Lögberg - 24.07.1952, Blaðsíða 7

Lögberg - 24.07.1952, Blaðsíða 7
.liÖGBERG, FIMTUDAGIWN. 24. JÚLÍ, 1952 7 Scm Marino . . . Framhald af bls. 2 asta heldur því, sem þeir hafa gjört og hinu, sem þeir eru að reyna að koma í verk. Ég fór nú einn dag snemma með öðru ferðafólki áleiðis til Nazaret; við vorum 7 í bílnum, fimm Gyðingar, amerísk kona og ég; og nú voru margir staðir útskýrðir, sem maður kannaðist við úr ritningunni. Það var víða fallegt á þessari leið og frjósamt með köflum, þar var fallegur skógur, Bellford Forest, og fall- egir akrar; þeir fallegustu, sem ég sá, voru í Galileu. Landið er bert eins og fsland, en nú eru Gyðingar alls staðar að klæða það skógi. Við mættum alls kon- ar fólki á þessari leið, sumum gangandi, öðrum með úlfalda og mörgum með asna, sem báru farangur þeirra ag stundum sat maður ofan á bagganum. Land- ið er hæðótt og mikið af grjóti, ekki ólíkt melunum á fslandi. í Nazaret er fjarskalega þéttbyggt og mikið af arabisku fólki. Við vorum tekin til þess staðar þar sem Josep og María eiga að hafa búið; katólska kirkjan hefir reist þar stórt musteri, en undir kirkjunni er þessi hellir og það er auðséð að þar hefir verið búið, þar eru hlóðir og stallar og tröppur í klöppinni. Okkur var bent á breiða hellu, sem á að hafa verið smíðabekkur Joseps. í þessari katólsku kirkju eru margar helgimyndir og ann- að skraut og þar er einnig stór skóli, alt steypt og vel byggt. Úti á torginu þar nálægt stingur mjög í stúf, þar ægir öllu saman; því aumasta mannfólki tötrum klæddu, geitum hænsn- um, ösnum og opnum holum, sem höfðu mat til sölu. Nú fórum við frá Nazaret og yfir hóla og hæðir á mjóum vegi; við mættum hjarðmönnum með stóran hóp af geitum, þær eru svartar á litinn með brún- um rákum, eyrun eru löng og svört með brúnni rönd utan með, eins og þau væru málið. Þetta voru þær fallegustu skepn- ur, sem ég sá í ísralel, en þar eru allar skepíiur heldur rýrar. Nú vorum við á leiðinni til Tíberias og landið varð nú lág- lent og heitt í veðri. Okkur var sýndur dalur nokkur, þar sem áin Jórdan rennur út í Tíber- vatnið. Áin er mjó og litlir bakk- ar, en meðfram henni vaxa á- vextir vel. Bærinn Tibeis stend- ur við vatnið og þangað fórum við nú til að snæða miðdegis- verð, sem var fiskur veiddur úr vatninu. Þarna er mjög heitt á sumrin. Okkur var sagt að vatn- ið væri sex hundruð fetum lægra en Miðjarðarhafið, og til að sjá sýndist það fjarska lágt, en það er á milli allhárra fjalla. Eftir að við fórum frá Tiberias var okkur bent á lítinn bæ sömu megin við vatnið, en það er Kana í Galileu. Hinu megin vatnsins er Syria og eru Arabar þar allsráðandi. Þarna í dalnum hjá Tiberia er það, sem kallast Kabúsh, það er félagsbúskapur, þar sem allir eiga allt sameiginlega; allir fá heimili, fæði og fatnað og allir vinna saman; en engum eru greidd vinnulaun. Þegar börnin eru ung er þeim safnað saman og gæzlukona fengin til að hafa umsjón með þeim, en mæður þeirra vinna. Börnunum er kent ýmislegt og þarna eru skólar, gamalmennahæli og spítali. Við komum þarna á matmálstíma og mér fanst borðhaldið mjög gróft. Nú var farið upp klettóttar brekkur og af hverri hæð, sem við komum á, sást út á vatnið, sem var mjög bylgjótt að sjá og himinblátt. Okkur var bent á stóreflis byggingu út á tanga, umhverfis hana var garður úr múrsteini; þetta var klaustur, sem Mussolini lét byggja þarna til að koma sér í mjúkinn hjá kaþólskum. Þessi mikla bygging stóð ein sér langt frá öllum öðr- um mannvirkjum. Okkur var sagt að kaþólskar nunnur væru þar. Við námum staðar þarna í hrjóstrugri hlíðinni og fórum inn í ævagamalt Gyðinga must- eri, þar sem öllu hefir verið haldið í sama horfi aftan úr grárri forneskju. Engin húsgögn var þarna að sjá. Prestar sitja á gólfinu með húfur og í löngum kápum og lesa gamlar skruddur. Þeir betla af ferðafólki og kveikja svo á kertum og biðja fyrir þeim, sgm gefa. Þarna voru engir stólar, eins og fyr segir, en sumir prestanna höfðu falleg- ar ábreiður og sátu á þeim. Nú komum við á hæsta staðinn í Galileu og enn sást út á vatnið, en þó í síðasta sinn. Síðast var stansað í Safad, sem áður var í höndum Araba, en nú eru þeir allir farnir þaðan, þar urðu miklar skemmdir af sprengingum og nú er bærinn í höndum Gyðinga. Þarna er fall- egt, en fjarska hrjóstrugt land. Bærinn er byggður framan á klöpp; þar var okkur m. a sýnd- ur hinn Mjói vegur, eitt af hin- um ævagömlu strætum; við gengum í halarófu og sitt til hvorrar handar voru húsdyr, vegurinn var svo mjór, að tveir gátu ekki gengið samhliða. — Á hæðunum í nánd við Safad stendur gríðarstórt hótel og önnur stórhýsi af nýjustu gerð og var okkur sagt, að þetta væru sumarbústaðir ríka fólksins því þarna uppi er gott loft og sval- ara á sumrin, en þegar fer að kólna þarna þá flytur þetta fólk til Tiberies, en þar er hlýrra á veturna. Á leiðinni til Hifa var komið við í Akka; þar er gamalt virki með háum varnargarði umhverf- is, sem Tyrkir byggðu. Akka var hafnarbær þar til Bretar tóku við yfirráðum þar eftir fyrra stríðið, eða 1931. — Nú var það einn sunnudag að ég fór ein míns liðs til Jerúsalem | _ íslendingadagurinn í Blaine, Wash. Sunnudaginn, 27. júlí, 1952 A. B. KRISTJÁNSSON ANDREW DANIELSON Framkvœmdarnefncl: LARA SIGURDSON NITA WESTMAN S. EYMUNDSON \ Forseti dagsins .............STEFAN EYMUNDSON Söngstjóri .......................H. S. HELGASON Undirspil annast ..........MAMIE POPPLE ROLANDS Skemmtiskráin byrjnr stundvislega klukkan 1.30 STANDAKD TIME Skemtiskrá: 1. Ó, GUÐ VORS LANDS ......................Allir 2. ÁVARP FORSETA ..................S. Eymundson 3. BLAINE SÖNGFLOKKUR 4. EINSÖNGUR .....................Ninna Stevens 5. Ræða, MINNI ÍSLANDS: Próf. Finnbogi Guðmundsson 6. SÖN GFLOKKURINN 7. EINSÖNGUR ....................Margaret Sigmar 8. RÆÐA á ensku ...............Halldór C. Kárason 9. EINSÖNGUR .....................E. K. Breidford 10. SÖNGFLOKKURINN ....................O Canada 11. ALMENNUR SÖNGUR ........H. S. Helgason stjórnar 12. GESTIR 13. Eldgamla ísafold, God Save the Queen, My Country Veitingar verða á boðstólum Gjallarhorn flytur skemtiskrána til áheyrenda Prinsinn er jafningi kotungsins með járnbrautarlest. Það var með naumindum að mér tókst að finna sæti, en að síðustu sáu Arabar um að ég gæti tillt mér niður. Fólk fór strax að borða morgunmat, því þetta var kl. 7 að morgni; það hafði meðferðis brauð og egg, og sumir appel- sínur. Þegar til Jerúsalem kom rudd- ist fólkið út og fór með fólks- flutningabílum í allar áttir. Ég vissi ekki vel hvað ég átti af mér að gera. en kom þá auga á stúlku, sem leit út fyrir að væri að bíða eftir einhverjum og ég spurði hana hvort hún talaði ensku. Já, sagði hún, og hún var einmitt að fara á sömu biðstofu og ég nefíiilega Government Tourist stöðina; þar var okkur leiðbeint og ég komst á gott hótel — King David, — sem mun vera bezta hótel þar um slóðir, en nokkuð langt út úr; þar í kring er fallegur garður, stór kaþólsk kirkja og Y.M.C.A. Ég fór strax að sjá mig um og við mættumst á biðstöðinni og fórum þaðan með bíl og leiðsögu manni; við vorum 5: tvær stúlk- ur frá Jóhannesborg í Suður- Afríku, og stúlkan, sem ég tal- aði við áður, er var þýzk en býr á Englandi og var að finna frænsku sína í Jerúsalem; amer- ískur Gyðingadrengur frá Los Angeles og ég. Fyrst fórum við upp á Mount Zion; til að komast þangað upp þurfti að klifra brattar hlíðar og kletta. Það var kaldur vindur þennan dag með sandroki af eyðimörkinni, svo útsýnið var ekki svo gott sem skyldi fyrr en leið að kvöldi. Við vorum tekin í ótal gamla hella, þar sem margt gamalt er geymt, svo sem æva- gamalt letur, leirker og krúsir og ýmsir aðrir munir. Þarna upp á fjallinu á Davíð konungur að vera grafinn og einnig María móðir Jesú Krists. Okkur var bent á nokkur tré utan í hlíð nálægt veginum, þar sem sagt er að tréð, sem krossinn var bú- inn til úr hafi verið tekið. Þetta eru Olivetré. Elzti hli^ti Jerúsalem er í höndum Araba, svo þangað fengum við ekki að koma En skammt frá landamærunum gat að líta stórbyggingar: musteri bókahlöður, háskóla og margt fleira. Við komum á ljótt torg, þar sem allt er eins og það var í fornöld. Öllu ægir þarna saman undir beru lofti svo sem alls konar matvælum, kindum, hænsnum, geitum, ösnum kött- um, hundum og óhreinu fólki. Þetta er frá elztu tíð og þess vegna þykir sjálfsagt að sýna það ferðafólki. Það er mjög áberandi hvað margir trúflokkar eru þarna; þeir bera einkenni sín utan á sér, svo sem með sérstökum kápum, höttum eða hári og skeggi. Við vorum marga klukkutíma í þessu ferðalagi. Mest fannst mér til um það hve margt þarna er ríg- bundið við gamlar venjur. Ég fór í nokkrar sölubúðir; alt er mjög dýrt og manni verður lítið úr sínum peningum; þeir vilja ekki ísrael-pund heldur ameríska dollara, en stjórnin bannar verzlunum að taka þá, hrædd er ég samt um, að kaup- sýslumenn freisti þess þó. Heim til Hifa fór ég með sjö manna bíl (Taxi), en skift var um ökutæki í Telaviv; það er s#tór nýtízku bær og eru þar mikil viðskipti og verzlun og óskapa umferð. Á leiðinni frá Jerúsalem til Telaviv sá ég betur fjöllin, sem umkringja borgina, og kom þá í ljós að það, sem mér sýndust vera rústir daginn, sem ég kom, voru grjótgarðar svo hundruð skipti, er hlaðnir höfðu verið til að verja jarðveginn í miklum rigningum. Olivetrjám hefir verið plantað þarna, en þau eru strjál. Þetta lítur einkennilega út, ekki sízt í slæmu skyggni. Yfirleitt finnst manni hrjóstrugt og heldur ljótt í kringum Borgina Helgu. Það langfallegasta, sem er að sjá í Hifa, er The Persian Gardens og The Ba-ha-i Shrines, sem byggð eru á Mount Carmel hátt upp í hlíðinni og blasa við alls staðar frá; ljómandi garðar prýddir með styttum af svörtum fuglum með gylltar rákir og út- breidda vængi; einnig eru þar mörg ker, sum úr marmara og mikið af járngirðingum. Niður hlíðina liggja margar hvítar tröppur og ljóshjálmar til beggja hliða; á hverju kvöldi loga ljósin í hálfan klukkutíma upp eftir hlíðinni og á sjálfu hofinu — The Shrine er grafhvelfing, er byggð var yfir tvo fyrirrennara þessa Ba-ha-trúflokks og er hún listasmíði. Við ókum frá Hifa til Lydda, sem er nokkuð löng leið, í göml- um Hudsonbíl og vorum þar eina nótt á stóru ferðamanna- hóteli. Snemma næsta morgun fórum við með flugvél brezka flugfélagsins British Over Seas Airlines til Róm. Við liðum á- fram ofar skýjum í glansandi sólskini og vissum ekki fyrri til en ferðin var á enda og við lent- um. Það var tekið á móti okkur á flugvellinum og okkur ekið á Exelcar Hotel í Róm. Ég hélt kyrru fyrir þennan dag, en daginn eftir, 1. maí, fór ég út að sjá mig um; þá fór fyrir mér eins og vestur-íslenzk vin- kona mín komst að orði: — Ég varð ástfangin við fyrstu sýn — Yes, I fell in love with Rome at first sight. Þarna voru breið- ar gangstéttir með borðum og stólum í löngum röðum með- fram byggingunum og önnur röð út við akbrautina, og þó var nóg pláss fyrir tvo til að ganga samhliða inn á milli; þarna sat fólkið, drakk, reykti, talaði sam- an og skemmti sér. Og meðfram á strætinu voru listivagnar, hestar gengu fyrir; þar voru enn fremur þeir fallegustu „Busses“, sem ég hefi séð, og umferðin svo mikil og allt svo fallegt að ég hrópaði upp og sagði við frúna mína: að nú hefði ég fundið al- gjörlega nýtt. Við settumst upp í einn létti vagninn og kúskur- inn veifaði svipunni og við þut- um af stað niður að Aunt Peters völlum. Við ókum yfir eldgamla brú, sem var sannarlegt lista- verk, gegnujn gömul mjó stræti og svo í gegnum þann elskuleg- asta listigarð með þeim falleg- ustu trjám, sem ég hefi augum litið. Síðan var komið við hjá Cooks ferðamannafélaginu og þar keypti ég mér farseðla fyrir allar ferðir um Róm og ná- grennið; og í þær tvær vikur, sem ég var í Róm, sá ég alla merkustu staði borgarinnar, mál- verk, kirkjur styttur og gos- brunna. En fyrsti morguninn í Róm hreyf mig samt mest. Ég get nú ekki farið út j að lýsa borginni eða því, sem hún hefir að geyma, því til þess brestur mig minni og þekkingu, því þó maður fari í hópum sér maður að vísu mikið en ekkert nógu vel til þess að geta gert því góð skil. En Borghese og Pincio garðarnir eru þeir fegurstu skemmtigarðar, sem ég hefi séð, og að aka í listivagni með góð- um félaga og gefa sér nægan tíma, gengur næst því að vera í himnaríki. Einnig er þarna að sjá æði- margt hryllilegt svo sem jarð- göngin, The Catacombs og Colosseum, þar sem Nero lét henda fólki fyrir hungruð ljón. Ferðin til Tivoli var sérstak- lega skemmtileg, en hún tók heil- an dag og væri efni í langa frá- sögn, en þar sem þetta er þegar orðið af lant, fer ég nú fljótt yfir sögu. Mér dettur oft í hug myndastyttan af Pauline Boni- parte Borghese; hún er svo töfr- andi fögur og er í jarðsal Borg- hese Museum, sem var höllin hennar. — Hún var systir Napoleons og giftist einum þess- ara höfðingja, sem áttu stóreign- ir og slot mann fram af manni; en hún lifði flott og eyddi svo miklu að hún varð gjaldþrota, en stjórnin keypti höllina og Framhald af bls. 5 fótgangandi í heila viku, og þó var það engann veginn víst, að drengurinn yrði tekinn. Til allr- ar hamingju stóðst hann prófið.“ „Hver greiðir byggingarkostn- að og námsstyrki?“ „Það gerir „Þjóðraeklarslofn- unin". sem að mestu lifir á frjáls um gjöfum einstaklinga. Kon- ungurinn átti frumkvæðið að stofnun þessa skóla, og allt fé, sem til hans kemur er grískt. Þessi skóli er ein sönnun þess, að Grikkir eru ekki algerlega upp á aðra komnir fjárhags- lega.“ „Hvernig er stjórn skólans hagað?“ „Drengjunum er skipt niður í tvö hús, sem hvoru um sig er stjórnað af einum kennaranna. Þessi „hús“ heyja kappleiki sín á milli og hafa samkeppni í öll- um greinum. Hvor húsráðenda ber fulla ábyrgð á sínum drengj- um gagnvart mér. Auk þessara tveggja manna eru svonefndur bóknámsstjóri, verknámsstjóri, gjaldkeri og læknir, sem allir eru ábyrgir gagnvart mér og mynda skólaráðið.“ Við skoðuðum skólabygging- arnar, sem að nokkru eru nýjar og að nokkru í gamalli höll, sem gefin var af einum hinna gömlu milljónamæringa. Svefnsalirnir voru bjartir og rúmgóðir, 8—10 drengir í hverjum. Krónprinsinn meðal nemenda 1 einni skólastofunni stóð yfir söngtími, og fékk ég að hlusta á drengina syngja nokkra ætt- jarðarsöngva. Á aftasta bekk gárðinn og síðan hefir það verið eign ríkisins og almenningur fær að njóta hennar. Höllin er Museum og Pauline er þar enn húsum ráðandi; hún liggur þar á háum stalli á mjúkri sæng klædd silki, sem fellur lauslega að hálfnöktum líkama hennar. Hún hvílir á öðrum olnboganum og maður freistast til að halda, að þetta sé dún- og silkisæng, því hún virðist beygjast undir þunga líkamans og brotin eru svo eðlileg, svo að ég varð að snerta þetta, en það er auðvitað harður og gljáandi marmari. En Pauline er skínandi falleg. Nú kom að því að Við færum frá Róm til Napoli Naples. Við fórum með járnbrautarlest, sem brunaði áfram; fyrst var slétt- lendi, svo komu fjöll og hæðir og þau lengstu jarðgöng, sem ég hefi séð, en allt í einu erum við komin alla leið. Við vorum í Naples í viku. í sjálfri borginni er ekki svo mikið merkilegt að skoða nema Museum, sem er mjög merkilegt safn af styttum, mosaic og málverkum og alls konar munum. Frá Naples blasir við eldfjall- ið fræga Vesuvius, hvaða sem litið er sést fjallið og eyjan Capre, einnig sjást Pompe og Sarento og Molee Drive. Þarna er alveg elskulegt að ferðast utan í fjöllunum, en þó talsvert írikalegt með köflum. Frá Naples fórum við með ítölsku skipi. Fyrst var stansað í Palermo á Sikiley, þá í Gíbralt- ar, en svo var haldið til Halifax. Með skipinu voru nokkur hundr- uð farþegar — mest innflytjend- ur, var okkur sagt. Það var hressandi að vera kom in til Norður-Ameríku aftur. Ég og tvær konur frá North Caro- lina fengum okkur „Taxi“ og skoðuðum bæinn, fórum í búðir og skemtum okkur vel. — Um kvöldið var haldið af stað og nú hrepptum við þann versta sjó, sem þó var ekki vondur, er við höfðum fengið alla leiðina. Heim komum við eftir 7. júní eftir tveggja mánaða og sjö daga ferð. Nú bið ég ykkur að fyrirgefa vaðalinn og taka viljann fyrir verkið. 1 Guðs friði. Jenny Johnson sat krónprinsinn, Konstantin, 11 ára gamall, en tók ekkj þátt í söngnum. Hann kom og heilsaði mér og sagðist vera veikur í hálsi og þess vegna ekki geta sungið. Hann talaði góða ensku, 'sem og flestir nemendur skól- ans, en virtist lítið eitt feiminn. Það var ekki að sjá að nokkur munur væri gerður á honum og bekkjarbræðrum hans. Hann var klæddur sama búningi og virt- ist í augum drengjanna vera einn af þeim. „Við reynum að halda við grískum venjum, eins og unnt er,“ sagði Young. . „Kennum þeim gamla gríska söngva og gríska þjóðdansa. Skólinn er að öllu leyti grískur, og ég var hingað kallaður, vegna þess að þörf var á manni með reynslu í rekstri þessarar tegundar skóla.“ „Eru drengirnir hér árið um kring?“ „Nei, þeir hafa 3 mánaða sum- arleyfi, en ég vildi gjarnar fá því til leiðar komið, að hluti þeirra væri hér um kyrrt yfir sumarið. — Um hverja helgi för- um við í ferðalög upp í fjöll eða til fornra sögustaða. Drengirnir hafa blátt áfram ekki tíma til að láta sér leiðast!“ Yfir tebollanum á vistlegu heimili Young-hjónanna, þar sem m. a. var að finna Snorra- Eddu á íslenzku, ræddum við um framtíð Grikklands og þau vandamál, sem að því steðja. Hann sagði mér frá skólunum á eyjunni Leros og víðar, sem Páll konungur setti á stofn fyrir kommúnistaæskuna. Þar hafa æskumönnum verið kenndar ýmsar iðnir og tryggð atvinna að námi loknu. Flestir þessara ungu manna „gengu af trúnni,“ þegar þeim voru tryggð mann- sæmandi kjör, og þegar þeir sáu, að lærdómarnir, sem þeim höfðu verið innrættir í búðum kommúnista höfðu við engin rök að styðjast. Konungurinn vann hylli þeirra með því að heimsækja þá einn síns liðs og tala til þeirra eins og jafningja. Margir þessara ungu pilta höfðu 'rá blautu barnsbeini alizt upp við fátækt, vesaldóm og hatur — og það hafði á þá gagntæk áhrif að mæta vináttu og skilningi. >að er engum vafa bundið, að fyrsta skilyrðið til lausnar hin- um v í ð t æ k u vandamálum Grikkja, er að snúa sér til æsk- unnar og búa henni betri kjör til menntunar og þroska. Þetta hefir konungurinn gert sér ljóst og gengið á undan með góðu eftirdæmi. Hann hefir unnið sér traust almennings með því að senda krónprinsinn í skóla þar sem börn af öllum stéttum eiga jafnan rétt til skólavistar. Það hefðu ekki allir þjóðhöfðingjar gert í landi, þar sem veður eru svo vágjörn sem í Grikklandi síðustu árin. Áður en ég kvaddi skoðuðum við gamla kapellu úti fyrir and- dyri skólans, byggða í gotnesk- um stíl. Undarlegt fyrirbæri í Grikklandi! „Hér höfum við guðsþjónustur okkar, og að sjálfsögðu höfum við morgun- jænir, borðbænir og kvöldbænir alla daga vikunnar. Kristin trú er einn af hornsteinum skóla okkar.“ Við hliðið stóð lögreglumaður, og á vakki í skóginum hafði ég séð nokkra fleiri. „Þeir eru ekki að gæta mín,“ sagði Young bros- andi. „Þetta eru lífverðir kon- ungs, sem hafa gát á krónprins- inum. Hættan liggur stöðugt við dyrnar, og það mundi ekki koma sér vel fyrir okkur, ef óhöpp hentu hann hér.“ Á heimleiðinni komu mér í hug sannleiksorð Kurts Hahns: „Menning vor er sjúk. En vér erum ekki aðeins kallaðir til að gera sjúkdómsgreininguna. Upp- eldið verður að lækna hina „sýktu borg“, sem við lifum í.“ Sigurður A. Magnússon —Mbl., 17. júní

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.