Lögberg - 29.07.1948, Blaðsíða 2

18
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 29. ÁGÚST, 1948
Slefán Einarsson dr.:
Arnold Nordling
Maeíur íslandsvinur
Hinn 12. desember 1947 andað-
ist í Helsingfors, Finnlandi, pró-
fessor Arnold —• Henrik —
Nordling eftir stutta en þunga
legu. Banamein hans var krabba
mein. Höfðu læknar fyrir tveim
árum skorið burt það sem þeir
náðu af meininu, og komst Nord
ling til allgóðrar heilsu eftir
það, en nú tók meinið sig upp að
nýju og þá svo hastarlega, að
hann lifði tæpan mánuð eftir
það -að læknarnir tóku eftir vext
inum. —
Arnold Nordling var fæddur í
Pojo í Nyland í Suður-Finn-
landi árið 1889. Hann tók stúd-
entspróf í sænskum menntaskóla
í Helsingfors 1907. Síðan las
hann norræna málfræði við Há-
skólann í Helsingfors hjá prófess
orunum O. F. Hultman og Hugo
Pipping, varð hann cand. phil.
1911, lic. phil. 1920 og dr. phil.
1921 fyrir ritgerð um áherslu í
samsettum orðum í fornsænsku.
Doktorsritgerð hans hét Om
sammanskrivning och sárskrivn-
ing i fornsvenska och áldre ny-
venska urkundur sásom eit med-
el aii beieckna olika betoning
og var hún prentuð í Siudier i
Nordisk Filologi —SNF— 1920.
í þessari málstatistisku ritgerð,
sem sýnilega var innblásin af
prófessor Pipping, hélt hann
fram allnýstárlegum kenningum
um samsett orð, og spapnst út aí
þessu ritdeila þar sem sumir
sænskir norrænumenn —Emil
Olson, o. fl.— töldu Nordling
hafa á röngu að standa, en Pipp-
ing varði sjónarmið hans og nið-
urstöður. Sjálfur skrifaði Nord-
ilng síðar fleiri greinar um málið
þar sem hann reyndi með líkind-
areikningi — að dæmi Pippings
— að styrkja niðurstöður sínar
—Sparksíaiisíik, SNF 1931-32—.
í sambandi við ritgerð þessa
safnaði hann til fullkomins orða-
safns yfir Suðurmannalög hin
fornsænsku —Ordskaiten i Söd-
ermannalagens iexlcodex saml-
ad och ordnai av Arnold Nord-
ling, Helsingfors 1928 — Acta
Soc. Sci. Fennicae XLIX, No.
5). Var þetta hið mesta þolin-
mæðisverk og nákvæmt, enda
mun orðasafn það tæplega úr
gildi ganga fyrir þá sem sinna
vilja fornsænsku máli eða nor-
rænu. Fylti rit þetta flokk sams
konar orðasafna, sem fyrst mun
hafa verið gerð af L. Larson um
orð í hinum elstu íslenzku hand
ritum, en síðar unnin af H. Pipp
ing og nemendum hans yfir forn
sænsku lagatextana.
Árið 1924 var Nordling gerður
að dósent í norrænum fræðum
við Háskólann í Helsingfors. —
Sama ár hafði hann með öðrum
gengist fyrir útgáfu afmælisrits
til hins ástsæla kennara síns
Hugo Pipping, sem þá 5. nóvem
ber um haustið fyllti sextíu ár.
Eg, sem þessar línur rita,
kyntist honum veturinn 1924—
’25, þegar hann var að vinna að
þessari útgáfu. Eg kom þá til
Helsingfors um haustið til að
nema hljóðfræði og tók tíma
hjá prófessor Pipping og hjá
F. Aima, sem nú hafa báðir safn
ast til feðra sinna. Nordling tók
mér alókunriugum eins og bróð-
ur, hann útvegaði mér herbergi
í sama matsöluhúsi og hann bjó
sjálfur, fylgdi mér í Nylands
Nasjon og sá til þess á allan hátt
að mér yrði sem mest og bezt not
af veru minni í Finnlandi; bæði
um veturinn og um sumarið sem
í hönd fór er ég eyddi að nokkru
leyti í Finnlandi með honum.
Það eina sem ég gat gert í stað
inn var að kenna honum íslenzku
og var það létt verk jafnmikinn
áhuga og hann hafði á málinu.
Kom það og fram síðar, því hann
lét það verða nálega sitt fyrsta
verk að heimsækja ísland. Kom
hann fyrst heim 1926 og hittumst
við þá í Viðey. Síðar kom hann
líka sumarið 1927, 1938 og 1930
og sáumst við þá í síðasta sinn
á Þingvöllum, þótt hvorugan
grunaði að svo mundi verða.
Á þessum árum lærði Nord-
ling svo vel íslenzku að fáir
munu hafa staðið honum á
sporði á Norðurlöndum. — Var
það hvorttveggja, að hann eign-
aðist marga vini á íslandi, enda
tók hann þeim íslendingum með
kostum og kynjum, er endur og
eins slæddust austur til Finn-
lands. Auk þess kendi hann ís-
lenzku við háskólann í Helsing-
fors, bæði gamla og nýja málið.
Það var því einkar vel til fallið
að Islendingar sæmdu Nordling
fálkakrossi sínum hátíðarárið
1930, þegar hann var þar í síð-
asta sinn. Enda mun það satt
best sagt, að fáa tryggari vini
mun ísland hafa átt í Austurvegi
en Nordling.
Nordling skrifaði laglega smá-
grein um Island í Svenska Folk-
skolens Vanners Kalender, Hels-
ingfors, 1930. Auk þess skrifaði
hann allmargar greinar um
norræn og íslenzk efrii svo sem
“Fornnordisk diktning” í Bud-
kavlen 1929, “Norröna ord i Ort-
riamn” í Germanska namnstudier
tillagnade Evald Lidén; “Is-
landskt hann var að ielja — hann
laldi — Latinets legebam o.s. frv.
í Fesiskrifl til Finnur Jónsson
1928, “Kani” og “Norr. vandblæss
vandgæfr, vinnr" í SNF 1930 og
“Pauls saga postola och norr.
mið n”. SNF 1937. Flestar af
greinunum eru langar og mjög
nákvæmar orðrannsóknir.
Amold Nordling fékk að
kenna á hinni hörðu samkepni,
sem ríkir í sænskumælandi lönd
um um hinar fáu prófessorsstöð-
ur í norrænum fræðum. Hann
sótti um prófessorsstöðuna í
Helsingfors þegar Pipping hætti,
en þá fékk T. E. Karsten embætt
ið og hélt því til dauðadags. Svo
það var ekki fyrr en 1939 að
Nordling varð prófessor í Hels-
ingfors, eftir mörg ár og iðjusöm
því hann var sílesandi og skrif
andi. Auk íslandsferðanna fór
hann margar námsferðir til Sví-
þjóðar: I Stokkhólmi var hann
1915, í Gautaborg — hjá Lidén —
1926, ’28—’29, í Uppsala — hjá
Hesselman — 1926, 30—32 og ’37.
Liggur frá þessum árum eftir
hann allmikið af málfræðiritum
og þótt þau séu hvorki skemti-
Framhald á bls. 23
ÁRNAÐARÓSKIR TIL ÍSLENDINGA FRÁ—
J, Werier & Co. Ltd.
Verksmiðju umboðsmenn
Flest það, sem til fiskiveiða þarf á reiðum höndum.
Þegar þér þurfið á því að halda, er það til hjá okkur.
764 Main Sireet, Winnipeg SÍMI 57 311
Vér óskum íslenzkum viðskiptavinum
vorum til heilla á þjóðminningardegi
þeirra á Gimli 2. ágúst 1948.
RIVERTON CO-OPERATIVE
CREAMERY ASSOCIATION
JULIUS MAASS, Manager
RIVERTON
MANITOBA
Congrafulalions to the Icelandic People
on the Occasion of their 59th National
Celebration at Gimli, August 2nd, 1948.
Dr. T. Greenberg
814 SARGENT AVENUE
Winnipeg, Maniioba Phone 36 196
Vér óskum íslenzkum viðskiptavinum
vorum til heilla á þjóðminningardegi
þeirra á Gimli 2. ágúst 1948.
G. H. T. THORKELSON
Jeweller
Verslar með fyrsta flokks skrautmuni, úr, klukkur or ótal
aðra nytsama munl sem menn og konur þarfnast.
V
Aðgerðir leystar af hendi fljótt og vel.
gimli MANITOBA
BEZTU ÁRNAÐARÓSKIR FRÁ
BROS BEDOING l DPHOLSTERING
VERKSTÆÐINU
Við erum sérfræðingar í að yfirdekkja legubekki og endur-
nýja undir og yfirsængur. Nýir húsmunir og nýjar undir
og yfirsængur búnar til samkvæmt ákvæðum eigenda.
Fljót afgreiðsla - Ábyggilegt verk - Sanngjarnt verð
I
PHONE 28 747 Winnipeg, Maniioba
N. WARCABA
Congralulations lo the Icelandic People
on the Occasion of their 59th Nalional
Celebration at Gimli, Augusl 2nd, 1948.
William B. Migie
DRUGGIST
789 Poriage Avenue, ai Beverley
WINNIPEG, MAN. PHONE 37 772
Vér óskum íslenzkum viðskiptavinum
vorum til heilla á þjóðminningardegi
þeirra á Gimli 2. ágúst 1948.
S. Tbompson, M.D.
Congratulalions to the Icelandic People
on ihe Occasion of their 59th Nalional
Celebration at Gimli, Augusi 2nd, 1948.
★ ★ ★
Imperial
SELKIRK
Congratulaiions lo ihe Icelandic People
on the Occasion of their 59th National
Celebration ai Gimli, Augusl 2nd, 1948.
Radio & Electric
KARSIN BROS., Proprietors
ARBORG
RIVERTON
MANITOBA
MANITOBA
MANITOBA