Lögberg - 26.08.1943, Blaðsíða 1
PHONES 86 311
Seven Lines
I.lll'
.ÖVÍ^. pjj
* ^
.tf*G
,-íOtí
nder
atvc
For Betier
Dry Cleaning
and Laundry
íðbefð
PHONES 86 311
Seven Lines
V«
Coí-
nde
lot
ers
^ ^^^rS
''""'o^ a
-?#*•
,?o*
Service
and
Saiisfaclion
..-.'sÍFl-^ÍrO
56 ÁRGANGUR
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 26. ÁGÚST 1943.
NÚMER 34
Félag íslenzkra stúdenta í Berkeley
Félag íslenzkra stúdenta vifj Uni-
Versity of California í Berkeley var
stofnafj í nóvember í s.l., er íslenzkir
nánismenn þar þóttust svo fjölmennir
orCnir, afi þörf væri á formlegum
íélgasskap til þess aíS balda hópinn og
ræða sameiginleg áhugamál. Annað"
markmiö félagsins er afj kynna ísland
og íslendinga mefJal þeirra ibúa
Vesturheims, sem hafa áhuga á ís-
lenzkum málum.
Kélagifj telur nú 26 mefjlimi, auk
nokkurra Vestur-lslendinga, sem eru
styrktarmefjlimir og jafnan velkoinnir
gestir á fundum, og ráðgjafa félags-
ins efja verndara, sem eru þau hjónin
séra S. O. Thorláksson og frú. Heifj-
ursfélaga hafa stúdentarnir kjörifj
prófessor Sturlu Einarsson og frú Sig-
riði Benónýs. Prófessor Einarsson,
sem kennir stjörnu- og siglingafræfji,
er eini íslenzki prófessorinn vifi Uni-
versity of California og hefir jafnan
greitt götu íslenzku stúdentanna og
reynst þeim hinn hezt: vinur. Frú
Benónýs hefir tekifi stúdentununi
mjög alúfilega og verifi þeim sem
mófjir, og heimili hennar hefir ávalt
stafjifj þeim opifí.
Fyrsti fundur stúdentafélagsins,
eftir stofnftmdinn, var haldinn afj
heimili séra Thorláksson hinn fyrsta
desember, i minningu um sjálfstæði
tslands. Séra Thorláksson og frú
hans hafa oft, af mikilli rausn, botSiB
öllum stúdentunum heim til sín og léfS
þeim heimili sitt til fundarhalda í fé-
laginu. Síðastlifiinn vetur voru haldnir
allmargir fundir, baetSi skemtana- og
umræfjufundir, ýmist heima hjá séra
Thorláksson efia á heimilum stúdent-
anna. Rætt hefir verifi um sameigin-
leg vandamá! stúdentanna og um
framtífj íslands eftir strífjif). Fundum
lýktir afí íillum jafnafii með söng.
Stjórn félagsins skipa nú: Einar
Kvaran, forseti, Kristján Karlsson,
rítari, og Jóhann Hannesson, gjald-
keri.
Nemendur þeir, sem nú stunda nám
wí háskólann í 'Berkeley, eru þessir :
Afjalsteinn SigufSsson (History),
Bjarni" Jónsson, A. B. IMathematics),
Binar Eyfells (Mech. Engineering),
Einar Kvaran (Mech. Engin.), Grím-
ur Tromberg (Civil Engin.), Gunnar
Eggertsson (Commerce), Kristjana
Kggertsdóttir (Modern Languages),
Haraldur Kröyer, A.B. (International
Relations). Mrs. Ragnheifjur Kröyer
(Home Econ.), Hilmar Kristjánsson,
V.B. (Mjbch. Engin.). Mrs. Anna
Kristjánsson (Psychology), Ingólfur
AiNalbjurnarson, A.B. (Psychology),
Jóhann Hannesson (English), Mrs.
IWinston Hannesson -(Philosophy),
J6n Loeve (Genetics), Kristín Hall-
dórsdóttír (Physical Education),
ÍKristján Karlsson (English), ólafur
-Thorarensen (Commerce), Ragnar
Thorarensen (Elec. Engin.), Mrs.
Constance Thorarensen, A.B. (Music)
Sveinn Ólafsson (Aeronaut. Engin.),
"'ónirinn Reykdal (Marine Engin.),
Mrs. ISunn Reykdal, A.B. (Phar
macy), Thor Ó. Thors (Commerce)
Allir hyggja stúdentarnir afj hverfa
heim aftur til íslands, jafnskjótt og
nami þeirra er lokifj, en þafj er ósk
þeirra, afj fleiri megi í fótspor þeirra
feta og halda við Félagi íslenzkra
stúdenta í Berkeley.
Myndin hér afj ofan er af flestum
íslenzku
VERKAMANNASTJÖRNIN
í ASTRALÍU VINNUR
FRÆGAN KOSNINGASIGUR.
Við nýafstaðnar sambands-
kosningar í Ástralíu, vann verka
mannastjórnin undir forustu
John Curtins forsætisráðherra,
frægan kosningasigur. I neðri
málstofunni eru 75 þingsæti, og
þótt úrslit séu enn eigi að fullu
kunn, má víst telja, að stjórnin
hafi um 50 þingsæti í þeirri
deild. Kosningar fóru fram í 19
kjördæmum til efri deildar og
vann stjórnin í þeim óllum.
Um þær mundir sem þing
var rofið, naut stjórnin smá-
vægilegs meiri hluta með til-
styrk þriggja utanflokka þing-
manna.
Allir ráðherrarnir náðu endur
kosningu með miklu afli at-
kvæða.
Ferst í flugslysi
ÁHUGI FYRIR TUNGUMÁLA Sí
NÁMI VAXANDI.
Ýms félög hafa farið fram á
ÞJÓÐIRNAR
NÁ HALDI Á KISKA.
Um síðustu helgi gerðust þeir
spanska verði tekin upp á náms
skrá skólanna. Áhugi virðist og
vera að vakna fyrir námi rúss-
neskrar tungu. Er álitið að sam-
band Canada við Suður-Ameríku
ríkin og Rússland muni verða
nánara í framtíðinni og muni
því hagkvæmt að kunna þessi
tungumál.
? 4 ?
385 CANADAMENN FÉLLU
Á SIKILEY.
í baráttunni um Sikiley var
Þessi látni piltur, Johann manntjónið í liði Canadamanna
Aubrey Benson, var 23 ára að'
það við skólaráð borgarinnar að;atburðiri að herir Bandaríkjanna
Serg. Johann Aubrey Benson.
23
aldri, er dauða hans bar að. er
æfingaflugvél fórst nálægt St.
Gabriel de Brandon í Quebec
þann 11. þ. m.
Jóhann heitinn var fæddur og •
sem hér segir:
Fallnir: 25 liðsforingjar, 360
óbreyttir liðsmenn. Særðir: 100
og Canada náðu fullu haldi á
Kiska, sem verið hefir um all-
langt skeið megin bækistöð
Japana á Aleutian eyjunum;
höfðu Japanir sætt þar þrálátum
sprengjuárásum úr lofti, ¦ auk
stórskotahríða af sjó.
Eftir landgöngu hinna sam-
einuðu herja á Kiska, kom það
í ljós, að Japanir höfðu numið
alt setulið sitt á brott.
EIN SPRENGJUARASIN ENN.
Á aðfaranótt síðastliðins þriðju
dags, gerðu Bretar og Car.ada-
liðsforingjar, 1100 óbreyttir liðs menn gífurlega loftárás á Belín
menn. Týndir: 10 riðsforingjar, ,°S vörpuðu yfir þessa miklu
? ? *¦
EOLIE EYJARNAR TEKNAR.
Þessar sjö smáeyjar eru um
38 mílur norður af Sikiley.' hann innritaðist í
Bandaríkja sjóher náði þeim á'maímánuði 1941
stúdentunum, er nú stunda^itt vald síðastliðna viku.
náni vifi University of California, . * ? ?
Rerkeley, og er tekin, þegar þeir héldu QUEBEC-RAÐSTEFNAN.
einn af fundum sínum heima hjá Rev.
Thorláksson og konu hans, og snæddu
mefj þeim hjónum kvöldverfj.
Berkeley, 10. ágúst, 1943.
Haraldur Kröyer.
Ökominn fram eftir
loftárás yfir Þýzkalandi
Serg. Baldur Thorhall Lifman.
Rétt fyrir síðustu helgi, barst
þeim Mr. og Mrs. B. J. Lifman
í Árborg, símskeyti frá hernað-
arvöldunum þess efnis, að sonur
þeirra Baldur Thqrhall Lifman,
væri ókominn fram úr loftárás
yfir Þýzkalandi þann 18. þ. m.
Baldur varð 22. ára þann 9.
yfirstandandi mánaðar; hann
innritaðist í flugherinn í des.
1941 og fór til Englnds ári síð-
ar. Áður en Baldur gekk í her-
þjónustu, stundaði hann vezl-
unarstörf í Árborg; hann er
maður fríður sýnum og hvers
manns hugljúfi. Er þess að
vænta, að hann sé enn heill á
húfi, því allmargir koma í leit-
irnar af þeim, sem týnst hafa
um stundarsakir í herþjónustu.
FYLKISÞINGMAÐUR
LÁTINN.
Síðastliðinn mánudag lézt eftir
stutta legu á sjúkrahúsi í
Portage la Prairie, W. R. Sex-
smith, þingmaður Portage kjör-
dæmisins í fylkisþinginu í Man.,
58 ára að aldri; hann þótti hinn
nýtasti lögfræðingur og naut
almennra vinsælda. Mr. Sex-
smith lét sér jafnan næsta ant
um íþróttamál, og þótti í hví-
vetna hinn félagslyndasti mað-
ur; hann fylgdi íhaldsflokknum
að málum.
Líklegt þykir, að Quebec-ráð-
stefnunni sé nú í þann veginn
að verða lokið; um ákvarðanir
þær, sem teknar hafa verið við
víkjandi stríðssókninni, er enn
fátt vitað, þó víst sé, að sóknin
gegn Japönum hafi engu síður
verið tekin til rækilegrar yfir-
vegunar, en Norðurálfu styrj-
öldin.
Auk þeirra Roosevelts forseta,
Mr. Churchill og Mr. Kings,
komu til ráðstefnunnar um helg
ina þrír ráðherrar Bandaríkj-
anna, þeir Cordell Hull, Stim-
son og Knox. Þeir Mr. Eden
og Mr. Brendan Bracken, voru
einnig til taks, jafnframt því
sem utanríkisr-áðherra Kínverja
Dr. Soong og Mr. Harry Hop-
kins, einkaráðunautur Roose-
velts forseta, tóku virkan þátt
í störfum ráðstefnunnar.
Akveðið var að Mr. Roosevelt
forseti heimsækti Ottawa í gær,
og flytti þar útvarpsræðu.
-?• ? ?
ENDURSKÍRÐUR
STJÓRNMÁLAFLOKKUR.
Eins og vitað er, var Kommún
istaflokkurinn í Canada skömmu
eftir að núverandi styrjöld hófst
leystur upp að lögum. Nú hefir
flokkurinn verið vakinn til lífs
á ný, en gengur fyrst um sinn
undir nýju nafni og kallar sig
Labor-Progressive flokk. Á nýaf-
stöðu flokksþingi, var Tim Buck
kjörinn að leiðtoga; á þingi þessu
kom það til tals, að leita sam-
vinnu við C.C.F. flokkinm en
jafnskjótt og slíkt varð heyr-
inkunnugt, lýsti foringi C.C.F.
í Ontario yfir því, að slík sam-
vinna kæmi ekki til mála, með
því að hér væri einungis um
gamla Kommúnistaflokkinn að
ræða endurskírðan.
? ? ?
ÁLITLEGUR SKILDINGUR.
Að því er aðstoðar utanríkis-
ráðherra, E. H. Colman segist
frá, kostar Churchill—Roosvelt
fundurinn, sem yfir stendur í
Chateau Frontenac í Quebec,
fjárhirzlu canadisku þjóðarinn-
ar um $8.000 á dag; þetta fræga
og mikla gistihús tók sambands
stjórn á leigu meðan fundurinn
stæði yfir; fæði og húsnæði
kostar daglega frá ellefu til
tólf dali á mann. Sendifulltrúar
Bretlands og Canada, sem fund
þenna sitja, eru samtals eitt-
hvað um fjögur hundruð og
sextíu, en af hálfu Canada taka
þátt í ráðstefnunni áttatíu og
sex manns.
uppalinn í Selkirk, sonur þeirra
Mr. og Mrs. Johann Benson,
180 Enfield Crescent, Norwood,
flugherinn í
og hækkaði
brátt í tign unz hann var skip-
aður Sergeant; hann var maður
prýðisvel gefinn og skáldmælt-
ur vel á enska tungu; auk for-
eldra sinna, lætur Jóhann eftir
sig bróður, Stefán, sem nú er
við æfingar í þjónustu flug-
hersins, ásamt tveimur systrum
Marjorie og Muriel í foreldra-
húsum.
Kveðjuathöfn þessa unga
manns fór fram í lútersku kirkj-
unni í Selkirk. þann 20. þ. m.
Kveðjumál fluttu séra Sigurð-
ur Ólafsson, Rev. D. Evans frá
Norwood og Rev. B. M. Thack-
ery. Jarðsett var í Brockside
grafreit, Winnipeg.
Ókominn fram úr
loftárás
300 óbreyttir liðsmenn
1.895 menn. Listar yfir
þe^sara manna birtast í
blöðunum.
•f ? ?
RÚSSAR HALDA AFRAM
SIGURFÖR.
Seinnipart vikunnar sem leið, *Ta-
náðu Rússar á vald sitt stál-
iðnaðarborginni miklu Kharkov
í Úkraníu; þetta var um eitt
sljeið fjórða stærsta borg Rúss-
lands og taldi um 830 þúsundir
íbúa; nú liggur hún að miklu
leyti í rústum. Þýzku áróðurs-
völdin staðhæfa að Þjóðverjar
hefðu að yfirlögðu ráði kvatt
allan sinn her burt úr borg-
inni nokkru áður en hersveitir
Rússar komu til borgarinnar;
þessu þverneita Rússar, og telja
Þjóðverja með falli Kharkov,
hafa beðið sinn átakanlegasta
ósigur í vopnaviðskiptum síðan
þeir hófu innrásina á Rússland.
^iis borg eitthvað um 2.000 smálest-
nöfn um af sprengjum. Gizkað er á,
dag-' að um °00 sprengjuflugvélar
hafi tekið þátt í atrennu þessari
af hálfu hinna sameinuðu þjóða;
af þeim fárust 58 að því er
hernaðarvöldunum brezku segist
RÓSTURSAMT í DANMÖRKU.
Símað er frá Stokkhólmi á
miðvikudaginn, að mótspyrnan
í Danmörku gegn hernámsvöld-
unum þýzku, færist svo daglega
aukana, að líkur séu til, að
Þjóðverjar muni þá og þegar
svipta dönsku þjóðina öllu frelsi,
og setja landið að öllu leyti
undir þýzka herstjórn; hergagna
birgðir Þjóðverja í Kaupmanna
höfn hafa sætt áföllum, og ný-
lega var þar stórhýsi eitt er
þýzkir herforingjar höfðu um-
ráð yfir sprengt í loft upp.
Serg. Júlíus Björn Johnson.
Maður sá, sem hér um getur,
Serg. Júlíus Björn Johnson. 24
ára að aldri, er sonur þeirra
Mr. og Mrs. J. B. Johnson að
Birkinesi, norðan við Gimli.
Bjössi, eins og vinir hans al-
mennt kalla bann, gekk í flug-
herinn 1940, og fór ári síðar
austur um haf. Síðustu dagana
í júní tilkynntu hernaðarvöldin
foreldrum Bjössa símleiðis, að
hann væri ókominn fram úr
loftárás yfir meginlandið þann
25. s. m.
Áður en Bjössi bauð sig fram
til herþjónustu, vann hann ým-
ist í námum og við fiskiveiðar,
og þótti með fágætum fylginn
sér; hann er mannkostamaður
mikill, og á fjölmennan hóp
trúnaðarvina; er þess að vona,
að heilladísir leiði hann aftur
heilann heim, því enn er eigi
öll von úti.
FLÝJA FRA BERLÍN.
Berlínarbúar óttast að borg
þeirra verði fyrir sömu útreið
og Hamborg og þúsundir fjöl-
skyldna hafa flúið úr borginni.
Heyrst hefir að stjórnin hafi
flutst þaðan með allar sínar
skrifstofur en ekki hefur þessi
fregn verið staðfest.
Winnipeg
Eftir M. Markússon.
Björt á breiðum sléttum
böðuð morgun sól,
þar sem bjarkir breiða
blóm við dögg og skjól,
þar sem háar hallir
horfa yfir torg,
frjáls á sterkum stofni
stendur friðsæl borg.
Þættir ýmsra þjóða
þitt við fóstur skaut,
tengjast bróður böndum
bægja hverri þraut,
vorsins þroska veldi
Vermir samfélag,
sem í ljósi lyftir
landsins auðnu hag.
Fljóð og frónskir drengir
finna hjá þér skjól,
hér er móður málsins
merki reyst við sól.
Menning, mál og saga
merkja samfélag
sem í ljósi lyftir •
landsins auðnu hag.
Lít eg leið til baka
löngu ^engin spor,
þegar fyrst eg fann þinn
farm, með sól og vor.
Tíminn hefur hækkað
hug þinn verk og ráð,
framsókn, fjör og þróttur
íögru marki náð.
Borgin bernsku fríða
bjarta vonar skjól,
reystu manndóms merki
móti dagsins sól,
Drottinn lands og lýða
lyfti þínum hag,
mannúð, ment og friður
merki hvern þinn dag.