Lögberg - 04.12.1947, Page 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. DESEMBER, 1947
(Ensk saga)
HVER VAR
ERFINGINN?
G. E. EYF'ORD, þýddi
"Það er undir þér komið”, sagði hann.
Miss Rusley hrökk við, og hún roðn-
aði í andliti, varir hennar titruðu og
hún leit undan.
“Undir mér komið?” sagði hún stilli-
lega.
“Já”, sagði Fred alvarlega.
“Miss Edith, ég er kominn til baka til
að spyrja þig, hvort þú viljir verða kon-
an mín”.
Hún þagði og sneri sér frá honum,
svo hann sæi ekki tárin sem runnu úr
augum hennar. Hann tók í hendina á
henni og sagði:
“Miss Edith, ég veit að ég er þín ekki
verðugur — ég veit það mjög vel; það
er ekki til sá maður sem er þín verð-
ugur — og ég síst af öllum. Eg veit líka
hvað fólk mundi segja, ef þú gæfir mér
jáyröi þitt. Eg yrði sakaður um eftir-
sókn auðæfa þinna; en Guð er mitt
vitni að því, að það er ekki vegna pen-
inga þinna, sem ég bið þig að verða
konuna mína. Eg er fátækur og í aiskon
ar kröggum, en þó þú værir fátækari en
ég, vildi ég engu síður biðja þig að gift-
ast mér”.
“Vildirðu?” spurði hún í lágum róm.
, “Já”, svaraði hann rólega. “Já, ég
get sagt þér það rétt núna, að ég er
eltur upp fyrir skuldir. Eg veit að þú
trúir mér”.
Hún gerði ofurlita hreifingu með
hendinni.
“Kæra Edith”, hélt hann áfram, “á
hinum síðustu mánuðum, hefi ég hugs-
að um þá sæludaga, sem við vorum
saman, og þegar maður er yfirkominn
af hitasótt, þá sér maður með gieggri
sjón gang tímans. Eg einsetti mér þá,
að ef ég kæmist nokkurn tíma aftur
til Englands, þá skyldi ég spyrja þig,
hvort þú héldir ekki, að við gætum í
framtíðinni verið eins sæl og hamingju-
söm og við vorum áður; svo ég ákvað
að spyrja þig, hvort þú vildir verða
konan mín”.
Hún nötraði öll sömul og sat þegj-
andi og sneri andlitinu frá honum. En
svo leit hún á hann — augum, ólýsan-
legrar ástar og angurblíðu. Blítt og inni-
lega tók hún í hendi hans og brosti til
hans.
“Spurðurðu mig hvort ég vildi verða
konan þín, Fred?”
“Já, ég gerði það”, sagði hann.
“Hverju svarar þú, kæra Edith?”
“Svar mitt er — nei”, sagði hún.
Fred brá við; hann leit undan hennar
viðkvæma og ástúðlega augnatilliti. —
Hann vildi draga að sér hendina sem
hún hélt í, en hún hélt fast í hendi hans
og vildi ekki sleppa henni.
“Þú spyrð mig hvers vegna, Fred?
Eg skal segja þér það. Það er vegna
þess að þú elskar mig ekki”.
Hann leit upp, eins og hann rankaði
við sér, og varð náfölur.
Miss Edith hristi ofurlítið höfúðið.
“Segðu ekkert; það er þýðingarlaust.
Auk þess víldir þú ekki segja mér nein
ósannindi, Fred. Hlustaðu á mig: Eg
hefi líka hpgsað um liðna tímann; ég
hefi líka lært nokkuð — einn sannleika
— meðan þú varst í burtu. Og sá sann-
leikur er, að það eru líka aðrir, sem
geta elskað eins heitt og innilega eins
og ég; og að öðrum getur verið eins
ómögulegt að gleyma —”
Fred greip fram í fyrir henni.
“Liðni tíminn er grafin og gleymdur”,
sagði hann hásum rómi; “látum hann
hvíla í ró”.
“Nei, hann er ekki grafin og gleymd-
ur — það er ekki hægt. Sjáðu! Hann
kemur aftur til lífs — hann sprettur
upp — jafnvel þó hennar nafn sé aldrei
nefnt. Fred, þú elskar mig ekki — þú
getur það ekki; þú hefir gefið alla ást
þína, og gefur hana ennþá til Dora.
“í guðanna bænum!” sagði hann,
stóð upp og gekk fram o gaftur um
gólfið.
Miss Edith horfði á hann.
“Já, hve innilega þú elskar hana enn-
þá, Fred. Sjáðu, hve réttilega ég dæmdi
um þig; og þó vildir þú koma til mín”.
Og tárin runnu ofan kinnar hennar.
“Fyrirgefðu mér!” sagði Fred, og
beygði sig auðmjúklega, biðjandi fyrir-
gefnmgar. “Þú, þú segir satt. En ég
áleit aö það væri búið, og að ég væri
buinn að yfirvinna ást mína á henni, og
við dauð hvort öðru. Þú þekkir mig bet-
ur,-en ég þekki sjálfan mig”.
“Já”, sagði hún hógværlega, og'það
er góð ástæða til þess, Fred — því ég
elska þig”.
Fred varö alveg örvinglaður.
“Eg hefi verið reglulegt maftnhrak”,
sagði hann í veikum róm.
“Nei, Fred”, sagði Miss Edith — og
lagði hendina á handlegg hans og
horfði brosandi á hann. “Þú meintir
þaö vel og heiðarlega. Þú vissir ekki,
hve innilega þú elskaðir. Eg hefði ekki
getað elskað þig svo mikið, ef þú hefðir
verið falskur — ef þú hefðir gleymt
henni. Eg hefi fundið það út, Fred, og
ég veit það nú, að það, að elska — eins
og ég og þú elskar — er að elska meðan
lífið endist”.
"En það er búið”, sagði hann, “óaft-
urkallanlega búið. Þú þekkir ekki þann
þröskuld sem er á milli okkar, milli
hennar og mín”.
“Geri ég ekki?” sagði hún svo lágt,
að varla heyrðist. “Látum það vera
hvað svo sem það er; ást þín og hennar
er fost og óhagganleg á báðar hliðar.
Þess þröskuldar. En ekki meira um
það, Fred. Eg er glöð, að þú komst til
mín — fjarska, fjarska glöð. Þó ég geti
ekki orðið konan þín, Fred — þessi tvö
orð sagði hún með þunga og angur-
blíðu — ég get þó ávalt verið vinkona
þín, ég vil biðja þig að lofa mér einu”.
Fred þrýsti hendi hennar. Hann
treysti sér ekki til að tala.
“Eg vil biðja þig að lofa mér því, að
íara ekki úr London, hvað svo sem kann
fyrir að koma — taktu eftir því, hvað
svo sem kann að koma fyrir — án þess
að láta mig vita það! Þetta verð ég að
biðja þig um, Fred”.
“Þú getur beðið mig um hvað sem
er”, sagði hann í köldum róm, “ég vil
gera alt sem þú krefst af mér — já, hvað
sem er”.
“Já, ég er ekki í efa um það. Nú hefi
ég loforð þitt, Fred, og þetta má ekki
gera neina breytingu milli okkar. Þú
kemur sem áður og heimsækir mig?”
“Eg verðskulda ekki að koma í nánd
við þig”.
Hún brosti.
“Og þannig ætlarðu að hefna þín á
mér fyrir að ég sagði ekki jó”, og hún
reyndi að vera stríðin. “Það væri býsna
hart fyrir mig, Fred. Með því misti ég
bæði þann ,sem ég elska, og líka vin”.
“Þú hefir það göfugasta hjartalag,
' sem til er í heiminum”, sagði hann inni-
lega hrærður.
“Nei, það er ein sem tekur mér fram
í því”, sagði Miss Edith. “Fafðu nú,
Fred; komdu og borðaðu kvöldmat hjá
mér í kvöld, og komdu með Edward
Newton með þér, hann er góður mað-
ur”.
“Þakka þér fyrir, ég skal koma”, og
hann hélt útréttri hendinni.
Hún rétti fram báðar hendurnar og
horfði á hann með undarlegri þrá í aug
ununí.
“Fred, viltu kyssa mig í fyrsta og síð-
asta sinn?” sagði hún.
Hann dró hana að sér og kysti hana.
Svo skildi hún við hann, og varpaði
þungt öndinni.
PYed vissi ekki, hvernig hann komst
út úr herberginu, því augu hans voru
svo full af tárum, að hann gat ekki séð.
36. Kafli.
Það var skuggalegt kvöld, og Ijósbirt-
an í dagstofunni á Mood Castle var
dauf. Úti fyrir æddi kaldur stormur,
svo þessi hlýja stofa var þægilegur
griðarstaður. Mrs. Lamonte sat við
eldinn, hálf drungaleg yfir bródéringu,
sem hún var að gera. Hún var einsöm-
ul og leit af og til angistarlega til dyr-
anna. Eftir dálitla stund kom George
inn, og gekk til hennar. ,
“Móðir mín”, sagði hann, og var
skjálfti í málrómnum og varirnar titr-
uðu; hann var ekki hinn sami, rólegi
maður, sem hann var vanur að vera.
Mrs. Lamonte leit upp frá verki sínu,
með hræðslusvip á andlitinu.
“Dora!” sagði hún.
“Þey!” sagði hann, og lagði hendina
á herðar hennar.
“Dora!” og hann nefndi nafn hennar
með langri áherslu. “Dora er farin til
herbergis síns? fyrir stundu síðan og er
líklega nú farin að sofa. Hún hefir sam-
| þykt að verða konan mín”, sagði hann
móöur sinni.
Mrs. Lamonte horfði skjálfandi á
hann:
“George!”
Hann kinkaði kolli og fór að eldinum.
Hann brosti og reyndi ekki að dylja
sigurgleði sína.
“Já, hún hefir samþykt. Það var —
ég vil segja, ekki auðvelt — verk að fá
hana til þess; en ást mín sigraði að síð-
ustu. Eg sagði henni að þú værir mér
sammála um það, að við giftum okkur.
Ertu það ekki, móðir mín?”
“Jú-ú”, umlaði gamla konan.
“Hún þarf breytingar með; ekkert
annað en algjör breyting á lífi hennar
og hugsun, endurnærir hana. Móðir
mín, ef hún verður hér, og ekkert gert
fyrir hana, þá —” hann stansaði, en
sagði svo í sterkum róm, “þá deyr
hún!”
Það fór hrollur um móðir hans, og tár
komu í augu hennar. “Vesalings, vesá-
nngs Dora mín!” sagði hún lágt.
George gerðist óþolinmóður.
“Hún þarf ekki á þinni hluttekningu
að halda, móðir mín. Eftir fáeinar vik-
ur hefir þú enga ástæðu til að vorkenna
henni. Eg skal ábyrgajst að koma hing-
að aftur með hana, brosandi og með
rósir í kinnunum. Móðir, þú veist ekki,
hve miklu ást sem mín, getur komið til
leiðar”.
Mrs. Lamonte horfði á hann, og tár-
in runnu úr augum hennar.
“Þú — þú ert mjög breyttur, Ge-
orge”, sagði hún með hægð.
“Já, ég er það”, svaraði hann, og hló
við. “Já, ég er breyttur — er ég ekki?
Eg þekki varla sjálfan mig. Það er hún
sem hefir valdið þessari breytingu. —
Hún, drottningin mín! Já, hún skal
verða sæl og hamingjusöm, ef það
stendur í nokkurs manns valdi, að gera
hana það”.
Hann þagði um stund og hugsaði um
sína sælu-framtíð. Svo vaknaði hann
upp af þessum sælu-draum, er móðir
hans spurði:
“Hvenær ætlarðu að gifta þig, Ge-
orge?” ‘
“Á morgun!” svaraði hann, ofur ró-
lega.
“Á morgun!” stundi Mrs. Lamonte
upp. ”Það er alveg ómögulegt!”
“Það er ekki ómögulegt”, sagði hann.
“Það má ekki dragast; ég hefi haft gæt-
ur á —”, en svo þagnaði hann allt í
einu. “Gleymdu því ekki, að ég sagði
þér, að þú skyldir ekki verða hissa, þó
það bæri bráðan að”.
“En —”
Hún vissi að hann var óþolinmóður.
“Heldurðu kanske að ég hafi ekki alt
undirbúið? Sjáðu”, og hann tók skjal
upp úr vasa sínum. “Eg er búin að hafa
leyfisbréfið í heila viku í vasanum. —
Þetta er engin vanaleg gifting. — Við
höfum engar brúðarmeyjar, og óskum
ekki eftir neinum brúðargjöfum. Hún
vill hafa það þannig. Það er aðallinn í
því, að giftingin sé alveg heimuleg —
næstum leynileg — hún hefir samþykt
það”.
Mrs. Lamonte starði í eldinn.
“Þú skilur mig ekki ennþá, móðir”,
mín”, sagði hann. “Veistu til að mér
hafi nokkurn tíma misheppnast það,
sem ég hefi tekið mér fyrir?”
Það fór hrollur um Mrs. Lamonte.
“Aldrei”, sagði hún lágt.
George brosti ánægjulega.
“Eg hefi séð fram á, að þetta kæmi
fyrir, mánuðum saman séð það, og rutt
öllum hindrunum úr —”
Hann þagnaði alt í einu og beit sig í
varirnar —.
“Reyndu, móðir mín að taka þessu
rólega; þetta hefir komið þér svo á
óvart”, sagði hann.
Mrs. Lamonte horfði undrandi á
hann.
“í fyrramáliö förum við án þess að
láta vita um það, til Mulley. Eg hefi þar
hesta til reiðu fyrir hinn helminginn
af leiðinni, svo við þurfum ekki að tefja
til að fá hesta. Eg hefi líka skrifað
prestinum, svo hann verði tilbúinn fyrir
okkur. Við verðum þar um kl. 10.30. —
Það verður enginn brúðkaups-morgun-
verður, engin viðhöfn. Frá kirkjunni
förum við strax til Lonflon og þaðan
til París. Að undanteknum okkur og
prestinum, veit enginn neitt um þessa
giftingu fyrr en hún er afstaðin; og
þá —”, sagði hann og brosti.
Mrs. Lamonte horfði náföl og ákjálf-
andi á hann.
“Og — og Dora? Samþykkir hún
þetta allt saman?”
“Samþykkti Dora þetta”, sagði hanu
óþolinmóður. “Það var hennar ákvörð-
un, að það færi fram í kyrrþey, og — ef
þetta er ekki í kyrrþey, þá veit ég ekki
hvað í kyrrþey er. Og nú, móðir mín,
farðu nú og búðu þig út með það sem
nauðsynlegt er, og láttu engan hjálpa
þér til þess. Umfram allt, láttu ekkert
bera þess merki að hér sé um giftingu
að ræða. Það verður að líta út, eins og
við bara ætlum í stutt ferðalag, fyrir
einn eða tvo daga. Skilurðu mig?”
“Já, ég skil”, sagði hún stamandi; “og
hvenær ætlar þú að koma heim aftur,
George?” spurði hún kvíðin. “Eg — ég
— þú verður ekki lengi í burtu, George.
Eg sakna hennar svo mikið”.
George klappaði á herðarnar á
henni.
“Vertu ekki kvíðin, móðir mín. — Við
verðum ekki mjög lengi í burtu. Eg er of
stoltur af minni fríðu brúður, til að
vilja halda henni í burtu héðan. Eg óska
að sjá hana hér, lafði Lamonte á Wood
Castle. Konuna mína! Þei! Hún er að
koma. Gerðu hana ekki órólega!” Svo
læddist hann út um aðrar dyr, er Dora
kom inn.
Hún stóð, eins og myndastytta í dyr-
unum, náföl o gþreytuleg, en fegurð
hennar var óbreytt. George hafði svo
sem góða ástæðu til að vera upp með
sér af slíkri brúði. Hann vissi að það
fyndist ekki hennar líka í öllu landinu;
og ef Fred hefði séð hana á þessari
stundu, hversu hrifinn hefði hann ekki
orðið af útliti hennar, því hann hefði
brátt séð, me ðsínum ástríku augurn,
að það var orðin stór breyting á hennar
fríða andliti. Hann hefði strax séð
þunglyndið sem var í augum hennar,
og gaf þeim hin dreymandi fjærsýnis
skinblæ, sem ávalt skein úr þeim.
Hún gekk að eldstæðinu og stað-
næmdist rétt þar sem George hafði
staðið, og starði í eldinn; en ekki eins
og hann hafði horft á hann — sigrihrós-
andi o gsæll með sig; nei, hugur hennar
var dreymandi og langt í burtu.
Mrs. Lamonte snerti við henni með
hendinni.
“Dora”, sagði gamla konan.
Dora leit við og horfði spyrjandi á
hana.
“Dora, hann — George hefir sagt
mér. Ó, þ úelsku barn, ég vona að þú
verðir hamingjusöm!”
Dora brosti köldu uppgerðarbrosi.
“Hamingjusöm? Já, hann segir, að ég
skuli verða hamingjusöm. Heldurðu
það?” sagði hún og horfði rólega á Mrs.
Lamonte. “Heldur þú að ég verði hain-
ingjusöm?”
Mrs. Lamonte dró hana nær sér.
“Kæra Dora mín, þú gerir mig
hrædda. Þú — þú ert svo — svo undar-
leg og svo köld. Köld! Hendurnar þínar
eru eins og ís. Ó, Dora, veistu hvað það
meinar, — þetta, sem þú ert nú að hugsa
um að gera? Það er ekki of seint ennþá.
Hugsaðu út í það, Dora. Þú veist, hve
vænt mér þykir um þig, að ég vildi gefa
allt sem ég á, að mega kalla þig dóttur
mína. En kæra Dora, ef þú heldur —
ef þú ert ekki alveg viss um —”
Dora horfði stöðugt á eldinn.
“Hann segir það”, sagði hún í sama,
harða, kalda málrómnum. “Hann ætti
að vita ,það. Hann er sonur þinn; því
efast þú um hann?”
“Eg — ég efast ekki um hann, kæra
Dora. Já, hann er sonur minn, og hann
hefir verið mér góður sonur. En hugs-
aðu um það, að þú átt að verða konan
hans”.
“Já, ég hefi hugsað um það”, svaraði
liún rólega. “Það gerir hann sælan —„
það er sem hann segir; annað kemur
mér ekki við. Eg hefi hugsað mikið um
það; ég er orðin þreytt af að hugsa”, og
hún greip í einhverju ofboði höndunum
um höfuð sér. “Eg skal gera hann ham-
ingjusaman, og ég skal vera altaf hjá
þér, sem mér þykir svo vænt um. Hvaða
þýðingu hefir svo hitt fyrir mig?”
Mrs. Lamonte stundi þungan.
“Og — hefurðu alveg gleymt?”
Dora leit rólega á hana, með döprum
augum, og í kringum þau voru sársauka
fullir þjáningardrættir.
“Gleymt! Nei, ég gleymi aldrei fyr en
ég er dauð og kanske þá ekki heldur;
hver geturvitað það?” Svo urðu augu
hennar dreymandi aftur. “En það
gerir þessu ekkert til. George verður
ánægður. Eg hefi.sagt honum allt, og
hann gerir sig ánægðan með það. Það
virðist vera auðvelt að gera hann
ánægðan”.
í fyrsta sinn sást biturt hörkubros á
vörum hennar.