Lögberg - 25.02.1943, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 25. FEBRÚAR 1943.
R U F U S
Eftir Grace S. Richmond
“Mín eigin börn, eins og þér vitið, herra
Oliver. Og þau gera mjög mikið gagn, með
því að skemta börnunum, sem farið er að
batna. Davíð hefir vaxið að minsta kosti tvö
fet síðan þér sáuð hann síðast. Heilsaðu herra
Oliver, kæra barn.”
Fimm ára gamli drengurinn gekk til Olivers
og heilsaði honum kurteislega, svo að auðséð
\ar, að hann hafði fengið það uppeldi, sem
góð móðir veitir barni sínu. Ester litla brosti
feimnislega, þegar Oliver tók litlu höndina
hennar í sína stóru hendi. Hin tvö börnin
brost'u, þegar Nancy nefndi nöfn þeirra, og
þau urðu mjög undrandi, þegar Oliver stakk
sínuin skildingnum í hverja hendi þeirra.
“Gæti eg bara brotið aðra löppina á mér,
eða gert eitthvað annað, svo eg hefði ástæðu
til að vera hér kyr, þá væri það mér að skapi,”
sagði Oliver við Nancy, meðan hann sat að
borði með henni, Bruce og tveimur ánægju-
legum hjúkrunarkonum. Þó að allir færu að
hlægja, þá var þó einn í hópnum, sem vissi,
að mikil alvara fylgdi þessu gamni. Það finst
tæpast sá sjúklingur, sem er minna áfram um
að komast á fætur eftir fótbrot, en Oliver var,
þegar hann varð fyrir því “óhappi”, að verða
rúmfastur í margar vikur heima hjá Bruce,
vini sínum.
XLIII.
Nancy sá svo um, að dr. Mac Farland og
Katrín Ferris komu í heimsókn um kvöldið.
Oliver var, eins og honum var tamast, kátur
í samræðum við hvern sem var, en hann gaf
engu að síður gætur að því, sem fram fór.
Seinna um kvöldið, þegar hann og Bruce voru
crðnir einir, gaf hann til kynna, hvers hann
varð var. Þeir voru að reykja pípur sínar.
Nancy hafði slökt öll ljós, nema á einum
borðlampa, áður en hún fór. En skinið af
arineldinum lýsti upp stofuna og gerði hana
heimilislegri. Nancy var ekki hið minsta þreytu
leg, þrátt fyrir langt og erfitt dagsverk. Nú
hafði hún kastað sorgarslæðunni og svarta
xjólnum, en tekið upp í þess stað einskonar
einkennisbúning með gráum lit, sem klæddi
hana vel, enda voru þeir gerðir af snillings
saumakonum — annað gat hún ekki notað en
það, sem var gert af listasmekk. Það var gagns-
laust fyrir hjúkrunarkonurnar að reyna að ná
Nancy að útliti klæða eða yndisleik: frú
Ramsey var og varð frú Ramsey; á því var
engin önnur skýring.
Ef nokkur kona, sem eg hefi séð nýtur þess
að vera sífelt önnum kafinn, þá gerir Nancy
það, byrjaði Oliver eftir alllanga þogn, sem
fylgdi eftir að þeir höfðu báðir fylgt henni
með augunum, þar til hún hvarf út úr dyr-
unum.
“Hún er móðir allra barnanna, og þau virðast
aldrei of mörg handa henni til að bera um-
kyggju fyrir. Hafið þið ekki haft fleiri “Rúfusa”
spurði Oliver.
Dr. Bruce furðaði sig á, að Oliver skyldi
muna eftir munaðarleysingjanum þeirra og
aídrifum hans, sem hann þó aldrei sá.
• “Við höfum mist þrjú börn á hálfu öðru ári,
en ekkert þeirra var líklegt að mundi lifa,
þegar Nancy tók þau í spítalann. En aftur á
móti höfum við bjargað nokkrum, sem lítil
von var um að lifðu. Nancy hefir enga meiri
ánægju en að sjá börnin dafna vel, enda sparar
hún ekki að útvega bezta fáanlegt kúakyn,
hvað sem það kostar, til þess að ekki skorti á
góða mjólk.”
“Framúrskarandi!” sagði Oliver og tókst
allur á loft. “Og hvað sjálfan þig snertir, þá
finst mér þú ekki gefa Nancy mikið eftir í
umhyggju þinni fyrir börnunum.”
Bruce brosti og byrjaði á öðru umræðuefni.
Oliver vildi ekki gera vin sinn að frekara um-
talsefni. Honum var það fullljóst, að lífsvið-
horf vinar hans var gerbreytt — og það vai
aðalatriðið. Hitt hafði minna að segja, þó kraft-
ar hans væru ekki jafn ótæmandi og Nancyar
virtust vera.
“Mac Farland, vinur þinn, veit hvað hann
vill.” Um leið og Oliver sagði þetta, hallaði
hann sér aftur í stólnum og sendi frá sér grá-
an reykjarstrók beint upp í loftið.
“Enginn tekur honum fram með það. Eg
spái því, að hann verði yfirlæknir á spítalanum
áður en langt um líður.”
“Eg þykist sjá, að hann sé flestum fremri;
og það sem hann tekur sér fyrir hendur, mur.
hann ekki skilja við hálfgert. Hverngi er það
hann ekki skilja við hálfgert. Hvernig er það
Eg óska henni hamingju. Hann er hrifinn af
henni, ha?”
“Eg býst við að svo sé,” svaraði Bruce og
horfði inn í eldinn og sneri vanganum að
Oliver. Bruce lét ekki á því bera, þó honum
væri ógeðfelt að gera Nancy að umtalsefni
á þennan hátt. Oliver ætlaði sér ekki að hætta
við umtalsefnið, fyr en hann hefði fengið að
vita meira — af sérstökum ástæðum.
“Eg man svo langt, að þegar eg var hér
áður, var auðséð hvert hugur hans stefndi. Eg
get ekki trúað því, að hann hafi ekki beðið
hennar enn þá.”
Ekkert svar, hvorki játandi eða neitandi.
Grunur Olivers um, að dr. Mac Farland gengi
stöðugt í biðilsbuxunum, staðfestist nú. En
hann var ekki af því tagi, sem lætur “nei”
vera síðasta svarið.
“Hvernig í ósköpunum átti hún áð neita
honum?” sagði Oliver í léttum tón, án þess
að hann byggist við svari. “Myndarlegur mað-
ur — peningar — hátt settur í stöðu sinni —
rétti maðurinn handa henni, hvað viljið þið
það meira? Ef til vill ætlar hún sér aldrei að
giftast aftur. Fallegar, ungar ekkjur brjóta
venjulega þau heit, ef hert er að þeim. Og
eg gæti trúað dr. Mac Farland til að ganga
eftir henni. Ef marka má af því, sem eg sá,
þá ætlar hann sér ekki að sleppa henni úr
greipum sér.”
“Það er ekkert að sjá.” Það var sagt í lágum
en sterkum róm, sem innri alvara fylgdi.
Oliver hló við. “Ekki það? Hvar hefir þú
augun maður? Hann kemur inn með ungfrú
— doktor Ferris — eg venst því aldrei að kalla
konur “doktora”. Þau hafa sömu áhugamál.
Hann talar við hana — við mig — við þig.
En altaf er hann að reyna að fá tækifæri til
að hvísla einhverju í eyra frú Ramsey, sem
enginn annar heyri. Hann fær hana ekki til
að fara út í horn með sér, til þess er hún of
hyggin. Hún getur ekki komist hjá að hlusta
á hann og sjá augnatillit hans, þegar hann
hvíslar. Meira þarf eg ekki til þess að vita
hvernig í öllu liggur, eg er nú svo gamall í
hettunni. Kona, sem karlmaður hvíslar að —
þó ekki sé nema eitt orð, er sú, sem hann
þráir. Þú ert blindur, ef þú hefir ekki tekið
eftir þessu. Þú vilt ef til vill loka augunum
fyrri því,” bætti hann við, eins og hann væri
að finna orsökina til eftirtektarleysis vinar
síns.
Engin svipbrigði voru sýnileg á vanganum,
sem að Oliver sneri. Hann gat, því miður, ekki
séð beint framan í dr. Bruce.
“Eg óska dr. Mac Farland alls góðs,” sagði
doktorinn hægt og rólega.
Oliver horfði fast á hann. “Er þér alvara?”
spurði hann efablandinn.
“Vissulega.”
“Taktu nú eftir,” sagði Oliver, “það ætti að
vera óþa'rft að dylja sannleikann fyrir göml-
um vini eins og mér.”
“Eg dyl ekkert. En — hvers vegna þurfum
við að ræða þetta?”
Svo var því máli lokið. Oliver sat í sínum
eigin hugleiðingum. Bruce var ekki vanur að
láta skoðanir sínar í ljós, nema þegar honum
fanst þess þörf. Oliver hélt, að það hefði hann
lært í stöðu sinni sem læknir. Honum virtist
slíkt vera öðru máli að gegna, þegar um þag-
mælskan, gamlan vin væri að ræða, sem vildi
honum hið bezta — og sem ekkert mundi láta
ógert, vissi hann að það gæti aukið á ham-
ingju doktorsins. Hefði hann nú einungis getað
varað Bruce við því, að ske kynni að hann
yrði skilinn eftir einn með spítalann, því aldrei
mundi dr. Mac Farland þola “Rúfusana”,
nema ef til vill Davíð og Ester, tækist honum
að ná ástum frú Ramsey. Um það var Oliver
fullviss.
Bruce var sá, sem rauf þögnina, og eftir
stundarkorn buðu þeir hvorum öðrum góða
nótt. Oliver hélt upp í herbergi það, sem hon-
um hafði verið vísað til. Það var lítið þak-
herbergi, en áður var hann vanur að hafa
stórt og skrautlegt gestaherbergi, sem nú var
notað handa einhverjum af “Rúfusunum”. Lát-
um þá sofa í friði, litlu aumingjana. Það verð-
ur ekki Humphrey Oliver, sem tekur þeirra
pláss í húsi dr. Bruce.
XLIV.
“Frú Ramsey, viljið þér gera mér sérstak-
lega mikinn greiða?”
“Vissulega er eg fús á það, — ef eg get, —
dr. Mac Farland.”
“Þér getið það auðveldlega. Farið þér í
önnur föt en þér eruð vön að bera á spítalan-
um og komið þér svo út með mér. Veðrið
verður fagurt í kvöld. Berið enga áhyggju
út af því, hvað eg muni gera — treystið mér
til að ráða því. Mig langar til að sjá yður
samkvæmisbúna aftur í stað þess að sjá yður
alt af í umsjónarkonugerfi. Hugsið yður um
— gerið það fyrir mig að neita ekki boði mínu
í þetta skifti — þér eruð svo oft búin að
neita því.”
Nancy hugsaði sig um. Það var freistandi.
Hún gat vel verið að heiman. Alt var hljótt
og rólegt, ekkert aðkallandi. Bruce og Oliver
sátu með reykjapípur sínar á svölunum, sem
sneru út að garðinum og voru í hrókaræðum,
eins og þeirra var venja. Nancy var búin að
koma Davíð og Ester í rúmið. Ungfrú Lane
hafði vakt, hinar hjúkrunarkonurnar höfðu
frí. Nancy fanst líka, að hún hafa frí-kvöld.
“Jæja þá, eg ætla að fara,” sagði hún um
leið og hún flýtti sér upp á loft. Henni fylgdi
sigurhrósandi augnaráð. Það var sjaldgæft, að
dr. Mac Farland fengi vilja sínum framgengt,
þar sem Nancy átti í hlut. Hann gat ekki
skilið, að hana langaði ekki til þess stöku
sinnum, að losa sig við allar áhyggjur og á-
byrgð og gera sér glaða kvölqlstund; hún var
enn of ung til þess að vera vaxin upp úr því.
Gæti hann fengið hana til að skifta svo um
skap, var það tækifæri fyrir hann.
Hann bjó til fyrirætlanir, meðan hann beið.
Hann óskaði ekki eftir neinu alvarlegu í
kvöld. Fræg danskona sýndi dans á einu leik-
húsinu, þar var einnig ágæt hljómsveit og
fleira skemtilegt á boðstólum. Þegar þetta
væri búið, væri sjálfsagt að borða á einhverj-
um matsölustað. Þá gæti verið hæfilegt að aka
út í sveit, ef Nancy gæfi það eftir — hann
efaðist um að hún fengist til þess. Hvað sem
því leið, þá hlyti þó að koma tækifæri til þess
að tala við hana um málefni, sem honum lá
á hjarta, einhverntíma um kvöldið. Það var
ekki í fyrsta sinn, sem þau orð voru töluð,
og heldur ekki í annað, en hann ætlaði að
endurtaka þau, þar til hún mætti til með að
hlusta á þau — á endanum yrði hún að láta
sig — hann klemdi saman varirnar, þegar
hann tók þessa ákvörðun. Ætlaði hann sér
eitthvað, var hann vanur að fá því framgengt
— á endanum, rétt eins og Humphrey Oliver
liafði skilið það.
Hann varð allur á lofti, þegar Nancy, eftir
örstutta stund, kom niður til hans og var búin
að skifta um föt á eins stuttum tíma og nokk-
ur kona getur notað til þess. Hún var yndisleg í
hvíta og dökka kjólnum sínum, að honum
fanst. Hún hafði kvöldkápu yfir sér og lítinn
hatt á höfði. Umsjónarkona á spítala? Vitleysa!
Hún var ástmey hans, og nú voru þau að fara
út, til að skemta sér saman.
James Mac Farland hafði þekt margar kon-
ui, og hann hafði leikið ástaræfintýri með
nokkrum, en engin kona hafði átt svo hug
hans allan eins og þessi unga ekkja, sem hafði
breytt hugmyndum hans um konur yfirleitt, en
sem var eins erfið að vinna, eins og væri
hún hrein jómfrú. Hann vildi ná í hana —
og hann ætlaði sér að framkvæma þann vilja.
Áður en klukkan hefði slegið tólf, skyldi hún
vera hans.
Bruce og Oliver litu upp, þegar hún kom út
á svalirnar, til þess að kveðja þá, þeir risu
báðir úr sætum sínum, þegar þeir sáu hana,
og sýndu þannig, óafvitandi, að þeir tóku eftir
þeirri breytingu, sem búningaskiftin höfðu
á hana. Þeir störðu á hana, eisn og þeir hefðu
ekki séð hana fyr. Þegar hún var farin, voru
báðir þögulir um stund.
XLV.
Mac Farland hjálpaði Nancy upp í bifreiðina.
og opnaði alla glugga, því veðrið var mjög
mollulegt. Hann dró djúpt andann af ánægju,
þegar bifreiðin rann mjúkt og hljóðlaust upp
götuna. Hann leit á Nancy, eins og hann vildi
fullvissa sig um, að hún væri þarna við hlið-
ina á honum, hve lengi sem honilm nú tækist
að halda henni þar.
Lögregluþjónn stóð á næsta götuhorni, og
þar eð umferðin var mikil, urðu menn að
hægja á sér. Birtan á götunni og gangstéttinni
var svo mikil af ljósunum, að auðvelt var að
þekkja þá, sem í bifreiðunum sátu. Rétt í því
að merkið var gefið, um að bifreiðarnar mættu
halda áfram, heyrði Nancy nafn sitt nefnt með
hárri, ákafri rödd.
“Ungfrú Ramsey — ó, ungfrú Ramsey, ung-
frú —!”
Nancy leit aftur og sá konu, sem stóð á
gangstéttinni með eitthvað á handleggnum
vafið innan í sjal. Rétt í því herti Mac Far-
land á bifreiðinni, svo konan hvarf henni
sýnum.
“Stöðvið, gerið það fyrir mig að nema stað-
ar, dr. Farland! Einhver er þarna, sem þarf
okkar með.”
“Við sinnum engum í kvöld, það verður nú
svo að vera.”
“Við verðum að vita, hvað það er. Gerió
svo vel að nema staðar.”
Þó röddin væri lág, var þó eitthvað í rómn-
um, sem gerði það að verkum, að enginn karl-
maður, sem vildi Vera í vináttu við Nancy,
hefði neitað bæn hennar. Mac Farland ók upp
að gangstéttinni og staðnæmdist þar. Nancy
gat nú ekki lengur séð konuna, sem kallað
hafði nafn hennar.
“Það er gagnslaust að reyna að finna hana,
hún hefir haldið áfram. ” Bifreiðin hreyfðist
litið eitt áfram.
“Jú, þarna kemur hún,” sagði Nancy um
leið og hún opnaði horðina. “Eg ætla bara að
vita, hvað hún hefir viljað mér.”
“Láttu hana halda áfram. Hún getur fundið
spítalann; það er auðséð, að hún þekkir yður.
Irngfrú Lane og Bruce geta tekið á móti henni
þar.”
Konan flýtti sér til Nancy og sagði í hás-
um róm, um leið og hún blés af mæði:
“Barnið er fárveikt. — Eg held það sé að
deyja, ungfrú Ramsey.”
Nancy þaut út úr bifreiðinni, hún tók barnið
af konunni og lyfti frá andlitinu.
“Dr. Mac Farland,” sagði hún blíðlega, án
þess að líta á hann, “sjáið þér.”
Móti vilja sínum fór læknirinn út og nam
staðar við hlið Nancy og horfði á andlit barns-
ins. “Búið með það,” hvíslaði hann í eyra
hennar. “Við förum heim með hana, ef þér
viljið.”
“Við förum með hana til spítalans — við
látum einskis ófreistað. Farið þér upp í,” sagði
Nancy í skipandi róm við konuna. Barnið
hafði hún í fanginu og horfði á andlit þess.
Ekkert annað var hægt en að hlýða fyrir-
skipunum Nancyar. Mac Farland var ekki
harðbrjósta, en ekki var undarlegt, þó hann
íindi til mótþróa, þegar fyrirætlanir hans
voru svona eyðilagðar. Barnið var í andar-
slitrunum, um það var ekkert spursmál. Litlu
var það bættara, þó farið væri með það á
spítalann og gerðar tilraunir, sem engan ár-
angur bæru. Best að lofa því að sofna út af.
Nú þekti hann konuna. Hún átti fjölda barna.
Tvó þeirra höfðu verið á spítalanum áður.
Honum fanst það varla vert, að bjarga lífanu
i þeim. En hvað sem því leið, þá var ungfrú
Lane og Bruce til að taka á móti konunni.
Hann hafði ekki verið einn með Nancy í
margar vikur; það var ljóta vikið, að svona
skyldi takast til. Það lá við að hann óskaði
í hjarta sínu, að barnunginn væri búinn að
gefa upp andann, þegar þau kæma að spítal-
anum.
En ekki var því að heilsa — enn dró það
andann. Börn draga stundum andann lengi
eftir að búast mætti við, að þau hefðu gefið
hann upp. Nancy bar barnið inn í húsið, og
á eftir henni kom móðirin og Mac Farland.
Hún fór með það upp á svalirnar, þar sem
Bruce og Oliver sátu.
“Lynn!” sagði hún — og gætti þess ekki
að hafa “frændi” með, eins og hún var vön.
Hún hélt á barninu fyrir framan hann, svo
að hann gæti séð það.
Hann leit sem snöggvast á andlitið. Svipur-
inn var nákvæmlega sá sami og Rúfus hafði
haft, áður en harin lést.
“Upp á loft með það,” sagði hann um leið
og hann greip hækju sína. Oliver studdi Bruce
öðrumegin og þeir fylgdu á eftir Nancy með
barnið í fanginu. Mac Farland og móðirin voru
á hælum þeirra upp stigann; og til þess að
draga ekkert af dr. Mac Farland, verður að
geta þess, að nú tók hann til starfa, en dr.
Bruce sagði honum fyrir verkum.
XLVI.
Alt gekk í skjótri svipan. Barnið var í upp-
skurðarstofunni, vafið í hlýjar voðir. Nancy
gaf sér ekki tíma til að kalla á ungfrú Lane,
sem var uppi á þriðja lofti. og náði því ekki
til hennar, þó kallað væri, heldur náði sjálf
í hitapoka og voðir og losaði litla líkamann
við tötrana, sem vafðir voru um það. Mac
Farland hjó til lyf, eftir fyrirsögn dr. Bruce
og barnið var sprautað með því, til þess aö
viðhalda hjartslættinum, sem var mjög daufur.
Oliver horfði á og hans sterka hjarta sló
tvöfalt hraðara en vant var. Hann dró tæp-
ast andann. Honum fanst þetta dásamlegt.
Hann hafði séð margt merkilegt á ferðum sín-
um kring um hnöttinn, en aldrei hafði hann
séð neitt þessu líkt. Hann hafði horft á dauða-
stríð, en aldrei hafði hann séð líf leika á svo
veikum þræði og nú. Hann hafði séð lækna
vinna, en vin sinn Bruce aldrei fyr. Honum
fanst Bruce gefa barninu líf úr sínum eigin
lífstraumi, svo ákafur var hann og einbeittur
á svipinn. Einn og einn dropi — aftur einn
dropi — til þess þurfti leikni, það var Oliver
l]óst. Ekki mátti neinu muna, til þess að litlu
æðarnar þyldu það — það mátti heldur ekki
vera of lítið. Oliver fanst það líkast því, ef
maður hefði eina, hálfroka eldspítu, og tækist
ekki að kveikja á henni, væri úti öll von um
eld. Það var sama og að lífga frá dauðum. Það
var tæpast fyrir aðra en guðmenni, fanst hon-
um, sem höfðu svo náið samband við Guð, að
bann leyfði þeim að gera kraftaverk. Hump-
hrey Oliver var laus við bænrækni á þeim
dögum, en þetta kvöld varð honum það á, að
lyfta huganum til Guðs með bæn um hjálp.
Mac Farland hafði fingurinn á gagnauga
sjúklingsins, yfir lífæðinni. Hann leit á Nancy,
sem hélt um úlnliðinn og sagði um leið og
hann kinkaði kolli til hennar: “Nú var auð-
séð, að honum stóð ekki á sama um líf barns-
ins. Fyrst Nancy langaði til að bjarga lífi
barnsins, varð það að gerast. Eins og búið er
að segja, var hann ágætur læknir og lét
ekkert ógert, þegar hann á annað borð var
kominn af stað. Eigi að síður var það bersýni-
legt, að Bruce hafði meiri löngun til þess að
verða öðrum að liði. Það hafði ekki farið fram-
hjá Nancy. Henni var það ljóst frá byrjun. >
Smám saman sást svolítill roði færast í and-
litið litla. Dauðinn var sigraður, að minsta
kosti í bráðina. Munnurinn opnaðist lítið eitt
— eins og það ætlaði að gráta. Augu þeirra
Nancy og dr. Bruce mættust — þau horfðust
í augu um stund — djúpt — það var eins og
sálir þeirra sameinuðust í fögnuðinum yfir
því, að hafa bjargað lífi. Bruce gat ekki stilt