Lögberg - 06.06.1946, Blaðsíða 6
u
LÖGBERG, FIMTUDAGDíN 6. JNÚÍ, 1946
Margrét Werner
Morgundagurinn, stm þau bæði höfðu
þráð svo mjög, rann upp, skær og fag-
ur. Sólin skein í öllum sínum ljóma,
og angan blómanna fyllti loftið, og him-
ininn svo heiður og fagur-blár.
Lafði Newton fór ekki ofan til morg-
unverðar, og Ethel var uppi hjá móður
sinni.
Eftir morgunverðinn, beið Ralph, ó-
þolinmóður eftir að mæta henni, en
það var ekki lengi þar til hann sá hana
koma; hún var í hvítum kjól, með blátt
band um mittið. Hann mætti henni í
samkvæmis salnum.
“Viltu koma út í blómagarðinn, Miss
Newton?” spurði hann. “Þessi morg-
un er svo fagur, og þú lofaðir mér hálf-
tíma samtali. Taktu ekki bók með þér
til að lesa. Þú verður að beita allri eft-
irtekt þinni að því sem eg ætla að segja,
því eg hef sögu að segja þér.”
Hann gekk við hlið hennar í gegn
um lystiskóginn þangað sem sást útá
stöðuvatnið, og vatnaliljurnar vögguðu
sér á sólgylltum vatnsfletinum.
“Við skulum fara inn í listigarðinn,”
sagði Ethel, “það er of heitt hér í brenn-
andi sólargeislunum.”
“Eg veit af fögrum stað, hérna niður
við lækinn; við skulum koma þangað.
Eg get betur sagt þér sögu mína þar.”
Þau gengu í gegnum listigarðinn og
niður á árbakkann, þar sem Margrét,
fyrir ekki löngu síðan, hafði setið hjá
Ralph, og fagnað yfir hamingju sinni.
Skuggar trjánna lágu yfir þessum stað,
og vatnið í ánni söng sitt skvampandi
lag.
“Þetta er indæll staður,” sagði Ethel
Newton. Grös og jurtir sveigðust hægt
fyrir hlýrri golunni, og Ralph bar hátt
yífir sefgrasið, eins og konungur í há-
sæti.
“Þú skalt vera drottning,” sagði hann,
“og eg að koma með bón mína fram
fyrir þig. Þú lofaðir að hlusta á sögu
mína; og nú skal eg stgja þér hana.”
Þau sátu nokkrar mínútur þegjandi.
Ef hugur og hjarta Ralphs hefði ekki
verið eins heillað af annari mynd, hefði
hann veitt meiri eftirtekt hve fríð og
falleg Ethel var. Sólargeislarnir skinu
á hana milli laufanna á trjánum, og
köstuðu yndisljóma á andlit hennar, hið
fagra, flaxandi hár og tignarlega vöxt,
en Ralph veitti því enga eftirtekt. Hann
sá ekki hina hvítu nettu fingur, sem
fitluðu, eins og í hugsunarleysi við
blómin sem voru hjá henni; hann sá
ekki hennar titrandi varir, ekki heldur
þann ástar blossa, sem var í augum
hennar. Hann bara sá og hugsaði um
Margréti.
“Eg sagði þér í gærkveldi, Miss New-
ton að eg væri engin mælskumaður.
Þegar mér liggur eitthvað þungt á
hjarta, á eg erfitt með að koma orðum
að því” byrjaði hann að segja.
“Allar djúpar tilfinningar láta lítið á
sér bera,” sagði Ethel. “Mælska er ekki
ávalt merki alvarlegs lundarlags.”
“Bara ef eg gæti verið þess viss, að
þú viljir skilja mig, Miss Newton — að
þú viljir sjá og skilja ástæðuna. sem eg
get varla gert grein fyrir sjálfur! Þar
sem eg nú sit hér í þessu dýrðlegasta
sólskini, er mér erfitt að gera mér ljóst,
hversu svart það ský er, sem hangir
yfir mér.”
Hún sat þegjandi og sleit blöð af
blómunum, og fleigði þeim út í ár-
strauminn.
“Fyrir þrem mánuðum,” sagði Ralph,
“kom eg heim til Elmwood. Foreldrar
mínir voru í heimboði á Pine Hall. Eg
var þreyttur eftir langa og erfiða skóla-
veru og var ekki eins og eg átti að mér;
svo eg kaus að vera einn heima í ró og
nwði. Einn morgun var eg að ganga í
lystigarðinum; eg vissi ekki hvað eg
átti að taka mér fyrir htndur. Þar sá
eg — nú vantar mig orð, Miss Newton
— þá fríðustu stúlku, sem eg hafði
nokkurntíma séð, eða gat hugsað mér.”
Hann sá að Ethel misti blómin sem hún
hélt á og bar hendina upp að enninu,
eins og hún vildi skýla fyrir andlit sér.
“Er þetta of frekt?” spurði hann.
“Nei,” svaraði hún rólega, “haltu sög-
unni áfram.”
“Mælskumaður gæti betur en eg,
lýst hennar aðdáanlega sakleysis blæ
og andlits fegurð fyrir þér, hinum bros-
hýru spékoppum í kinnum hennar, hinu
dökka,mjúka og glansandi hári sem lá
ofan á hennar snjóhvíta enni, hennar
fögru og mildu augum. Eg get einungis
sagt þér að eftir að eg hafði séð hana
nokkrum sinnum, varð eg ástfanginn af
henni, og hún sömuleiðis af mér; hún
heitir Mrgrét Werner.”
Ethel hreifði sig eki og sagði ekkert.
Ralph sá að roðinn hvarf úr kinnum
hennar, og varirnar titruðu.
“Eg verð að hraða mér með að segja
þér það sem eftir er,” sagði Ralph.
“Hún er ekki það sem maður kallar
hefðar kona, né af háum stigum. Faðir
hennar býr í dyravarðanstofunni hérna,
og er þjónustumaður föður míns. Hún
er alveg ókunnug öllum heldrimanna-
siðum. Hún hefur enga mentun, aldrei
fengið neina upplýsingu í einu né neinu;
en málrómur hennar er sem indælasta
músík, og hlátur hennar sem hljómur
frá silfur klukkum. Hún er sem bjart-
ur, heiðskýr apríl mánaðar dagur, bros
og tár, sólskin og regn — þið eruð svo
líkar; eg veit ekki hvort eg elska hana
meira, þegar hún brosir eða grætur.”
Hann þagnaði, en Ethel sagði ekki
eitt einasta orð; en hún hélt annari
hendinni fyrir andlit sér.
“Mér leizt svo fjarska vel á hana, og
eg sagði henni það. Eg bað hana að
verða konan mín, og hún lofaði því.
Þegar faðir minn kom heim frá Pine
Hall, bað eg um samþykki hans, en
hann bara hló að mér. Hann vildi ekki
trúa því að það væri alvara mín. Eg
þarf ekki að segja þér meira af sam-
tali okkar. Foreldrar mínir komu því
svo fyrir, að Margrét mín var send í
burtu. Ungur bóndi, sem elskaði hana
og vildi giftast henni kom, og vildi troða
illsakir við mig út af henni. Hann sór
að Margrét skyldi verða konan sín. í
deilunni við mig, opinberaði hann það
leyndarmál, hvar Margrét væri niður
komin; og það vissi eg auðvitað ekki
áður; svo tg fór þangað til að finna
hana.”
Ethel hreifði sig ekki, og sagði ekki
eitt einasta or.
“Eg fór strax á stað tii að sjá hana,
og er eg kom þangað sem hún var, leið
henni svo illa, en svo fögur í sorg sinni
og ást, og svo trúföst, og svo fegin að
sjá mig, svo eg gleymdi öllu sem eg
hefði átt að muna og hugsa um, og eg
giftist henni.”
Ethel stóð upp og gaf frá sér lága og
sársaukakenda stunu.
“Þú tekur þetta nærri þér.” sagði
hann, “en Miss Newton, hugsaðu um
hana, svo unga og svo göfuga! Vildir
þú hafa neytt hana til að giftast bónd-
anum, sem hún gat ekki felt sig við né
elskað. Hvað annað gat eg gert til að
frelsa hana?”
í sinni bitru sorg og vonbrigðum, gat
Ethel ekki annað en dáðst að hugrekki
Ralphs, og hreinskilni.
“Eg giftist henni, og það er minn ó-
hagganlegur ásetningur að vera henni
trúr,” sagði hann. “Eg hélt að faðir
minn mundi samþykkja giftinguna og
fyrirgefa mér; en eg er hræddur um
að sú von sé ekki til neins. Síðan að eg
giftist, hefur hann sagt mér, að ef eg
yfirgæfi ekki Margréti, vilji hann aldrei
framar sjá mig fyrir augum sér. Eg hef
á hverjum degi síðan, ætlað að segja
honum hvað eg hef gert, en það hefur
altaf komið eitthvað fyrir, svo eg hef
ekki getað gert það. Eg hef ekki séð
konuna mína síðan daginn sem við vor-
um gift; hún er í Litde Valley. Miss
Newton, vertu nú vinur minn, og hjálp-
aðu mér!”
Ethel var nógu huguð og stilt til að
haldá harmi sínum í skefjum, að því
sinni. Síðar gat hún gefið sorg sinni
lausan tauminn. Nú sem stóð varð hún
að snúa öllum huga sínum til hans. “Eg
vil g^ra allt sem er í mínu valdi til að
hjálpa þér,” sagði hún í mildum róm.
“Hvað get eg gert?”
“Móðir mín heldur svo mikið uppá
þig,” sagði hann, “hún hlustar á það
sem þú segir. Þegar eg segi henni frá
giftingunni, viltu þá leggja gott orð til
með Margréti? Móðir mín tekur það
til greina, se mþú segir.”
Við þessa beiðni hans, komu titrandi
sársauka-drættir á hið rólega andlit
Ethel.
“Ef þú heldur að það sé hyggilegt, að
óviðkomandi manneskja blandi sér
inn í svo viðkvæmt málefni, þá skal eg
gera það; en lofaðu mér að leggja þér
eitt ráð. Segðu báðum foreldrum þín-
um frá því á sama tíma, en dragðu það
ekki, því hvert augnablik er þýðingar
mikið í þessu máli.”
“Hvað heldurðu um það sem eg hef
gert, Miss Newton; hef eg gert rétt eða
rangt?”
“Spurðu mig ekki að því,” svaraði
hún.
“Jú, eg ætla að spurja þig að því sem
vin minn. Segðu mér, hef eg gert rétt
eða rangt?”
“Eg get ekki sagt annað en það sem
mér finst,” svaraði Etheí, “og eg held að
þú hafir gert rangt, en reiðstu mér
ekki. Á undan öllu öðru er sæmd og
heiður, sem verður að sitja í fyrirrúmi
fyrir ást og kærleika. Á vissan hátt hef-
urðu fellt skugga á þig með þinni
heimulegu giftingu; það var á móti vilja
og vitund foreldra þfnna að þú giftist
stúlkunni, sem þau höfðu forboðið þér
að giftast, og þó giftist þú henni, og
það á leynilegan hátt.”
Ralph brá litum við að heyra það sem
hún sagði svo hægt og rólega en svo
ákveðið.
“Eg hélt að eg væri að gera mann-
legt verk með því að giftast Margréti.
Hún átti engan annan að í erfiðleikum
sínum, nema mig.”
“Frá vissu sjónarmiði séð, getur það
hafa verið mannlega gert af þér,” sagði
Ethel. “Þú hefur sýnt göfgi í því, og
ekki tekið tillit til þín sjálfs. Gefi Guð
að þú verðir hamingjusamur í þessu
hjónabandi!”
“Hún er ung og móttækileg fyrir á-
hrifum,” sagði hann; “mér er svo auð-
velt að fá hana til að hugsa eins og eg.
Þú lítur fjarska alvarlega út, Miss New-
ton.”
“Eg er að hugsa um þig,” sagði hún
í mildum róm; þetta lítur mjög alvar-
lega út. Fyrirgefðu mér — varstu fylli-
lega sannfærður um, að öll lífs ham-
ingja þín stæði á því, að þú giftist
henni? Ef svo er, þá þarf eg ekki að
segja meira. Þetta er ólíkt hjónaband,
nokkuð sem er andstætt öllum almenn-
um venjum.”
Þetta var það sama sem faðir hans
hafði sagt.
“Segðu föður þínum strax frá því,”
sagði Ethel. “Þú getur aldrei stigið það
spor til baka, sem þú hefur nú stigið,
og óskar þess kannske heldur aldrei,
en faðir þinn verður að fá að vita eins
fljótt og mögulegt er, hvað þú hefir
gert á bak við hann.”
“Viltu reyna að fá móðir mína til að
láta sér þykja vænt um Margréti?”
sagði hann.
“Já, eg vil reyna það,” svaraði Ethel.
“Þú hefur gefið mér góða lýsingu af
henni; mér finst sem eg sjái hana, eftir
því sem þú hefur lýst henni. Eg skal
tala um fríðleik hennar, yndisleik, blíðu
og kurteisi.”
“Þú er sannur vinur,” sagði hann
þakklátlega.
“Gerðu þér ekki miklar vonir um þau
áhrif sem eg get haft á foreldra þína í
þessu máli,” sagði Ethel. “Þú veröur að
búa þig undir að taka afleiðingunum
með ró og stillingu. Hreinskilnislega
skal eg segja þeim, að þú hafir gert
rangt, því þú hefir táldregið þig með
fölskum riddaralegum ímyndunum.
Maður getur verið hraustur og hugaður,
en það er kannske erfiðast af öllu að
læra, að bera afleiðingarnar af sjálfs
manns yfirsjónum, án þess að kveinka
sér. Það verðurðu að gera. Þú mátt
ekki hopa til baka; þú verður, sem mað-
ur og hetja, að taka afleiðingunum,
hverjar sem þær verða.”
“Eg er reiðubúinn að gera það,” sagði
Ralph, og horfði á hana; hann óskaði
með sjálfum sér að Margrét gæti talað
við sig, eins og þessi göfuga stúlka, slík
orð sem hún sagði gátu gert hvern
mann að hétju. Svo hugsaði hann um
hvernig Margrét æfinlega brast í grát,
er eitthvað hrygði hana, og lagði hand-
leggina um hálsinn á sér.
“Við skulum ávalt vera vinir, Miss
Newton,” sagði hann, “hvað svo sem
fyrir kann að koma, vona eg að þú
bregðist mér ekki.”
“Eg skal vera vinur þinn, meðan eg
lifi,” sagði Ethel, í einörðum og mildum
róm, og rétti honum hendina. “Þú hefir
borið svo mikið traust til mín — eg
gleymi því aldrei. Eg er vinur þinn og
Margrétar.”
Hún sagði þetta svo mildilega, að
Ralph gat ekki varist brosi.
“Margrét yrði hrædd við þig, hún er
svo óframfærin og feimin.”
Nú sagði hann Miss Newton frá hin-
um, saklausa einfaldleik í framkomu
hennar, og hve hún elskaði allt í nátt-
úrunni, en sagan kom altaf að því, að
hún elskaði hann umfram allt annað.
Hann hafði enga hugmynd um hversu
mikið Ethel leið, við að heyra hann tala
um elskulegu konuna sína, sem hann
var svo hrifinn af, og svo, að hugsa um
þau vonbrigði sem hún hafði orðið fyr-
ir, og hvaða framtíð biði sín, hinn fagri
draumur hennar um að giftast Ralph,
sjáanlega gat ekki rætzt. En þrátt fyrir
það fannst henni meira til hans koma,
en nokkurntíma áður, sökum hans
riddaralegu framkomu og göfugu ást-
ar. Hendin sem hún var að fitla við
blómin með, var nú hætt að titra, og nú
var kominn eðlilegur roði aftur á varir
hennar; hún stóð upp og bjóst til að
ganga út með lafði Cuming.
En nú kom henni í hug: hvað átti hún
að segja móður sinni; því þegar hún
myntist þtirra fáu orða sem þær töluðu
saman kvöldið áður, steig blóðið henni
til höfuðs og hún roðnaði í andliti.
“Eg get aldrei nógsamlega þakkað
þér fyrir þolinmæði þína og vinsemd,”
sagði Ralph, er þau gengu heim í gegn-
um hinn skuggsæla lystigarð, og hinn
skrautlega blómagarð.
Ethel brosti og leit upp í himininn;
hún hugsaði um þá von, sem hún hafði
alið í huga sínum, rétt fyrir fáum klukku
stundum.
Þegar þau skildu, sagði hún við
Ralph: “Eg vona að þú farir nú strax
til föður þíns, og segir honum allt eins
og tr.”
“Já, eg fer strax,” svaraði hann, en
rétt í því augnabliki kom lafði Cuming
til hans.
“Ralph, komdu inn í mitt prívat her-
bergi, faðir þinn er þar; hann vill sjá
þig og tala við þig, áður en hann fer til
Sir Tottenham.”
Ethel gekk líka til prívat herbergis
móður sinnar. Lafði Newton beið eftir
henni, og eyddi tímanum við að lesa.
Hún brosti íbyggilega er dóttir hennar
kom inn.
“Eg vona að þú hafir notið yndis og
ánægju á skemtigöngunni,” sagði hún,
en bæði brosið á andliti hennar, og orð-
in dóu út, er hún sá í andlit dóRur sinn-
ar, er hún laut ofan að móðir sinni til
að kyssa hana.
“Mamma,” sagði Ethel í miidum róm,
“allt sem eg sagði við þig í gærkvöld
um Elmwood, var eintómur misskiln-
ingur — Elmwood verður aldrei mitt
heimili. Það var mín barnslega ímynd-
un sem vakti þá von.”
‘Hefurðu lent í þrætu við Mr. Cum-
ing?” spurði móðir hennar.
“Nei,” svaraði hún rólega, “við erum
góðir vinir, en, mamma, eg misskildi
hann. Hann óskaði eftir að segja mér
nokkuð; en það var um ást hans á ann-
ari stúlku — ekki mér.”
“Hann hefur hagað sér skammar-
lega við þig!” sagði lafði Newton.
“Sussu, sussu, mamma,” sagði Ethel
“þú gleymir því, hve svona orð særir
mig. Eg hef vísað á bug hærra settum
manni en Ralph Cuming. Láttu engan
nokkurntíma ímynda sér að eg hafi
misskilið tilgang hans og augnamið.”
“Nei, auðAdtað ekki,” sagði móðir
hennar. “Eg segi það bara við þig,
Ethel. Það leit út eins og hann gæti
hvergi annarsstaðar verið, en þar sem
þú varst — hann var allan daginn við
liliðina á þér.”
“Hans augnamið var að vinna sér
vináttu mína,” svaraði Ethel.
“Já, hann er sjálfselskur, eins og all-
ir karlmenn eru!” sagði lafði Newton.
“Hver er það sem hann er skotinn í?”
Spurðu mig ekki um það, mamma.
Hann er í slæmum kringumstæðum.
Spurðu mig ekki um það. Eg varð fyrir
hræðilegum misskilningi og vonbrigð-
um, og mig langar ekki til að vera mynt
á það aftur”
Lafði Newton veitti því eftirtekt,
hverssu mikill sársanki var í málróm
dóttur sinnar og dró strax sínar álykt-
anir af því.
“Jeg var að hugsa um að fara heim í
fyrramálið,” sagði lafði Newton.” Faðir
þinn vill endilega að við séum heima hjá
sjer, því hann getur ekki komið sjálfur
til Elmwood.Þú segir, að Mr. Cuming sje
í erfiðum krigumstæðum. Eg vona að
það komi þá ekki upp, neitt obinbert