Lögberg - 06.05.1943, Blaðsíða 3
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 6. MAÍ 1943.
3
SAGA
Quod felix faustumque sit
Örnúlfur Vermunds virti fyr-
ir sér með sýnilegri velþóknun
unga manninn, sem stóð and-
spænis honum. Það var glæsi-
legur ungur jnaður í “smoking”,
sem fór honum eins og bezt
varð á kosið. Dumbrauð “flau-
elis”-rós í hnappagatinu var
eins og til þess að gera klæðn-
aðinn — ekki aðeins glæsileg-
ann, heldur fullkominn. Og svo,
eins og kóróna á allri dýrðinm,
bar hann á höfðinu stúdenta-
húfu með hvítum — alveg drif-
hvítum kolli.
Örnólfur ræskti sig og ávarp-
aði unga “nýbakaða” stúdent-
inn:
“Drengur minn! Þá er þessu
langþráða takmarki náð. og við
erum báðir ánægðir með það, er
ekki svo? — Segðu nú með
skáldinu: Valete studia, — farið
heilar stúdíur, í bili að minnsta
kosti. Þú hefir staðið þig vel,
ungi maður, og þú átt skilið að
fá þér dálítið frí. Farðu eftir
hinu fornkveðna spakmæli: Gleð
þig, ungi maður, í æsku þinni
og lát liggja vel á þér ungling-
ár þín o. s. frv. Það stendur að
vísu í Biblíunni, — ftú en það
er sama, hvaðan gott kemur,
“meningen er go’nok”, og það
er fyrir mestu! — Jæja, ekki
ætlaði eg að fara að halda yfir
þér neina ræðu, en vil þó ekki
láta hjá líða að taka það fram
að eg er stoltur af þér, dreng-
ur minn, reglulega stoltur ....
Svona, farðu nú, bekkjarsystkini
þín eru sjálfsagt farin að bíða
eftir þér”.
Örnúlfur virti þögull fyrir sér
mynd sjálfs sín í speglinum.
Bindið var alveg óaðfinnanlega
hnýtt, rósin alveg mátulega út-
sprungin og stúdentshúfan hall-
aðist alveg hæfilega. Örnúlfur
hneigði sig fyrir spegilmynd
sinni: “Þér eruð alveg ómót-
stæðilegur, herra stúdent,” sagði
hann og hló við.
Hann snaraði sér í kápuna,
ósköp varlega samt, til þess að
skemma ekki rósina og fór svo
út á forstofuþrepin, stóð þar
andartak og virti fyrir sér um-
hverfið, sem var baðað ská-
höllum geislum kvöldsólarinnar.
Það var tvent, sem örnólfur
Vermunds var ánægður með á
þessari stundu: lífið — og sjálf-
an sig.
Örnúlfur var ekki kominn
nema nokkra metra ofan götuna,
þegar hann mætti Þorfinni bróð
ur sínum, sem hafði nýlokið
gagnfræðaprófi með mestu
prýði. Þeir námu báðir staðar.
Þorfinnur var töluvert svipaður
Örnúlfi, en grennri og lægri, þó
tæplega sem svaraði aldurs-
nauninum. Hann leit á “stóra
bróður” og ástúðin skein út úr
hreina, glaðlega svipnum hans.
“Jæja, þú ert að fara út,
Öddi?”
“Þú getur nærri, drengur
minn,” anzaði Örnúlfur og brosti
til Þorfins, sem hafði löngum
verið eftirlætisgoð hans, eins og
annarra á heimilinu. Um leið og
hann sleppti orðipu, rak hann
augun í lítinn gullkross, sem
bróðir hans bar í jakkabarm-
hreim: “Já, finnst þér ekki ann-
ars mér vera að fara fram,
bröðir sæll, eg er að fara beina
teið til þess að hlýðnast áminn-
ingum Biblíunnar.”
“Hvað áttu við, Öddi?” Bros-
ið smáhvarf af andliti Þorfinns.
Hann vissi, að það var ekki
gaman fyrir hann að fást við
Ornúlf í þessum ham.
“Hvað eg á við! Nú, var það
ekki einhver spámaðurinn, eða
eitthvað þess konar, sem sagði:
Gleð þig, ungi maður í æsku
þinni og lát liggja vel á þér
nnglingsár þín o. s. frv.?”
“Og breyt þú eins og hjartað
leiðir þig og eins og augun
girnast — jú-jú, þetta stendur
bjá Prédikaranum.”
“Jæja, prédikari eða spámað-
ur, sama er mér, — en eg kunni
ekki þennan seinni hluta, sem
þú varst með. Það hlýtur að
hafa verið bráðskynsamur ná-
ungi, þessi prédikari, — eg er
alveg með honum.”
“En þetta er ekki nema fyrri
hlutinn af setningunni og á eft-
ir kommunni kemur: en vit, að
fyrir allt þetta leiðir Guð þig
fyrir dóm.” Þorfinnur talaði
lágt og dálítið hikandi.
Það hnussaði í Örnúlfi: “Ájá!
Þetta mátti eg vita, auðvitað
þurfti hann endilega að skíta
í nytina sína, karl-hólkurinn.
Það var ekki við betra að búast
úr þeirri átt. Annars þykir mér
það leiðinlegt, Tossi minn, að
þú skulir hafa flækzt út í þessa
vitleysu. Þú ert alveg steinhætt-
ur að skemmta þér, eins og
hverjum heilbrigðum ungum
manni er eðlilegt, og hangir svo
í staðinn á samkomum og syng-
ur sálma með gömlum kerling-
um. Mér þykir 'það leiðinlegt,
Tossi, að hann bróðir minn
skuli vera orðinn hengilmæna!”
Örnúlfur var búinn að tala sig
heitan.
Tossi, eins og Þorfinnur var
kallaður heima, lét sér hvergi
bregða, en rétti úr sér og horfði
alvarlega, en þykkjulaust, í
augu bróður síns:- “Finnst þér
eg vera meiri hengilmæna en
gengur og gerist?” spurði hann
stillilega.
Örnúlfur sá, að hann hafði
valið óheppilegt orð, því hann
varð að játa, og var í rauninni
stoltur af því, að Þorfinnur var
mun stæltari en almennt gerðist
um jafnaldra hans.
“Nei, þú misskilur mig, toss-
inn þinn; eg meinti auðvitað
andleg hengilmæna! Svo þykir
njér líka alveg ofboðslegt, að
þú skulir geta gengið inn á
þessar fáránlegu kenningar, sem
þeir Biblíu-trúarmenn halda
fram. Þú trúir því auðvitað, að
helvíti sé til, — er það ekki?”
“Eg veit, að það er til?”
“Jæja, elskan, þú veizt það!
Söm er hún alltaf, blessuð hóg-
værðin! — eða hefurðu kannske
komið þangað, ha? Viltu þá ekki
vera svo vænn að segja mér,
hvar það er, svo eg vari mig
á því?”
“Eg veit, að eina leiðin, sem
liggur ekki þangað, er Jesús
Kristur.”
“Ja, tarna er dálaglegt að
heyra, séra Þorfinnur, bara eina
leiðin! — en það var nú ekki
það, sem eg spurði um, heldur
hitt, hvar þessi merkis-staður
væri.”
Þorfinnur þoldi það vel, að
hæðzt væri að trú hans, já,
hann gladdist meira að segja
yfir því, að fá að þola háð
vegna Frelsara síns, en hann tók
aftur sárt til bróður síns, að
hann skyldi' vera svona frá-
bitinn því bezta, sem hann
þekkti. Tárin leituðu fram í aug-
un hans, en hann reyndi að
halda þeim aftur.
“Öddi, eg er bara hræddur
um, að þú komist — komist að
raun um það — sjálfur, hvar
það er, — ef þú heldur áfram á
þessari braut.” Það laumuðust
tvö tár niður vangana á Þor-
finni. Hann sneri sér við og
tók sprettinn heim.
Örnúlfur stóð eftir, hálf vand-
ræðalegur: “Jæja, — hann lætur
ekki stinga upp í sig, strákur-
inn,” hugsaði hann; síðan yppti
hann öxlum og hélt feiðar sinn-
ar. “Hann er heldur ekki bróðir
minn fyrir ekki neitt.”
Örnúlfur var nú orðinn nokk-
uð seinn og gekk hratt: “Hvers
vegna fór hann að skæla, strák-
urinn, — eins og smábarn, —
var eg kannske full rótarlegur?”
Hann herti enn á sér —: “En
hann meinti nú áreiðanlega
hvert orð af því, sem hann
sagði. Eg batna ekkert í hon-
um, því nú er^ hann enginn
asni, pilturinn. En hann var
eitthvað breyttur, þegar eg sá
hann aftur í haust sem leið, —
eiginlega ekki til hins verra,
nema að þessu leyti Og það
er ekki nokkur vafi, að hann
á eitthvað, sem eg þekki ekki,
því hann er allt of hreinlyndur,
til þess að gera sér þess konar
upp Aumingja Tossi, að lenda
út í þessa vitleysu...”
Örnúlfur reyndi að hrista af
sér drungann um leið og hann
stökk upp þrepin á húsinu. þar
sem þau bekkjarsystkinin ætl-
uðu að halda “kveðjusamsætið”,
eins og þau nefndu það.
“Veitandinn” kom til dyra og
leiddi Örnúlf inn í stofuna, þar
sem hin voru öll saman komin.
Hann var síðastur gestanna.
“Jæja, mínir elskulegu, karl-
ar og konur,” kallaði veitandinn
og stökk upp á stól, “nú er sá
síðasti, langþráði kominn og nú
skulum við skemta okkur. Karl
og kerling eru flúin upp í sumar
bústað og vinnukvendin fá frí,
þegar þau eru búin að bera frarri
af matborðinu, svo að ekkert
truflar. Sem sagt, krakkar: —
Gaudeamus igitur!”
“Heyr, heyr!”
“Já og fyrst einn lítinn, svona
til þess að hressa upp á matar-
lystina.”
“Já, marg-heyr!!” öskraði ein-
hver, og var mikið hlegið. Síð-
an hópuðust þau í kringum borð
ið, sem glösin stóðu á.
En heima kraup Þorfinnur
við skrifborðið sitt og bað fyrir
bróður sínum.
Klukkan var farin að ganga
þrjú um nóttina. Það var búið
að vera glatt á hjalla hjá ný-
bökuðu stúdentunum, og þau
voru nú að taka sér hvíld. Þau
sátu hingað og þangað, í stól-
um, legubekkjum — og sum á
gólfinu.
“Æ, örnúlfur, — syngdu nú
eitthvað fyrir okkur,” kallaði
“veitandinn”, “þú hefir ekkert
sungið fyrir okkur ennþá.”
“Æ — eg veit ekki, — mér
finnst full-bjart til þess!”
Ein stúlkan stökk á fætur,
dró öll gluggatjöld þétt fyrir
gluggana og kveikti á litlum
lampa, sem stóð á flygilinu:
“Svona, nú held eg að það sé
nógu rómantískt handa þér!”
“Þú ert ljóta kerlingin, Auð-
ur, — jæja, það er þá bezt að
eg láti undan.”
“Örnúlfur settist við flygilinn
og lét fingurna leika eftir nót-
unum, — eitthvað, sem ekkert
þeirra þekkti, það varð víst á
þeirri stundu. Einhver draum-
kenndur þunglyndisblær var
yfir leiknum. Örnúlfur sat dá-
lítið álútur og horfði á fingurna
á sér, þó eins og hann sæi þá
ekki. Það var enginn vafi á því,
hugsuðu þau, hann örnúlfur var
efni í ágætis tónskáld.
Smátt og srnátt fóru þau að
kannast við blæinn á laginu og
brátt tók það á sig fastari mynd;
það var einhvers konar “fanta-
sie” — hugsmíð um alþekkt
sönglag. Þau hlökkuðu til, að
hann færi að syngja. Því það
var ekki að ófyrirsynju, að hann
hafði verið einsöngvari í skóla-
kórnum. Baryton-röddin hans,
breið og tilþrifamikil, var þekkt
bæði innan skólans og utan. —
Þarna kom greinilega forspil að
sjálfu laginu. örnúlfur rétti úr
sér og hóf sönginn, dálítið þung
lyndislega:
“Einn sit eg yfir drykkju
aftaninn vetrar langan,
ilmar af fullnu grasi
gamalla blóma angan .....
Án þess að nokkurt hlé yrði á
laginu kom annað erindið, eins
og með vaxandi þunglyndi:
Gleði, sem löngu var liðin,
lifnar í sálu minni.
Sorg, sem var gleymd og grafin,
grætur í annað sinni.
Síðan kom næstum því eins
og örvæntingaróp:
Bak við mig bíður dauðinn
ber hann í hendi styrkri
hyldjúpan næturhimin,
helltan fullan af myrkri.
Lagið hljóðnaði niður og
flygillinn gaf frá sér dimma
dapurlega tóna, næstum því í
sorgargöngulags-stíl. Það var
eins og stutt millispil ...
Hugsanirnar þutu um höfuðið
á Örnúlfi með eldingarhraða.
Hvað er hann að syngja? —
Bak við mig bíður dauðinn!
Ef það skyldi nú vera! — Hann
var' alls ekki viðbúinn, — en
hvað kærði hann sig um það,
maðurinn með ljáinn. Ekki var
hann að spyrja hvort mönn-
um kæmi það betur eða verr,
þegar hann berði að dyrum.
Örnúlfur sá fyrir sér tvö tárvot
augu og heyrði eins og í gegn-
um dapurlega hljómana í flygl-
inu: “— eg er bara hræddur
um, að þú komist að raun um
það — — sjálfur ....” Nú rann
eins og ljós upp fyrir honum.
Nú skildi hann þessa rólyndu
gleði og öryggið, sem hafði ein-
kennt Þorfinn upp á síðkastið.
Það var friður rólegrar sam-
vizku, sem var viðbúin að mæta
hverju því, sem að höndum
kynni að bera, — “Hann veit,
að hann er á þeirri einu réttu
braut; — hvernig sagði hann:
“Eg veit að Jesús Kristur er
eini vegurinn” En eg veit, að
eg er ekki á þeirri braut —”
Millileikurinn var búinn og
örnúlfur greip ósjálfrátt inn í,
en túlkun hans á þessari einu
niðurlags-setningu söngsins mót-
aðist algjörlega af umbrotunum
inni fyrir. Það var ekki eins
og skelfing, heldur eins og bæn-
arhreimur í söngnum:
“Bak við mig bíður dauðinn!”
— Það fór eins og hálfgerð-
ur ónotahrollur um þau öll og
þau sátu þegjandi stundarkorn.
“Þakka þér fyrir, örnúlfur,
þú söngst þetta alveg prýðilega,
næstum því allt of vel,” sagði
“veitandinn”.
“Ósköp var þetta einkennilega
valinn söngur hjá þér,” bætti
ein stúlkan við, í hálfgerðum
umkvörtunarróm.
Örnúlfur dæsti: “Já — það
er alveg satt. En það var bara
af því, að eg var ekki upplagð-
ur, — eins og eg sagði — og
nú er eg kominn alveg út úr
því, — eg er þreyttur; — fyrir-
gefið þið, krakkar, en eg held
bara að eg fari heim!”
Og það var sama hvað hin
sögðu, hann sat fastur við sinn
keyp.
Örnúlfur var kominn heim í
herbergi sitt og sat við glugg-
ann og horfði á morgunroðann.
Hann var óánægður með allt,
en óánægðastur með sjálfan sig:
— Æ, — hvað gat hann gert,
til þess að losna við þennan nag-
andi óróa úr hjarta sínu? ....
Hann vissi nú í rauninni, að það
eina, sem hann gat gert og
nokkurt vit var í, var að fara
að dæmi Þorfinns. “Og þurfa
svo að verða fyrir álíka glósum
og eg var að gæða honum á í
kvöld!! — — Ja — hvað um
það — frið verð eg að eignast.”
Ákvörðunin var tekin og Örn-
úlfur hóf strax leit sína að
Drottni. Þennan morgun fór
fyrst að morgna í sál hans. —
Og áður — löngu áður en hann
varð Háskólaborgari, var hann
orðinn borgari í annarri stofn-
un: í Guðs-ríki.
Hótdlgesturinn: E|gið þér
ekki mynd af yður ungfrú?
Þjónustustúlkan: Jú, jú.
Hótelgesturinn: Vilduð þér þá
ekki lofa mér að nota spegilinn.
Eg þarf að raka mig.
mum, og bætti við með léttúðar-
“Jæja, karlinn, ætlarðu að
veita* mér fræðsluna!” Örnúlfur
ætlaði að refsa stráknum ærlega
fyrir heimskuna.
Business and Professional Cards
E. G. EIRIKSSON S. E. Björnson, M,D.
Lvfsali Lœknir og lyfsali
•
CAVALIER, N. DAKOTA.
Stml 24 ARBORG, MAN.
J.A. Anderson,B A.,LL.B. Dr. K. I. JOHNSON
Rarrister and Solrcitor Physician and Surgeon
and Notary Public
Tryggingar af öllum tegundum. Sími 37
ASHERN, MAN. CENTRE ST., GIMBI, MAN.
No. 1 Call 2
DR. M. C. FLATEN
Tannlœknir
EDINBURG, X. DAKOTA
Blóm stundvíslega afgreidd
THE ROSERY ltd
Stofnað 1905
427 Portage Ave.
Winnipeg.
G. P. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
S. M. Backman, Sec. Treas.
Keystone Fisheries
Limited
325 Main St.
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
PHONE
96 647
S
j$1
CANADIAN ^ISH
PRODUCERS, LTD.
II. Page, Managing Director
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish.
311 Chambers St.
Office Phone 86 651.
Res Phone 73 917.
H. A. BERGMAN, K.C.
íslenzkur lögfrœOingur
•
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Building, Portage Ave.
P.O. Box 165*
Phones 95052 og 39043
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N.D.
tslenzkur lyfsali
Fólk getur pantað meðul og
annað með pósti.
Fljót afgreiðsla.
Office Phone Res. Phone
87 293 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
109 MEDICAB ARTS BBDG.
Office Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appolntment
Thorvaldson &
Eggertson
Lögfrœöingar
300 NANTON BBDG.
Talsími 97 024
WINNIPEG CLINIC
Vaughan & St. Mary’s
Dr. P. H. T. Thorlakson
Phone 22 866
•
Res. 114 GRENFEBB BBVD.
Phone 62 200
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
•
606 SOMERSET BBDG.
Telephone 88 124
Home Telephone 202 398
J. J. SWANSON & CO.
BIMITED
308 AVENUE BBDG., WPG.
•
Fasteignasalar. Beigja hús. Út-
vega peningalán og eldsábyrgð.
bifreiðaábyrgð, o. s. frv.
Phone 26 821
ST. REGIS HOTEL
285 SMITH ST., WINNIPEO
• '
Pcegilegur og rólegur bústaður
l miöbiki borgarinnar
Herbergi $2.00 og þar yfir: með
baðklefa $3.00 og þar yflr
Agætar máltíðir 40c—60c
Free Parking for Ouests
Peningar til útláns DRS. H. R. and H. W.
Sölusamnlngar keyptir. TWEED
Bújarðir til sölu. Tannlæknar
INTERNATIONAL LOAN • 406 TORONTO GEN. TRCSTS
COMPANY BUIBDING
304 TRUST & BOAN BBDG. Cor. Portage Ave. og Smith St.
Winnipeg PHONE 26 545 WINNIPKO
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office ttmar 3-4.30 • Heimill: 214 WAVERBEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba A. S. BARDAL 848 SHERBROOK ST. Selur llkkistur og annast um út- farir. Aliur útbúnaður sá bezti. Ennfremur selur hann aliskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsiml 86 607 Heimilis talsiml 501 562
Legsteinar DR. ROBERT BLACK
sem skara framúr
Úrvals blágrýti Sérfræðingur I eyrna, augna, nef
og Manitoba marmari og hálssjúkdómum
416 Medical Arts Bldg.
SkrifiO eftir verOskrd Cor. Graham & Kennedy
GILLIS QUARRIES, LTD. Viðtalstlmi — 11 til 1 og 2 til 5 •
\ 1400 SPRUCE ST. Skrifstofusími 22 251
Wlnnipeg, Man. Heimilisslmi 401 991
DR. A. BLONDAL Dr. S. J. Johannesson
Physician & Surgeon 215 RUBY STREET
(Beint suður af Banning)
602 MEDICAB ARTS BBDG. Talstmi 30 877
Simi 22 296
Helmili: 108 Chataway
Simi 61 023 Vlðtalstimi 3—5 e. h.