Lögberg - 10.10.1946, Qupperneq 3
LÖGBERG, FIMTUDAGLNN
10. OKTÓBER, 1946
3
FRETTIR
ítalía Söngvanna land.
Dagur var að kvöldi kominn.
'Skuggarnir færðu sig niður hlíð-
arnar og ofaná láglendið. þegar
að hátalarar gullu við um allt
Rómaveldi: Fájtæku landleys-
ingjar, farið og takið í félagi,
löndin af þeim sem of mikið
land ihafa.” Skipun þessi kom
frá Kommúnistunum sem voru
orðnir sárir og hálfærðir út af
aðgjörðarleysi Republikan stjórn
arinnar á Italíu, mað að sjá fá-
tæku og eignarlausu bændafólki
fyrir jarðnæði. Nóttin leið.
Næsta morgun snemma var
kirlkjuklukkum hringt og fólk
safnaðist saman á torgum og í
smáþorpum, þar sem verka-
mannaleiðtogar skipuðu sér fyr-
ir flokkana, og lögðu á stað, oft
með hornleikarflokk í broddi
fylkingar, en á eftir fylgdu oft
'hópar presta og annara minni-
háttar embættismanna kirkj-
unnar, með heilagt vatn. Herför
þessa nefndu kommúnistamir
“innrásina.”
Það er ekki hægt í stuttu máli
að segja frá ferðum allra þess-
ara innrásar hóþa. Einn þeirra
hélt eftir Salarian veginum,
þangað sem bóndi einn, Dolfo
Bascaini, átti heima. Hann átti
220 hektara af landi, 200 mjólkur-
kýr, 600 kindur, laglegt heimili
og útihús. Bascaini heyrði til
komumanna og gekk út. Hann
sá 200 manns sem 'þegar voru
búnir að skifta landi hans upp
á milli sín, og á veginum stóðu
önnur 3 hundruð innrásarmanna
í landaleit. Þegar Bascaini sá
hvernig komið var, gat hann
efkkert gert. Landið hans, öll
handtökin hans, var honum tap-
að, og hann sá ekki annað en að
hann væri heimilislaus. Tók
hann þá það ráð að ávarpa hina
nýju eigendur á þessa leið:
“Þið hafið engin verkfæri, eng-
an búpening. Eg skal vinna
landið fyrir ykkur uppá part af
uppskerunni.” Nýju eigendurn-
ir tóku því. Svjo eftir lífstíðar
stryt á bújörðinni, var Bascaini
orðinn leiguliði á sínu eigin
landi. Annan innrásaihópinn
bar að bænum Monte Libretti,
þar sem stjórnin átti búgarð er
var 2000 hektarar að stærð, og
var auk ti'lraunastöðva, notaður
til að ala upp og temja hesta til
hernotkunar. Þessi glæsilega bú-
jörð gekk í augu Erispino Ott-
avi, formanni kommúnista flokks
ins og verkamanna félagssikap-
arins i Monte Libretti. Hann er
maður mikill vexti og krafta-
sikrokkur. Hann gjörði kröfu til
520 hektara af þessum 2000 til
handa fátæku fólki í Monte Lib-
retti og fékk þá. Krafðist 435
héktara í annað sinn til sömu
þarfa, og fékk þá einnig. For-
maður búgarðsins spurði Cris-
pino að hver borgaði fyrir land-
ið. Þessiari spurningu svaraði
hann með bréfi. Þar stendur:
“Þú spyrð um hver eigi að borga
21,500 líra fyrir 191 hektara sem
gengu til hungraðs og fátæks
bændafólks. Mér veitist sú virð-
ing, að segja þér, að það fólk
borgar ekkert. Það afhendir þér
aðeins 1/5 af uppskeru landsins
árlega, en 4/5 partar uppsker-
unnar ganga til þess sjálfs, sem
réttlát borgun fvrir svita lsék-
ina sem af því renna við að end-
urreisa ítalíu, þar sem réttlætið,
en ekki konungsvaldið skal ríkja
í framtíðinni.”
ENGLAND
Fyrirmyndar
kappkeyrslu bifreið.
Drengur einn 14 ára gamall,
Alexander Watson, er að búa til
fyrirmyndar kapþkeyrslu bfl,
sem hann heldur að hann geti
skotið ferðmestu bílum á Bret-
landi aftur fyrir sig með. Hann
smíðar þennan bíl sinn í kjallar-
anum undir húsi föður síns, og
eru smá brautir lagðar þar í all-
ar áttir. Alexander er yngsti
félaginn í eftirlíkingafélaginu
Brezka, sem heldur fundi sína
mánaðarlega í Bedfordshire á
Englandi; er sá staður 100 mílur
frá heimili Alexander, en allt
fyrir það, fer hann á reiðhjóli
sínu á hvern einasta fund sem
haldinn er, og veitir öllum ný-
ungum nákvæmar gætur.
Hraða met bifreiða á Bretlandi
er 74.3 mílur á kliufckutímanum.
Ný gjörð af Tractor er komin
á markaðinn á Englandi. Er
hann minni en vanalegir tractor-
ar, 3 ft. 3 þuml. á lengd og sex
þumlungar jarðarris. Hann get-
ur dregið 25 tonna æki á sléttu.
Getur smogið inn í hvern krók
og kima og það er hægt að snúa
honum við nálega hvar sem er.
í tractor þessum er fjögra “cyl-
inder” vél, kæld með vatni og
brennir steinolíu.
♦
Hið nafnkunna fóliksflutninga
skip Cunard línu félagsins hefir
nú verið leyst úr herþjónustu, og
er byrjað að endurbæta það til
lalmennra millilanda ferða á ný;
búizt er við að viðgerð sú muni
táka um sex mánuði. Á stríðsár-
unum, og í þarfir stríðsmálanna
sigldi Mauretania 538,000 mílur
og flutti 330,000 farþega.
FRAKKLAND
Heimavistar skólar á Englandi
hafa tíðkast um langt skeið,
en það eru aðallega efnameiri
foreldrar þjóðarinnar sem hafa
getað notið þeirra. Nú hefir
menntamála ráðherra Englands
lýst því yfir, að þau hlunnindi
verði veitt öllum stétta börnum
landsins, samkvæmt ákvæði
mentamálalaganna frá 1944, þar
sem foreldrar og mentamála um-
sjónarmenn álíta það nauðsyn,
eða viðeigandi.
Ný útlistun á lýðveldis-
hugtakinu.
Hún varð til í síðustu viku í
Beriín á Þýzkalandi. Fundur
stóð yfir í sambandi við sameig-
inlega stjórn í öllum umboðs-
umdæmum þjóðanna fjögurra.
Eftir að formaður nefndar þeirr-
ar hafði hlustað á Rússa, svo
Frakka og að síðustu Bandaríkja
menn útlista hvað “democracy
meinti. sneri forsetinn sem hefir
hlotið að vera Englendingur, sér
,að meðnefndarmönnum sínum,
leit alvarlega á þá og mælti: “Eft-
ir ykkar skýring á orðinu “demo-
cracy” þá virðist meiningin vera
Iþað, sem fjögur stórveldi koma
sér saman um að neyða upp á það
fimta.”
Frakkar voru að því komnir
að taka höndum saman við Band-
aríkjamenn og Breta, með sam-
eiginlegt stjórnarfyrirkomulag í
eftirlits-umdæmunum þremur á
Þýzkalandi, en neituðu að halda
iþeirri samvinnu-hugmynd áfram
eftir að Henry A. Wallace flutti
hina víðkunnu ræðu sína um ut-
anríkismál Bandaríkjanna í s. 1.
mánuði.
Charles de Gaulle rauf þögnina.
1 síðasta blaði Lögbergs var
minst á stjórnmálin á Frakk-
landi, um hinn nýja stjórnmála-
flokk sem þar er í myndun, og
einnig að de Gaulle sjálfur fáist
ekki til að láta neitt uppi um
fyrirætlanir sínar. En síðan að
Lögbergsblað það kom út hefir
de Gaulle kveðið uppúr með á-
hugamál sín. Ágreiningefnið, að
minsta kosti á yfirborðinu, er
stjómarskráin sem þingið hefir
nú til meðferðar, og ganga á til
þjóðar atkvæðis um 13 þ. m. Eða
öllu heldur um kafla þann í
stjórnarskránni, sem kveður á
um vald forsetanns. Charles de
Gaulle forust þannig orð.
“Stjórnarskrár frumvarpið, ef
Dað næði fram að ganga, eins og
3að er, gerði bæði þingið og
stjórnina almáttuga; slíkt ofur-
vald leiddi á endanum til stjórn-
eysis og einræðis. Mín meining
er, að stefna sú í landsmáum, sem
tekin hefir verið, sé röng. Eg
Dyggi allar mínar vonir á þeim
Dingmannsefnum, sem skuld-
binda sig til að framfylgja öðrum
stefnum en nú ráða.”
Meiningin í þessari yfirlýsing
Charles de. Gaulles, eins og
menn mega sjá, er sú, að hann
skorar á þjóðina að hafna stjórn-
arskrár frumvarpinu, þegar til
ajóðaratkvæðis verður gengið um
það í þessum mánuði. Hann
hefir sama sem sagt: Þingið er
ekki þingstarfinu vaxið. Kjósið
nýja menn. Hann hefir einnig
gengið opinberlega á móti Popu-
lar Republikan flokknum, sem
stóð bak við hann síðastliðið vor,
og má ibúast við að svo eða svo
margir af þeim snúi baki við
honum algjörlega, því margir
þeirra eru styrktarmenn stjórn-
arskrár frumvarpsins eins og það
er nú. De Gaulle mintist ekki á
samband sitt við hinn nýja
stjórnmálaflokk, sem René
Capitant hefir myndað og sem
vex nú óðfluga.
Þegai hér var komið skoraði
kommúnistaleiðtoginn Jacques
Duclos á alla vinstrimenn í þing-
flokkunum þremur, að sameina
sig um stjórnarskrár frumvarpið
í þinginu og samþykkja það. En
rrú er eftir að sjá hvemig þjóðin
sker úr.
irnar þvælst þar hver fyrir ann-
ari. Helzt hefir verið talað um
Trieste. Vara-forseti Jugóslavíu
var sá sem mestum spenningi
hleypti í það mál, með því að
segja: “Ef að menn álíta að þetta
Trieste-mál meini, að Rússar séu
með því eða á bak við það, að
draga vald Breta yfir Miðjarðar-
hafinu í sínar hendur, þá mætti
alveg eins vel segja, að Bretar
og Bandaríkjamenn séu að draga
járntjald umhverfis Miðjarðar-
hafið. Þó að Júgóslavía gjöri til-
kall til Trieste, þá gjöra þeir það
ekki til þess að skenkja Soviet-
sambandsríkjunum borgina, og
ekki heldur sem verkfæri í hönd-
um Soviet-valdsins til þess að
ögra valdi neins ríkis við Mið
jarðarhafið.”
Senator Tom Connally Banda-
ríkja umboðsmaður svaraði
Kardel'j varaforseta; barði með
hnefanum í borðið; benti beint
framan í varaforsetann með
vísifingrinum og mælti af móði
miklum: “Trieste má aldrei
verða að óeirðar- og æsingabæli.
Við megum ekki búa til aðra
Danzig úr þeirri borg. Friðnum
hefir verið haslaður völlur, hér
inni í þessum sal. Hin frjálsa
Trieste og Trieste-hérað má ekki
vera frjáls á pappírnum aðeins,
— hún verður að vera frí í raun
og sannleika, — frí frá Júgó-
slavíu og frá ítalíu. Triéste verð-
ur að vera ímynd friðarins og
öryggisins.”
Júgóslövum hefir verið neitað
um kröfu þeirra til Venezía og
Giul'iu, og samþykt að þeir fá að
eins part af þeim lendum, en
Italía haldi noikkru. Júgóslavar
hafa neitað að skrifa undir slík-
an úrskurð.
Andrei Vyshinsky, umboðs
maður Rússa á friðarþinginu
gjörði tillögu um, að konum
verði veittur atkvæðisréttur í
hinni óháðu Trieste og var það
samþykt. “Það er gott að hafa
ofurlítið smjör út í súpuna
sagði Vyshinsky.
Samlþykt einnig í tillögunefnd,
að það verði þingbundin stjórn
(ein þingdeild) 1 hinni frjálsu
Trieste.
The Swan Manufacturing
Company
Manufacturers of
SWAN WEATHER STRIP
Halldor Methusalems Swan
Eigandi
281 James St. Phone 22 641
EITURGAS KVEIKIR LÍF
1 síðustu viku flutti blaðið
Science eftirtektaverða tilkynn-
ingu frá N. H. Horowitz, efna-
fræðingi við Stanford háskólann
í Bandaríkjunum, og tveimur
með-verkamönnum hans.
Þeir tóku sveppsæði neuro-
spora crassa, og settu í álmu ac:
glaspípu, en í aðal glaspípulegg-
inn settu þeir tvo dropa af sinip
gasi. Settu pípuna ofaní heitt
vatn og létu hana vera þar í 30
mínútur. Þegar þeir tóku glas-
pípuna uppúr heita vatninu, sáu
þeir að 29 tegundir sveppa höfðu
myndast í hliðarpípunni þar
sem eiturgasið lék um svepp-
sæðið, og eina þá tegund (albino
tegund) höfðu þeir aldrei áður
séð.
ÞÝZKALAND
Andleg óráðvendni
Ein af allra bezt þekktu setn-
ingum Abraham Lincoln’s var
tekin og limlest, og á þann hátt
notuð til kommúnista áróðurs í
ný afstöðnum kosningum í um-
dæmi kommúnista á Þýzkalandi.
Þeir sögðu: “Með styrk fólks-
ins, með fólkinu og fyrir fólkið.”
Ekkert minnst á “af fólkinu”
eða “iþað sem folksins er.”
FRIÐARÞINGIÐ í PARÍS
Það hafa ökki orðið neinir stór-
viðburðir á því þingi síðan að
Lögberg kom út síðast. Veðrið í
París hefir verið þungbúið síð-
astliðna viku, og það hefir þungi
legið yfir glaðværð þingmanna
þar yfirleitt. Frumhlaup verzl-
lunarmálaritara Henry Wal'lace
lagðist yfir Bandaríkjanefndina
eins og haustþoka. Einn þeirra
sagði: “Mér finst að jörðin undir
fótum mér hafi opnast.” James
F. Byrnes lét ökkert á sér sjá
annað en það, að hann hélt sig í
herbergjum sínum þegar dags-
verkinu var lokið — sást hvergi á
ferð, né heldur kom hann á
kveldskemtanir.
Á þinginu sjálfu hefir sama
nuddið haldið áfram og hugsan-
Ertu hræddur við að borða ?
Áttu viS aS strfSa meltingarleysi,
belging og nábít?
paS er ðþarfi fyrir þig aS láta
slíkt kvelja þig. Fáðu þér New
Discovery "GOLDBN STOMACH
TÖFLUR.” 360 töfiur duga I 90
daga og kosta $5.00; 120 duga í
30 daga, $2.00; 55 I 14 daga og
kosta $1.00; Til reynslu, 10 centa
dðs — fæst I öllum lyfjabúðum.
Hugsað fram!
Láttu hreinsa öll fötin, sem
þú þarft að láta heins í
haust — NÚNA . . .
Ágætisverk
Hagnýttu þér tækifærið til
spamaðar með því að vitja
fata þinna í búðina sem
næst þér er.
Búðir okkar eru nú opnar
frá kl. 8 f. h. til kl. 7 e. h.
Perth’s
888 SARGENT AVE.
ORÐSE.NDING
TIL KAUPENDA LÖGBERGS OG HEIMSKRINGLU A ISLANDI:
MunlS aS senda mér áskriftargjöld aS blöSunum fyrir
júnflok. AthugiS, aS blöSin kosta nú kr. 25.00 árangur-
inn. Æskilegast er aS gjaldiS sé sent I pðst&vfsun.
BJÖRN OUÐMUNDSSON,
Reynimel 62, Reykjavfk.
OCTOBER SPECIAL ! !
AU photos taken on approval with no ohligation
— 4 Poses To Choose From —
SPECIAL PRICES Phone or Wriie for Appoinimeni
UNIVECUL STUDICI
292 KENNEDY ST. (Jusi Norih of Poriage) — Phone 95 653
WEDDING AND BABY PHOTOS — OUR SPECIALTY
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 97 932
Home Telephone 202 S98
Talslmi 95 826 HeimiUs 5S 898
DR. K. J. AUSTMANN
SérfrœOtngwr 1 augna, eyrna, naf
og hverka sfúkdómum.
704 McARTHUR BUILDING
Cor. Portage & Maln
Stofutlml: 2.00 tll 6.00 e. h.
nema á laugardögum.
DR. ROBERT BLACK
SérfræOingur { augna, eyma,
nef og hdlssjúkdómum.
416 MEDICAL ARTS BLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 93 851
Heimasími 42 164
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N. DAK.
íslenzkur lyfsaU
Fölk getur pantaö meöul og
annaö meö pðsti.
Fljðt afgreiBsla.
A. S. B A R D A L
848 SHERBROOK STREET
Selur Ukkistur og annast um ðt-
farir. Allur útbúnaBur sá beeti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvarBa og legstelna.
Skrifstofu talsimi 27 324
Heimills talsfmi 26 444
Phone 97 291 Eve. 26 002
J. DAVIDSON
Real Estate, Financial
and Insurance
ARGUE BROS. LIMITED
Lombard Bldg., Winnipeg
Phone 31 400
Electrical Appliances and
Radio Service
Furnlture and Repairs
Morrison Electric
674 SARGENT AVE.
PCINCEJJ
MESSENGER SERVICE
ViB flytjum kistur og töskur,
húsgögn úr smaerri IbúBum,
og húsmuni af öllu tæi.
68 ALBERT ST. — WINNIPBG
Stmi 25 888
C. A. Johnson, Mgr.
TELEPHONE 94 858
H. J. PALMASON
and Company
Otmrtered Acoountants
1101 MoARTHUR BUILDING
Wlnnipeg, Canada
Phone 49 469
Radio Servlce SpeciaUsts
ELECTRONIC LABS.
H. THORKBLSON, Prop.
Ths most up-to-date Sound
Equlpment System.
1S0 OSBORNE ST., WINNIPEG
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
Keystone Fisheries
Limited
404 SCOTT BLOCK SlMI 95 227
Wholesale Dletributora of
FRESH AND FROZEN FISH
Manitoba Fisheries
WINNIPEG, MAN.
T. Beroovitch, framkv.stf.
Verrla i heildsölu meB nýjan og
froslnn flsk.
S0S OWENA STREET
Skrlfart.sfml 26 866 Helma 65 4«S
Dr. S. J. Jóhannesson
216 RUBY STREET
(Beint suBur af Banning)
Talsfmi 30 877
ViBtalstlmi 3—6 eftir hádfegl
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STRBET
Selkirk, Man.
Office hrs. 2.30—6 p.m.
Phones: Offlce 26 — Res. 230
Office Phone
94 762
Res Phone
72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Oíflce Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appolntnvent
Drs.
H. R. and
TWEED
Tannlœknar
H. W.
406 TORONTO GEN. TRUST8
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
PHONE 96 962 WINNIPEG
DR. J. A. HILLSMAN
Surgeon
308 MEDICAL ARTS BLDO
Phone 97 329
Dr. Charles R. Oke
TannUsknlr
For Appointments Phone 94 908
Office Hours 9—«
404 TORONTO GEN. TRU8T8
BUILDING
283 PORTAGE AVE.
Wlnnlpeg, Man.
SARGENT TAXI
PHONE 34 555
For Quick Rellable Service
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENUE BLDG WPG.
Fasteignasalar. Lelgja hús. Ot-
vega peningalán og eldsábyrgB.
bifreiBaábyrgB, o. s. frv.
PHONE 97 538
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
Lögfrceótngar
209BANK OF NOVA SCOTIA BO.
Portage og Garry St.
Sfmi 98 291
GUNDRY PYMORE
Limited
British QuaUty Fish Netting
60 VICTORIA ST., WINNIPBG
Phone 98 211
Manager T. R. THORVALDSOJt
Vour patronage will be appredated
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAOE, Managing Diraotor
Wholesale Dlstrtbutors of Frj»h
and Frozen Ftsh.
311 CHAMBERS STREBT
Office Ph. 26 328 Ree. Ph. T3 91T
H
HAGBORG
FUEL CO.
H
Dlal 21 331
(C.F.L.
No. 11)
21 331