Lögberg - 26.07.1945, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN. 19. JÚLI, 1945
Dulin fortíð
Hún var ekki komin út, fyr en hann læsti
hurðinni, og hóf rannsókn sína. Fyrst skoð-
aði hann alla hina skrautlegu muni, sem voru
í herberginu, en varð einskis var, sem gæti
verið honum til leiðbeiningar. Svo varð hon-
um litið á klæðaskápshurðina, og opnaði hana
strax, og þar inni fann hann eitthvað, sem
hann hélt að mundi hafa einhverja þýðingu fyr-
ir sig. í einu horninu fann hann, þétt saman-
vafin; hinn perlugráa guðvefjarkjól, hann fletti
honum dálítið í sundur, og sá hina viðbjóðs-
legu blóðbletti á honum. Hann lét hurðina
strax aftur, nú vissi hann, að hann hafði hina
hræðilegu sönnun, sem hugsast gat, 1 höndum
sér.
Þegar stúlkan kom inn, stóð hann sem áður
fyrir framan myndina; þó hefði athugulli
manneskja en hún, getað séð dálítin roða í
andliti hans, og glampa í augum hans, eins
og í blóðhundi, er hann er kominn á rétta
leið eftir þeim, sem hann er að elta.
“Eg get ekki fundið bókina”, sagði hún dá-
lítið óþolinmóð, “og eg held hún sé þar ekki.”
“Eg þakka þér fyrir, en það gerir ekkert
til þó þú findir hana ekki. Það er svo margt
að sjá í þessu málverki, svo eg vildi mega
biðja þig að lofa mér að skoða það betur
seinna.”
Eftir svo sem hálftíma, voru þeir í ákafa
samræðu, Mr. Dupre og Ayrton lögreglumað-
urirtn, og á borði fyrir framan þá, lá hið dýr-
mæta armband, bréfmiðinn, sem fanst í vasa
hins dauða manns og hinn perlugrái kjóll.
“Nú er eftir að finna vopnið, og þá höfum
viQ fullar sannanir í höndum,” sagði Mr.
Dupre.
“En hver hefir verið ástæðan fyrir morðinu?
Hvaða tilgangur? Það get eg ekki skilið?”
“Við þurfum ekki að skifta okkur að því.
Það eiga sér stað margslags slíkir viðburðir
meðal hinna fínu tískukvenna. sem þig eða
mig getur ekki dreymt um. Þú mátt vera viss
um, að það kemst upp, hver ástæðan hefir
verið.”
“Mér þykir þetta fjarska leiðinlegt,” sagði
lögregluforinginn, “það eru engar aðalsmanna
fjölskyldur á Englandi, sem njóta eins mikils
almenns álitis og virðingar, eins og Avonwolds
fjölskyldan.”
“Það eru ennþá háttsettari fjölskyldur, sem
orðið hafa fyrir sorgum og óláni,” svaraði Mr.
Dupres.
61. KAFLI.
Það var einn dag í júlí-mánuði, að hinar illu
fréttir skyldu berast til Jane Elster; hún sat
úti og var að sauma. Blómin í garðinum voru
í fegurð og fullum blóma, en það virtist ekki
að hún gleddist neitt af að sjá blómaskrúðið
fyrir framan sig; það var auðséð á andliti henn-
ar, að það var eitthvað sem henni lá þungt
á hjarta. Hún hafði stóra áhyggju út af Bobert.
Hún gat ekki skilið framferði hans nokkra síð-
astliðna mánuði. Hann hafði farið í burt fyrir
nokkrum dögum, án þess að segja eitt einasta
orð við hana, né láta hana vita hvert hann fór.
Þegar hún tók til í herberginu hans, sá hún
margt þar, sem gerði hana kvíðafulla.
Hvar hafði hann fengið peninga til að kaupa
allt er hún sá þar inni — fína fatnaði, gull-
stáss af ýmsu tagi, og margt annað, bæði þarfa
og óþarfa hluti? Hann hafði ekki unnið neitt,
og hann hafði ekki, að því er hún vissi, gert
neina tilraun til að afla sér peninga, — hann
eyddi öllum tíma sínum til að skemta sér.
Hvaða happ gat hafa viljað honum til?
Gat það verið að hann hafi gert alvöru úr
því sem hann hótaði henni, með að ljósta upp
leyndarmálinu, það hafði henni þó aldrei dottið
í hug. Hann hafði ekki upp á síðkastið minst á
það eitt einasta orð, og hún vonaði að hann
hefði gleymt því.
Hún sat þar sorgmædd með vinnu sína, en
allt í einu heyrði hún fótatak niður í garðin-
um. Hún leit upp, og sá Vérner koma.
Hann gekk rakleiðis til hennar og heilsaði
henni eins alúðlega eins og hann var vanur.
“Elsku Verner minn, þú kemur nokkuð fyrir-
varalaust,” sagði hún, en tók strax eftir því að
hann var mjög alvörugefinn.
“Ertu veikur?” spurði hún kvíðafull, “ertu
kominn heim til að hvíla þig.”
“Nei, eg er ekki veikur,” svaraði hann, “en
eg er kominn til að tala við þig um Robert.
Vissir þú til, að hann ætlaði til herragarðsins
Avonwold?”
“Eg veit einu sinni ekki hvar það er; eg
hélt þú ættir heima á Hotton Court.”
“Já, og það er herragarður ekki langt frá
Avonwold, þar sem Damer lávarður býr.”
“Jane hristi höfuðið.” Eg þekki ekkert af
þessum nöfnum,” sagði hún.
“Hann kom til Avonwold í gær, og varð þar
fyrir ólukku.”
Hún stóð upp skjálfandi og náföl í andliti.
“Ólukku? Ó, sonur minn! drengurinn minn!
Eg verð að fara til hans.”
“Eg kom til að sækja þig. Damer lávarður
vill að þú komir strax.”
“Er hann veikur? Er það hættulegt?” spurði
hún. “Ó, sonur minn, einasta barnið mitt!”
“Þú mátt ekki gleyma mér, .móðir mín, hann
er ekki eini sonur þinn — eg er hér til að
vera þér til aðstoðar og hjálpar.”
Hún horfði bara starandi augum á hann,
en hélt áfram að barma sér um sinn eina
son.
Verner kom þetta svo óvanalega fyrir, hann
vissi ekki hvaðan að stóð á sig veðrið.
“Eg vildi óska að þú vildir hjálpa mér til að
finna út því Róbert fór til Avonwold, það getur
haft svo mikla þýðingu.”
“Eg get það ekki.” svaraði hún, og néri
saman höndunum, “eg veit það ekki.”
“Þegar hann kom til London, að heimsækja
mig, kom hann tvisvar til Damers. Honum
var vel tekið þar, en það skilur ekki í því,
hvers vegna hann kom núna til Avonwold,
óboðinn.”
“Eg heyrði hann tala um nokkra stórhöfð-
ingja í London, og að þeir hefðu tekið honum
mjög vel, en hann nefndi ekki nöfn þeirra.”
“Lávarðurinn, Damer og Dysart, sem eru alda
vinir voru ósköp góðir við hann, og Miss Hope
sömuleiðis.”
Hann leit á móður sína, og varð alveg hissa,
að sjá hana nudda hendurnar í ákefð og endur-
taka nafnið Miss Hope, í þeim róm, sem hann
gleymdi aldrei.
“Miss Hope! Verner, segðu það ekki — segðu
mér ekki, að hún sé þar.
“Jú, hún er þar. Hún á heima á Avonwold;
hún er þar hjá systur sinni.”
“Systur sinni,” endurtók Mrs. Elster. “Ó,
Verner segðu mér — er hún — hennar systir
— mjög fríð og falleg með augu eins og vor-
fjólur og gullbrúnt hár?”
“Já, það er lafði Damer.”
“Þær hafa drepið drenginn minn! eina soninn
minn! — þær hafa drepið hann!”
Hún stóð eitt augnablik sundurknúsuð af
harmi, svo sneri hún sér að Verner, lagði báð-
ar hendur á axlir honum og horfði í andlit
hans.
“Hefurðu séð — þekkirðu þessa lafði Damer?”
“Já, eg sé hana daglega.”
“Ó, guð minn, hversu undarlegir eru þínir
vegir.”
Hann horfði á hana, en skildi ekki hvað hún
meinti.
62. KAFLI.
“Elsku móðir mín, eg skil þig ekki. Damers
fjölskyldan hefur verið mjög góð við mig og
Robert. Því talar þú svona illa um það?”
“Hefurðu séð hana, dag eftir dag, talað við
hana, hlustað á hana, og veist samt sem áður
ekkert.”
“Veit hvað, móðir mín? Því talarðu í ráð-
gátu, sem eg skil ekki.”
“Hvernig ætti hann að vita nokkuð?” sagði
hún, eins og fremur við sjálfa sig en hann.
“Hvernig ætti hann að vita það? Það er eið-
svarið leyndarmál.”
Þar sem Verner hafði aldrei haft hinn minsta
grun um, að hér væri um leyndarmál að ræða,
skildi hann auðvitað ekki upp né niður í þessu.
Hann áleit bara að þau væru að eyða tíma til
óþarfa, með þessu tali.
“Segðu mér, hvað það er, sem hefur komið
fyrir Robert minn?” spurði hún 1 æstri geðs-
hræringu.
“Hann hefur líklega komið til Avonwold í
gærkvöldi, og var skotinn.”
“í hamingjunnar bænum!” hljóðaði hún upp,
og barði sér á brjóst. “Skotinn! — Ó, Verner —
ekki til bana? Hann getur ekki verið dáinn,
fallegi, glæsilegi drengurinn minn?”
Hún féll á kné, alveg miður sín, fyrir fram-
an hann.
“Þú verður að reyna að bera þetta með still-
ingu, móðir mín. Hann er dáinn — skotið drap
hann á augnabliki.”
“Eini sonurinn minn! Efnilegi drengurinn
minn!”
Hún hafði gleymt öllum göllum hans, þessa
stundina, og mintist nú einungis hve henni
þótti vænt um hann.
“Það getur ekki verið að hann sé dáinn!”
hrópaði hún upp. “Hann var eina barnið mitt;
og eg veit að Guð vildi ekki láta hann deyja;
áður en eg gæti talað við hann.”
“Móðir, þú særir mig með þessú tali; hann
var ekki einasti sonur þinn; mér þykir líka
vænt um þig; þú gleymir því, að þú átt mig
ennþá.”
Hún leit á hann með æðislegu augnaráði.
“Hann er dauður — skotinn til bana!”
Nú safnaði hún allri sinni orku, og stóð hnar-
reist fyrir framan hann.
“Þú segir að hann hafi verið skotinn, rétt
hjá því húsi, sem Miss Hope á heima í? Komdu
strax með mér til hennar, Verner, láttu mig
komast sem fyrst til hennar. Hann hefur kom-
ist að leyndarmálinu, og hún hefur. drepið
hann.”
Verner hélt að sorgin hefði svift hana vit-
inu.
“Miss Hope, að drepa hann? Elsku móðir
mín, hún er svo góð og meðaumkunarsöm, að
hún mundi ekki einu sinni drepa flugu, hvað
þá mann.”
“Svo þú slæst í lið með henni ” skrækti hún
upp, og sneri sér frá honum.
“Það er ekki nema eðlilegt. Nú veit eg því
hann fór þangað, hún hefur narrað hann þang-
að til að drepa hann. Komdu mér sem fyrst
til hennar, Verner, eg vil sjá hana augliti til
auglitis.
Það var eitthvað svo óvanalegt við þennan
talsmáta hennar, að Verner fór að halda, að
þð væri hér um leyndarmál að ræða.
Gat það átt sér stað, að það væri eitthvert
leyndarmál, sem Robert og Miss Hope væru
sameiginlega viðriðin? Hann vissi ekki hvað
hann ætti að halda um það; hann varð að
hugsa um að komast sem fljótast á stað.
Það var komið kvöld, er þau komu til Avon-
wold.
“Eg vil fyrst fá að sjá son minn,” sagði Mrs.
Elster, “og þegar eg er búin að sjá hann, þá
veit eg betur hvað eg á að segja við hana.”
Verner fékk hana þó til að stansa, og fá sér
hressingu, en hún vildi ekkert þiggja.
“Ef þú ætlar að þvinga mig til að borða
eða drekka, þá bara dey eg, eg vil enga töf,
farðu strax með mig þangað sem sonur minn
er,” sagði hún, með mikilli ákefð.
Þau lögðu svo aftur af stað, og komu loksins
að húsi skógarvarðarins. Kona skógarvarðar-
ins tók á móti þeim, en hún vildi ekki láta
hina sorgmæddu konu fara strax inn þangað,
sem dáni maðurinn var.
“Eg veit hvað sorgin er,” sagði hún, “þú
mátt ekki fara inn þangað fyr en þú hefur
fengið einhverja hressingu. Maðurinn minn er
farinn út í skóginn, svo eg er hér einsömul. Eg
hefi mist börn, svo eg veit hvað sorgin er. Þú
getur glatt þig við að eiga slíkan son, sem
þennan, sem með þér er.”
Konan leit vingjarnlega á Verner, en Jane
Elster hrökk saman, og sneri sér frá honum.
Rétt í þessu komu báðir lögreglumennirnir
inn í stofuna. Konan hvíslaði að þeim, að þessi
sorgmædda kona væri móðir mannsins sem
myrtur var, og þeir hugsuðu báðir, að það
væri einmitt ágætt að mæta henni þarna.
“Viltu nú lofa mér að fá að sjá son minn?”
spurði Jane Elster, eftir að hún hafði drukkið
ofurlítið af heitu te, og það var svo mikill
sársauki í rómnum, að allir, sem inni voru,
fundu til með henni.
“Eg skal koma með þér móðir mín,” sagði
Verner, en hún vildi það ekki.
Þeir sáu hana opna hurðina, og láta hana
svo aftur. Þeir heyrðu sorgcirkvein hennar og
harmatölur, og blíðmæli, sem hún talaði til
hins dána manns, svo var löng þögn.
Fólkið fram í stofunni leit spurningaraug-
um, hvert til annars.
“Hún tekur þetta nærri séð,” sagði lögreglu-
fyrirliðinn, sem var í eðli sínu vorkunlátur
maður.
“Það er tilfinnanlegt, að sjá lítið barn vaxa
upp, úr vöggunni, og verða að fullorðnum
manni, og missa það svo,” sagði kona skógar-
varðarins.
“Hún á sjálfsagt einhvern að,” sagði Dupre
og leit upp um leið, en varð alveg steinhissa,
að sjá Jane Elster, standa fyrir framan sig, með
hvítt andlit, og starandi augu.
“Það er lýgi”, sagði hún, “eg á engan að —
enga vini. Farðu til Avonwold, Verner, eða
hvað þú kallar það, og segðu Miss Hope, að eg
bíði eftir henni hjá líki sonar míns. Biddu hana
að koma strax og svara fyrir það, sem hún
hefur gert.”
Hún sagði þetta með svo miklum kjarki og
myndugleik, að þeir sem inni voru litu hver
á annan, og vissu hvorki hvað þeir áttu að
segja eða gera.
Svo fór hún að barma sér, og féll svo í
ómegin.
“Þetta sefar hana um stund frá söknuði og
sorg,” sagði konan, sem hljóp til að hjálpa
henni.
Þeir tóku hana upp, og lögðu hana upp í legu-
bekk í stofunni; lögreglumennirnir horfðu
rannsakandi augum á hana.
“Miss Hope, það er systir lafði Damers,” sagði
Dupre. “Eg get ekki séð hvernig hún getur
verið bendluð við þetta. En við verðum að
komast að því.”
Verner fór strax, til að sækja Miss Hope.
63. KAFLI.
Verner höfðu aldrei komið slíkar hugsanir í
hug, sem nú á leiðinni frá húsi skógarvarðar-
ins til Avonwold.
Því skyldi móðir hans ákæra Miss Hope fyrir
að hafa myrt Robert? Miss Hope, sem er sönn
fyrirmynd alls, sem er fagurt og gott, og eins
og hann áleit, hafði aldrei sagt eitt einasta
óvildar orð til nokkixrs manns.
Hvað gat móðir hans meint með þeirri stað-
hæfingu, að Robert væri eini sonurinn henn-
ar. Ef það væri satt, hver var hann þá?
Hann kom til Avonwold, og varð þess strax
var, að sorgar skuggi hvíldi yfir heimilinu.
Hann spurði eftir æðsta þjóninum, sem strax
kom til fundar við hann.
“Við höfum ekki haft annað en sorg og and-
streymi hér, sem afleiðingu af hinu ömurlega
tilfelli, sem hér skeði. Það varð að hætta við
véizluna. Lafði Damer varð svo mikið um að
heyra um morðið, að hún var næstum búin
að taka hættulegan sjúkdóm; en við vonum
nú að hún sé úr allri hættu.”
“Heldurðu að eg geti fengið að tala við Miss
Hope?”
“Hún hefur verið inni í herbergi sínu í allan
dag; eg veit ekki hvort það er hægt.”
“Geturðu látið einhverja af þjónustustúlk-
unum færa henni nokkrar línur frá mér?”
“Já, það get eg,” sagði þjónninn.
Verner settist við borð í forsalnum, og skrif-
aði eftirfarandi línur:
“Kæra Miss Hope:
Móðir mín, Mrs. Elster, er stödd í húsi skóg-
arvarðarins. Hún er veik — varla með fullu
ráði, og kallar óaflátanlega á þig. Eg hélt þess-
vegna að það væri bezt að gera eins og hún
óskaði, og láta þig vita um það. Á eg að bíða,
og vera þér samferða þangað, ef þú getur kom-
ið með mér.”
“Þetta þarf að komast strax til Miss Hope,
og láttu segja henni, að eg bíði eftir svari,”
sagði Verner.
Hann fékk svarið samstundis, sem svo hljóð-
aði:
“Bíddu eftir mér; eg skal koma.”
Eftir fáeinar mínútur kom Miss Hope, með
þétta blæju fyrir andlitinu.
“Kæra Miss Hope,” sagði Verner. “Mér þykir
svo leiðinlegt að ónáða þig. Get eg verið þér
til nokkurrar hjálpar?”
“Nei,” svaraði hún, og í málróm hennar var
meiri angist, en með orðum verði lýst.
Hann tók í hendi hennar, sem nötraði og var
köld, sem dauðinn. Hún sneri sér að þjóninum,
með sínum rólega tignarblæ, sem ávalt ein-
kendi hana.
“Eg óska, að engin sé látinn vita, að eg hefi
farið út; eg fer sem snöggvast í hús skógar-
varðarins. Þú bíður eftir mér, ef eg skyldi
koma seint heim.”
Þjónninn hneigði sig auðmjúklega; allt þjón-
ustufólkið á Avonwold bar hina dýpstu virð-
ingu fyrir Miss Hope.
Á leiðinni til skógarvarðarhússins, gengu þau
í gegnum skóginn, þetta stjörhu fagra kvöld,
án þess að tala saman eitt einasta orð.
Er þau voru nærri því komin, lagði Miss
Hope hendina á handlegg Verners.
“Vemer, hefur móðir þín sagt þér nokkuð?
Veistu nokkuð?” spurði hún.
“Nei, eg veit ekkert, nema að það er eitt-
hvert leyndarmál, sem móðir mín, vesalings
Robert og þú, Miss Hope, eruð riðin við. Eg
veit ekert hvað það er. Kærðu þig ekki um að
segja mér það, en leyfðu mér bara að vera
þér til hjálpar og aðstoðar, það er það eina
sem eg bið um.”
“Eg ætla ekki að segja þér frá því. Megi
Guð gefa okkur þrek til að bera afleiðingu
þessa leyndarmáls. Eg bið til Guðs að svo
megi verða.
Hún þagði og grét, vonlaus, hjálparlaus, þar
til þau komu að skógarvarðarhúsinu.
Verner fann sárt til með henni. Þegar þau
sáu ljósið ljósið í glugganum, sagði hún.
“Verner Elster, geturðu sagt mér, því ein
manneskja skuli altaf þurfa að líða fyrir syndir
annara?”
“Nei, Guð hefur öll leyndarmál í hendi sér,
þetta virðist að vera býsna þýðingarmikið leynd
armál.”
Þau gengu inn, pg fundu konuna í húsinu
og báða lögreglumennina.
Miss Hope brá illa við að sjá þá þar. Hún
hafði komist að í hvaða erindagerðum Mr.
Dupre var kominn til Avonwold, og hún vildi
gjarnan að hann væri einhverstaðar annars-
staðar en þarna, þar sem hann yrði heyrnar-
vottur að því, sem Jane Elster segði.
Þeir stóðu þegjandi og horfðu hver á ann-
an.
“Ertu visá um, Mr. Dupre, að þér sé ekki
meiri þörf í sölunum á Avonwold, en hér?”
spurði Miss Hope.
“Eg er hér eftir skipun Damers lávarðar.”
“En ef eg gæfi þér aðra skipun, í staðinn
fyrir þessa?”
“Hvað illt sem eg kann að hafa af því er eg
neyddur til að gera eins og lávarðurinn sagði
fyrir.”
Ayrton lögregluforingi hefði ekki neitað Miss
Hope um þessa ósk henar.
“Eg vil strax fá að sjá móður þína, Mr.
ELster,” sagði hún.
“Hún fer ekki út úr herberginu, sem hún
er í,” sagði kona skógarvarðarins.