Lögberg - 06.09.1945, Page 6
6
Dulin fortíð
Nú varð sú dauðaþögn, að hann heyrði sín
eigin hjartaslög; hún féll á kné við fætur hans,
og þrýsti andlitinu að höndum hans.
“Það er satt, Karl — Guð hjálpi mér! — Eg
er móðir Verners; hann er ekki sonur Hope,
eins og þér hefur verið sagt!”
73. KAFLI.
Hún sagði þetta hátt og greinilega. Það kom
eins og reiðarslag á lávarðinn. Til síðasta augna-
bliks hafði hann haft fullt traust á henni. Hann
vildi ekki taka neins annars vitnisburð gildan
— aðeins hennar. Nú var öll von hans að engu
orðin; hann horði á hana krjúpa fyrir framan
sig. Nú sá Jane Elster hve illu hún hafði
valdið, í sorg sinni og löngun til að hefna sín,
hún hafði ekki hugsað hið minsta út í það. Hin
krjúpandi kona, og hinn sundurmarði maður
hennar, sú sjón virtist að sefa geðofsa Jane
Elster, og vekja hana til heilbrigðari hugsunar.
“Æ, kæra lafði!” hljóðaði hún upp, “hvað
hefi eg gert!”
“Nókkuð, sem þú getur aldrei bætt fyrir, hve
lengi sem þú lifir,” sagði Miss Hope. “Eg hefi
hluttekningu með þér í sorg þinni, en þú hefur
svikið okkur, og þú verður að mæta þínum
forlögum hver svo sem þau Verða. Æ, Florence,
elsku systir mín, sem eg hefi lifað fyrir, sem
eg hefi fórnfært fyrir minni heitustu ósk og
þrá, sem eg hefi nokkurntíma fundið til, líttu
á mig, eg $r hérna hjá þér.”
Hún sá, að hið gull-lokkaða höfuð systur
sinnar laut dýpra og dýpra, svo hún flýtti sér
til hennar, og tók hana í faðm sér.
“Sama sem eg gerði fyrir löngu síðan,” hugs-
aði hún, “elsku Florence mín, þegar þú varst
fengin mér til umsjónar, þá kornung að aldri —
þá varstu mér eins og lítill élskulegur engill.”
Það gat engin móðir, sem reynir að hugga
barn sitt, verið innilegri og blíðari, en Hope
var við systur sína. Damer lávarður stóð þar
svo breyttur í útliti, sem enginn maður hafði
áður séð þennan göfuga mann.
“Eg er karlmaður,” sagði hann, “og karlmað-
ur hefur ekki leyfi til að barma sér, en hjarta
mitt er alveg sundur marið.”
“Karl”, sagði Florence í veikum róm, “láttu
hana fara í burtu — þessa konu sem hefur svikið
okkur — láttu hana fara héðan, og eg skal
segja þér allt. Þú vilt líklega ekki hafa mig
framar, þegar eg er búin að segja þér allt eins
og er, en eg hefi ekkert rangt gert gagnvart
þér. Eg hefi aldrei elskað neinn, eins og eg
hefi elskað þig, Karl — eg veit að þú trúir
því.”
“Eg vil trúa öllu, sem þú segir mér, Florence,”
það var eitthvað í andliti hans, sem hún hafði
altaf veitt eftirtekt, með unaði og aðdáun — eins
og sólgeisla hlýja — en hún sá það nú ekki
framar; það sló hana eins og rothögg. Hún
sneri sér að Hope, og hélt höndunum fyrir and-
liti sér, eins og óttaslegið barn.
“Æ, Hope, beiddu hann að láta þessa konu
fara. Eg get ekki sagt honum neitt, meðan hún
er hér og hlustar á mig — og fagnar yfir þeirri
óhamingju', sem hún hefur steypt yfir þetta
heimili. Hún verður að fara.”
Damer lávarður hafði heyrt það sem hún
sagði hvíslandi við Hope.
“Þú hefur gjört þitt besta, og það sem þú
meintir var rétt; þetta er afleiðingin af því.
Nú hefur þú svalað hefndarhug þínum og þar
með er þínu erindi hér lokið. Það getur vel
verið að konan mín hafi átt sér eitthvert leynd-
armál, sem hún hefur ekki sagt mér, það segirðu
líklega satt, en hún hefur aldrei gert syni þín-
um nokkurt mein — í því hefurðu algjörlega
rangt fyrir þér. Tíminn leiðir það í ljós. Eg vil
en minna þig á að hætta þessari hefndar eft-
irsókn. Gerðu ekki þessar konur vansælli en þær
eru. Minstu ekki við neinn á þá sorg, sem þú
hefur valdið þeim. Viltu nú fara, og gleyma
ekki því, sem eg hefi sagt.”
Þegar hún fór út úr stofunni, var eitthvað
það í andlitssvip hennar, sem benti til þess, að
hún var hrygg yfir því, sem hún hafði komið
til leiðar. Hún vildi gjarnan snúa aftur, og fara
til systranna og biðja þær að fyrirgefa sér, að
hún hafði svikið þær — fyrirgefa sér hina
frekjulegu framkomu sína og staðlausu ákæru.
En það leit út eins og þær hefðu gleymt henni.
“Nú er hún, guði sé lof, farin,” sagði Hope.
“Og nú, Florence, erum við ein, og þú segir
mér alla söguna,” sagði lávarðurinn.
Lafði Damer flaut í tárum; þannig hafði
hann aldrei séð hana áður. í andliti hennar var
ekki hinn minsti vonarbjarmi, en krampakent
táraflóð, streymdi úr hennar fallegu augum.
“Reyndu að herða upp hugann, elsku Flor-
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. SEPTEMBER, 1945
ence, það dugar ekki annað,” sagði systir henn-
ar. En við að heyra hvað systir hennar sagði,
grét hún, ennþá meira.
“Florence,” sagði lávarðurinn í alvarlegum en
mildum og viðkvæmum málróm. “Eg vil ekki
neyða þig til að segja mér það nú strax — en
tíminn er naumur — viltu segja mér núna,
það sem þú getur?”
Lafði Damer lagði hendurnar um háls systur
sinnar.
“Kystu mig Hope,” sagði hún svo^ lágt að
varla heyrðist, “það verður þín síðasta kveðja
til mín. Þú hefur verið mér móðir og vinur —
þú hefur verið allt fyrir mig. Þegar eg hefi
sagt allt, sem eg verð að segja, getur þú ekki
látið þér þykja vænt um mig framar.”
Meðan hún sagði frá því hvað á daga sína
hafði drifið, hélt Hope henni í faðmi sínum,
þrátt fyrir það, að sagan kramdi og marði
hjarta hennar.
“Hvar á eg að byrja?” sagði hún hikandi, og
leit á manninn sinn, og systur sína. “Hvað á
■eg að segja? Með hvaða orðum get eg látið í
ljósi hugleysi mitt — veikleika? Eg get bara
barið mér á brjóst og beðið þig að vera vægan
við mig; eg var svo ung og veik fyrir áhrifum
og honum þótti svo vænt um mig. Karl getur
kannske fyrirgefið mér, en þú aldrei Hope.
Engin systir hefur nokkurntíma verið svo fórn-
fús, eins og þú hefur verið við mig, og aldrei
hefur slík ást og umhyggja, eins og þú hefur
sýnt mér, verið endurgoldin með hræðllegra
vanþakklæti.
Fyrir mörgum árum, systir mín, þegar þú
tókst mig að þér, sem ungbarn, áttir þú kær-
asta —eina manninn sem þú hefur nokkurntíma
elskað — undurfallegan mann, sem seinna varð
einn af Englands áhrifamestu stjórnmálamönn-
um. Mín vegna hættir þú við að giftast honum,
sem þú elskaðir af öllu þínu hjarta, Hope, þú
lagðir í sölurnar fyrir mig, alla framtíð þína,
hamingju og gleði, til þess að annast mig,
unga og móðurlausa. Var það ekki eins og
eg segi, Hope?”
“Jú,” svaraði Hope ofur rólega. “Eg elskaði
hann, Florence, já, af öllum mætti hjarta míns,
en mér fanst að þú þyrftir mím svo mjög með,
að jafnvel svo sterkt band yrði að slitna.”
“Hlustaðu nú á, Hope, hyernig eg endur-
galt þér,” hélt lafði Damer áfram, “þegar þú
og Thorton Marchmount voruð trúlofuð, var
hann rétt að leggja út á sína pólitísku braut,
þar sem hann síðar vann sér frægð og álit.
Hann unni þér hugástum, og í sorg sinni og
örvinglun yfir því, að þú yfirgafst hann, kast-
aði hann sér af alefli út í hina pólitísku hring-
iðu.”
“Já,” svaraði Hope ofur rólega, “og eg var
stolt af honum; eg las ræðurnar hans og fylgd-
ist með upphefð hans, með innilegum fögnuði
en eg reyndi aldrei til að mæta honum aftur;
eg treysti mér ekki til þess, eg var hrædd um
að eg mætti ekki treysta mór til að halda á-
kvörðun minni, ef eg sæi hann. Eg var hrædd
um, að mín fyrri ást á honum mundi þá blossa
upp aftur. Þegar hann skrifaði mér, eftir að við
höfðum sagt sundur með okkur og spurði mig
hvort við gætum ekki, að minsta kosti, verið
góðir vinir, þá skrifaði eg honum aftur, og sagði
honum að það. væri betra fyrir vellíðan mína,
að við sæjumst ekki framar.”
Andlit hennar varð svo milt og blítt, er hún
sagði þetta — það brá einhverjum dýrðar-
bjarma yfir andlit hennar, að þau, sem voru
hjá henni, höfðu aldrei áður séð hana þannig.
“Hann var hetjan mín, hugsjónamðaurinn
minn, Florence,” hvíslaði hún — “já, nú get
eg viðurkent að eg tilbað hann.”
“Þegar eg var nærri því 16 ára, dró eg út
skúffu, sem þú hafðir einkabréf þín í Hope.
Þar sá eg mynd af manni, með slíkt andlit,
eins og hann. væri skapaður til að vera elsk-
aður. Það var eins og hann brosti til mín, eins
og við værum aldavinir, og varirnar voru, eins
og hann vildi segja eitthvað við mig.
Eg leit á baksíðu myndarinnar; og þar stóð
nafnið, Thorton Marchmount. Eg fór til þín og
spurði þig af hverjum myndin væri. Þú snerir
þér strax frá mér, hrygg í huga, og sagðir, að
það væri mynd af vini þínum, vini, sem þú
sæir aldrei framar. Seinna sá eg nafn hans í
dagblöðunum, las ræður hans og skildi strax,
að hann hlyti að vera einn gáfaðasti maðurinn,
sem til væri á Englandi. Æ, systir mín, eg veit
þú -getur ekki fyrirgefið mér, það sem eg ætla
nú að segja.”
Hope, sem hélt systur sinni í faðmi sér, tók
ofurlítið viðbragð, og sorgar blær kom á andlit
hennar.
“Florence,” sagði hún með skjálfandi rödd,
“frásögn þín stendur þó vona eg ekki í neinu
sambandi við hann. Ó, segðu það ekki.”
Lafði Damer þrýsti sér enn fastar að henni.
“Eg veit, að þú getur ekki elskað mig framar,”
sagði hún, “en öll saga mín stendur í sambandi
við hann. Já, Hope, hvað eg hefi dregið þig á.
tálar. Þegar eg hugsa til baka, finst mér, eins
og eg hafi verið, viti mínu fjær!”
Þau tögðu öll ofurlitla stund. Hope var ná-
bleik í andliti, þrýsti sinni sorgbitnu systur að
hjarta sér. Damer lávarður leit á þær á víxl;
hann vissi ekki hvað hann átti að hugsa eða
segja.
“Manstu eftir því, Hope”, hélt lafði Damer
áfram, “að eg fór einu sinni til Brighton, með
Mrs. Standish? Við vorum þar í mánuð, og
ástæðan til þess var, að eg kyntist honum þar.
Fyrirgefðu mér Hope, þó hvert orð sem eg segi,
verði eins og hnífstunga í þitt viðkvæma og
trúfasta hjarta. Eg vildi óska að eg hefði fengið
að deyja, án þess að þurfa að segja alla æfi-
sögu mín, en vegna mannsins míns, verð eg
að segja allt, eins og það er.”
“Eg mætti Thorton Marchmount eitt kvöld, er
eg og fjöldi boðsgesta gengum ofan að höfn-
inni. Eg kannaðist ekki strax við hann, þó mér
findist að eg hefði einhverntíma áður séð hans
fallega og karlmannlega andlit. Hann hélt sig
allt kvöldið hjá mér, og talaði ekki við aðra en
mig.”
74. KAFLI.
“Ó, Hope”, hélt lafði Damer áfram, “eg var
þá bara barn, hann var glæsilegur maður, sem
hlaut að hrífa hverja stúlku. Hann sjálfsagt
verið 15 til 20 árum eldri en eg. Fyrst er við
kynntumst, veitti eg honum meiri athygli fyrir
það, að hann hafði elskað þig, og eg spurði
hann einu sinni hvort eg ætti ekki að segja
þér, að hann ætti heima í Brighton, en þá
leit hann svo kynlega til mín, og sagði að eg
skyldi ekki gera það; þess vegna sagði eg þér
aldrei neitt um það.
Fyrst töluðum við ekki um annað en þig —
hve göfug og mikið afbragð annara kvenna þú
værir, en eitt kvöld, er við vorum dálítið á
eftir hinu fólkinu, er við gengum heim frá
baðströndinni, sagði hann mér, að hann elskaði
mig. Ó, Hope, méj: hafði aldrei komið til hugar,
að neinn væri svo hrifinn af mér. Eg man ennþá
hvernig ástin skein úr hans fögru augum, eg
var svo ung, og hann gerði mig alveg hug-
fangna. Eg man ekki allt, eg skildi mig ekki
sjálf — eg var svo ung, en eg man að hann
sagði, að hann hefði aldrei elskað neina svo
heitt eins og mig; hann tilbað mig; hann lifði
einungis þegar hann var hjá mér; dag og nótt
hugsaði hann um mig.
Hann var frægur stjórnmálamaður, eg sem
barn hjá honum — barn, sem dreymdi og ein-,
ungis lifði í heimi ímyndunarinnar. Eg hélt eg
elskaði hann — já, eg elskaði hann með til-
beiðslu og lotningu.
En Hope, þó eg lifði í þessum draumi, og and-
aði að mér hinum brennandi ástarhita frá hon-
um, hafði eg enga hugmynd um að eg væri að
svíkja þig. í fyrsta sinn er hann sagði mér að
hann elskaði mig af öllu sínu hjarta, sagði eg:
Lofaðu mér að skrifa Hope, og segja henni frá
því. En hann hrökk svo við, eins og kaldur
gustur hefði farið í gegnum hann, og sagði að
hann gæti ekki leyft mér það, að minsta kosti
ekki þá.,
“Þú sérð, elsku Florence mín, að fyrir mörg-
um árum, þegar eg var ungur, elskaði eg Hope
systur þína, og hún elskaði mig engu síður. Eg
bað hana að giftast mér, en þá neitaði hún mér,
og sagðist hafa lofað sinni deyjandi móður, að
fórna sér fyrir umsjá og uppeldi sinnar litlu
og ósjálfbjarga systur, Florence; og þetta loforð
yrði hún að efna; hún gat ekki yfirgefið þig.”
Við að heyra þetta, dró Hope þungt andann
og stundi við.
Lafði Damer hélt áfram sögu sinni: “Hann
sagðist halda, að þú hefðir alíaf elskað sig,
og hann gæti ekki sagt þér, að þetta barn, sem
þú hefðir fórnfært ást þinni fyrir, væri nú
konuefnið sitt. Hann sagði, að síðar gæti hann
gert það, en ekki þá.”
“Eg var eins og barn í höndum hans, mér
datt ekki í hug að mótmæla því sem hann
sagði, en mig langaði svo mikið til að segja
þér það, þá strax, Hope.
“Já, en af hverju gerðir þú það ekki, Flor-
enoe? Það hefði komið í veg fyrir alla þessa
hræðilegu óhamingju, sem nú dynur yfir okkur,
og þetta ömurlega leyndarmál hefði þá aldrei
átt sér stað. Æ, því trúðir þú mér ekki fyrir
því?”
“Af því hann sagði, að það mundi sundur-
kremja hjarta þitt — það væri svo hræðilega
grimt endurgjald fyrir allt, sem þú hefðir lagt
í sölurnar fyrir mig.
Ó, Hope, nú skil eg og sé, í hvaða stríði hann
átti, milli ástarinnar til mín og þeirrar sorgar,
sem slík frétt mundi valda þér. Stundum sá eg
hann ekki dag eftir dag, en þegar hann kom
var hann eins og utan við sig.
Hann tók mig í faðm sérf og grét yfir mér —
eg man enn hvernig tár hans runnu ofan kinnar
hans. Hann þysti augu mín, hár mitt og hend-
ur; hann kraup fyrir framan mig, og bað mig
fyrirgefa, að hann hefði reynt að sanna mér
hversu heitt hann elskaði mig.
Svo sagði hann, að við mættum ekki hryggja
Hope — hún væri svo göfug og sönn — nei,
við yrðum að bíða með að láta hana vita um
ást okkar. Eg get með sanni sagt, að hann
gerði mig alveg dáleidda með sinni brennandi
ást, með fríðleik sínum, gáfum og góðleik, að
eg gat ekki lengur gert greinarmun á réttu
og röngu.
Einn morgun kom hann snemma þangað sem
eg var. Mrs. Standish var farin út, svo eg var
* ein. Hann hélt á opnu bréfi í hendinni, og hann
var náfölur í andliti.
“Florence,” sagði hann, “nú hefur þú líf mitt
í þinni hendi. Eg elska þig svo heitt, að eg
get ekki lengur strítt á móti ást minni á þér.
Sjáðu til, þetta bréf er konungleg skipun, að
eg fari innan 10 daga héðan til Indlands. Eg
get ekki farið héðan frá þér, þú ert svo ung
og elskuleg, því eg er viss um að einn eða annar
rænir þér frá mér meðan eg er í burtu.”
“Eg leit á hann; það voru vonleysismerki á
andliti hans, og varirnar titruðu, eg sá að
hann leið sára sálarkvöl.
“Eg get ekki tekið þig með mér, sagði hann
hnugginn. “Eg fer sem yfirforingi hersins á
Indlandi, og eg þori ekki að hafna slíku em-
bætti, sem er hin stærsta heiðurs viðurkenn-
ing, sem hægt er að veita nokkrum manni á
Englandi. Florence, þú hefur líf mitt í þinni
hendi.”
“Eg man svo glögt, að eg þrýsti mér grátandi
að honum, og bað hann um að lofa mér að
skrifa eftir Hope, en hann vildi ekki, gat ekki
sagt henni neitt ennþá.
“Eg vil gera allt sem þú biður mig um,” sagði
eg. “Allt, sem gerir þig rólegan.”
“Eg óska bara, Florence, að þú verðir konan
mín, svo enginn geti tekið þig frá mér, með-
an eg vérð burtu frá þér, sem eg vona að
verði ekki lengi.”
“Núna strax,” spurði eg.
“Já, við skulum gifta okkur, og það þarf eng-
inn að vita neitt um það, fyr en eg kem aft-
ur. Gifstu mér, þá verð eg hamingjusamur og
rólegur. Eg gæti ekki verið það meðan eg er í
burtu, án þess að vita, að þú værir konan mín —
mín elskulega kona.” /
“Eg hugsaði ekki út í hversu sjálfselskuleg
bón hans var, og ekki heldur að það væri ekki
rétt af honum, að freista mín þannig. Eg vissi
bara að hann, sem kraup grátandi fyrir framan
mig, var hugsjóna maðurinn minn, einn hinna
nafnkendustu manna á Englandi, og að hann
elskaði mig af öllu sínu hjarta.
Hugsaðu hvað óráðinn unglingur eg var,
Hope. Eg man að eg sagði við hann: En eg
er'ekki fullra 17 ára; eg er of ung til að gift-
ast; eg er bara barn ennþá.
En hann sagði, að eg væri sú indælasta kona,
sem hann vildi gera allt fyrir, og sem hann
skyldi gera svo hamingjusama, að mig skyldi
aldrei yðra þess, að eg giftist sér.
Eg bað hann að bíða með giftinguna þar til
. hann kæmi til baka, en hann vildi það ekki. Ef
eg hefði viljað vera orsök í dauða hans, þá gat
eg það; hann gat ekki farið frá mér, og lifað í
stöðugum ótta um, að missa mig; ef eg vildi
ekki giftast honum nú strax, þá mundi hann,
hafna þeirri virðingu sem honum var sýnd,
með sendiferðinni til Indlands.
Það gat eg ekki þolað.
En hvernig eigum við að láta gifta okkur?”
spurði eg, “það finnur það einhver bráðlega út.
Góði minn, við skulum segja Hope frá því,
skrifa henni og biðja hana að koma.”
En því meir sem eg bað hann um það, þeim
mun fjarlægari var hann að samþykkja það.
Eg veit ekki hvernig það var, að eg, að síð-
ustu samþykkti að giftast honum, án þess að
neinn vissi um það.
Hope, hvað hann var glaður þegar eg sam-
þykkti þetta. Hann þakkaði mér, hann blessaði
mig! Og eg fann til stolts yfir því, að eg, svona
ung stúlka, hafði svona mikið vald yfir jafn
frægum og mikilsmetnum manni. Það var eins
og forlögin og hamingjan væri með honum.
Mrs. Standish fékk bréf um, að hún yrði strax
að fara til Parísar, og þá yrði eg ein eftir.
Hún skrifaði þér, Hope, um það að hún þyrfti
að fara til Parísar, en eg er hrædd um að
hann hafi eyðilagt bréfið, en aldrei sent það,
eins og hún bað hann um.”
i
75. KAFLI.
Lafði Damer tók sér ofurlitla hvíld, til að
safna kröftum til að geta haldið áfram sög-
unni.
“Karl,” byrjaði hún aftur, “það er hræðilegur
talsháttur, en hvenær og heyrði hann fyrst man
eg ekki, sem segir, — þá sem guð vill eyðileggja
gerir hann fyrst blinda — eg var blind; það er
ekkert annað, sem gæti afsakað mig fyrir það
sem eg gerði. Eg var blinduð af hinni einlægu
og áköfu ást þessa manns, af því æfintýralega
sem stóð í sambandi við það, sem eg í æsku-
draumum mínum skoðaði sem skáldlegt æfin-
týri. Það er ekki neitt annað sem getur rétt-
lætt mig af, að hafa látið tilleiðast.