Lögberg - 26.02.1947, Blaðsíða 6

6
(Ensk saga)
HVER VAR
ERFINGINN?
G. E. EYFÖRD, þýddi
“Eg kom frá London,” svaraði hann,
“og fór með járnbrautinni þangað, og
ætlaði mér svo að ganga til Mörkdal
þaðan, en — svo leit hann brosandi á
Mr. Nichols, sem sat með hendurnar á
hnjám'sér og starði áhyggjufullur inn í
eldinn, “en það er auðveldara að tala um
slíkan göngutúr, en að komast þá leið,
eða hvað heldur þú?” og sneri sér að
Mr. Nichols.
Mr. Nichols tók ekkert undir það,
hann virtist ekki einu sinni heyra hvað
hann sagði.
“Eg get ekki skilið í hvernig á því
stóð, að eg skyldi villasf. Eg stanzaði
við kolabrenslumanns kofa og tók göt-
una, sem lá til vinstri,” sagði hann.
“Til hægri,” sagði Mr. Nichols.
“Sagðir þú til hægri? Þú hefi eg
hlotið að misskilja þig Hvernig svo
sem það er, tók eg ranga götu. og geklc
og gekk, þangaö til eg kom hingað aftur.
Það var lán fyrir mig, en mér þykir ó-
sköj) mikið fyrir því að eg hagaði mér
svo ofbeldislega. Eg var soltinn eins og
hundur, það er eins satt og eg sit hér.”
“Ætlarðu þér að dvelja nokkuð í
Mörkdal?” spurði konan, “það er dautt
og leiðinlegt þorp.”
Hann hristi höfuðið.
“Nei,” svaraði hann. “Eg ætlaði mér
að fara með járnbrautinni þaðan til
herragarðsins Wood Castle. Veistu
hvar það er?”
“Nei,” svaraði hún.
“Eg býst ekki við því,” sagði hann,
þaö er býsna langt héðan; það er fallegt
þar. Eg á skyldmenni þar; eg heiti Fred
Hamilton, og eg er á leið í heimsókn til
Arthur Lemonte.”
Mr. Nichols þaut upp sem örskot og
velti um stólnum, sem hann sat á. Hann
varð náfölur í andliti og titraði af geðs-
hræringu. Hann leit heiftarlega á Mr.
Hamilton, eins og hann vildi eta hann
upp. Mr. Hamilton horfði undrandi á
hann.
“Hvað hefir nú komið fyrir aftur,”
hugsaði hann. Mr. Nichols virtist að
eiga í ströngu stríði við sjálfan sig með
að halda hinni æstu geðshræringu sem
greip hann í skefjum.
“Nei, eg þarf að fá mér eldspýtur til
að kveikja í pípunni minni,” sagði hann.
Svo fór hann þangað sem hann hafði
setið við gluggann, og sagði:
“Dora það er langt áliðið kvölds; það
er bezt að þú farir upp í herbergi þitt til
að sofa.”
Hún stóð upp og kysti foreldra sína;
svo rétti hún Hamilton hendina, sem
stóð upp úr sæti sínu og horfði með að-
dáun á hana.
En áður en þau gætu tekið höndum
sanián, gekk Mr. Nichols millum þeirra
og gaf Doru vísbendingu með augunum,
að fara strax upp til herbergis síns, og
benti Hamilton með hendinni að færa
sig yfir á stólinn, sem Dora hafði setið
á.
3. Kafli.
Hafi maður, eftir langa göngu borð-
að góðan kvöldverð, þá verður honum
rótt á eftir. Það var auðséð á Mr. Hamil-
ton, að hann fór að syfja eftir kvöld-
verðinn; hann geispaði og teygði úr sér,
eins og hann væri uppgefinn af þreytu;
og það svo, að hann bað Mr. Nichols
ekki að gera sér grein fyrir því, hvers-
vegna hann mátti ekki taka í hendina á
Dora, er hann bauð henni góða nótt.
Hann sofnaði þar sem hann sat;
gleymdi sjálfum sér og öllu, og valt síð-
ast um með stólinn, sem hann sat á.
Þegar hann opnaði augun, sá hann Mr.
Nichols sitja þar einsamlan. Mæðgurn-
ar voru famar; Mr. Nichols leit út, eins
og hann vissi ekki að ferðamaðurinn.
var í stofunni.
Hamilton stóð strax upp, og afsak-
aði, að hann hefði verið orðinn svo
þreyttur að hanri hefði ekki getað hald-
ið sér vakandi. Mér heyrist að þú vera
að tala við einhvern, var það ekki?”
Mr. Nichols bara leit á hann.
“Þú ert víst þreyttur,” sagði hann.
“Ja,” svaraði Mr Hamilton, “eg get
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. FEBRÚAR, 1947
%'
varla haldið mér vakandi. Það stafar
af óveðrinu sem eg var úti í.”
Mr. Nichols stóð upp og tók ofan af
hyllu samanbundin refaskinn, breiddi
þau á gólfið, og lagði tvær sessur á þau
þar sem þreytti maðurinn gæti hvílt
höfuð sitt á; er hann hafði lokið þessu
benti hann bara á þetta, svo Hamilton
gat skilið, aö þetta var gjört fyrir hann.
“Eg þakka þér kærlega fyrir þetta,”
sagði ungi maðurinn; “mér þykir-vænt
um að fá að hvíla mig ”
“Þetta er svo sem ekkert fínt rúm”,
sagði Nichols, en ungi maðurinn full-
vissaði hann um, að hann gæti ekki
hugsað sér neitt betra.
“Eg held að eg hefði getað setið hvar
helzt sem var og sofið í nótt,” sagði
hann; “en rúm sem þetta þarna er nógu
gott fyrir sjálfan konunginn. Hvaða
ljómandi falleg skinn,” og hann rétti
fram hendina til að bjóða honum góða
nótt.
Nichols leit á hendina, en tók ekki í
hana; hann bara hristi höfuðið þung-
lyndislega.
“Viltu virkilega ekki taka í hendina
á mér og segja góða nótt!” spurði Mr.
Hamilton. “Er þetta ekki að vera of
langrækinn; það er nærri því verra en
að úthýsa mér; kanske að það hefði
verið bezt, að eg hefði farið strax út í
myrkrið og illviðrið, er eg kom hér!”
“Nei”, sagi Nichols, “eg hefi ekkert
á móti því að þú sért hér, þú ert velkom-
inn, en eg get ekki tekið í hendina á þér.
Góða nótt!” og hann gekk að stigan-
um, sem lá upp til loftherbergjanna. En
áður en hann steig upp í fyrstu tröpp-
una, sneri hann sér við og leit yfir stof-
una.
“Sagðir þú, Arthur dómari Lamonte ’
væri föðurbróðir þinn?”
“Nei, hann er ekki föðurbróðir minn.
Það er ekki auðvelt að komast a$ því
hreina um það, hvað við erum skyldir.
Hann er skoplegur gamall náungi.
Þekkir þú hann?”
Nichols hristi bara höfuðið og leit
upp í stigann.
“Eg hélt það,” sagði Hamilton, “eftir
því hvernig þú leist upp, er eg nefndi
nafn hans. Hafirðu nokkuð ilt til hans
að segja, þá er bezt að þú segir ekkert
um það. Okkur kemur ekki sem bezt
saman, en sökum framtíðarinnar verð
eg að reyna að koma mér við hann.
Mr. Nichols sneri sér við er hann
heyrði þetta. “Eruð þið báðir grugg-
ugir?” spurði hann, en Fred Hamilton
var lagstur fyrir á irefaskinnunum, og
steinsofnaður.
Nichols gekk þvers yfir gólfið, og
hélt á lampanum í hendinni, svo að
hann gæti sem bezt virt andlit unga
mannsins fyrir sér við liósbirtuna, þar
sem hann lá steinsofandi.
“Já,” tautaði Mr. Nichols fyrir
munni sér, “það er sama andlitið — að
minsta kosti mjög líkt. Þeir hafa andlit
sem englar en djöfulleg hjörtu. Hver
getur verið meining forlaganna með því,
að senda hann hingað í kvöld?”
Svars upp á slíkt spursmál var auð-
vitað ekki að vænta neinsstaðar frá, og
hann gekk upp stigann í alvarlegum
hugsunum.
Fred Hamilton steinsvaf alla nótt-
ina, en er dagaði, fór hann að losa svefn-
inn og fór að dreyma. Hann þóttist sjá
daufa ljósbirtu í öðrum enda stofunnar,
þar sem hann lá, og ljðsbirtan varð
skærari og skærari, og rann saman í
mynd, sem honurii þótti vera Dora.
Honum fanst eins og hún kæmi svíf-
andi til sín, þar sem hann lá, stanzaði
við rúmið og hvíslaði nafn hans, meðan
hún virti hann, brosandi fyrir sér, með
ólýsanlegri umhyggju og huglátssemi.
Hann reyndi að standa upp, en eins
og vant er í draumi, gat hann hvorki
hreyft hönd né fót. Svo fanst honum,
sökum síns bjálparvana ástands, að
hún beygja sig ofan að sér til að kyssa
sig, en þá þrýsti sér einhver dökk vofa
milli þeirra, hún reyndi hvað eftir annað
aö beygja sig ofan að honum og kyssa
hann, en í hvert sinn kom þessi svarta
vofa milli þeirra, til þess að hindra hana.
Honum fanst, að sá, sem vildi hindra
hana frá að sýna sér ástaratlot, væri
ekki Mr. Nichols, sem um kvöldið vildi
halda henni frá honum eins mikið og
hægt var, heldur að það væri einhver
annar maður, sem hann hélt að hann
þekti vel.
í draumnum reyndi hann að gera
alt, sem hann gat; til að hjálpa þessari
ungu stúlku til að gera það sem hún
ætlaði; en við það vaknaði hann og fann,
að hann hafði oltið út af refaskinnun-
um og lá á gólfinu. Hann var stirður
eftir að hafa legið þarna, en draumurinn
stóð honum svo lifandi fyrir hugskots-
sjónum, að hann fór að litast um í her-
berginu, en varð þess brátt var, að það
var enginn þar; hvorki Dora né maður-
inn, sem hafði sett sig á milli þeirra.
Úti fyrir húsinu byrjuðu fuglarnir að
syngja og fagna hinni upprennandi sól,
og hann hafði enga löngun til að liggja
lengur; hann stóð upp og hugsaði sig
um hvað hann ætti nú að gera.
Fred Hamilton var ekki sú tegund af
hetju sem maður finnur ekki annars-
staðar en í skáldsögum; þar eru sögu-
hetjurnar gerðar næstum yfirmannleg-
ar; nei hann vantaði því miður nrikið
á það, og þó var hann reglulegt prúð-
menni, hafði næma tilfinningu fyrir
hegðun sinni.
Eg held, að það bezta sem eg get
gert, sé að fara héðan, sem eg er óvel-
kominn, og það helzt áður en fólkið
kemur á fætur. Húsbóndinn vísar mér
kanske strax á dyr, eftir að eg hefi feng-
ið morgunverð, og eg vil helzt fríja hann
við það.
Að ákveða og framkvæma var eitt
og hið sama fyrir hann; hann gekk inn
í næsta herbergi, þar sem enginn svaf,
fór úr fötunum sem Nichols léði hon-
um og fór í sín eigin.. Hann hengdi föt
Nichols á krók í veggnum og refa-
skinnin braut hann laglega saman og
lagði þau á hilluna, þar sem þau höfðu
verið. Það sem eftir hafði verið af
brauðinu á borðinu, stakk hann í vasa
sinn, til þess að borða það seinna. Svo
stóð hann kyr ofurlitla stund.
“Eg get þó ekki farið án þess að
þakka fyrir mig og kveðja,” sagði hann
við sjálfan sig.
Hann hafði blýant og fann hreint
pappírsblað, og á það skrifaði hann,
eftirfarandi orð: “Kærar þakkir fyrir
velvild þína, mér þykir mjög leiðinlegt
að eg gerði þér ónæði og áhyggjur. Eg
hefði ekki reynt til að komast inn í hús-
ið„ ef eg hefði vitað að það var kvenfólk
í því. Viltu gera svo vel og þiggja það
sem hér er innan í lagt” — hann hikaði
eitt augnablik og lét aftur í vasa sinn
fimni dollara gullpening, sem hann ætl-
aði fyrst að láta, svo bætti hann við —
“fyrir konuna þ.ína.” í staðinn fyrir gull-
peninginn lagði hann nú innan í bréfið
gullhring, sem hann tók af litla fingri
sínum. Hann hafði tekið eftir því að
Mrs. Nichols hafði stórar hendur, en
hringurinn lítill, svo hann var viss um
að Dora fengi hann.
Hann lagði bréfið á oststykki, sem
var á borðinu, opnaði svo hægt hurðina,
og lagði á stað.
Honum leið ekki sem bezt; þegar
maður Uggur í öllum fötunum alla nótt-
ina, er það ávalt tilfellið, og á göngu
sinni í gegnum skóginn fanst honum
hq,nn vera stirður og þreyttur. Er hann
hafði gengið hálfa aðra mílu, fanst hon-
um, er hann sá stóra tjörn, að hann
skyldi baða sig í vatninu til að fríska
sig upp. Svo gæti hann eftir baðið etið
sinn lítilf jörlega morgunmat.
Er hann hafði baðað sig, stóð hann
og þurkaði sig í sólskininu, því nú var
sólin komin hátt á loft. Morguninn var
yndislega fagur, en nokkuð heitt í veðr-
inu.
Hann settist svo í skugga undir
stóru tré, tók svo sitt þurra brauðstykki
og borðaði það með ánægju og lagði sig
svo fyrir, með blautan hattinn sinn yfir
auguin sér. Minningin um að hann hafði
með ofbeldi þröngvað sér inn í hús Mr.
Nichols flaug gegnum huga hans; en
helzt hugsaði hann þó um hina fríðu
Dora, og frá þeim hugsunum sofnaði
hann.
4. Kafli.
Hann gat vart fundið betri stað til
að hvíla sig; fyrir f raman sig hafði hann
hið fallega litla stöðuvatn, glansandi í
sólskininu, umkringt fögrum viltum
blómum og laufprúðum trjám; yfir höfði
hans sungu fuglarnir í greinum trjánna.
Loftið angaði af sterkum ilmi; allar
plönturnar ilmuðu sætara eftir rigning-
una kvöldið áður.
Meðan hann lá þar, heyrði hann ann-
an söng en fuglanna. Það var mjúk
stúlkurödd. Fyrst veik, en eftir því sem
hún nálægðist þar sem hann lá, heyrði
hann sönginn betur og betur, þar til
hann sá að síðustu að Dora kom út úr
skóginum. Hún horfði fyrst á vatnið, en
svo sá hún hvar sofandi maður lá undir
tré. Henni brá lítilsháttar við, en af
því hann svaf vildi hún ekki gera neinn
hávaða; hún stóð þar, án þess að vita
um hversu indæla mynd hún gerði. Sólin
skein á andlit hennar og þykka hár, sem
glansaði eins og gull. Hennar blómlegu,
rauðu varir voru hálf opnar af undrun
yfir því að að sjá manninn. Hún stóð
þannig aðeins eina mínútu, svo langaði
hana til að vita hver þessi sofandi mað-
ur væri, hún gekk eitt eða tvö skr^f nær
honum og virti hann nákvænriega fyrir
sér.
Hana hafði veriö að dreyma um hann
alla nóttina, um hve myndarlegur og
fríður hann væri; nú hafði hún betra
tækifæri til að sjá hann, eins og hann
var. Fyrir augum hennar, sem hafði
séð svo fáa virkilega herramenn, lá
hann nú sem eitthvað svo undra fag-
ui't, sem hún hafði ekki áður getað hugs-
að sér. Aldrei hafði neitt skáld komið
henni í slíka hrifningu sem hann, þar
sem hann lá fyrir fótum hennar. Hún
dáðist að honum, hafði samhygð með
honum, sem vakti ástar-tilfinningu í
brjósti hennar, og sem skein úr augum
hennar.
Hvað hann hefir verið þreyttur, úr
því hann hefir lagst hér til að hvíla sig,
og svangur — hún vissi að hann hafði
engan morgunverð borðað áður en
hann fór. Hún hafði ekki séð hringinn
né bréfið. ^
“Vesalings maðurinn,” sagöi hún,
“hann er alveg náfölur í andlitinu og
—!” En nú kom geitungur og ætlaði að
setjast á andlit hans.
Hún þorði ekki að reka óvættinn á
brott af hræðslu við það, að hún mundi
vekja manninn, en hún kraup niður og
beið með kvíða eftir því hvað verða
mundi.
Loksins kom það, sem hún kveið
fyrir — geitungurinn rendi sér niður og
settist á varir mannsins. Þá rétti hún
út héndina, og með lipurð og lægni gat
hún hrakið óvættinn í burtu. En þrátt
fyrir alla hennar varfærni snerti hendi
hennar andlit hans, svo hann vaknaði
og leit upp, og augu þeirra mættust.
Sem snöggvast hreyföi hvorugt
þeirra sig; hann vildi ekki skemma hinn
sæla draum, sem hann hélt sig væri að
dreyma; hún, vegna þess hvað hún var
hrifin af augnatilliti hans; en það var-
aði ekki lengi; hún stóð upp og fór til
baka inn í skógar-búskann, sem hún
kom út úr, er hún ætlaði ofan að stöðu-
vatninu.
Fred Hamilton sá nú, sér til nrikill-
ar gleði, að þetta var ekki draumur, eiris
og hann fyrst hélt, heldur virkilegleiki;
hann stóð upp og horði á eftir henni; en
um leið varð hann þess var að lítil karfa
hafði verið skilin eftir hjá sér.
“Stansaðu!” kallaði hann í mildum
róm. Stansaðu sem snöggvast, þú hefir
gleymt körfunni þinni!”
Hún stansaði og leit til baka. Hann
tók körfuna og hélt henni í hendi sér;
hann vildi ekki hræða hana með því að
fara með körfuna til hennar. Hann
hafði aldrei á æfi sinni fundið til neins
slíks, sem hann fann nú til. Mundi hún
koma til baka, eða ekki?
Forlög þeirra héngu eins og á þræði
eitt augnablik — þá, hægt og hægt,
feimnislega og litverp í andliti, kom hún
til hans og tók við körfunni.
“Því fórstu svo fljótt frá mér?”
spurði hann í lágum róm. “Varstu
hrædd um að eg mundi gera þér eitthvað
ilt?”
Hún brosti svo barnslega blítt að
þessari spurningu, en þó alvarlega.
“Gera mér eitthvað ilt?” svaraði
hún. “Nei, því skyldi eg hugsa það?”
og augu þeirra mættust í sakleysislegri
undrun.
“Nei, því skyldi eg gera þér ilt?”
sagði hann; það komu snöggar litbreyt-
ingar á andlit hans, og málrómur haps
varð óstyrkur, af því hún horfði á hann
með sínum fögru dökku augum. Mér
hefði þótt mjög sá'rt hefðir þú farið strax
í burtu, því eg vildi svo gjarnan geta
þakkað þér fyrir þá velvild, sem þú
sýndir mér í gærkvöldri” Hann var ó-
ánægður við sig með þessi einföldu
þakklætisorð, en það var eins og hann
ætti bágt með að koma fvrir sig orði,
eins og honum líkaði.
“Það er ekkert að þakka mér fyrir,”
sagði hún hagt.
“Jú,” sagði liann. “Ef það hefið ekki
verið þú”— en sví stansaði hann allt í
einu, er hann hugsaði út í, að það væri
rangt af sér að ásaka föður hennar fyrir
viðtökurnar.
“Eg hagaði mér fjarska illa,” sagði
hann alvarlega, “og því miður geri eg
það oft,” bætti hann við í alvarlegum
róm — kanske í fyrsta sinn á æfinni,
sem hann iðraðist þess af einlægni.