Lögberg - 19.01.1950, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 19. JANÚAR, 1950
UM HAUSTIÐ 1947 HÉLT
geitahirðir nokkur hjörð
sinni á beit- í óbyggðinni
norðaustur af Dauðahafi, ekki
langt suður frá Jeríkó. Honum
varð vant einnar geitar og fór
að leita hennar vestur í hlíðar-
drögunum. Fom hann þá auga á
lítið, kringlótt hellisop í klettun-
um fyrir ofan sig. Hann klifraði
upp og sá, oð hellirinn myndi
vera djúpur. — Hann kastaði inn
steini til þess að kann hann. Þá
heyrði hann brothljóð, og
hnykkti við og hafði sig á burt.
Skömmu síðar fór hann aftur
upp að munnanum og hafði þá
vin sinn með sér. Þeir skriðu
inn um opið og komu auga á stór
ker á hellisgólfinu. Eitt þeirra
var nýbrotið, og umhverfis lágu
gömul brot, en sum kerin voru
heil.
Þeir félagar hugðu, að þar
myndi geymt gull og silfur og
flýttu sér að athuga innihaldið.
Það -var þá bókfell vafið upp,
og skrifað á letur, sem þeir
höfðu út með sér 8 roðla eða
bókrollur og skiftu þeim jafnt
á milli sín. Annar þeirra kom
sínum 4 til Hebreska háskólans
í Jerúsalem, en hinn sínum til
Markúsarklaustursins sýrlenzka
þar í borginni. Þaðan komust
þrír roðlarnir til Vesturheims,
og með nokkurri leynd. Þar hafa
þeir síðan verið rannsakaðir eins
og aðrar fornleifar frá Austur-
löndum og teknar af þeim ljós-
myndir.
Um þessar rannsóknir var
lengi hljótt. En fyrstu fregnir,
sem bárust út um heiminn, voru
á þá leið, að þetta væru elztu
Gamla testamentishandritin, sém
fundizt hefðu, rituð á hebreska
Ævaforn Gamla testamentis
handrit fundin
verður reynt að bæta eftir föng-
tungu. 1 Gyðinglandi sjálfu var
lítið aðhafzt. Olli því innan-
landsófriðurinn. Og ekki hafði
öðrum en munkunum í Markús-
arklaustri verið sagt frá því,
hvar fornleifahellirinn var.
Þegar um hægðist þar í landi,
var hafin leit að hellinum, og
tókst að finna hann aftur í feb-
rúarmánuði síðast liðnum. I
marz var byrjað á forminjarann-
sóknum og grefti, og stóðu að
þeim Biblíufræðingar og forn-
fræðingar.
Merkasti roðullinn af þeim 8,
sem fundizt höfðu, var spádóms
bók Jesaja. Hann er nær 7 metrar
á lengd og óskemmdur að kalla.
Annar var skýringar yfir rit
Habakúks. Þriðji apokrýfbók,
sem menn þekktu ekki áður, og
hefir verið nefnd Stríð ljóssins
barna við börn myrkursins. Þá
voru sálmabók, helgisiðabók fyr-
ir sértrúarflokk Gyðinga, sem
menn vissu ekki um áður, Enoks-
bók og síðasti bókarhluti Jesaja.
En um aldur handritanna greindi
fræðimennina :. Töldu sumir þau
ekki geta verið eldri en frá 12.
öld. e. Kr., en aðrir, að þau væru
mjög forn, þótt óvíst væri, hvort
þau væru skrifuð fyrir eða eftir
Krists burð.
Rannsóknirnar á hellinum
skáru nú úr um þetta. Þrátt fyr-
ir ýmsa erfiðleika urðu þær
ÍLIONSKVIÐA HÓMERS
Eg er hér með nýja, fallega og fína bók, það er fyrriparturinn
af Kviðum Hómers, nefnilega Uionskviða — Odyssevsdrápa kom
út í fyrra, sú bók var síðari partur þessa rits. Þetta er svo sem ekki
ný samin bók, því meir en hálfan þriðja aldartug hafa þessi dásam-
legu ljóð verið lesin, sögð og sungin um heiminn þveran og endi-
langan og ekki hefi ég heyrt að neinn af þeim mörgu skáldjöfrum,
ssem síðan hafa fæðst, hafi þótt taka Hómer gamla fram.
Þetta eru hetjuljóð, styrjald-
ar- og hrakningaljóð, afbrýðis og
ástaljóð.
Paris konungsson í Troju á
Litlu-Asíu hafði, frá hærri stöð-
um, fengið loforð um fegurstu
konu heimsins og í heimsókn hjá
Menelaosi, vini sínum, konungi í
Spörtu þykist hann þess fullviss
að hin fagra Helena, kona Mene-
laosar, sé þessi fyrirheitna feg-
urðardís og strýkur með hana
heim til Troju. Auðvitað þurfti
þá ekki að sökum að spyrja. Hin-
ir grísku höfðingjar voru engin
smámenni og nú reiddust þeir,
sem von var, og fóru með mikið
lið á hendur Trojumönnum, var
Agamemnon, bróðir Menelaosar,
foringi fararinnar — hann var þá
koungur í Mykene, feðraleifð
þeirra bræðranqa.
Þessi rimma stóð yfir í 10 ár,
unz þeir loks gátu unnið Troju
og náð Helenu aftur og svo tek-
ur síðara bindið við. Það er um
hrakninga Odysseys á heimleið-
inni.
Við vorum svo heppnir— Is-
lendingar — að eiga snilling,
Sveinbjörn Egilsson að nafni,
að nafni, sem fyrir rúmum 100
árum sneri þessu ódauðlega riti
á okkar mál og það af þeirri list
og leikni, guðmóði og glæsileik
að annarra þjóða menn munu
ekki hafa skákað honum í þýð-
ingum sínum. Þetta fyrra bindi
hefir ekki komið út nema einu
sinni og það fyrir langa löngu
svo meira en mál var til komið
að ný útgáfa birtist og nú hafa
þeir fræðimennirnir og grísku-
garparnir Kristinn Ármannsson
og Jón Gíslason búið þennan
kjörgrip í vandaðan búning og
samið fróðlega og ágæta formála
svo allt liggur ljóst fyrir og les-
andinn nýtur efnisins betur.
Af söguljóði þessu kynnist
maður Forn-Grikkjum, sem voru
öndvegisþjóð heimsins á þeim
tímum er saga þessi gerðist. Þeir
voru meira og minna af guða-
ættum því Zevs — aðalguðinn,
þótti kvenhollur með afbrigðum
og sumir hinna guðanna vildu
koma sér vel við hinar fögru
dauðlegu meyjar. Eins var það
með gyðjurnar að þeim leist vel
á grísku hetjurnar, að minnsta
kosti var Akkilles sonur einnar
þeirra.
Grikkir bjuggu þarna í nábýli
við guðina og urðu auðvitað að
koma sér vel við þá og það er
einmitt eitt af ágætum þessarar
ljóðasögu hve hún lýsir skemmti
lega sambandi og samvinnu guða
og manna og það er von að mik-
ið gangi á þegar guðirnir gengu
sjálfir í bardaga með vinum sín-
um og urðu jafnvel að leika hver
á annan til að koma vilja sínum
fram.
Það er náttúrlega svo með
þessa bók sem margar aðhar, að
þótt þýðingin sé snilldarleg er
hæpið að atburðirnir birtist í
eins skíru ljósi eins og í frum-
málinu, því er það að ég gæti
trúað að einhverjir af þeim sem
heillast af lestrinum taki upp á
því að „studera“ grísku í hjá-
verkum sínum til að geta
skyggnst sem gerst inn fyrir
tjald þessa gríska undraheims.
Eg enda svo þessar línur með
beztu meðmælum með bókinni.
Ing. Gíslason
island, Danmörk, Nor-
egur í frjálsum íþróttum
Boði íslendinga um millilanda
keppni í frjálsum íþróttum er
tekið með velvild í Danmörku.
Þykir líklegt, að landskeppni
þessi fari fram í Oslo að sumri,
og verði sá háttur hafður á, að
Danmörk og Noregur keppi sín
á milli eins og venjulega í öllum
venjulegum greinum, en íslend-
ingar taki þátt í nokkru færri
greinum. Verða stig íslendinga
svo reiknuð út sérstaklega. 1
Noreigi mun einnig hafa verið
tekið vel í hugmynd þessa, og
er þar talið, að þetta fyrirkomu-
lag muni auka áhuga almennings
á keppninni.
mjög nákvæmar. Allur hellir-
inn var hreinsaður innan með
fingrunum eða pennahnífum.
Fundust þá mörg hundruð slit-
ur af handritum eða tætlur. Á
sumum var aðeins einn stafur,
en á öðrum nokkrar málsgrein-
ar. Er nú verið að reyna að raða
þessum sneplum saman í vinnu-
stofu í British Museum, þannig
að fáist samfellt lesmál. Er það
hin mesta heljaraun, ekki sízt
fyrir það, hversu bókfellsblöðin
hafa límzt saman.
Auk hanritanna hefir fundizt
allmikið af dúkum, sennilega
líndúkum. Ennfremur hefir kera
brotunum verið safnað saman.
Hefir þá komið í ljós við ná-
kvæma athugun, að brotizt hefir
verið inn í hellinn áður og mörgu
spillt á rómverska tímabilinu,
enda segir Órigenes kirkjufaðir
frá því, að á stjórnarárum Carac-
alla, um 217 e. Kr., hafi fundizt
roðlar af Gamla testamentis
ritum vafðir í lín og varðveittir
í kerum í grennd við Jeríkó.
Kerin hafa upphaflega verði a.
m. k. 40 að tölu og hvért um
60 sentimetrar á hæð, en 25 í
þvermál. Hefir verið hægt að
geyma 5 eða 6 roðla í hverju, svo
að alls má gjöra ráð fyrir, að
þeir hafi ekki verið færri en 200
í hellinum. Skálar eða lok hafi
ekki verið færri en 200 hellinum.
Skálar eða lok hafi verið fest yf-
ir Tíerin með líni og roðlarnir
hver og einn vafðir í líni til þess
að verja þá fyrir skordýrum og
áhrifum loftsins.
Kerin, lokin og tveir lampar
eru frá hellenska tímabilinu, á
ofanverðri 2. öld f. Kr. En brot
úr 2 lömpum og suðupottur eru
frá rómverska tímabilinu, þeim
tíma, er brotizt var inn í hellinn.
Þannig mun það allt, sem upp-
haflega var fólgið í hellinum,
vera frá einu og sama tímabili,
bókfellið eitthvað eldra en um-
búðirnar. Hefir því verið komið
undan þangað á óeirðartímum,
öld Makkabeanna.
Allir roðlarnir og flest slitrin
eru skrifuð ferningsletri, sem
svipar allmikið til hebresks let-
urs eins og það er nú. En nokk-
ur slitur eru þó skráð eldra létri.
Roðlarnir, sem þau eru úr, hljóta
því að hafa verið ritaðir á 4. eða
3. öld f. Kr. Má sjá, að 3. Mós
hefir verið skáð á þeim tímum.
Ritbrotin úr Gamla testamentinu
eru úr 1., 3. og 5. Mósebók, Dóm-
arabókinni og Daníelsbók. (G.
R. Driver í Oxford telur þó
handritin miklu yngri, jafnvel
frá 5. eða 6. öld e. Kr.).
Gildi þessa fornleifafundar
fyrir Gamla testamentis rann-
sóknirnar verður seint fullmetið.
Og varðar þá allra mestu um
það, að hafa fengið spádómsbók
Jesaja á hebresku í heilu lagi í
handriti frá 2. öld f. Kr. En elzta
handrit af spámannaritunum
áður, sem unnt var að árfæra ná-
kvæmlega, var frá 916 e. Kr., og
hafa margar villur slæðzt inn í
téxta þess. Elztu handrit af grísk
um þýðingum á Gamla testa-
mentinu eru þó miklu eldri, eða
frá 5. öld e. Kr., og hefir mátt
leiðrétta með aðstoð þeirra ýms-
ar villur í hebreska textanum.
Þegar á 1. öld e. Kr. tóku Gyðing-
ar að samræma texta Gamla
testamentisins og reyndu síðar
að reisa rammar skorður til
tryggingar því, að einn og sami
texti gengi óbreytur að erfðum
öld eftir öld. Er hér nú fundinn
eldri texti en erfðatextinn á ýms-
um ritum Gamla testamentisins,
og hljóta vísindamenn að taka
hið mesta tillit til þess á kom-
andi tímum og leitast við að hafa
það í hvívetna, er sannast reyn-
ist.
Því miður hefir ekki verið í
fyrstu gætt nægrar varúðar við
þennan fornleifafund. En úr því
um. Munu vísindamenn mörg
næstu ár vinna úr því, sem fund-
izt hefir, og endurskoða á ný
erfðatexta Gyðinga. Má vænta
þess, að yfir margt verði brugð-
ið nýju ljósi.
Um Jesaja handritið forna má
sérstaklega geta þess, að það mun
fremur auka en rýra gildi erfða-
textans. Nýjasta Biblíuþýðing
vor á ritinu, sem gjörð var eftir
honum, stendur því vísast traust-
um rótum. En allt verður að
kanna á ný vandlega miðað við
handrit þetta, og mun það leiða
til fyllra og öruggara skilnings
á einhverju allra dýrmætasta
trúarriti og spekiriti heimsins
fyrir daga Jesú Krists. Já, ef til
vill fáum við að vita nákvæm-
lega, — orð fyrir orð— hvernig
textinn hefir hljóðað, sem Jes-
ús valdi sér í samkunduhúsinu
í Nazaret, er honum var fengin
bók Jesaja spámanns, og hann
fletti sundur bókinni og fann
staðinn þar sem ritað var: „Andi
Drottins er yfir mér, af því að
hann hefir smurt mig til að
flytja fátækum gleðilegan boð-
skap.“
Allir, sem Biblíurannsóknum
unna, fagna mjög þessum forn-
leifafundi. Hann markar stórt
og merkilegt spor í sögu rann-
sóknanna. Á.G.
Kirkjuritið í des. 1949
Sýnihorn aust-
firzkar Ijóðagerðar
73 Ijóðasmiðir
á skáldaþingi
„Aldrei gleymist Austurland“
heitir safn austfirzkra ljóða eftir
73 höfunda. Helgi Vatýsson safn-
aði ljóðunum en Bókaútgáfan
Norðri gaf út.
Hér á landi hafa áður komið
út söfn þingeyskra og borgfirzk-
ra ljþða, og nú bætist hið þriðja
í hópinn—safn austfirzkra ljóða.
Út af fyrir sig væri gaman að
bera ljóða- og vísnagerð þessara
ólíku byggðarlaga saman og svo
mikið er víst að öll eiga þau góða
hagyrðinga og skáld en út í þá
sálma skal ekki farið hér, held-
ur aðeins vakin athygli á hinni
austfirzku ljóða- og vísnagerð.
Meðal höfundanna eru ýmis
landþekkt nöfn úr skálda- og
höfundahópi, svo sem Gunnar
Gunnarsson, Einar Páll Jónsson,
Erla skáldkona, og Þ. Stefáns-
son Kristján frá Djúpalæk, Lárus
Sigurjónsson, Ólafur Jónsson,
Richard Beck og Ríkarður Jóns-
son, Sigurður Helgason og
Sveinn S. Sigurðsson, svo aðeins
nokkur nöfn séu nefnd.
Að sjálfsögðu er ekki hægt að
gera kröfur til að allt sé skáld-
skapur í þessari bók og heldur
ekki til þess ætlazt. „En allt er
þetta líf og andardráttur heil-
brigðrar alþýðu“ eins og safn-
andi ljóðanna kemst að orði.
Þannig yrkir íslenzk alþýða.
Þetta er hennar íþrótt, hennar
tjáning gagnvart lífsviðhorfum
og lífsbaráttu.
Safnandinn tekur það fram að
í safni þessu birtist ljóð aðeins
nokkurs hluta austfirzkra skálda
og hagyrðinga — og aðeins
þeirra sem enn eru á lífi. Þess
má geta, að í hópi þessara ljóða-
smiða er nær fjórði hlutinn kon-
ur. Mynd fylgir af hverjum höf-
undi og aftast er nafnskrá Bók-
in er hátt á 4 hundrað bls. og
prentuð á mjög góðan pappír.
Vísir
Það, sem hún sá.
Tveir drengir voru að kenna
vini sínum að hjóla. Þeir lyftu
honum upp á sætið og ýttu hon-
um upp á sætið og ýttu honum
svo af stað niður langa brekku.
Þeir stóðu dálítinn tíma upp á
hæðinni en þar sem hann lét
ekki sjá sig aftur, lögðu þeir af
stað að leita að honum, og
spurðu gamla konu, sem þeir
mættu, hvort hún hefði séð
dreng á reiðhjóli.
„Nei,“ svaraði hún, „ ég hef
engan séð, nema dreng, sem sat
í skurði og var að gerði við regn-
hlífar.“
Minningabók Ara Arnalds
Það er vitanlega ekki annað en auðvirðilegast flatmæli að segja
að sennilega vitum vér aldrei, hve mikið fer með manni í gröfina
þess er vér hefðum kosið, að varðveitzt hefði. En við ber það, að
vér finnum sárt og ákaft til þessa skaða. Þannig man ég það til
dæmis, að ég gat ekki á heilum mér tekið í marga daga, er ég
hafði spurt lát Benedikts Jónssonar frá Auðnum. Og það var ekki
einungis fróðleikur hans og furðuleg þekking, sem ég harmaði,
allt það, sem óskráð fór forgörð-
um af því tæi. Það var framar
öllu öðru vit hans, þetta fágæta
töfrablik, sem stóð af persónu-
leika hans og olli því, að allt,
sem hann gerði að umræðuefni,
fékk með einhverjum hætti nýj-
an svip.— Svo hefur mér oftar
farið, og aldrei sársaukalaust.
Vera má, að það sé einkum
þessi reynsla, sem olli því, að
eftir að ég hafði lesið „Minning-
ar“ Ara Arnalds, varð ég grip-
inn djúpri þakklætiskennd til
hans fyrir að hafa skráð þær og
birt. Við höfum að vísu verið
góðkunningjar í mörg ár, og ég
vissi gerla, að hann bjó yfir fjöl-
mörgu því, sem gaman var að og
girnilegt til fróðleiks. Mér hefur
alltaf fundizt að árin og reynsl-
an hafi komið við hjá honum
með nokkuð öðrum hætti en hjá
mörgum öðrum — og þessi bók
staðfesti til fullnustu þann grun
minn. ]>að var aðeins eitt, sem
ég fann verulega að henni. það,
að ekki skyldi vera meira skráð.
Frásögn Ara Arnalds er öll með
þeim blæ, að maður hlustar fús-
lega á hann og kýs að heyra
meira. Og persónan, sem kemur
til móts við mann í bókinni, er
svo áreiðanleg og traust, öfga-
laus og velviljuð, að við lestur-
inn verður maður gripinn nota-
legri kennd þess að vera í viturs
manns félagsskap og góðs. Slík-
ar bækur met ég mikils, hvað
sem líður listatökum á efninu og
mikilvægi þeirra atburða, sem
frá er greint.
En nú er því einmitt svo var-
ið, að Ari Arnalds kann prýðis-
vel með efni að fara. Hann hef-
ur ekki til einskis tekið að rita
blaðagreinar kornungur, eða
staðið í róstum stjórnmálanna
sem einarður og vígfimur rit-
stjóri um mörg ár. Og engan veg-
inn farið varhluta af gáfu þeirra
frænda sinna, Björns Jónssonar
ritstjóra og Gests Pálssonar
skálds. Þess vegna er enginn við-
vaningsbragur á þessari fyrstu
bók Ara Arnalds. Öll ber hún
vitni um sannleiksást, næma
skynjan og reynslu, sem vand-
lega er melt. Og yfir mörgum
köflum hennar er skáldlegur
blær ,sem hinir viðurkenndari
spámenn á því sviði mættu vel
ve^a sæmdir af.
inga frá löngu og merkilegu em-
bættistarfi, allt verður lifandi
og ljóst og gegnumvermt af hans
eigin persónulega yl. Fyrir því
hefði hann vel mátt lengja bók
sína og segja meira frá. En allt
um það hafi hann kæra þökk
íyrir það, sem þegar er komið og
megi nú forsjónin lengja líf hans
svo, að honum endist dagur fil
annarrar bókar. Því ljóst mun
honum það, að söguna hættir
hann í raun og veru að segja ár-
ið 1912. Sigurður Einarsson
Tvær mikilvægar
vélar í smíðum fyrir
bátaútveginn
1 suttu yfirliti um störf Fiski-
þings, sem fiskimálastjóri, Dav-
íð Ólafsson, hélt í upphafi þings,
gat hann tveggja merkilegra
véla, sem reynt verður að smíða
hér.
Er önnur þeseara véla beiting-
arvél. Reyndi Vísir að afla sér
frekari upplýsinga um vélarnar
og hvað liði smíði þeirra og átti
tal við fiskimálastjóra, en hann
kvað málið ekki komið nógu
langt til þess, að unnt væri að
skýra frá því nema í þess um
höfuðatriðum, sem þegar hafa
verið nefnd.
Um hitt er ekki að villast, að
það yrði vélbátaútveginum til
hins mesta hagræðis, ef unnt
yrði að finna upp slíkar vélar,
sem geta uunið margra manna
verk og unnið þau jafnframt
hraðar en mannshöndin. Eins og
hag þessarar útgerðar er háttað
um þessar mundir, jnundi það
vera henni mög mikilvægt, ef
hún gæti tekið í notkun vélar,
sem drægju til muna úr útgjöld-
um. Gæti það jafnvel ráðið því,
hvort útgerð báta bæri sig eða
væri rekin með tapi á þeim tíma,.
þegar veitt er að línu.
Eftir því sem Vísir hefir heyrt,
eru það tveir hagleiksmenn, sem
starfa að uppfinningu véla þess-
ara, en smíði þeirra mun ekki
vera svo langt komið, að úr því
hvort þær reynast eins og vonir
verði skorið að svo komnu máli,
standa til, því að vintanlega
verður ekki endanlega um það
sagt, fyrr en þær verða teknar
í notkun. Vísir 7. des.
Mér dettur ekki í hug að fara
að rekja efni þessarar bókar, en
það er annað atriði í sambandi
við hana, sem mig fangar að
drepa á. Sumum mönnum er svo
farið, að þó að þeir fari um
lönd og höf og leggi hálfa veröld-
ina undir fót, þá hefur aldrei
neitt borið til tíðinda í för þeirra.
Þeir rekast aldrei á merkilegan
atburð, kynnast engu merku eða
athyglisverður fólki, hin skemm-
tilega tilviljun verður aldrei á
vegi þeirra, hið stórfenglega ber
aldrei fyrir augu þeirra, og ævin
týrið sneyðir hjá þeim. Allir vita
þessa manngerð, sem er þessum
skelfilegu örlögum háð, — mann
inn, sem við kvíðum fyrir að fá
í afmælið okkar, manninn, sem
getur gert ferð í áætlunarbíl að
drepandi plágu, manninn, sem
við þorum ekki að standa hjá á
hátíðlegri stundu, af því að hann
er þeirrar náttúru, að hann fylt-
ir alla hrifingu í kringum sig.
Ari Arnalds er gagnger and-
stæða slíkra manna. Fyrir hann
ber alltaf eitthvað merkilegt, hin
furðulega tilviljun grípur hvað
eftir annað djúpt inn í líf hans,
og ævintýrið eltir hann á rönd
um. Slík er hans gerð. Þess
vegna verður bók hans svo
skemmtliegur og hugðnæmur
lestur. Það er alveg sama, hvort
hann lýsir æskuheimili sínu,
námsbaráttu og utanför, eða hin
um stórfenglegu atburðum, er
Norðmenn skildu við Svía 1905,
eða hann grípur til endurminn-
Móðirin: „Það var orðið mjög
seint, þegar Róbert fylgdi þér
heim í gærkvöldi.“
Dóttirin: „Já, það var seint,
mamma. Truflaði hávaðinn þig.“
Móðirin: „Nei, elskan, ekki
hávaðinn, — þögnin.“
C'asUy GltcUham
Sncmma prófaöar úrvals tómötur
— góðar yfir alla Canada
Sérstakt verðgildi I Norðri og Vestri
og öðrum bygðum þar sem sumar
er stutt, Agætar I öðrum héröðum
líka, og bera ávexti tveim vikum
fyr en aðrar tegundir, Hafa vakið
undrun á Sléttunum síðan 1943, svo
sem umhverfis Lethbridge og
Brooks I Alberta; Indianhead og
Swift Current, Sask; Brandon og
Morden, Man„ og I kring um Cal-
gary, þar sem þær voru nefndar
“Alberta"; bændur stöðu á öndinni
yfir þessu fyrirbrygði, Við Leth-
bridge þroskaðist þessi tegund frá
viku til tðlf dögum á undan öðrum
tegundum, Við Morden varð upp-
skeran frá 20% til 40% meiri en
af öðrum tegundum, Pessi dverga
Chatham þroskast snemma og þau
má setja niður um tvö fet á hvern
veg, Ávöxturinn jafn og fallega
lagaður og ijúffengur, Venjulega
um 2% þuml, hver um sig, en oft
stærrl (pakki 15c) (únza 76c) pðst
frltt,
vor stóra 1949 frœ
og rœktunarbók
D0M1NI0N SFED HOUSE, georgftown. ont