Lögberg - 21.07.1949, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 21. JÚLI, 1949.
Hogbtrg
Gefið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið—Borgist fyrirfram
The •'Lögberg” is printed and published by The Columbia Press Ltd.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada.
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
E L D U R
íslenzkt máltæki segir að brennt barn forðist eld-
inn, og er það vitaskuld ekki mælt alveg út í hött, þótt
hitt sé víst, að brennda barnið verði síður en svo ávalt
varkárara með eldinn en áður; þetta nær til allra
manna, jafnt barna sem hinna fullorðnu. Flestum ef
ekki öllum þeim öflum, sem mannkynið hefir tekið í
þjónustu sína, hefir á einn eða annan hátt verið mis-
beitt, og er eldurinn í þeim efnum engin undantekning;
og þótt hann sé lífsnauðsyn tilveru mannanna á þess-
ari jörð, getur hann orðið tvíeggjað sverð, sé hann í
óvitahöndum, hvort heldur ungir eða aldnir eiga í hlut.
í grískum goðsögnum er sagt frá þeim manni, er
Promiþeivs hét; hann var maður framsýnn og kom
auga á eitt og annað, er mannkynið þarfnaðist í lát-
lausri baráttu þess frá myrkri til ljóss; hann var ekki
í minsta vafa um það, að mennirnir yrðu að taka eld-
inn í þjónustu sína, og að í þeim efnum yrði einhver að
ríða á vaöið undandráttarlaust, vafningalaust; hann
kleif þeirra erinda Olympsfjall, komst alla leið að bú-
stað guðanna og nam þaðan með sér gneista, er sindr-
uðu út frá kerru sólar og bar þá niður til jarðar; er þang
að kom mælti hann við jarðarbúa eitthvað á þessa leið:
„Hér hefi ég meðferðis nýjan og máttugan aflvaka fyr-
ir menningu ykkar; hann getur orðið yður til ómetan-
legrar blessunar eða brennt ykkur til agna“. Jarðar-
búar stóðu á öndinni og vissu hvorki til hægri né vinstri.
„Þessi maður hefir opinberað okkur leyndardóma guð-
anna“, pískruðu þeir sín á milli. „Hvað eigum við nú
að taka til bragðs?“
Ýmsum hefir sennilega farið eins og strútnum, að
þeir græfi höfuð sín í sandinn, en aðrir vafalaust hugs-
að á þessa leið: „Úr því að eldurinn er nú á annað borð
kominn í hendur okkar skulum við beita honum í því
augnamiði, að ná okkur niðri á óvinum okkar“. Já,
þarna hittu þeir naglann á höfuðið og þetta er gert
enn þann dag í dag. Til allrar hamingju fyrirfundust
þó menn, er hugsuðu á annan veg, og þeir sögðu hrein-
skilnislega og upphátt: „Við skulum láta eldinn verða
mannkyninu til blessunar“. Goðsögnin lætur þess getið,
að Promiþeivs hafi numið á brott eldinn í leyfisleysi og
þar af leiðandi væri refsing á hendur honum óumflýjan
leg og það stóð heldur ekki á slíku. Promiþeivs var
hlekkjaður Adð klett á Parnassusfjalli og varð að þola
daglegar pyntingar; þó hér sé að vísu um goðsögn að
ræða, ber hún því eigi að síður tæknrænt vitni, hvernig
farið hefir verið með og farið er enn með hina miklu
brautryðjendur, hina djörfu ljósbera, er klífa brattans
fjöll með það fyrir augum, að lýsa upp mannheima og
auka á hamingju mannanna; þeir hafa jafnaðarlegast
verið grýttir, krossfestir, eða brenndir á báli. —
Og eftir allar þessar aldir, öll þessi ár, kann fólkið
enn ekki að fara með eld; óslökktur vindlingsstúfur
brennir stórhýsi til kaldra kola og hundruð saklausra
manna, kvenna og barna láta þar líf sitt; og af sömu
ástæðu kvikna oft lítt viðráðanlegir skógareldar, er
valda tjóni svo hundruðum miljóna skiptir; þetta rask-
ar þó engu um hina menningarlegu nauðsyn eldsins,
nema síður sé.
♦ ♦ ♦ ♦
MARGT LIFIR MANNKYNIÐ AF
*
Alltaf annað veifið síðan mannkynið hóf göngu sína
á þessari jörð, hefir það ient í einskonar millibilsá-
standi; eftir einn þróunarkaflann af öðrum hafa kom-
ið afturkippir, er svo að segja hafa þurkað út menn-
ingu þess; eftir að maðurinn loksins komst úr keng
og varð uppréttur, hefir hann sennilega litið til stjarn-
anna og sagt við sjálfan sig: „Þetta hefir þá unnist á;
nú er ég orðinn maður“. Og þó ferðin upp á við til æðri
menningar væri síður en svo greiðfær, vann hann þó á
fyrri öldum marga stórsigra; en við fall Rómaveldis
hins forna, hrundi menningin til grunna; svo að segja
í einu vetfangi var slökkt á öllum vitum, jörðin varð í
andlegum efnum í eyði og tóm og myrkur grúfði yfir
djúpinu; maðurinn, sem nálgast hafði því nær ótrúlega
hröðum skrefum tilgang tilveru sinnar, varð að nýju
hnepptur í þrælaviðjar; alt þetta lifði hann samt af og
við aðkomu viðreisnartímabilsins, hóf hann á ný göngu
sína mót degi og hækkandi sól.
Nútíma menning hefir lifað af tvennar alþjóða-
styrjaldir, er svo voru bitrar og róttækar, að fullkom-
inni, menningarlegri myrkvan gekk næst; af þessum
hamförum hefir þó mannkynið lært það, að halda
dauðahaldi í þau verðmæti, sem píslarsaga kynslóð-
anna hefir leitt í ljós, að haldbezt reyndist á þessari
jörð, en slík verðmæti eru trú, von og kærleikur; mann
kyninu er nú loksins farið að skiljast, að það eigi verð-
mæti, sem þess séu verð, að lifa fyrir og deyja fyrir.
ÁRSSKÝRSLA FORSETA 1949
Til Hins Sextugasta og Fimta Kirkjuþings
Hins evangeliska lúterska kirkjufélags
íslendinga í Vesturheimi
Heiðraða Kirkjuþing og gestir!
Náð sé með yður og friður frá Drotni vorum og frelsara
Jesú Kristi.
Vér erum mætt í Drottins nafni. Vér komum hér sem
kristinn lýður. Vér komum til starfs sem á æðri takmörk
en nokkur annar félagskapur. Málefnin, sem vér hér eigum
að leggja hug og hjarta að, eru ekki mannlegur vísdómur
heldur Drottins Orð, gefið oss, Guðs börnum, til leiðbein-
ingar. Drottinn er ekki aðeins vor Guð, sem vér tilbiðjum
og syngjum lof og dýrð, heldur einnig hann sem vér óskum
að leiði oss, bendi oss, sýni oss hvað vér eigum að gjöra, fái
oss starf að vinna. Vér viljum vera verkamenn Guðs, en
ekki iðjulaus börn hans; og öll vor athöfn skal vera stimpluð:
„Fyrir Krist.“
Engin heilbrigð aðstaða getur verið tekin til starfs í
kristnum félagskap án þess að gjöra sér ljóst víðfeðmi krist-
indómshugsjónarinnar. I Efes. 4:4—6: „ . . . Til einnar vonar
kallaðir, (því) einn er Drottinn, ein trú, ein skírn, einn
Guð og faðir allra, sem er yfir öllum, og með öllum og í
öllum“. Og enn glöggari verður eining mannkynsins þegar
við hugsum um Guð sem föður, og oss sjálf sem börn hans,
sem bræður og systur, með öllum þeim skyldum og réttind-
um sem slík fjölskyldueining felur í sér. En helgast af öllu
verður oss hve við öll eigum að vera eitt, þegar Kristur gefur
líf sitt til þess að „allir sem á hann trúi ekki glatist, heldur
hafi eilíft líf“. (Jóh. 3:16). Og hversu ókristin verður hver
ein hugsun hja oss, sem tekur ekki til greina þessar eilífu
niðurstöður eða lætur þær ekki stjórna huga, hjarta og lífi
sínu.
Sjálf Biblían, Guðs orð, dregur ekki úr þessari einingar-
tilfinningu. Eg set hér orð eins kristins leiðtoga, sem fann
þetta og skrifaði:
„Gamla Testamentið er saga þjóðar. Nýja Testamentið
er frásaga um mann, líf hans starf og kenning. Þjóðin var
vernduð og þroskuð unz slíkur maður kæmi fram meðal
hennar.
„Guð gjörðist maður til þess að vér sæum, heyrðum
og skildum hvað vér meintum þegar vér hugsuðum um
Guð. Koma hans til jarðarinnar er hjartapunktur sögunnar.
Gamla Testamentið undirbýr það augnablik. Nýja Testa-
mentið segir frá því.
„Sem maður, lifði hann lífi svo einstæðu og fögru að
slíkt hefir aldrei fyr þekst. Hann var hinn elskuríkasti, við-
kvæmasti, ljúfasti, skilningsríkasti og umburðarlyndasti
maður sem nokkurn tíma hefir lifað. Hann elskaði mennina.
Það skar hjarta hans að sjá líðandi fjöldannn. Að fyrirgefa
var hans hjartans unun. Hann hafði yndi af því að líkna.
Hann gjörði kraftaverk til þess að seðja hungraðan lýðinn.
Sjálfur gleymdi hann oft sínum þörfum, svo að hann gæti
mildað úr kvöl annara. Lýðurinn þreyttur, sjúkur, syrgj-
andi, flúði til hans og fékk lækning. Það hefir verið sagt
að ef öll hans góðverk væru skráð, Myndi heimurinn ekki
hafa rúm fyrir ritin.
„Svo dó hann . . . fyrir syndir mannanna, til þess að verða
frelsari mannanna.
„Reis upp frá dauðum; lifir nú, ekki bara söguleg hetja,
heldur lifandi persóna, hinn sannasti virkileiki sögunnar
og lifandi, knýjandi máttur meðal mannanna. Og hann hét
eilífu lífi öllum þeim sem kæmu til hans.
„Öll Biblían er ofin útan um söguna um hann og loforðið
um eilíft líf. Hún var skráð fyrir oss; ’að vér mættum trúa,
skilja, þekkja og elska hann og fylgja honum’. Hann er því
hjarta Biblíunnar. En svo sem hann er hjarta Biblíunnar,
svo er hann líka hjarta kristindómsins. ,Eg er vínviðurinn
(stofninnn), þér eruð greinarnar/ Og hin dásamlegasta
eining er enn neinu sinni sýnd í samlíkingunni. Reynum öll
að vera lifandi grein á stofninum, Jesú Kristi, viðurkenn-
andi einingu allra se mGuðs barna“.
Undiröldur alheimsstríðsins lægir seint. Enn valda þær
brimi við heimanaust vor. Margt laskað þjóðarfley ber nú
fyrir straumi, inn á svið þar sem gígur og grand bíður þeirra.
Stríðssamböndin eru að leysast meðal þjóðanna, og í þeirra
stað að koma friðarsambönd. öll af oss biðja heitt um frið,
alheimsfrið. Ekki getur maður varist því að finnast að þær
þjóðirnar, sem Guð og Krist viðurkenna, eigi auðveldara
með samvinnu en þær sem kristindóminum hafna. Morg-
unroða friðardags eygjum vér í þeim virkileika.
Stærsta spor sem kristnar kirkjur hafa tekið á seinni
árum var í sumar, er stofnað var „The World Council of
Churches“. Yfir 50 kirkjufélög tóku þátt í stofnun þess. Er
þetta ávöxtur meir en hundrað ára starfs til sameiningar
kristinna félaga. I fyrstu grein þess stofnskrár stendur þetta:
„The World Council of Churches is a fellowship of Churches
which accept our Lord Jesus Christ as God and Saviour“.
Guð og guðdómur Krists er einingar horsteinninn.
Vér tilheyrum þessu alþjóðasambandi gegnum U.L.C.A.
„The Canadian Council of Churches“ tilheyrir einnig þessu
sambandi. Hér í Vesturheimi hefir um langt skeið verið
samband lúterskra kirkna í „National Lutheran Council",
sem vér tilheyrðum áður sem synóda en nú sem grein af
U.L.C.A.
Þá hafa og lútersku kirkjunar í Canada nokkurt samband
með sér, „The Canadian Lutheran World Relief“, og hafa
lagt fram stórgjafir í peningum og vörum til bjargar nauð-
stöddum lýð í Evrópulöndunum. Gjafir pkkar synódu til
„Lutheran World Action“ fara í gegnum Canada sambandið.
Þetta seinasta samband Canadiskra kirkna reis upp úr stríðs-
neyðinni. Auk gjafasendinga, hefir það með höndum að
finna heimili fyrir heimilislausa úr Evrópulöndunum.
Þá hafa líka Bandaríkjamegin lúterskar kirkjur átt með
sér meiri samtöl um einingu og samvinnu en nokkru sinni
fyr tíðkaðist. Er það spor í áttina til sterkara framtaks
kirkju Krists til eflingar um allan heim. Fremst í hópi þeim
sem vill samvinnu er okkar U.L.C.A., og veit ég við fylgjum
þar vel að málum. „The Federal Council of Churches of
Christ in America“ hefir lengi unnið að samvinnu kirkna og
orðið nokkuð ágengt.
Eg hefi nefnt hér nokkuð af þeim hreyfingum, sem
kristnar kirkjur háfa beitt sér fyrir til meiri einingar um
Guðs málefni. Hér tel ég það fram til þess vér gjörum okkur
ljóst, að stefna kirstins lýðs er til einingar en ekki sundr-
ungar; og von og bæn okkar fylgir með athygli öllum bróður
höndum sem fram eru réttar, Guðs börnum til blessunar og
Guðs ríki til eflingar.
Kirkjufélagið — þú og ég, sem myndum það — erum
gróin grein á lífsstofni alheims-vínviðarins, Kristinnar
Kirkju. Það er að stinga höfðinu í sandinn að sjá ekki og
NEW BRITISH SUPERSONIC 'JET' FIGHTER
This picture shows the Supermarine 510, a development of the
famous “Attacker”, latest fighter aircraft announced by the
British firm of Vickers-Armstrongs. Details are still on the secret
list, beyond the announcement that the 510 is powered by a Rolls-
Royce ‘jet’ engine, and the fact that the characteristic swept-back
wings are a feature of aircraft designed for super-sonic speed.
More than 600 miles per hour is confidently predicted for this
aircraft, which is to be used in the exploration of high speed
problems.
viðurkenna þennan virkileika.
Síðastliðið haust hélt United Lutheran Church in
America sitt þing í Philadelphia, Pa. Sóttu það fjórir full-
trúar Synódunnar. Við sem nutum þess tækifæris að sitja
þing Kirkjunnar, fundum ótvírætt til þess þá að United
Lutheran Church er vakandi trúboðskirkja. Einkunarorð
þingsins, „Trú og Líf“, settu glöggt fram vitnisburðarskyldu
kristins manns.
Tilfinningin, sem ríkti á þinginu, fannst manni sú, að það
væri dásamlegt tækifæri að eiga möguleika og veraldlegan
auð til þess að rétta bróðurhönd þeim sem særðir liggja á
Jerikó-vegi heimsins. Dásamlegt tækifæri líka að hafa öðl-
ast postullega skyldu til þess að fara og kunngjöra öðrum
það sem fyllir hjarta okkar og líf — jórnandi fögnuði fyrir
Krist.
Að ganga við hlið slíks kristins félagsskapar er kristi-
lega þroskandi. Stundum kann oss að finnast spor þeirra
of stór, svo sem föður er leiðir stuttstígan dreng; en við
virðum og metum áhugann og framsýnina.
Við skulum reyna að þroskast í gjafmildi og fórnaranda
fyrir aðra með aðstoð.
„Þetta er hið sextugasta og fimta þing félagskaparins.
I einni fegurstu bygð okkar Vestur-íslendinga erum við
mætt; í bygðinni þar sem aldrei gat andi sundrungar og
skiftingar hnekt kristnu starfi. Kristinn lýður hér á slóðum
skildi og mat svo einingu og samvinnu að til fyrirmyndar
getur verið. Leiðtogarnir sem bygðinni gáfust létu jafnan
friðarhugsjón Krists ráða mestu, og ávexti þessa sjáum vér
alstaðar umhverfis oss. Þökk vil ég einnig flytja hér fyrir
góðsemi prestakallsins að bjóða oss hér stað fyrir þingið.
Vona ég að blessun streymi frá þingi þessu til allra Guðs
barna á þessum slóðum.
Kirkjufélagið hefir á liðna árinu sýnt nokkur glögg merki
framtaks, með ýmsu starfi safnaða þess og félagsskapa.
Prestakall Dakota í Rguðárdal hóf byggingu elliheimilis á
síðastliðnu sumri. Byggingin var styrkt með $15,000 gjöf
frá Synódu vorri, eins og þið munið. Prívat gjafir hafa kom-
ið inn, sem svara $48,000. Er heimilið tilbúið undir plöstrun.
Það mun rúma 40 vistmenn, og er að öllu líkara vönduðu
hóteli en nokkru öðru. Enn er þörf stórgjafa til þess að ljúka
við bygginguna; en vér vitum að gjafmildi íslendingsins er
jafnan á við þörfina, og mun svo hér verða.
Betel skýrsla verður fram lögð. Veitið henni athygli.
Vegna dýrtíðar kostnaðar hefir rekstur þess orðið að nokkru
að takast úr stofnsjóði. Væri gott ef ekki þyrfti svo lengi að
ganga, heldur gæti gjafmildi safnaða, félaga og einstaklinga
séð stofnuninni fjárhagslega borgið. Útbreiðsla starfs vors
til Dakota ætti að vera fleirum hvöt til þess að leggja lið
og blessa æfikvöld hinna öldnu. Skifti hafa orðið á forstöðu-
konu á Betel. Lét Miss Sveinson af því starfi, en við tók Mrs.
Tallman; og sýnist gæfan vera með stofnuninni er svo mikil-
hæf og vel gefin kona fékst til starfsins, fyrst Miss Sveinson
lét af starfinu. Þökkum vér Miss Sveinson vel og trúlega
unnið starf um margra ára skeið í þarfir heimilisins.
íPéturssöfnuður í Dakota hefir hafið byggingu nýrrar
kirkju, sem við vonum að verða fullbúin með hausti. Hefir
sá söfnuður færst mikið í fang, en vill alt til vinna að eignast
kirkju-heimili. Þá hafa margir söfnuðir endurbætt kirkjur
sínar og raflýst. Sýnir þetta alt að fólk vort minnist kristins
starfs og safnaðar síns þegar hagur þess stendur eitthvað
betur. Eg hygg að hin stærsta einstaklings-gjöf til kirkju
Framhald á bls. 5
íslendingadagurinn
haldinn að „SILVER LAKE“
7. ágúst 1949. Byrjar kl. 2 e. h.
SKEMMTISKRÁ
The Star Spangled Banner.
Ó, Guð vors lands.
Avarp forseta á íslenzku H. E. Magnússon
Fíólín Sóló ........ Mrs. Kristín Jónsson Smedvik
Ræða á ensku ............... Séra Harold Sigmar
Upplestur á íslenzku — Kvæði ... Jón Magnússon
Einsöngur ............. Mrs. Lorraine Christjanson
Ávarp góðra gesta:
Einsöngur .............. Dr. Edmond P. Pálmason
(Eldgamla ísafold — My Country Tis of Thee).
íþróttir af ýmsu tagi, öll verðlaun borguð í peningum út
í hönd. — Dans frá kl. 6.30 til 9.30. — Agæt Music.
Frítt kaffi allan daginn.
NEFNDIN:
Jón Magnússon, formaður, Fred J. Frederickson, Ted Samú
elson, J. J. Middal, Skafti Johnson Chris Thorsteinsson,
H. E. Magnússon
(Hitturn vini og frændur enn á ný)