Lögberg - 08.12.1938, Page 7

LÖGrBERO, FIMTUDAGINN 8. OESEMBER 1938
Sigurlaug
Sigurðardóttir
Benediktsson
(MinningarorÖ)
Það gerast engir vábrestir og
ekkert viðburÖarask á hinu ytra
athafnasviði, þó aS háöldruð al-
þýðukona gangi til hinnar hinztu
hvílu,. enda hefði það ekki verið
í samræmi við hið kyrláta og
fábrotna líf þessarar yfirlætis
lausu, góðu konu, en saknaðar-
blandin tómleika tilfinning ríkir
Sigurlaug Sigurðardóttir
Benediktsson
í hugum, eigi aðeins ástvina
hennar, heldur og allra, er nokk-
ur kynni höfðu af henni.
Sigurlaug sál. lézt, eins og
áður hefir verið getið um í ísl.
blöðunum, io. nóv. að heimili
dóttur sinnar, Ste. i Lorraine
Apts. hér í borg, af afleiðingum
af slagi, eftir fárra daga legu,
nálega 85 ára að aldri. Hún
var fædd að Blálandi i Hallár-
dal í Húnavatnssýslu 11. marz
1854-
Foreldrar hennar voru Sigurð-
ur Jónsson bóndi þar og Þor-
gerður Guðmunddóttir kona
hans. Eigi er mér frekar kunn-
ugt um ætt hennar, en þess bar
hún öll merki, að hún væri af
rnerku og vönduðu fólki komin.
Systkini mun hún hafa átt nokk-
ur, er upp komust, en eigi kann
eg að nafngreina þau, — munu
þau öll löngu dáin. Sigurlaug
sáluga mun hafa alist að mestu
upp hjá foreldrum sínum til full-
orðins ára, að hún giftist Jóni
Benediktssyni frá Hamrakoti á
Ásum. Bjuggu þau mest af sín-
um samverutíma að Mánaskál í
Laxárdal.
Þeim varð 5 barna auðið; tveir
sveinar létust í æsku, en þau sem
lifðu og upp komust eru: Bene-
dikt, ógiftur, er heima á á Sauð-
árkróki. Hefir hann átt við
heilsubrest að stríða rnestan hluta
æfi sinnar.
Ingibjörg, gift William Butler
hér í borg.
Sigurborg, gift Kenneth Miller
til heimilis að Bird River, Man.
Ennfremur lætur hún eftir sig
2 dóttursyni, báða á unga aldri.
Árið 1896 misti Sigurlaug
mann sinn. Stóð hún þá uppi
ein, ekkja, með 3 börn, öll í ó-
megð, og hið yngsta kornungt.
Munu efnin hafa verið lítil og
ástæðurnar hinar erfiðustu.
Treystist hún þá ekki til að
halda áfram búskap, en vistað-
ist hjá öðrum með yngstu dótt-
urina og reyndi þannig að vinna
og bjargast og koma börnum
sinum á framfæri. Geta þeir
bezt getið því nærri, er slíkt hafa
reynt, hve örðugt það hefir ver-
ið.
Dvaldi hún í Laxárdalnum um
17 ára skeið, eftir fráfall manns
síns, lengst af á Skíðastöðum í
Efri Laxárdal. Árið 1913 flutti
Sigurlaug sál. til Canada, þá ná-
lega sextug að aldri, með yngr;
dóttur sinni, er ávalt hafði fylgt
henni. Var það fyrir atbeina og
tilstilli eklri dótturinnar, Ingi-
bjargar, er vestur hafði fluzt á
barnsaldri á vegum föðurfólks
síns hér vestra, og átti heima þá
hér í Winnipeg. Stofnuðu mæðg-
urnar þrjár heimili hér og
bjuggu saman hér nokkur ár, eða
þar til báðar systurnar giftust, en
eftir það dvaldi Sigurlaug alla
tíð hjá eldri dóttur sinni, er ávah
hefir átt heimili hér í borg, —
(hin yngri mun ekki hafa átt
heimili hér að staðaldri).
Annaðist Ingibjörg móður
sína á elliárunum með mikilli
prýði. Er það með ágæturn tal-
ið, hve hún og maður hennar
sýnduj henni mikla ástúð og létu
sér ant um að gera henni æfi-
kveldið bjart og friðsælt — og
það sjálfsagt oft af litlum efn-
um og erfiðum ástæðum, sem
hlutskifti hefir orðið svo margra
á þessum harðinda- og kreppu-
árum.
Það lætur að likum að Sigur-
laug sál. hafi ekki getað tekið
mikinn þátt í félags- eða at-
hafnalífi hér, svo hnigin að aldri
sem hún var er hún kom hing-
að, en vel mun hún hafa fylgst
með öllum ísl. málum.
Hún var gædd ágætri greind,
og bókhneigð með afbrigðum
Mun henni ekki hafa gefist mik-
ill kostur á að lesa mikið eða
nema í æsku og lengstum tima
æfinnar mun meira hafa vcrið
varið til margþáttaðra starfa sér
og sínum til bjargar, en til lest-
urs bóka.
En eftir að hingað kom, og
hægjast tók um, mun hún hafa
bætt það upp, því það hygg eg
að fáar hafi þær ísl. bækur ver-
ið, sérstaklega sögulegs efnis, er
hún reyndi ekki að komast yfir
og lesa. Var það hennar mesta
yndi og kunni hún góð skil á því
sem hún las. Hún hafði verið
myndarleg sýnum og þrekkona
til lífs og sálar, og mun hún
oft hafa þurft á því að halda
á sinni erfiðu lifsleið, og svo
veí bar hún ellina, og hélt svo
óskertum líkatns- og sálarkröft-
um svo að segja til æfiloka, að
furðu sætti. Frekar hygg eg að
hún hafi verið dul í skapi og fá-
skiftin, en þó hin viðmótsþýð-
asta — orðvör og brá aldrei
vináttu, er hún hafði bundið.
Svo’ heilsteypt og hrein var skap-
gerð hennar. Hún fékk hægt og
rólegt andlát — dó, eins og hún
hafði lifað, í sátt og friði við
Guð og menn.
Hún varð jarðsungin af séra
Valdimar J. Eylands að við-
stöddum mörgum vinum og
kunningjum frá Fyrstu lút.
kirkju, en þá kirkju liafði hún
sótt reglulega fram á síðustu
stund. “Far þú í friði, friður
Guðs þig blessi — Hafðu þökk
fyrir alt og alt.’’
(Kveðja undir nafni
fjarlægrar dóttur.).
Mér finst eins og hjartnæmum
huggunar óð
sá hvíslað frá ókunnri strönd—
Þú þerraðir votan vanga svo oft
með vinnulúinni hönd —
Og ást þin varpaði unaðsblæ
yfir æskunnar draumalönd.
Á auðnina’ í sál minni ylgeisla
slær,
þó ytra sé dapurt og hljótt------
Og öllum, sem eru jafn þreyttir
og þú
er þörf á að hvílast rótt.
Með þakklæti blessa þig börnin
þín öll
og bjóða þér góða nótt.
Ragnar Stefánsso.i.
Ræða
flutt í heiðurssa/msœti
Magnúsar Markússonar
28. nóvember 1938
Mér er það sönn ánægja að
vera hér staddur i þessu heiðurs-
samsæti vinar mins, hr. Magn-
úsar Markússonar, og fá tæki-
færi til að þakka honum fyrir
glaða og góða samfylkd á liðnu
árunum og óska honum til ham-
ingju og blessunar á komandi
æfiárum, sem eg vona og óska,
að enn verði mörg.
Það er svo hugljúft að líta til
baka yfir farna leið, þegar geð-
feldar endurminningar, góðvild
og drenglyndi samferðamannanna
endurspegla sig í minningu vorri;
og það eru margar slikar endur-
minningar frá hinni löngu kynn-
ingu minni við heiðursgestinn,
sem fylla hug minn glaðværðar
og þakklæti fyrir þá kynningu,
við þetta tækifæri.
Það er búið að minnast svo
rækilega hér í kvöld, lífsstarfs,
átthaga og ættar, ásamt hinna
andlegu hæfileika heiðursgests-
ins, af okkar snjöllustú ræðu-
mönnum, sem öllum er kunnugt
um, að gera hverju þvi málefni
er þeir ræða um, góð skil, svo eg
býst ekki við að eg hafi miklu
við að bæta. Til þess að kom-
ast út úr þessum vandræðum,
liefir mér dottið i hug í þessu
sambandi nokkuð, sem mér var
kent i æsku, að maðurinn saman-
standi af tveimur aðal pörtum,
sem sé likami og sál. Hvernig
svo sem þeirri samsetningu er
varið, þá kýs eg fremur við
þetta tækifæri að fara fáeinum
orðum um hina líkamlegu hæfi-
leika heiðursgestsins sem iþrótta-
manns.
Alt frá söguöld þjóðar vorrar
eru margar sagnir um afburða
fþróttamenn, enda var hin lik-
arnlega íþrótt og hreysti mikils
metin og þótti oft sem ytra
merki snildar og andlegra hæfi
leika enda fylgdist það oft að.
Þessi skilningur forfeðra vorra
hefir varðveizt með þjóð vorri,
og er nú hafinn mjög til vegs á
ættlandi ,voru. 1 sumum héruð-
um á íslandi varðveittist íþrótta-
hneigðin betur en í öðrum og
bar ýmislegt til þess, sem saga
þjóðar vorrar ber ljósan vott
um. Meðal þeirra hluta lands-
ins er íþróttahneigðin varðveitt-
ist hvað bezt, var Norðurland, og
þá ekki hvað sizt Skagaf jarðar-
hérað, hvaðan heiðursgesturinn
er ættaður; hérað, sem hann ann
hugástum og hefir lýst svo fag-
urlega í einu sínu þróttmesta
kvæði, er hefst á þessa Ieið:
“Skagaf jörður bygðin bjarta,
bernskufoldin kær.
Þar sem létt að logar hjarta,
líða vötnin skær,” o. s. frv.
Heiðursgesturinn hefir að
erfðum hlotið mörg éinkenni átt-
haga sinna, og verndað þau.
Skagfirðingar voru gleðitnenn
miklir, fjörmenn og fimir, bæði
sem giímumenn og hlaupagarpar,
og þóttu með afbrigðum slingir
reiðmenn, svo heiðursgesturinn á
sannarlega til þeirra að telja er
ekki stóðu öðrum að baki, að lik-
amlegri hreysti, fremur en and-
legu atgjörvi.
Heiðursgesturinn okkar kom
til þessa lands á því skeiði æf-
innar, er vorólga lífsins svellur
með mestum þrótti í æðum, og
kraftar og fjör i mestum blóma.
Þá voru íslendingar lítt þektir í
þessu landi, og hérlendum mönn-
um hætti oft til á þeirri tíð, að
líta smáum augum á landann.
Áræði, framsókn og traust á líf-
ið og landið fylti hug fólksins og
rnenn veigruðu sér ekki við á-
reynslu og hörðum átökum. Það
var því ekki ósjaldan að hérlend-
ir menn hugðu að hinir ný-
komnu, og lítt þektu íslendingar
mundu vart hlutgengir við sig.
Mörgum landanum svall hugur
í geði við slíkt að heyra, og
hugðu, eins og þeim hefir líka
svo sómasamlega hepnast, að
troða slíka fávíslega fjarstæðu
hérlendra manná undir hæli sér.
Heiðursgesturinn átti þann
heilbrigða metnað i huga, sem
allir góðir íslendingar fyr og
síðar hafa átt og eiga enn, að
5ora að sýna það í verkinu, að
>eir séu hverjum manni jafn-
snjallir, er drenglyndi þraut og
Jolgæði skal reyna.
Það var meðvitundin um þessa
eiginleika sér í merg og bein
runna, sem knúði landana fram
til dáða, nýkomna til þessa
lands og hefir ætíð verið þeirra
háttreista markmið, bæði hér í
landi og annarsstaðar, sem þeir
hafa komið, að vera ekki horn-
reka fyrir öðrum.
Það var þessi heilbrigða metn-
aðarvitund fyrir sóma sinnar
þjóðar, sem ólgaði svo i æðum
heiðursgestsins, að honum fanst
með öllu sjálfsagt að sýna
hreysti og manndáð landans, til
þess að hnekkja röngum ímynd-
unum hérlendra manna úm
manndóm íslendinga og öðru því
er kastað gæti skugga á nafn
þeirra.
Vorið 1888 var stofnað til 25
m'ilna kapphlaupfs í Victoria-garð-
inum hér í Winnipeg. Margir
naf nkendir hlaupagarpar tóku
þátt í því, mönnum var metnað-
armál að sýna iþrótt sína og
hreysti.
Heiðursgesturinn, Mr. Magnús
Markússon, sá, að þar. var gott
tækifæri til að sýna hérlendum
mönnum, hvað í íslendinginn
væri spunnið og hvað hann gæti,
svo öllum yrði ljóst að þar væri
mönnum að mæta, sem Islend-
ingar væru. Með brennandi
þjóðernislegan metnað í hug sér
réðist hann í að taka þátt í kapp-
hlaupinu sem háð var 22. júlí
1888, i Victoria garðinum, og út-
koman varð sú, að hann bar af
öllum þátttakendum og vann með
heiðri fyrstu verðlaun, sem voru
150 dollarar.
Eg vil geta þess, svo það valdi
engum misskilningi, að í kapp-
göngu, sem háð var fyr sama
vorið, vann Mr. Jón Hörgdai
fyrstu verðlaun; að því undan-
skildu, mun þessi sigur heiðurs-
gestsins hafa verið hinn fyrsti
glæsilegi sigur, sem íslendingúr
vann í íþróttasamkepni í þessu
landi.
Margir góðir landar styrktu
eftir megni þátttöku heiðurs-
gestsins í íþróttasamkepni þess-
ari, og skoðuðu sigur hans sem
sinn og allrar íslenzku þjóðar-
innar beggja megin hafsins. Með
sigri þessum opnuðust augu hér-
lendra manna fyrir þolgæði og
snilli íslendinga og jókst virðing'
og viðurkenning hérlendra manna
á þessum lítt þektu emgígröntum
norðan frá Ishafsbaug.
Heiðursgesturinn okkar á ó-
skift þakklæti allra sannra Is-
lendinga fyrir hinn göfuga skerf
er hann með þátttöku sinni i
íþróttasamkepni og sigrum, hef-
ir lagt til viðurkenningar Is-
lendinga hér í landi, og sem
hafði dýpri þýðingu á þeirri tíð,
en vér getum gert oss grein
fyrir nú. Þetta sama sumar tók
heiðursgesturinn þátt í þremur
kappgöngum, er stóðu yfir í 24
klukkutíma hver, og hlaut að
verðlaunum fyrir þátttöku sína i
þeim 180 dollara.
Árið eftir (1889) fór fram IO
mílna kapphlaup i Victoria-garð-
inum, og var heiðurgesturinn
eini íslenzki þátttakandi í því, og
hei>naðist honutn sem áður, að
varpa frægðarljóma á nafn sitt
og þjóðar sinnar, með því að
vinna fyrstu verðlaun með sæmd,
sem voru 150 dollarar. Þess
utan vann hann 100 dollara af
500 dollara veðfé er sett var
upp og veðjað var um á kapp-
hlaupsmennina. Hlaut heiðurs-
gesturinn þannig flest verðlaun
allra þeirra, sem tóku þátt i
téðum kappgöngutn og kapp-
hlaupum,. er háð voru í Winni-
peg árin 1888-89, sem námu alls
580 dollurum. Frægðarorð í-
óróttamannsins barst út meðal
hérlendra manna, og varpaði
ljóma á þjóð hans og ættland.
Þar sem vér erum hér saman
komnir í kvöld til að heiðra
skáldið og iþróttamanninn Mr.
Magnús Markússon, er oss ljúft
og skylt að tjá honum þakklæti
vort fyrir þann göfuga skerf,
sem hann hefir með íþrótt sinni
og snilli andlegri og líkamlegri,
lagt til þess vegs og virðingar,
sem þjóðarbrotið íslenzka hefir
náð og notið í þessu kjörlandi
sínu.
Lengi lifi skáldið og íþrótta-
maðurinn Magnús Markússon!
G. E. Eyford.
Embættismenn Fyráta
lúterska safnaðar
Dr, B. J. Brandson,
Hon. President
G. F. Jonasson,
President
S. Wl Melsted,
Vice-President
Grettir L. Johannson,
Secretary
Fred Thordarson,
Treasurer
Lincoln G. Johnson,
Asst. Treasurer
Th. Stone,
Church Warden
Dr. A. Blondal,
Choir Warden
Wm. Fridfinnson,
Publicity
Jim Snidal,
House Com.
J. S. Gillies,
House Com.