS um þetta efni
á erlendum málum, sérstaklega
ensku. Hér verSur gert aS umtals-
efni eitt af höfuSskáldum Englend-
inga á fyrri tíS, er allmikiS kom viS
sögu íslenzkra bókmenta um eitt
skeiS, hafSi nokkur áhrif á suma
eldri rithöfunda vora og varS i þýS-
ingum kunnugt mörgum íslenzkum
lesendum.
I.
Fyrri helmingur 18. aldar, aS
mörgu leyti mjög merkilegt tímabil
i sögu enskra bókmenta, var öld
gagnrýni langtum fremur en skap-
andi skáldgáfu. ímyndunin var
vængstýfS, tilminningarnar harS-
fjötraSar, kaldræn skynsemi réSi
lögúm og lofum í ríki skáldskapar-
ins. Formfágun og formfesta reikn-
uSust miklu þyngri á metum rit-
snildar þeirrar tíSar heldur en frum-
leiki í hugsun. Og var þaS í fullu
samræmi viS aldarandann, er lét sér
stórum annara um þjóSfélagslegar
framfarir heldur en einstaklings-
þroska. RaunsæishneigSin í efnis-
vali, formfágunin, fræSslu- og nyt-
semdarhyggjan, einkendu alla helztu
rithöfunda tímabilsins, ekki sízt
höfuSskáld þess, Alexander Pópe.
En hann setti slíkan svip á enskar
bókmentir samtíSarinnar, aS tíma-
biliÖ er ósjaldan nefnt eftir honum
“The Age of Pope.”
Alexander Pópe var fæddur í
Lundúnum 21. mai 1688 og var
kaupmannssonur. Voru foreldrar
hans kaþólskir, en þeirrar trúar
mönnum var þá varnaÖ þess meS
enskum lögum, aS skipa opinberar
stöSur. Pópe var því eigi sú leiÖin
opin til frama og áhrifa; vart^ hann
af þeim ástæSum nærfelt eini rit-
höfundur samtíSar sinnar, sem gaf
sig allan viS ritstörfum. Af því
leiddi aftur hitt, aS, hvaÖ ytri at-
burSi snerti, er æfisaga hans sögS,
þegar rakinn er rithöfundarferill
hans.
Slitrótt var skólamentun Pópes í
æsku, bæSi vegna vanheilsu hans og
örkumla — hann var krypplingur;
og eigi síSur sökum þess, aÖ beztu
skólarnir voru harSlæstir kaþólsk-
um nemendum. En hann var bráS-
þroska aS gáfum og snemma bók-
hneigSur; las þegar á unglingsárum
enskar og klassiskar bókmentir af
kappi, og fór kornungur aÖ yrkja.
Sautján ára gamall orti hann
kvæSin Pastorals (HjarÖljóS), sem
prentuS voru 1709. Þau eru ófrum-
leg og harla léttvæg, en bera þó
nokkurt vitni formgáfu höfundarins
og áttu vinsældum av fagna, enda
var þá öldin alt önnur í skáldskap
heldur en nú er, og verÖur þaS aS
takast meS í reikninginn.
Drjúgum meira kvaS þó aS kvæSi
Pópes Essay on Criticism (Tilraun
um ritdóma), sem út kom tveim ár-
um síSar (1711). Gagnrýnendur
þeirrar aldar, t. d. Addison, luku
einnig hinu mesta lofsorSi á rit þetta
og töldu þaS snildarverk. Frá sjón-
armiSi nútíSarmanna er þaS þó hvaÖ
merkilegast fyrir þá sök, aS þar er
aÖ finna bókmentalega trúarjátn-
ingu Pópes og samtíÖarskálda hans;
klassiskar fyrirmyndir eru þar sett-
ar í öndvegi; enda er ritiS skyld-
getiS afkvæmi Ars Poetica Hórazar
og E’Art Poetique Boileaus. Eigi er
þaS því frumleikinn, sem gefur
kvæSi þessu skáldskapargildi, heldur
málsnildin og kjarnyrSin. Gamlar
hugsanir búast þar skrúÖklæÖum
hins fágaSasta orSavals, og margar
ljóSlínur ritsins eru spakmæli, sem
enn lifa góSu lífi.
í næsta kvæÖaflokki sínum, The
Rape of the Lock (HárlokksrániS),
upphaflega prentaÖ 1712, en í
breyttri útgáfu 1714, sótti Pópe
yrkisefniS beint í samtíS sína. En
þetta er kröftugt og kjarnort háS-
kvæSi í stíl hetjuljóSa (mock-
heroic) og hreinasta meistaraverk
af því tagi, svo aS enskar bókmentir
eiga ekki upp á snjallara aS hjóSa í
þeirri grein. SkáldiÖ tekur hér til
meÖferSar hiS ómerkilegasta atvik:
lávarÖur nokkur hefir í gamni klipt
lokk úr hári hefSarmeyjar einnar;
þaÖ er aSalefni kvæSisins. En
þetta, þó aS lítilfjörlegt sé, verÖur
Pópe tilefni meinfyndinnar og
markvissrar ádeilu á léttúSugt, yfir-
borSslegt og öfgafengiS samkvæm-
islíf aldarinnar. Hversdagslegar
persónur kvæSisins koma fram á
sjónarsviSiÖ í búningi grískra forn-
hetja, sem goSbornar dísir þjóna.
Er kvæSiÖ því aS öSrum þræSi háS
upp á hetjulegan kveÖskaparstíl.
Ádeilan í þessum kvæSaflokki er þó
miklum mun góÖlátlegari en í öSrum
slikum kvæSum skáldsins, því aÖ
mjög tíSkast þar hin breiÖu spjótin.
Þótt fæddur væri í Lundúnum,
hafÖi Pópe alist upp í þorpinu Bin-
field í útjaSri hins fræga Windsor-
skógar. Sætti þaS því litilli furÖu,
aÖ hann fann þar efniviÖ í eitt
kvæÖa sinna, Windsor Forest
(1713) ; en hér sem annars staÖar
er þaS bragtHni skáldsins og orS-
heppni, sem helzt kveSur aS. Feg-
urSarheimar hinnar ytri náttúru
voru honum litt kannaSar veraldir;
hann sá hana “gegnum gleraugu
bókanna,” eins og sagt hefir veriS
um hann. Hvorki honum né sám-
tíSarskáldum hans var sú skygni
gefin, sem lýsir sér í meistaralegu
smákvæSi Tennysons, “Flower in
the Crannied Wall,” eSa “Báldurs-
brá,” eins og Jón skáld Runólfsson
nefndi þaS í þýÖingu sinni (Þögul j
leiftur, Winnipeg 1924, bls. 177) :
“í sprungu veggjar bjart og bert,
mitt blóm, þig les eg glaSur,
—meS rótum hér eg held á þér,
mitt hvítast blóm, en skildist mér,
Business and Proíessional Cards
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON DR. B. H.OLSON
216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Grahani og Kennedy Sts. Phones: 35 076 906 047
Phone 21 8 34—Offiee tímar 2-3 Consultation by Appointment
Heimili: 214 WAVERLEY ST. Only
Phone 403 288 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba Winnipeg, Manitoba
Dr. Herbert J. Scott Dr. P. H. T. Thorlakson
306-7 BOYD BLDG. 205 Medical Arts Bldg.
Stundar augna-, eyrna-, nef- og k verka-s j úkdóma Viðtalsttmi 2-5, by appointment Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 22 866
Sími 80 745 Res. 114 GRENFELL BLVD.
Gleraugu útveguð Phone 62 200
DR. ROBERT BLACK Sérfrœðingur I eyrna, augna, nef
og hálssjúkdómum.
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Kennedy
Viðtalstími — 11 til 1 og 2 til 5
Skrifstofuslmi — 22 251
Heimili — 401 991
Dr. S. J. Johannesson DRS. H. R. & H. W. TWEED
Viðtalstími 3-5 e. h. Tannlæknar
406 TORONTO GENERAL
218 SHERBURN ST. TRUSTS BUILDING
Sími 30 877 _ Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE 26 545 WINNIPEG
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. J. T. THORSON, K.C.
»slenzkur lögfrœðingur islenzkur lögfrœðingur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Building, Portage Ave. 800 GREAT WEST PERM. BLD.
P.O. Box 1656
Phone 94 668
PHONES 95 052 og 39 043
BUSINESS CARDS
Ákjósanlegur gististaður
Fyrir tslendingal
Vingjarnleg aðbúð.
Sanngjarnt verð.
Cornwall Hotel
MAIN & RUPERT
Sími 94 742
A.S. BARDAL
84 8 SHERBROOKE ST.
Selur líkkistur og annast um út-
farir. Allur útbúnaður sá bezti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
Skrifstofu talsími: 86 607
Heimilis talsími: 501 562
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Út-
vega peningalán og eldsábyrgð af
öllu tægi.
PHONE 94 221
A. C. JOHNSON
907 CONFEDERATION LIFE
BUILDING, WINNIPEG
Annast um fasteignir manna.
Tekur að sér að ávaxta sparlfé
fólks. Selur eldsábyrgð og bif-
reiða ábyrgðir. Skriflegum fyrir-
spurnum svarað samstundis.
Skrifst.s. 96 757—Helmas. 33 328
ST. REGIS HOTEL
285 SMITH ST., WINNIPEG
pœgilegur og rólegur bústaður i
miðbiki borgarinnar.
Herbergi $2.00 og þar yfir; með
baðklefa $3.00 og þar yfir.
Ágætar máltíðir 40c—60e
Free Parking for Guests
hvaS alt meS rót þú ert,
þá vissi eg gjör hvaS væri guS og
maSur.”
Tveim árum síSar (1715) kom^út
eitt af kunnari kvæSum Pópes, The
Temple of Fanve (Musteri mann-
orðsins), sem ýmsir ritsnillingar
timabilsins hlóSu miklu lofi, þó eigi
jafnist þaS viS merkustu skáldrit
hans; óneitanlega eru þó prýÖilegir
kaflar i því. En kvæSi þetta er aS
efni til stæling á kvæSinu The
House of Fame (Höll frægSarinn-
ar) eftir Geoffrey Chaucer, önd-
vegisskáld Englendinga á 14. öld, er
hafSi aS þessu sinni aÖ ekki litlu
leyti fariÖ í smiSju til Virgilíusar
skálds. Frumleik í efnisvali er hér
því eigi til aS dreifa hjá Pópe frem-
ur en svo oft endranær.
Af öSrum kvæSum hans frá þess-
um árum má einkum nefna Eloisa
to Abelard (1717), sem ort er út af
ástasorgum þeirra viSfrægu elsk-
enda frá miööldunum. Málsnild og
mælska haldast þar víSa í hendur og
sumstaÖar ólgar þar sá undirstraum-
ur tilfinninganna, sem lesandinn á
sízt von í ljóÖum höfundarins og
bendir fram á viS til rómantísku
skáldanna.
ÞýSing Pópes á Ilíonskviðu
Hómers, prentuS 1715—1720, var
mesta stórvirki hans í bókmenta-
gerS, enda hafSi hann unniS aS
henni árum saman. Dr. Richard
Bentley, sem taldist mestur lærdóms-
maÖur í klassískum fræÖum á Eng-
landi á þeirri tíS, kvaS þýÖinguna
vera “dáindis snoturt kvæSi, en
ekki Hómer,” og munu gagnrýnir
sérfræÖingar nútímans í þeim fræS-
um taka í sama streng. Fjarri fer,
aÖ Pópe þræSi frumritiS aS orSfæri
eöa blæ; í meSferÖ hans fengu hin
forngrisku söguljóS á sig ósvikinn
18. aldar brag, en einmitt vegna þess,
féllu þau í svo frjóan jarÖveg hjá
samtíSjarmönnum þýSandans. Og
þó aÖ andi Hómers svífi ekki yfir
vötnum þýSingarinnar, er hún víSa
meS snildarbragSi, og geta menn enn
lesiS hana sér ti| óblandinnar á-
nægju.v Pópe þýddi einnig, meS aS-
stoÖ tveggja vina sinna, Odysseifs-
kviðu (1725) ; minna kveÖur þó aÖ
henni en hinni fymefndu. Sama ár
gaf hann einnig út leikrit Shake-
speares, en lagaSi þau mjög í hendi
sér, og sízt til bóta.
ÞýÖingar Pópes á HómerskvæS-
um öfluSu honum eigi aSeins lýS-
hylli og bókmentafrægSar, hann
auSgaÖist jafnframt svo vel á þeim,
fyrir atbeina vina sinna, aS hann gat
keypt sér Iondsetur í bænum Twick-
enham á Tempsárbökkum, skamt
frá Lundúnum, lifaS þar viS rausn,
Framh. á bls. 5