Lögberg - 30.10.1941, Blaðsíða 1
PHONE 86 311 a
Seven Lines
A
^ kall'\ x\VÍ‘ Servioe
0o?-VV .
Satisfaction
54. ÁRGANGUE
PHONE 86 311
Seven Lines
j&*e«
A c
d Cie^O^
'efs «rdJ
,iercrS a Ní
Cot •
\\o
,\.VP
For Better
Dry Cleaning
and Laundry
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 30. OKTÓBER, 1941
NÚMER 44
Thor Thors skipaður Sendiherra
Islands í Washington
Ráðuneyti Hermanns Jónassonar biðst
lausnar—Eftirfarandi bréf frá
Sendiherra Islands í Bandaríkjum
birt hér með almenningi til fróðleiks
New York 24. okt., 1941.
Samkvæmt upplýsingum, er
Grettir L. Jóhannsson, ræðismað-
ur Danmerkur og íslands lét Lög-
bergi í té á föstudaginn í vik-
unni, sem leið, hefir aðalræðis-
maður íslands í Bandaríkjunum,
hr. Thor Thors, verið skipaður
fullvalda sendiherra íslands í
Washington, og hefir fslands-
stjórn nii í fyrsta sinni stofnað
sendiherrasveil (Legation), með
hinni voldugu Bandaríkjaþjóð,
er felur í sér viðtæka sjálfstæð-
isviðurkenningu fyrir islenzku
þjóðina.
Hinn nýi sendiherra er enn
maður ungur að aldri, og það
jafnvel langtum yngri, en alment
viðgengst, þá um val í slíkar
ábyrgðarstöður ræðir; en hann
hefir, engu að síður fjölþætta,
hagkvæma reynslu að baki sér
bæði sem alþinglsmaður, við-
skiftafrömuður, og aðalræðis-
maður þjóðar sinnar i Banda-
rikjum, og þessvegna má mikils
af honum vænta í hinum stækk-
aða verkahring íslenzku þjóðinni
til nytja og sæmdar. Hr. Thor
Thors er glæsimenni hið mesta,
og kunnur að góðri háttlægni;
vinahópur hans, sem þegar er
Ur borg og bygð
Samkvæmt leyfi skólaráðs i Sel-
kirk-bæ, fer fram kensla í
Biblíusögum í skólum bæjarins,
einu sinni á hverri viku í her-
bergi hverju, hálftíma í senn,
eða enn styttri tíma í lægri
bekkjum. Prestar bæjarins ann-
ast kensluna. Kenslan fer fram
árdegis. + + +
Þann 6. september síðast-
ljðinn, voru gefin saman í
hjónaband á Gimli, þau Mr.
Björn Yaldimar Árnason og Miss
Kristín Benson. Brúðguminn er
sonur þeirra Mr. og Mrs. W. J.
Árnason á Gimli, og þar fór
hjónavígslan fram, en brúðurin
dóttir Mr. og Mrs. Joe Benson,
einnig þar í bænum. Séra Bjarni
A. Bjarnason gifti, og verður
framtíðarheimili þeirra á Gimli.
Lögberg flytur þeim innilegar
árnaðaróskir.
♦ ♦ ♦
Síðastliðinn sunnudag kom
hingað til borgar, hr. Gunnai
Norland, stúdent, til tunguinála-
náms við háskóla Manitobafylk-
is; hann útskrifaðist af Menta-
skóla Reykjavíkur í vor sem leiö
með ágætum vitnisburði. Gunn-
ar er sonur Jóns læknis Jóhann-
essonar frá Hindisvík í Húna-
þingi, sem látinn er fyrir tveim-
ur árum, og konu hans Þórleifar,
dóttur Péturs alþingismanns og
ráðherra frá Gautlöndum í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu.
Þau tíðindi sagði Gunnar af
íslandi, að stjórnin hefði lokað
öllum vinbúðum í landinu, og
tekið vínveitingaleyfið af Hotel
Borg, er var eina hótelið, er slíks
leyfis naut.
♦ ♦ ♦
Þau sæmdarhjónin, Mr. og
Mrs. J. B. Johnson, Ær búa stór-
biii skamt norðan við Gimli.
höfðu heimboð mikið þann 20.
þ. m. til heiðurs við son sinn,
Björn, sem fyrir alllöngu innfit-
aðist í konunglega, canadiska
flugliðið, en þá var svo að segja
á förum austur um haf; um þrír
tugir manna, flest frændur og
venzlafólk, tók þátt í heimboð-
inu sem var að öllu hið vegleg-
asta; var Björn leiddur út með
gjöfum, er hann þakkaði fyrir
stór, á eftir að vaxa frá ári til
árs; fer jafnan svo um þá menn,
sem raunverulega mikið er í
spunnið.
Thor Thors
Lögberg flytur hinum nýja
sendiherra innilegar árnaðarósk-
ir í tilefni af skipun hans i þetta
virðulega embætti. Heimilisfang
Thórs sendiherra verður: Ice-
landic Legation, 3839 Massa-
chussett Avenue, Washington,
D.C.
með viðeigandi hlýyrðum;
skemtu allir sér hið bezta við
söng, hljóðfæraslátt og kaffi-
drykkju.
♦ ♦ ♦
ÞAKKIR OG KVEÐJUR
Um léið og eg nú hverf frá
Winnipeg-borg og held vestur á
bóginn til vinanna heima vil eg
með þessum línum þakka öllum
vinum og kunningjum gömlum
og nýjum, í borg og bygðum þar
sem eg hefi átt leið um fyrir alla
ástúð þeirra og gestrisni sem
hefir gjört mér dvölina svo á-
nægjulega. Dagarnir, sem eg
hefi dvalið með ykkur verða mér
ógleymanlegir. Kærar þakkir og
hugheilar kveðjur!
Mrs. Andrew Danielson,
Blaine, Wash.
--------V--------
Orslit þingkosninga
í Nova Scotia
Á síðastliðinn þriðjudag fóru
fram almennar kosningar til
fylkisþingsins i Nova Scotia, og
lauk þeim með ákveðnum sigri
fyrir frjálslynda flokkinn undir
forustu A. S. MacMiHans forsæt-
isráðherra. Þingsæti í Nova
Scotia eru 30; af þeim fékk
frjálslyndi flokkurinn 23, íhalds-
menn 4 og C.C.F. 3. Bælti sá
flokkur við sig tveimur þing-
sætum. Leiðtogi ihaldsflokks-
ins, L. W. Fraser, beið ósigur i
kjördæmi sínu, Cumberland.
Námuráðherra MacMillan-stjórn-
arflmar, Mr. L. D. Currie, tapaði
einnig kosningu.
--------V--------
Fundur um umbœtur
á peningakerfinu
Undanfarna daga hefir staðið
yfir hér i borg allfjölmennur
fundur þeirra, er telja umbætur
á peningakerfi þjóðarinnar öld-
ungis óumflýjanlegar; einkum
og sér í lagi voru það Social
Credit þingmenn frá Alberta,
undir forustu Aberharts forsætis-
ráðherra, er að fundinum stóðu;
ekki er það vitað enn hvort upp
af þessu sprettur nýr stjórnmála-
flokkur, þvi fundarmenn virtust
hallast á þá sveif, að reyna til
þrautar fyrst hvort sambands-
stjórn yrði fáanleg til þess að
beita sér fyrir um málið.
Kæri ritstjóri:
Eg vil ekki láta hjá líða, að
skýra þér frá því að samkvæmt
simskeyti frá íslenzku rikis-
stjórninni hefir hún hinn 22.
þ. m. beðist lausnar vegna á-
greinings um úrræði til að vinna
gegn hinni vaxandi dýrtíð í land-
inu.
Ríkisstjórnin beindi lausnar-
Kveðjusamsœti
fyrir Arna Björnsson
Þann 20. þ. m., efndu fslend-
ingar í Reykjavíkur pósthéraði
við Manitobavatn til kveðjusam-
sætis í heiðursskyni við Árna
Björnsson( sem þá var á förum
úr bygðinni eftir 30 ára dvöl.
Samsætið fór fram í skólahúsi
sveitarinnar, og sátu það um 100
manns, eða mikill meirihluti
bygðarbúa, auk nokkurra ann-
arsstaðar að.
Veizlustjórn hafði með hönd-
um Ingimundur Ólafsson, er
skýrði með fögrum orðum til-
gang samsætisins, og afhenti
heiðursgesti að gjöf frá mann-
söfnuði þessum, vandaða reykj-
arpipu og afar verðmætt gullúr.
Að því loknu báru konur fram
hinar rausnarlegustu veitingar,
en ])ví næst tóku til ináls, auk
forseta, Ragnar Johnson, Ingvar
Gíslason og Sigurður Kjartanson,
er létu í ljósi aðdáun sína á fórn-
fúsu og gifturíku starfi Árna í
þarfir byigðarinnar, jafnframt
því, sem þeir hörmuðu burtför
hans.
Arni Björnsson er hið mesta
Ijúfmenni í framgöngu, og hefir
hvarvetna notið almenningshylli;
er að honum mikil eftirsjá úr
þeirri fögru, en tiltölulega fá-
mennu bygð, er hann um svo
langt skeið hafði helgað óskifta
krafta; er Árni nú fluttur til
Gimli; hann biður Lögberg, að
flytja samferðafólki sinu í
Reykjavíkurbygð, innilegt hjart-
ans þakklæti fyrir alúðarríka
samveru, jafnframt því, sem
hann þákkar samsætið og hinar
verðmætu og fögru gjafir; börn-
unum í þessari fögru bygð,
þakkar hann bliðu og vinhlýju
brosin, og biður þeim blessunar
á braut þroskans.
--------V-------
Frá austurvígstöðvunum
Að því er bezt verður séð, hef-
ir Rússum lánast að stemma all-
verulega stigu fyrir árásarsveit-
um Þjóðverja, er sótt hafa að
Moskva. Þjóðverjar viðurkenna
þetta að nokkru, en kenna um
illviðri og lítt færum vegum; hitt
mun þó sönnu nær, að á stöð-
um þessum sé við meira ofur-
efli að etja, en þeir hefði hug-
boð um, því staðhæft er, að
Rússar hafi flutt frá Síberíu
stórkostlegan liðsafla til varnar
Moskva. í Úkraníu virðist svo
sem Þjóðverjum sækist sóknin
betur, og hafa þeir að sögn, náð
haldi á hinni miklu iðnaðarborg
í Don-héruðunum, Kharkov, sem
telur um 850,000 ibúa, auk þess
sem þýzkum árásarhersveitum
sýnist hafa orðið þó nokkuð á-
gengt á Krímskaganum. Fregnir
frá London fullyrða, að Þjóð-
verjar hafi á að skipa í þessari
sókn sinni 2 miljónum hermanna
og 15 þúsund skriðdrekum.
beiðni sinni til ríkisstjóra, en
hann hefir tekið sér frest til að
kynna sér viðhorfið á alþingi.
Það er óvíst ennþá hvernig
þessum málum kann að lykta,
og hvort flokkunum á alþingi
tekst að ná samkomulagi um á-
framhaldandi samvinnu, en eg
skal tilkynna þér þegar frekar
er vitað uin þessi mál.
Með beztu kveðju,
Thor Thors.
Fimm konur ná
kosningu á fylkisþing
Við kosningar þær, er fram
fóru nýlega til fylkisþingsins í
British Columbia, náðu fimm
konur kosningu; þrjár, er teljast
til C.C.F. flokksins, þar á meðal
Grace Mclnnis dóttir J. S.
Woodsworth; ein fylgjandi
Liberal-flokknum, og önnur af
hálifu ihaldsmanna; hafa aldrei
áður jafnmargar konur náð
kosningu á nokkurt fylkisþing
þessa lands í einu.
--------V--------
íslenzkur lœknir
á vegum Rockfeller-
stofnunarinnar
Ungum íslenzkum lækni, Birni
Sigurðssyni frá Veðrainóti hefir
veizt sá frami að vera gefinn
kostur á að vinna um eins árs
skeið við hina frægu læknis-
visindastofnun Rockefellers í
Bandaríkjunum.
Er hann nýlega farinn vestur
með fjölskyldu sinni og mun
dvelja þar algerlega á vegum
stofnunarinnar? sem kostar alla
dvöl hans þar og Iferðina vestur
Er mikill fengur að því að ís-
lenzkur læknir skuli eiga þess
kost að vinna við slíka stofnun
sem mun ein hin kunnasta og
viðurkendasta vísindastofnun
heimsins. ,
Björn Sigurðsson mun dvelja
í Princeton í New Jersey.
Stofnun Rockefellers þar, sem
nefnist Institute for animal and
plant pathology, vinnur aðallega
að rannsókn svokallaðra virus-
sjúkdóma, en virus nefnist sér-
stök tegund sýkla, sem eru
miklu minni en venjulegir sýkl-
ar og eru að mörgu leyti annars
eðlis, en valda mörgum útbreidd-
ustu sjúkdómum.
Björn Sigurðsson lauk prófi í
læknisfræði við Háskólann árið
1937. Árin 1938 og 1939 dvaldi
hann í Danmörku við rannsókn-
ir á krabbameinssjúkdómum og
naut til þess styrkjar úr General-
konsul Karisens og Hustru’s
Mindelegat. Starfaði Björn við
Carlsbergfondets biologiske In-
stitut, en Rockefeller starfrækir
þá stofnun.
Hefir próf. Albert Fischer for •
stöðu hennar, en hann er talinn
meðal færustu vísindamanna
Dana. Mun Björn hafa hlotið
ágæt meðmæli próf. Fischers
fyrir starf sitt og rannsóknir.
--------V--------
Jafnaðarmenn Svía
láta til sín heyra
Jafnaðarmenn í Svíþjóð hafa
á flokksþingi nýafstöðnu, lýst
yfir því, að Svíar sé einhuga um
það að verja með vopnum frelsi
sitt, úr hvaða átt, sem á þá kynni
að verða ráðist.
Kveð j usamsœti
Samsæti mjög fjölment og
myndarlegt var þeim Dr. Núnia
Hjálmarsson og Sigríði konu
hans haldið í samkomuhúsinu á
Lundar miðvikudagskv. þann
15. þ. m. Samsætið var haldið
i tilefni af því að Dr. Hjálmars-
son er að flytja sig alfarinn frá
Lundar með fjölskyldu sína eftir
finitán ára dvöl þar, fer hann til
Pilot Mound og sezt þar að sem
læknir.
Samsætinu stýrði séra Guðm.
Árnason, sem ávarpaði hjónin
með nokkrum orðum og afhenti
lækninum gjöf frá bygðarbúum,
lindarpenna og silfurskál með
dálitlum sjóði í. Einnig voru
Mrs. Hjálmarsson færðar gjafir
frá báðum kvenfélögunum á
Lundar, Björk og Eining, raf-
magnslampi frá kvenfélaginu
Björk, sem Mrs. Dóra Goodman
afhenti, og ferðataska frá kven-
félaginu Eining, sem var afhent
af Mrs. Björgu Björnsson, og
fluttu þær stutt ávörp, hvor fyrir
hönd síns félags. Mrs. Chrissie
Thorsteinsson ávarpaði Mrs.
Hjálmarsson fyrir hönd kvenna
í bygðarlaginu og færði henni
fagran blómvönd, sem lítil
stúlka, Elaine Breckman, afhenti
henni. Ræður til þeirra hjón-
anna fluttu Skúli Sigfússon þing-
maður; S. Thorvaldsson þing-
maður frá Winnipeg sein þar var
staddur; sveitaroddviti Kúri
Byron; Daniel Líndal og Guð-
mundur Jónsson frá Húsey; og
sagðist öllum vel. Vigfús Gutt-
ormsson flutti þeim kvæði það
sem er prentað hér á eftir.
Læknishjónin þökkuðu fyrir
gjafirnar og velvildina sér til
handa með vel völdum orðum.
MiIIi ræðanna söng stór og vel
æfður söngflokkur undir stjórn
Vigfúsar Guttormssonar íslenzka
söngva og enska. Og eftir að
allir höfðu setið að kaffidrykkju,
var dans stiginn lengi nætur. Um
500 manns sátu samsætið.
Dr. Hjálmarsson er maður
mjög vinsæll og líeknir góður.
Hefir hann i fimtán ár gegnt
læknisstörfum í stóru og erfiðu
héraði með framúrskarandi
skyldurækni. Er honum við
brugðið fyrir ástundun við sjúk-
ravitjanir og dugnað í ferðalög-
um, sem oft hafa verið löng og
enfið. Munu hans mörgu vinir og
kunningjar unna honum þess að
komast í hérað, sem er greiðara
yfirferðar, þó að þeir sakni hans
mikið eftir svo langa samveru
með honum.
Frú Sigríður hefir tekið mik-
inn þátt í félagslífi Lundar bæj-
ar öll þau ár, sem hún hefir átt
þar heima. Áður en hún gift-
ist var hún hjúkrunarkona, og
hefir hún stöðugt unnið að
hjúkrunarstörfum síðan, þrátt
fyrir miklar annar á heimili
sínu.
Hinar hugheilustu árnaðarsókir
fjölda vina þeirra í hinu við-
lenda umdæmi læknisins fylgja
þeim til þeirra nýju bústaða, og
var hið afar fjölmenna kveðju-
samsæti vottur þess hversu vin-
sæl og vel metin þau hafa verið
öll þau ár, sem þau hafa dvalið
á Lundar.
G. A.
Kveðja
til Dr. og Mrs. N. Hjálmarsson
við bu-rtför þeirra frá Lundar.
Þá finst oss rétt að flytja i
nýjan stað,
Er forlög vilja breyta stefnu
sinni,
Og ófært verður gamalt göngu-
vað,
Tilkynning frá
Sendiherra Islands
í Bandaríkjum,
Hon. Thor Thors
New York 23. okt., 1941.
Kæri ritstjóri: '
Hér með leyfi eg mér að til-
kynna þér að með Lagarfossi
komu hingað eftirtaldir stúdent-
ar síðastliðinn sunnudag, til
þess að leggja stund á þau fræði,
sem getið er við hvern um sig:
Oddný Stefánsson, verzlunar-
nám við Háskólann í Minnesota.
Einar Ragnarsson Kvaran,
vélaverkfræði við háskólann i
Berkeley( California.
Þórður Reykdal vélaverkfræði
við háskólann í Madison, Wis-
consin.
örlygur Sigurðsson, teikni- og
listanám við háskólann í Minne-
sota.
Guðmundur Hraundal, tann-
smíði og tannlækningar við há-
skólann í Iowa, Iowa City.
Gunnar Norland, enskunám
við háskólann í Manitoba, Win-
nipeg.
Þar að auki komu hingað
Margrét Thoroddsen til vélabók-
haldsnáms og Edvard Friðriks-
son til að nema mjólkurfræði
og stjórn á mjólkurbúum.
Enn er von á nokkrum stú-
dentum með Goðafossi; sem er
væntanlegur hingað í byrjun
næsta mánaðar.
Með beztu kveðjum,
Thor Thors.
------—V----------
Bindindismenn krefjast
takmörkunar á vínsölu
og breytinga á þar
að lútandi reglugerðum
Bindindismanna samtök þau,
er nefnast Canadian Temperance
Federation, vitjuðu á fund
nokkurra ráðherra sambands-
stjórnarinnar i Ottawa þann 22.
þ. m., og kröfðust þess að eftir-
greindum ákvæðum yrði tafar-
laust hrundið í framkvæmd:
1. Að sala i ölstofum verði nú
þegar stöðvuð.
2. Að stjórnarvinsölubúðir sé
aðeins opnar frá kl. 3 e. h. til
8 e. h.
3. Að auglýsingar áfengis sé
bannaðar nema á þeim stöðum,
sem áfengi er selt.
4. Að komið verði í veg fyrir
vínsölu í hermannaskálum.
Orð fyrir sendinefnd þessari
hafði Rev. C. W. Smalley, ritari
Baptista kirkjufélaganna í Vest-
ur-Canada.
--------V---------
Hert á sókn í Libyu
Brezkar orustuflugvélar hafa
eina nóttina eftir aðra, varpað
sprengjuin yfir hafnarborgina
Benghasi í Libyu, og oésakað
þar feikna tjón; einnig hafa
Bretar hert á sókn við Tobruk.
Sem greiðfært þótti fyr í lífs-
leiðinni.
Oft blómgast gróður bezt i nýj-
um reit,
Þar bezta arðinn hlýtur göfug
iðja.
Og Guð er víðar en í einni sveit,
Á öllum stöðum vill hann hjálpa
og styðja.
Og þið, sem héðan bráðum flytj-
ið brott
f beztu von um lán og farsælt
gengi,
Við þökkum ykkur afarmikið
gott
Og óskuin, að þið lifið vel og
lengi.
V. J. Guttormsson.