Lögberg - 31.03.1938, Page 3

LÖGBEKG, FIMTUDAGINN 31. MARZ, 1938
3
Hver er munurinn ?
Fyrir nokkru mintist eg á þok-
una, sem virtist vera aS leggjast
yfir trúarlega hugsun manna, svo
þeir ekki lengur sæju greinarmun
hinna ýmsu trúarstefna, sem nú eins
og fyr hafa átt sér staÖ. Sumir
ganga jafnvel með þá innbyrlingu,
aÖ um samleið meÖ þessum stefnum
sé aÖ ræða, þar sem saimleið getur
ómögulega átt sér staÖ.
Velvild og jafnvel vinfengi getur
átt sér staÖ, þótt um ólíkar stefnur
sé aÖ ræða, en það mun hollast, aÖ
landamerki séu skýr og skilmerki-
leg; annars mun leiÖa til misklíðar
fyr eða síðar, það sýnir öll reynsla
frá upphafi vega. Að kaupa sér
frið eða fylgi með óendanlegum
undanslætti, bendir á ótvilaðan þý-
borinn h'ugsunarhátt og mikla
vesalmensku.
Tvær eru nú uppi aðal trúmála-
stefnur meðal Islendinga. Á ís-
landi þykir tvíbýli þetta nú orðið
nær óbærilegt; gerast raddirnar há-
værari næð hverju ári um aðskilnað
rikis og kirkju, svo að hver flokkur
um sig fái haldið leiðar sinnar ó-
hindraðir hvor af öð'rum, og af
hálfu landslaga.
Hér standa á öndverðum meið
lúterstrúarmenn og únitarar, éða
sambandsmenn, eins og þeir nú
kalla sig.
Únítarar skipuðu sér í flokk út
af fyrir sig, og fengu til fylgdar
við sig seinna ýmsa, sem ekki telja
sig únítala; hvernig þeim samning-
um er farið, skal látið ósagt, en það
vita menn, að únitarar hafa þar
mest að segja, og standa aðallega
fyrir málum félagsskaparins.
Þátt flokkurinn nefni sig “Sam-
bandsmenn,” gerir það reyndar ekki
til né frá. 1 skýrslum í Bandaríkj-
unum er talað um únítara eins • og
fyr.
Iðulega er eg spurður um mun-
inn á kenningu únítara og þrenn-
ingartrúar manna. Bendi eg aðal-
lega á muninn á gagnstæðum játn-
ingum hvorutveggja flokkanna, eins
og þær liggja fyrir.
Hvort únítarar halda sömu játn-
ingum og þeitri:, sem þeir hafa sett
fram, eða hvort þeir hafa slegið af
kenningum sínum gegn auknu fylgi,
skal ósagt, en eftir því sem þeim
sjálfum hefir farist orð, er munur-
inn mikill og ákveðinn.
Fyrir nþkkru Sjföan ikvað einn
þeirra að orði á þessa leið:
“Lútersk kirkja byggir trú sína
á guðlegum innblæstri ritningar-
innar. Leggur sköpunarsöguna til
grundvallar fyrir skilningi sínuin á
sköpun heimsins og uppruna manns-
ins. Neitar framþróunarkenning-
unni semi gildandi i þeim efnum.
Trúir að spádómar gamla-testa-
mentisins boði komu Krists. Held-
ur frarn guðlegri kenningu. Trúir
á guðdóm Krists, endurlausnar-
verk hans og upprisu. Trúir á
sakramentin tvö sem sáluhjálpar
meðöl. Trúir á réttlætingu af
trúnni. Trúir á sannleiksgildi trú-
arjátninganna. Trúir að kirkjan
sé heilög stofnun. Trúir á endur-
komu Krists, etc.
En únitarar aftur á móti neita
trú á guðlegan innblástur, en trúa
að vísindin gefi fullnægjandi skýr-
ingu yfir uppruna mannsins, og
neita sköpunarsögunni. Trúa ekki
á spádómsgildi gamla-testaimientis-
ins. Neita kraftaverktrú, upprisu
Jesú Krists og þv-í að pína hans og
dauði hafi nokkra sáluhjálplega
þýðingu. Trúa á siðferðiskenníng-
ar hans til lifernis betrtinar. Trúa
á frelsun fyrir verkin, en ekki fyrir
trúna. Trúa ekki að sakramentin
feli i sér sáluhjálp. Neita gildi
trúarjátninganna. Trúa á eina per-
sónu guðdómsins — eru eingyðis-
menn. Trúa ekki á endurkomu
Krists. Trúa ekki að kirkjan sé
lieilög stofnun, heldur að hún sé
andleg mannfélagsstofnun til siða-
bóta, í anda Jesú frá Nazaret, etc.”
Yfirlýsing þessi mun að flestu
eða að öllu rétt, að því viðbættu,
að því sem að lúterska kirkjan held-
ur fram, er yfirleitt það sem kirkj-
an um heitn allan játar sem trú
sina, hvort sem hún kallast lútersk
eða ekki.
Líka mun afstöðu únítara lýst að
mestu eða að öllu leyti í samræmi
við játningarrit þeirra, eins og sjá
má í barnauppfræðslubókum, sem
þeir nota, o. fl.
Únítarar eiga samleið með þeim
mönnum öllum, sem neita óbrigðulu
sannleiksgildi Guðs heilaga orðs.
Þegar einu sinni er búið að afneita
sannleiksgildi þess, verður imjög
lítið úr persónu frelsara mannanna,
og lausargjaldi því, sem hann lagði
fram til lausnar syndföllnu mann-
kyni og ótvíræðum vitnisburði hans
um sjálfan sig er hrundið sem úr-
eltri erfða kemiingu. Með öðrum
orðum, það er skorinn sá þráðurinn,
sem er lífstaug og undirstaða og
frumskilyrði kristinnar trúar og afl-
taug alls andlegs þroska.
Drottinn Jesús Kristur kom i
heiminn til þess að sýna oss föður
inn, hegnandi réttlæti hans og fyrir.
gefandi náð, öllum, sem þess vilja
njóta.
Ef vér ekki viljum trúa vitnis-
burði Jesú um sjálfan sig, hvernig
getum vér þá fremur trúað honum
þegar hann vitnar um föðurinn? Ef
vér ekki trúum orðum Drottins vors
er hann segir; Mannsins sonur er
kominn til þess að gefa líf sitt til
lausargjalds fyrir marga. Ef vér
ekki viljum trúa orðum frelsara
vors: "Faðirinn sendi mig. Vitnis-
burður iininn er sannur. Hvað verð-
ur þá úr vitnisburði frelsara vors
um föðuinn? Hvað verður þá úr
fyrirheitum hans að því er snertir
skírn, endurfæðing og helgun, um
blessun bænarinnar og ótal fleira?
Trúin á óskeilulleika Guðs orðs,
á Jesúm Krist sem guðlega persónu
og írelsara mannanna; trúin á þrí-
einan Guð, föður allrar skepnu, alt
þetta fellur eða stendur saman. Sé
einu hafnað, fellur hitt tvent. “Jesú
það föðursins orðið er, sem alt með
sínum krafti ber.”
Hin alkunni rithöfundur E.
Stanley Jones lætur svo urn mælt:
"\ ér horfum upp til Jesú til þess
að geta þekt Guð, því Guð er eins
og Jesú, og að hann er gæzkurikur;
vér getum sett traust vort til hans.
Vantrúarstefnur nútínnans draga
mjög í vafa um það, hvort Kristur
sé imynd Guðs veruleika og dýrðar,
þar af leiðandi verður þá spurs-
málið aðallega um Guð.”
Enda segir Drottinn vor: “Þetta
munu þeir gera, af því þeir þekkja
ekki þann, sem sendi mig.”
En Guðs heilaga orð kemur með
myndugleika til hjarta hvers manns,
sem vill taka á móti þvi með l>arns-
legri einlægni og heilagur andi Guðs
innrætir fyrir áhrif orðsins, endur-
fæðing, helgun og huggun, og full-
komna vissu um Guð og hátign
hans, það sem að ekkert annað orð
eða vísindi geta mögulega konúð til
leiðar.
Þúsundir, nálega á hverri stundu,
deyja fagnandi í hjarta, út af þeirri
vissu, sem Guðs orð hefir skapað
þeim.
“Gegnum Jesú helgast hjarta
í himininn inn eg líta má;
Guðs míns ástar birtu bjarta,
bæði fæ eg að heyra og sjá.
Hrygðarmyrkrið sorgar svarta
sálu minni hverfur þá.”
Aftur á móti mætti benda á orð
líeimspeking'sins Hobbes, sem ef-
aðist mjög um algildi Guðs orðs:
“Nú er eg að hrapa út í myrkrið.”
Þannig mælti hann á banadægri.
Allþung eru orðin, sem Jesús tal-
ar í siðasta kapítula Nýja Testa-
mentisins:
Eg votta fyrir hverjum manni,
sem heyrir spádómsorð þessarar
bókar, að leggi nokkur við þau, mun
Guð á hann leggja þær plágur, sem
um er ritað í þessari bók. Og taki
nokkur af orðurn spádómsbókar
þessarar, þá mun Guð burt taka
hlut hans í tré lífsins.”
Fullvissu þá, sem guðsorð veitir,
eignast þeir ekki, sem hafna óskeik-
ulleika þess. Þeir eru hið mikla
spurningarmerki í eilífðarmálunum,
en sannkristnir menn geta ávalt til-
einkað sér orð Páls postula: “Eg
yeit á hvern eg hefi fest traust
mitt.”
Auðvitað hafna biblíu-neitendur
trúnni á upprisuna. I katekismus
únítara er spurning og svar um
það á þessa leið:
“Reis hann (Jesús) upp aftur
frá dauðum?
Svar: Það er engin ástæða til að
ætla, að lífsandi hans hafi lifnað
aftur.”
Þó hefir aldrei nokkur sögulegur
atburður verið fremur staðfestur en
upprisa Krists frá dauðum, og alt
af eru sannanirnar að aukast með
vaxandi þroska kristinnar kirkju
um heim allan.
Páskagleði eiga þeir enga.
Á þeim sannast orð Páls: “Þeir
eru alt af að læra og geta aldrei
kornist til þekkingar á sannleikan-
um. “Þetta hefir að sönnu orð á
sér fyrir speki, en -er sjálfvalin
dýrkun — mótsagnir hinnar rang-
nefndu þekkingar, sem nokkrir
hafa játast undir og orðið fráviltir
i trúnni.”
Afstaða þeirra, sem trúa Guðs
orði og fyrirheitum þess og þeirra
,sem hafnar þvi er alger gagnstæða.
Sjóndeildarhringur er allur annar,
og hugarstefnan gagn-ólík; imun-
urinn er stórkostlegur eins og vídd
og dýpt hafsins.
i Mannvit er í sjálfu sér gott, en
það getur aldrei opinberað manni
það sein trúin gefur. Því er ekki
ætlað að gera það.
Bjarni Thórarensen minnist á
þetta:
“Aldrei hann heimskan aldar blekti,
óskiljanlegt að nefna rangt;
maðurinn vitri mannsvit þekti,
mannsvit hann sá að nær ei langt;
fjarælgra sólum fjærstu á,
fært er moldvörpum ekki að ná.”
Matthías segir einnig:
“Látum sannleikann sjálfa os/s
dænia,
en dæmum ei sjálfir Drottins speki.
Það er vamm-víti vorrar aldar,
hróplegt víti, hamingjuleysi.”
Þeir, sem þykjast hafnir yfir að
taka Guðs orð trúanlegt, eða þykj-
ast vilja vera að vinza úr því, ef
þeir annars hafa nokkra verulega
trú til að bera, gera annað tveggja,
blátt áfram að neita þvi, sem þeim
fellur illa, eða þeir eru í sífeldri
óvissu um hverju hafna skal.
Einn leiðandi manna meðal sam-
bandsmanna heyrði eg fárast yfir
Haraldi Níelssyni út af því, að
hann kendi fortilveru Jesú Krists.
Einn af prestum þeirra sagði við
mig: “Eg er á vegamótum trúar-
lega.”
Við annan átti eg nokkrar sam-
ræður. Sagði eg á þá leið, að við
skyldum hætta að ræða sérstök at-
riði, en snúa okkur beint að Nýja
Testamentinu, kvaðst eg byggja
sáluhjálparvon mína á kenningum
þess og fyrirheitum. Ekki kvaðst
hann gera það, en sagðist þó að
vissu leyti telja það leiðbeinandi.
En svo kemur vandinn fyrir
þessum mönnum, þegar þeir vilja
vinza úr það, sem þeim sjálfum
virðist trúlegt, breztur samkomulag
ivtn það hvað skal kallast satt, og
það sem skal ekki teljast rétt; leiðir
þetta til fullkomins trúleysis fýrir
mörgum.
En þótt leiðir manna liggi í gagn-
stæðar áttir, vinnur það enga bót,
þótt rnenn liggi í deilum um andleg
efni.
Betra er að minnast orða Páls
postula:
“Elska yðar aukist enn þá meir
með þekkingu og allri greind, svo
að þír getið metið rétt þá liluti, sem
munur er á.” Fil. br. i :io.
5. Y. C.
Varnir gegn eldsvoða
Varnir gegn eldsvoða er mál, sem
alla varðar. Það er sameiginlegt
mál alls almennings. Hver einasti
borgari ætti að tefja þáð skyldu
sina, að gera alt mögulegt til þess
að ko:na í veg fyrir eldsvoða. En
þvi miður finnast þeir vor á nteðal,
sem ekki einungis vanrækja þessa
skyldu, heldur jafnvel eru sekir um
það að valda eldsvoða. Ef til vill
gera þeir það ekki af ásettu ráði —
eru sér þess' jafnvel ekki meðvit-
andi, en það er jafn skaðlegt fyrir
því; og slík vanræksla verðskuldar
það oft að með hana sé farið eins
og hvern annan glæp, sem af van-
rækslu sprettur.
Á hverjum einasta degi ársins
senda þúsundir kvenna föt til
hreinsunar; ekki einungis vegna
þess að reynslan kennir þeim þann
sannleika að sá sem sérstaklega gef-
ur sig við því verki, gerir það bet-
ur en þær sjálfar geta gert það
heima; heldur einnig af annari á-
stæðu, sem jafnvel er ennþá þyngri
á voginni; hún er sú, að þær vilja
ekki stofna sjálfum sér eða heimil-
um sínum í hættu með því að
hreinsa föt með gasoliu, naptha eða
öðru því, sem eldfimt er. Samt
sem áður eru það jafnvel eins
margar konur, sem ekki eru sér
þess meðvitandi hversu ágætt verk
þær vinna í þarfir eldsvarnanna,
með því að senda þannig föt til
hreinsunar.
Því miður eru það þúsundir
kvenna, sðm ennþá hreinsa fötin
heima hjá sér, öruggar i fávizku
sinni, vitandi ekki hvílík hætta er
þv-í samfara. Það er aðeins fyrir
hundahepni af þær umflýja eld eða
sprengingu — eða hvorttveggja.
En þegar minst varir getur slysið
borið að höndum, eins og t. d. átti
sér stað í Toronto, þegar sparsöm
húsfreyja hugsaði sér að hreinsa
sjálf gluggablæjurnar sínar. Maður
liennar kom heim með þrjá fimm
potta brúsa fulla af gasolíu og fylti
þvottavélina í kjallaranum. Hún
þvoði á laugardaginn og hann var
að hjálpa henni í kjallaranum eftir
hádegið, en börnin voru uppi á lofti
að leika sér. Enginn eldur var i
1 THOSE WHOM WE SERVE 1
— • ziz
IN THE FIELD OF COMMERCIAL PRINTING =
AND PUBLISHING BECOME LASTING FRIENDS ||
BECA USE— |
OVER THIRTY YEARS EXPERIENCE IN ENGRAV- §|
ING, PRINTING AND PUBLISHING IS PART OF S
THE SERVICE WE SELL WITH EVERY ORDER §§
WE DELIVER. =
| COLUMBIA PRESS LIMITED |
695 SARGENT AVENUE - WINNIPEG - PHONE 86 327 =
hitunarofninum og hún hélt að
hún væri sérlega varfærin. Hvor-
ugt hjónanna hafði minstu hugmynd
um hættuna, sem yfir þeim vofði;
ekki heldur vissu þau að hversu vel
sem þau reyndu að leysa verkið af
hendi yrði blæjurnar aldrei hreinar,
því heimahreinsun er altaf ófull-
komin í samanburði við hreinsun
hjá þeirn, sem það stunda sérstak-
lega.
Sökum þess að vér noturn gasolíu
í bifreiðar vorar og engin slys verða
að, er oss hætt við að álykta sem svo
að öllu sé einnig óhætt í öðrurn. til-
fellur; vér gleymum því hversu
hættuleg gas'olían er í raun og veru.
Vér vitum það öll að gasolía er
mjög eldfjim log -breytist fljótt í
gufu. En hinu er oss oft hætt við
að gleyma að kviknað getur i guf-
unni og sprenging hlotist af, frá
eldi, sem er *í margra feta fjarlægð
frá gasolíunni sjálfri. Eldur og
sprenging getur orsakast af fata-
lireinsun í einu herbergi frá ihitan-
um af eldspýtu sem einhver kveikir
á í öðru herbergi.
Annað atriði mætti nefna, sem
öllum er ekki ljóst. Það er að þeg-
ar núið er saman dúkuim, og verið
er að hreinsa þá með gasolíu, fram-
leiðast oft rafmagnsneistar, sem
kveikja í gasolíunni eða valda
sprengingu. Af þessu sézt það, að
ekki þarf um neinn eld að vera að
ræða til þess að sprenging eða al-
larlegur eldsvoði eigi sér stað.
Að reykja i rúmi sínu er hættu-
legur siður. Margur hefir mist
lifið á þann hátt, að hann kveikti
í pípu eða vindlingi þegar lianii
var háttaður og sofnaði siðan, en
eldurinn komst í fötin og brendi
húsið.
Eott af þvi, sem heyrir til elds-
vörnum er það að hindra börn frá
þvi að ná í eldspýtur. Aldrei ætti
að hafa eldspýtur þar sem ung börn
geta náð í þær; þetta liggur í aug-
um uppi. Eldspýtur ættu æfinlega
að vera geymdar í imálmhulstri eða
íláti nteð loki á,svo föstu að það
hrökkvi ekki af eða ilátið opnist, þó
kötturinn felli það niður af hyll-
unni þar sem það er geymt, eða
einhverjum skyldi verða á það
kæruleysi að láta ílátið undir glugga
sem opinn er og fallið gæti niður á
það, svo það klemdist saman eða
félli niður á gólf.
Oft hefir skaðvænn eldur kvikn-
að þegar leitað var inni í skáp aÖ
einhverju og ljós haft í annari hend-
inni — annaðhvort eldspýta, kerti
eða lampi. Rafmagnsljós ætti að
nota við slík tækifæri; það er
bæði örugt og miklu þægilegra.
Litlar hitavélar, sem steinoliu er
brent í valda oft eldsvoða séu þær
óhreinar eða i ólagi. Slikar vélar
(Framh. á bls. 7)
Business and Professional Cards
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. H.OLSON
Phones: 35 076
906 047
DR. B. J. BRANDSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Phone 21 834—Office tímar 2-3
Heimili: 214 WAVERLEY ST.
Phone 403 288
Winnipeg, Manitoba
DR. ROBERT BLACK
SérfrœíSingur I eyrna, augna, nef
og hálssjúkdðmum.
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Kennedy
Viðtalstfmi — 11 til 1 og 2 til 5
Skrifstofu8lmi — 22 2 61
Heimili — 401 991
Dr. S. J. Johannesson
Viðtalstími 3-5 e. h.
21* SHERBURN ST.
Sfmi 30 877
Consultation by Appointment
Only
Heimili: 5 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba
Dr. P. H. T. Thorlakson
206 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Phone 22 866
Res. 114 GRENFELL BLVD.
Phone 62 200
DR. A. V. JOHNSON DRS. H. R. & H. W. TWEED
Tannlæknir Tannlceknar
212 Curry Bldg., Winnipeg 406 TORONTO GENERAL
(Gegnt pósthúsinu) TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
Sími: 96 210 - Heimils: 28 086 PHONE 26 545 WINNIPEG
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. íslenxkur lögfrasOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P.O. Box 1656 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. islenzkur lögfrœOingur 800 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 94 668

LINDAL, BUHR & STEFÁNSSON Barristers, Solicitors, Notaries, etc. W. J. Lindal, K.C., A. Bnhr Iljörn Stcfánsson Teleplioue 97 621 Offices: J25 MAIN STREET
BUSINESS CARDS

PRESCRIPTIONS FILLED CAREFULLY GOODMAN DRUGS Cor. ELLICE & SHERBROOK Phone 34 403 We Deliver J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEO Fasteignasalar. Leigja hús. Út- vega peningalán og eldsábyrgð af öllu tægi. PHONE 94 221

A.S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur líkkistur og annast um út- farir Allur útbúnaður sfi. bezti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsími: 86 607 Heimills talslmi: 501 562 ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST., WINNIPEO Pœgilegur og rólegur bústaOur < miObiki borgarinnar. Herbergi $2.00 og þar yfir; m«8 baðklefa $3.00 og þar yfir. Agætar máltlðir 4 0c—60c Free Parking for Ouests