Lögberg - 26.05.1938, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGLNN 26. MAl, 1938
' ' ’ ......
Húgberg
QefiB út hvern fimtudag af
T H E OOLUUBIA PRES8 L1M1TED
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba
Utariáskrift ritstjórans:
KDITOR LÖGBBRG, 695 SARGBNT AVE.
WINNIPEG, MAN.
Editor: EINAIt P. JÓNSSON
VerO $3.00 urn áriO — Boraist fyrirfram
The "Lögberg” is printed and published by The
Columbia Press, Limited, 695 Sargent Avenue,
Wlnnipeg, Manitoba
PHONE 86 327
Fylkiskosningar í
Saskatchewan
Svo sem þegar hefir kunngert verið, fara
fram almennar fylkiskosningar í Saskatche-
wari þann 8. júní næstkomandi. Liberal-
flokkurinn hefir farið þar með völd síðan
1935, og mestan þann tíma hefir Mr. P.atter-
son haft stjórnarforustuna með hendi, með
því að Mr. Gardiner tókst á hendur þá um
haustið forustu landbúnaðarráðuneytisins í
Ottawa. Náttúruöflin hafa verið Mr.
Patterson alt annað en hliðholl; uppskeru-
brestur síðastliðið ár víðtækari og tilfinnan-
legri en dami voru áður til, og í kjölfar hans
hafa siglt, af eðlilegum ástæðum, margháttuð
bágindi manna á meðal. En fyrir viturlega
forsjá fylkisstjórnarinnar og röggsamlegan
atbeina sambandsstjórnar, réðst þannig fram
úr málum, að komið varð í veg fyrir tilfinn-
anlegn skort; fylkið heldur enn óskertu láns-
trausti sínu, auk þess sem yfir hundrað
miljónir gamalla skulda hafa með öllu verið
strykaðar út; fylkisstjórn hefir, í samráði
við stjórnina í Ottawa, séð bændum fyrir út-
sæði, og aðstoðað þá á einn og annan hátt
eftir föngum. Mun það á almanna vitorði,
að mannúðarstefna Patterson-stjórnarinnar
hafi þar mestu um ráðið, hversu giftusamlega
það lánaðist, að stýra fylkinu með allri úhöfn
gegnum brim og boða hinnar örðugustu
kreppu þar um slóðir, sem sögur fara af; hjá
því sýnlst þarafleiðandi tæplegast geta farið,
að með hliðsjón af nytjaverkum stjórnarinn-
ar einum, taki kjósendur sína pólitísku sólar-
hæð, er að kjörborðinu kemur áminstan kosn-
ingadag, þó vitað sé, að stundum sé fólki al-
veg ótrúlega gjarnt til þess að gleyma því
sem vel er gert, og einungis í þess þágu.
1 stjórnmálum Saskatchewanfylkis kenn-
ir allmikiLs misvindis um þessar mundir; þrír
stjórnmálaflokkar, sem fylkisbúum eni að
löngu kunnir, hafa frambjóðendur í kjöri;
eru það liberal, afturhalds og C.C.F. flokk-
arnir; ofan á þetta bætist svo Social Credit
fylking, sem verið er að magna um elleftu
stund; kjósendur í Saskatchewan ráða þar
minstu um; heldur er það Mr. Aberhart frá
Edmonton, sem velur sjálfur þingmannaefn-
in, og skipar svo vinum sínum í Saskatchewan
að kjósa þau á þing. Auðsveipir um fram
það, sem algengt er, mega þeir menn vera, er
þannig láta utanaðkomandi öfl segja sér fyrir
verkum!
Mr. Aberhart er ekki smátækur á loforð;
frá hinni spámannlegu biblíusamkundu sinni
í Edmonton, og víðar, lofar hann enn $25 á
mánuði. Komið og fylgið mér, þá er öllu
borgið, sýnist vera kjörorð Mr. Aberharts.
Ibúatalan í Canada nemur 11,000,000, og með
því að greiða hverju mannsbarni $25 á mán-
uði, eða $300 á ári, næmi sú fúlga, er bless-
aður spámaðurinn heitir að greiða, $3,300,-
000,000 árlega. Og því ætti að vera horfandi
í annað eins lítilræði? Nú hefir Mr. Aber-
hart hafið innreið sína í Saskatchewan, og
syngur þar Social Credit messur. Um árás
spámannsins á nágrannafylki sitt, fórust Mr.
Williams, forustumanni C.C.F. flokksins orð
á þessa leið í ræðu, sem hann nýverið flutti
í Lloydminster: “Sé ekki atferli Mr. Aber-
harts hliðstætt því, er Hitler læddist inn í
Austurríki og sölsaði undir sig landið á einni
nóttu, hverju líkst það þá?“ Fasstastefnan
á auðsjáanlega dyggan formælanda þar sem
Mr. Aberhart er. En hvað eru margir hlyntir
þeirri stefnu í Saskatchewan? Úr því verð-
ur skorið þann 8. júní.
Afturhaldsflokkurinn í Saskatohewan
gerir sér auðsjáanlega ekki minstu von um að
ná kosningu, með því að hann hefir ekki í
kjöri nándar nærri nógu marga frambjóð-
endur til þess að fá meirihluta á þingi, þó
þeir na^ði alhr kosningu, sem draga má í efa-
C.C-F. flokku(rinn, sem ]<efir á stefnuskrá
sinni mörg raunhæf umbótaákvæði, er heldur
ekki líklegur til þess að innvinna sér þing-
fylgi til stjórnarmyndunar. Enginn flokkur,
þeirra, sem í kjöri eru, annar en liberal-
flokkurinn, sýnist því geta komið til tals, er
til stjórnarmyndunar kemur að afstöðnum
kosningum; hann hefir reynsluna að baki;
reynslu hagkvæmra hyggínda og mannúð-
legrar meðferðar á opinberum málum í tíð
hinna þyngstu mannrauna.
Hver er sá, er skifta vildi á Aberhart-
draflanum og Social Credit froðunni fyrir
drengilegar athafnir Patterson-stjórnarinn-
ar?
Fréttabréf frá íslandi
Eftir Pétar Sigurðsson.
Sumarið er nýlega gengið í garð, nú and-
ar hlýju og grösin gróa. Einmuna blíðutíð
um alt land. Veturinn var umhleypingasam-
ur og stundum miklir stormar, er ollu skemd-
um og miklu tjóni. Á Austurlandi hefir þó
verið hin mesta blíðutíð mikinn hluta vetrar-
ins. A Suðurlandi mátti heita snjólaus vet-
ur og kom það sér vel eftir hið mikla óþurka-
sumar, sem á undan fór. Vertíðin hefir víð-
ast verið léleg og brást alveg á Austfjörðum.
1 Véstmannaeyjum hefir þó aflast vel nú upp
á síðkastið.
Eins og undanfarið hefi eg ferðast mikið
í vetur, heimsótt stúkur, ungmennafélög og
skóla, flutt fyrirlestra og unnið að félagsleg-
um samtökum. Að segja frá því öllu yrði
alt of löng saga, en mér standa nú opnar
“víðar dýr og verkmiklar,“ ef geta mín sam
svaraði tækifærinu. Bg hefi aldrei átt betra
að fagna, og mætti svo mörgu uppörfandi
að það hefir farið fram úr beztu vonum mín-
um. Það er nú ahnent vaxandi áhugi manna
á meðal fyrir bindindisstarfinu, enda veitir
ekki af, því áfengissalan er mikil og hefir
farið vaxandi. Stendur nú öllum hugsandi
mönnum stuggur af slíku.
Fyrir sex árum sat eg uppi kvöld eitt hjá
vini mínum, sem hafði fengið sér of mikið í
staupinu. Klukkan nálega 12 á miðnætti
kemur inn ölvaður maður. Eg vísa honum á
dyr, því hann var óvelkominn gestur. Mað-
urinn snýr sér þá vel að mér og biður mig að
koma með sér og hjálpa sér til þess að fá konu
sína heim með sér. Eg geri þetta og alt geng-
ur vel. Þegar við komum heim til mannsins,
þá býður hann mér inn og tekur að sýna mér
málverk og aðra muni á heimili sínu. Þá ber
að dyrum ölvaður maður og biður um eld-
spýtur. Húsbóndi tekur gesti heldur illa og
bendir honum á, að þetta sé enginn heimsókn-
artími, klukkan að ganga tvö um Mnótt.
Eftir nokkra stund kemur annar maður, hár
og sterklegur, og einnig með ryk í kollinum.
Hann lúður um vatn að drekka. Húsbóndi er
orðinn óþolinmóður og snýst illa við. Það
endar með því, að komumaður slær húsbónda
svo í andlitið að blóðið fossar fram úr vitum
lians og honum íiggur við falli. Gleraugu
hans hrjóta í molum á gólfið. Komumaður
stekkur á dyr og eg á eftir honum til þess að
sjá, hvar hann fari inn. Næ svo í lögregluna
og skil þetta eftir í höndum hennar. Þegar
eg kem út á götuna, kemur ungur maður
hlaupandi til mín. Hann er líka drukkinn og
biður um peninga.
Það kemur varla fyrir, að eg sé á ferð ’
um hánótt í Reykjavíkurbæ, en þannig var nú
þessi nótt. Næstu daga skrifaði eg bækling,
eregkallaði; “ Stórglæpir þjóðanna. ” Um
þessar mundir var fremur dauft yfir bindind-
istarfinu í landinu, en nú hefir orðið þar á
mikil breyting. Þegar eg var að leggja upp
í hringferð um landið í vetur, 1. febrúar, datt
mér í hug, hvort ekki væri nú sagt of mikið
um bindindi. Þannig, að menn yrðu þreyttir
á öllu því tali. Þá hafði kennari einn nýlega
flutt ágætt útvarpserindi um bindindi, og
nokkrum dögum síðar flutti eg annað út-
varps um svipað efni. Þá hafði og verið út-
varpað stúkufundi, og svo kom 1. febrúar og
voru þá flutt erindi í öllúm hærri skólum
landsins. Fyrir því gekst Samband bindind-
isfélaga í skólum. Ungur háskólastúdent
kom heim til mín og bað mig að heimsækja, í
þessum erindum, Flensborgarskólann í Hafn-
arfirði. Með mér fór ungur námsmaður úr
kennaraskólanum. Þetta þykir okkur upp-
örfandi og merkilegt, að liin mentaða íslenzka
æska leggur til slíkt samstarf og sýnir góðan
áhuga fyrir þessu mikla nauðsynjamáb. Um
sarúa leyti kom út vikublaðið Fálkinn með
bindindisgreinar eftir ýmsa höfunda. Hafði
það fallið í minn hlut að safna þeim greinum
og sjá um útgáfu þeirra. Ritstjórn blaðsins
tók erindi mínu ágætlega og ýmsir þektir
menn, læknar og annarra stétta, þar með úr
lögreglunni, tóku erindi mínu svo vel, að á
betra varð ekki koSið. Þannig mætti nefna
margt, sem sýndi, að bindindismálið var orð-
ið stórmál í landinu og áhugamál hinna beztu
krafta þjóðarinnar.
Eins og þegar er sagt, lagði eg
af stað frá Reykjavík 1. febrúar í hringferð
um landið. Starfaði fyrst um þriggja vikna
tíma á Austfjörðum og vakti til lífs á ný
|>rjár stúkur. Ein þeirra telur nú yfir 80
félaga. Næst lagði eg leið mína norður fyrir
land og heimsótti nokkra staði þar og endaði
svo ferðalagið með þriggja vikna dvöl á Vest-
fjörðum. Alls flutti eg 36 fyrirlestra, sat
marga fundi og talaði í 7 kirkjum
við messur eða í mesustað. 1 bind-
indistarfinu er nú framgangur á
allri lánunni. Níu stúkur hafa ýmist
verið endurvaktar eða stofnaðar í
vetur og hefir félögum fjölgað í
reglunni að miklum mun víðsvegar
um land. Á Vestfjörðum
starfa nú til dæmis 25 stúk-
ur nnteð 1400 félögum. Eg endaði
dvöl mína á Vestfjörðum með því
að sitja umdæmisstúkuþing á Flat-
eyri, og var það hin ánægjulegasta
samkoma. Stúkan þar telur nú ná-
lega 90 félaga. Hana endurvakti
eg fyrir tæpum þremur árum. Á
Flateyri er nú bæði ný kirkja og
nýtt samkomuhús, og var aðstaða
því góð með þetta uimdæmisþing.
Viðtökurnar hjá Önfirðingum voru
prýðilegar. Eg kann altaf vel við
mig á Önundarfirði og eru gildar
orsakir til þess, því þótt braut min
um dagana hafi víða verið blessun
Guðs og blómum stráð, þá fann eg
þó fegurstu rósina á Önundarfirði
— á Sólbakka. Þar býr nú Ásgeir
Torfason, mágur minn og áður bjó
þar Kristján Torfason, bróðir hans
og þeirra systkina. Þar sjást enn
glögg merki starfs hans þótt ríkið
hafi nú tekið við af honum með eign
og umsjón verksmiðjunnar. Á
Flteyri bjó með fyrstu mönnum þar
Torfi Halldórsson, tengdafaðir
minn, og bjó þar miklu rausnarbúi
og hafði bæði verzlun og útgerð.
Kona hans, María Össursdóttir, var
kvenval hið mesta, sem enn er nafn-
kunn um alla Vestfjörðu. Margir
hafa gott af þessu myndarheimili að
segja, en beztu gjöfina þaðan fékk
þó eg.
Frá Önundarfirði gekk eg á skíð-
um yfir Breiðdalsheiði í roki og
miður góðu skiðafæri, og var það
góð tilbreyting, þótt lítt Ihafi eg van-
ist skíðaferðum síðastliðin 30 ár.
Heim kom eg svo eftir tíu vikna
ferðalag rétt fyrir páska og þarf
ekki að segja, að það var inndælt.
Börn min eru nú bæði orðin full-
orðin. Þegar maður á elskulega
konu, inndælt heimili, hefir barnalán
og getur svo vígt krafta sína miklu
^og blessunarríku starfi, þá er gaman
að lifa. Verst hvað það eru margir,
sem ekki hafa sömu sögu að segja.
Því víða búa menn nú við erfiðleika
og margs konar vandræði. Þó má
íslenzka þjóðin vegsama hlutskifti
sitt 'í samanburði við ýmsar aðrar
þjóðir.
Ekki verður sagt að kyrstaða sé i
lífi þjóðarinnar. 1 stjórnmálum er
stöðugt almikill hiti, ekki aðeins um
kosningar, heldur altaf. Við erum
margir sem álítum það vera þjóðar-
böl, er spilli sarnbúð og samvinnu
manna, hafi skaðvænleg áhrif á upp-
vaxandi æsku og uppeldi þjóðarinn-
ar yfirleitt og skemmi fyrir atvinnu
málum og framtaki i viðskiftum
öllum. En því skyldi ekki litla ís-
land dansa með í hinum mikla blind-
ingarleik þjóðanna? Fyrir kirkju-
máíum, skólamálum og íþróttum er
vaxandi áhugi hjá þjóðinni, þó er
þetta alt í sköpun ennþá og sumium
allmikið áhyggjuefni. Viðleitnin er
mikil og góð, en kraftinn innanfrá,
sem skapar hið sanna vorlif og gró-
anda, virðist vanta tilfinnanlega.
Þeir eru ekki svo fáir, er segja
vilja Ihinum fornu dygðum að fara
heilum, án þess þó að hafa* smíðað
sér nýjan siðferðilegan mælikvarða
(moral standard). En eftir öll vor-
hret koma blíðir og heitir dagar, og
við trúum á batnandi heim og betri
tima. Menn þreytast þegar til
lengdar lætur á tómleikanum og því
losaralega lífi, sem enga svölun veit-
ir og ekki á neinar djúpar rætur í
hinum eilífa veruleika, og þá hraða
þeir sér aftur að heilsubrunnum
lífsins.
Margt hefir það gerst hjá þjóð-
inni í seinni tíð^ sem teljast verða
miklar framfarir, en samfara óvana-
lega erfiðum árum, hefir það bundið
þjóðinni þungar byrðir. Samtaka
mundi hún þó brátt velta þeim af
sér og halda áfram að vaxa á fra/m-
farabraut sinni.
Síðustu dagana hefir verið yfir-
standandi stýrimannaverkfall. Hafa
skip okkar legið ihér í höfn, flutn-
ingur og ferðamenn stöðvast, og
hefir þetta verið aðstandendum, og
þá sérstaklega Eimskipafélagi ís-
lands, mikið tjón. Nú er verið að
leysa deiluna með lögskipuðum
gerðardómi.
Bið eg svo Lögberg að bera vin-
um mínum og kunningjum, og land-
inu mikla og góða hinumegin At-
lantsála, okkar hjartfólgnustu
kveðjur. Við fylgjumst með eftir
föngum í því sem gerist vestanhafs,
og fögnum jafnan, er við heyrum,
að íslendingur vinnur sér þar til
frægðar eða farnast vel á einhvern
hátt. — Haldi föðurhönd lífsins
vernd sinni framvegis yfir bræðrum
vorum, hvar sem þeir byggja löndin.
Tvíburasystur í Köln fæddu um
daginn sína tvíburana hvor á sama
klukkutímanuim. Börnin voru öll
sveinbörn. Búist er við að ríkis-
stjórnin heiðri tvíburasytsturnar á
einhvern sérstakan hátt.
GEFINS
Blóma og matjurta frœ
CTVEGIÐ EINN NÝJAN KAUPANDA AÐ BLAÐ-
INU, EÐA BORGIÐ YÐAR EIGIÐ ASKRIFTAR-
GJALD FYRIRFRAM.
Frœið er nákvœmlega rannsakað og ábyrgst að öllu leyti
TAKIÐ ÞESSU K0STAB0ÐI!
Hver gamall kaupandi, sem borgar blatiiC fyrirfram, $3.00 áskrift-
argjald til 1. janúar 1939, fær a8 velja 2 söfnin af þremur númerum,
1., 2. og 3 (í hverju safni eru ótal tegundir af fræi eins og auglýsingin
ber me8 sér).
Hver, sem sendir tvö endurnýju8 áskriftargjöld, $6.00 borga8a
fyrirfram. getur vali8 tvö söfnin af þremur, nr. 1., 2, og 3, og fær nr. 4
þar a8 auki.
Hver, sem útvegar einn nýjan kaupanda og sendir áskrifta.rgjald
hans, $3.00, fær a8 velja tvö söfnin úr nr. 1., 2. og 3., og fær nr. 4 þar
aS auki. Hinn nýi kaupandi fær einnig a8 velja tvö söfnin nr. 1., 2. og
3., og fær nr. 4. þar aö auki.
Allir pakkar sendir móttakanda a8 kostna8arlausu.
No. 1 COLLECTION—Vegetables, 15 Packets
BEETS, Detroit Dark Red. The best all round Beet. Sufficlent
seed for 20 feet of row.
CABBAGE, Eflkhuizen. Good all round variety. Packet will grow
1,000 lbs. of cabbage.
CARROTS, Ilalf Long Ohantenay. The best all round Carrot.
Enough seed for 40 to 50 feet of row.
CUCTJMBER, Early Fortune. Pickles, sweet or sour, add zest to
any meal. This packet will sow 10 to 12 hllls.
LETTITCE, Grand Rapids. Loose Leaf variety. Cool, crisp, green
lettuce. This packet will sow 20 to 25 feet of row.
LETTUCE, Hanson, Hend. Ready after the Leaf Lettuce.
ONION. Yellow Globe Danvers. A splendid winter keeper.
ONION, White Portugal. A popular white onlon for cooking or
pickles. Packet will sow 15 to 20 íeet of drill.
PARSNIP, Half Long Guemsey. Sufficient to sow 40 to 50 feet of
drill.
PUMPKIN, Sugar. Packet will sow 10 to 15 hills.
RADISH, French Breakfast. Cool, crisp. quick-growing variety.
This packet will sow 25 to 30 feet of drill.
TOMATO, Earliana. The standard early variety. This packet wlll
produce 75 to 100 plants.
TURNIP, Whlte Summer Table. Early, quick-growing. Packet
will sow 25 to 30 feet of drill.
FLOWER GARDEN, Surprise Flower Mlxture. Eaaily grown
annual flowers blended for a succession of bloom.
SPAGHETTI, Malabar Melon or Angel’s Hair. Boil and cut off the
top and the edible contents resemble spaghetti.
No. 2 COLLECTION
SPENCER SWEET PEA COLLECTION
8—NEW BEAUTIFUL SHADES—8
Regular full size packets. Best and newest shades in respective
color class. A worth-while saving buying two. See regular Sweet
Pea List also.
SEXTTTT QUEEN. Pure White. GEO. SHAWYER. Orange Pink.
Five and six blooms on a stem. WELCOME. DazDzling Scarlet.
WHAT JOY, A Delightful Cream. MRS. A. SEARLES. Rich Pink
BEAUTY. Blush Pink. shading Orient Red.
SMILES. Salmon Shrimp Pink. RED BOY. Rich Crimson.
No. 3 COLLECTION—Flowers, 15 Packets
EDGING BORDER MIXTURE. MATHIOLA. Evening scented
ASTERS, Queen of the Market, stocks.
the earliest bloomers MIGNONETTE. Well balanced
BACHEIjOR’S BUTTON. Many mixtured of the old favorlte.
CALENDULA8: New Art Shades. NASTURTIUM. Dwarf Tom
CALIFORNIA POPPY. New Thumb. You can never have
prize Hybrids. to° many Nasturtlums.
CLARKIA. Novelty Mixture. PETUNIA. Cholce Mixed Hy-
CLIMBERS. Flowering cllmb- brids.
ing vines mixed. POPPY. Shirley. Delicate New
COSMOS; New Early Crowned Art ghades.
and Crested.
EVERLASTINGS. Newest shades ZINNIA. Giant Dahlia Flowered.
mixed. Newest Shades.
No 4—ROOT CROP COLLECTION
Note The Ten Big Oversize Packets
BEETS, Half Long Blood (Large PARSNTPS, Early Short Round
Packet) (Large Packet)
CABBAGE, Enkhulzen (Large RADISH, ^nch .. Breakfast
Packet) TURNIP, Purple Top Strap
CARROT, Chantenay Half Ijong Ijeaf (Large packet). The
(Large Packet) early white summer table
ONION, Yellow Globe Danvers, turnip.
(Large Packet) TURNIP, Swede Canadian Gem
LETTUCE, Grand Raplds. This (Large Packet)
packet will sow 20 to 26 feet ONION, White Plckling (Large
of row. Packet)
Sendið áskriftargjald yðar í dag
(Notið þennan seðil)
To THE COLUMBIA PRESS, LIMITED, Winnipegr, Man.
Sendi hér með $.........sem ( ) ára áakriftar-
gjald fyrir “Lögberg.” Sendið póst frítt söfnin Nos.:
Nafn ..................................................
Heimilisfang ..........................................
Fylld .................................................