Lögberg - 15.07.1954, Blaðsíða 8

8
LÖGBERG, FIMMTUDAGÍNN 15. JÚLÍ 1954
Úr borg og bygð
— íslenzk skemmtun —
Þjóðræknisfélagið tilkynnir að
séra Eric H. Sigmar og frú
Svava muni halda samkomur og
segja frá ferð sinni til Islands,
sýna litmyndir af fslandi og
syngja íslenzka söngva, á eftir-
töldum stöðum og tíma:
Víðir Hall, föstudagskveldið
23. júlí.
Argyle, Grundarkirkju, mánu-
dagskveldið 26. júlí.
Geysir Hall, miðvikudags-
kveldið 28. júlí.
Winnipeg, Fyrstu lútersku
kirkju, fimmtudagskveldið 29.
júlí.
Selkirk, Icelandic Luth. Hall,
föstudagskveldið 30. júlí.
Lundar, miðvikudagskveldið 4.
ágúst.
Gimli, Lútersku kirkjunni,
fimmtudagskveldið, 5. ágúst.
☆
Mr. L. Guðbjartsson frá Akra,
N. Dak., var staddur í borginni í
fyrri viku.
' ☆
Mr. og Mrs. Thorkelsson frá
River Grove, 111., komu hingað
til borgar í vikunni, sem leið;
þau eru bæði ættuð frá Lundar
og brugðu sér þangað norður í
heimsókn til ættingja og annara
.vina.
☆
Hvergi hagkvæmara
A bökkum Winnipeg-vatns,
þar er staðurinn að dvelja yfir
sumarfríið. Hægt að fá Cabin
hjá honum Jóni Árnasyni á
Gimli. Bæði nálægt Gimli Park
við vatnið og við suðurlínu
bæjarins, alveg á blávatns-
bakkanum. Það er yndislegt
pláss, sem mikið er sótt eftir.
Inngirtur leikvöllur. Góð bað-
stöð. Gosbrunnur og nýtízku
Plumbing. Leiga $15.00, $18.00
og $22.50 á viku. — Skrifið eftir
“Photo folder.”
☆
— BRÚÐKAUP —
í Fyrstu lútersku kirkju, síðast
liðinn laugardag, voru þau Thor
Gunnar Thorlakson, í Winnipeg,
og Ellen Smith, frá West Kil-
donan, gefin saman í hjóna-
band. í fjarveru sóknarprestsins,
Dr. V. J. Eylands, gifti Dr. R.
Marteinsson. Árni Árnason í
Winnipeg aðstoðaði brúðgum-
ann og Velva May Hurley, fóst-
ursystir brúðarinnar, einnig í
Winnipeg, aðstoðaði brúðurina.
Brúðhjónin lögðu samdægurs
upp í ferðalag. Fyrst fóru þau
til Mr. og Mrs. Th. Gíslason 1
Morden, en Mrs. Gíslason er
systir brúðgumans og var hér
viðstödd giftinguna. — Svo var
ferðinni heitið suður 'í Banda-
ríki.
Heimili brúðhjónanna verður
í Winnipeg.
☆
Islendingadagsnefndin
er nú að ljúka við undirbúning
íslendingadagsins á Gimli 2.
ágúst.
Ræðumenn og skáld eru
fengnir; söngflokkur er stöðugt
að æfa, og íþróttaskráin verður
stærri og fjölbreyttari en nokkru
sinni fyr.
Prófessor Finnbogi Guðmunds-
son hefir fengið til láns hjá
ríkisstjórn Islands kvikmyndir
af fyrstu lýðveldishátíð íslands,
17. júní 1944.
Allt hefir verið gert til að
gera þennan dag eins ánægju-
legan og frekast er unnt. Nánari
íréttir birtast í íslenzku blöðun-
um í næstu viku.
☆
Nýlega voru gefin saman í
hjónaband í St. Stephen’s Broad-
\yay United Church hér í borg,
Miss Mary, yngsta dóttir Mr. og
Mrs. Malcoln B. Brodie, og Jó-
hannes E. Pétursson. Dr. W. E.
Donnelly gifti. Brúðkaupsveizla
var setin í St Charles hótelinu;
heimili ungu hjónanna verður
að River Oaks Apts., St. James.
☆
Hinn 3. þ. m., voru gefin sam-
an í hjónaband í Fyrstu lútersku
kirkju, þau Miss Marjorie
Magnússon, dóttir Mr. og Mrs.
H. Magnússon, og Hutton Adam
Alexander; brúðurin er ættuð
frá Gimli, en brúðguminn er
elzti sonur þeirra Mr. og Mrs.
Adam Alexander. Dr. Valdimar
J. Eylands gifti; að lokinni
vígsluathöfn var setin vegleg
veizla í Marlborough hótelinu;
ungu hjónin fóru í skemtiferð
til Detroit Lakes, Minn., en fram
tíðarheimili þeirra verður í
Edmonton.
☆
Mr. Jón Freystei.nsson frá
Churchbridge, Sask., var stadd-
ur í borginni um helgina og fór
heim aftur á mánudaginn, og í
för með honum vestur var
Einar Sigurðsson fyrrum bóndi
þar vestra, en sem nú á heima
hér í borg; bjóst hann við að
verða fjarverandi í vikutíma.
☆
Hr. Sigurjón Sigurðsson verzl-
unarstjóri frá Reykjavík og frú
hans Rannveig Guðmundsdóttir,
sem dvalið hafa hér um slóðir
nálægt mánaðartíma, lögðu af
stað heimleiðis á þriðjudaginn;
þau dvöldu um hríð í gistivin-
áttu þeirra Skúla Sigfússonar
fyrrum þingmanns og frú Guð-
rúnar Sigfússon að Lundar, og
heimsóttu auk þess ýmsar aðrar
íslendingabyggðir; þau höfðu
ósegjanlega ánægju af heim-
sókninni og báðu Lögberg að
flytja vinum sínum hjartans
þakkir fyrir alúð þeirra og risnu.
☆
Blaðið Winnipeg Free Press
lét þess getið í fréttum frá
Reykjavík á laugardaginn, að
jarðhræringa hefði orðið vart við
Grímsvötn á íslandi og að óttast
væri um gos; frekari fregnir
hafa eigi borizt hingað og þess
því að vænta, að til frekari um-
brota hafi eigi komið.
Þjóðgarðurinn á Þingvöllum
Litið um öxl síðan friðunarlögin gengu í gildi
íslenzk síldveiðiaðferð notuð í Banda-
ríkjunum en ekki reynd hér
Er í því fólgin að eitt móðurskip
dæli upp í marga báta, sem
flytja til lands
Síldveiðarnar eru í þann
veginn að hefjast og munu
nokkrir bátar fara til veið-
anna fyrir Norðurlandi í
þessari viku. —- Talsverður
hugur er í síldamönnum og
sjá þeir ýms teikn á lofti um
það að síldarsumar geti
orðið gott að þessu sinni.
Veiðarnar hefjast miklu fyrr
en venjulega. Er það trú ýmsra
síldarmanna, að undanfarin
sumur hafi verið byrjað of seint
og góður veiðitími tapast af þeim
sökum.
Eitt af því, sem nú er á dag-
skrá í sambandi við síldveiðarn-
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
ISLENDINGADAGURINN
haldinn í
PEACE ARCH PARK
y
sunnudaginn 25. júlí 1954
Farseti dagsins STEFÁN EYMUNDSSON
Söngstjórar: S. SÖLVASON og H. S. HELGASON
Undirspil MRS. HILDA FRASER
SKEMMTISKRÁ:
Ó, GUÐ VORS LANDS
ÁVARP FORSETA Stefán Eymundsson
ÍSLENZKUR SÖNGFLOKKUR SYNGUR
EINSÖNGUR Mrs. Ninna Stevens
MINNI ÍSLANDS Séra Bragi Friðriksson
KVÆÐI, lesið af Mrs. Guðrún Hallsson
ÁVARP OG KVEÐJUR —
Konsúll Islands, Hr. L. H. Thorlaksson
EINSÖNGUR Walter Vopnfjörð
RÆÐA, á ensku R. S. M. Hannesson
QUARTETTE: Mrs. O. Black - Mrs. V. Breiðfjörð
E. Breiðfjörð - J. A. Breiðfjörð
ÍSLENZKUR SÖNGFLOKKUR SYNGUR
ALMENNUR SÖNGUR
ELDGAMLA ÍSAFOLD — GOD SAVE THE QUEEN
MY COUNTRY
Skemmtiskráin byrjar kl. 1.30 e. h. Standard Time
Gjallarhorn flytur skemmtiskrána til áheyrenda
Veitingar verða seldar á staðnum frá kl. 10 f. h.
FRAMKVÆMDARNEFN I>:
S. Eymundsson, forseti - A. Danielson, v.-forseti - B. E.
Kolbeins, féhirðir - Mrs. V. Westman, skrifari
ar, eru tilraunir með nýjar veiði-
aðferðir og tæki. Þannig hafa í
vetur verið gerðar tilraunir með
síldarvörpu á togara.
Önnur nýjung, sem menn
veita nokkra athygli og ekki er
farið að reyna er veiðiaðferð,
sem Lúðvík Ásgrímsson vél-
stjóri hefir fundið upp. En svo
einkennilega vill til, að banda-
rískt fyrirtæki hefir komið
þeirri hugmynd á framfæri
vestra og er nú notuð þar með
góðum árangri.
Segir Lúðvík svo frá, að hug-
mynd sín sé í því fólgin, að láta
eitt móðurskip veiða síldina
fyrir marga báta, 10—12, sem
síðan yrðu í förum með síldina
til hafnar.
Síldinni dælt úr nótinni
Hugsar hann sér, að síldin sé
króuð inni í nót, en henni síðan
dælt með aflmiklum dælum upp
úr nótinni í skipin, sem flytja
síldina til lands. Telur hann
þessi dælutæki svo öflug, að
hægt sé að fylla 1000 mála skip
á fáeinum klukkutímum, ef síld-
in et- til staðar.
Kostir þessarar aðferðar eru
þeir, að minni tími fer til spillis
hjá bátunum, sem leita um síld-
veiðisvæðið og minni styggð
kemur þar af leiðandi að síld-
inni.
Mun færri menn geta mánnað
þá báta, sem notaðir eru til
flutningana og með því sparað-
ist mikið wnnuafl, sem snúið
gæti sér að öðrum verkefnum
atvinnulífsins.
Mikil síld við landið
Lúðvík telur að yfirleitt sé
alltaf hægt að fá mikla síld und-
an ströndum landsins. Segist
hann hafa tekið eftir því, að
óhemju síld sé á hverjum vetri
undan suðurströndinni, þótt
menn séu ekki komnir upp á
lagið með að veiða hana, enda
því lítið verið sinnt að vetrinum.
Hins vegar má búast við því,
að erfitt verði í fyrstu að fá
menn til að binda báta sína um
of við slíkar veiðar fyrr en yfir-
burðir þeirra hafa sannast. Hins
vegar verður aldrei úr því skorið
fyrr en veiðiaðferðin hefir verið
reynd.
Hr. Gísli Jónsson alþm. hefir
sent Vísi nokkrar upplýsingar
um þjóðgarðinn á Þingvöllum, í
því skyni, að þeirra verði getið í
íréttum, svo að þjóðin fái nokkra
hugmynd um hvað gerzt hefir í
þeim málum undangengin ár og
hvað fyrirhugað er. Fer hér á
ef.tir útdráttur úr nokkrum
hluta greinargerðar þessarar, en
annara kann að verða getið síðar.
Friðun
Þingvellir, hinn forni þing-
staður landsins, hefir verið
íriðaður með lögum og jafnframt
gerður að þjóðgarði íslendinga.
Höfuðtilgangur laganna er að
varðveita fornar, sögulegar
minjar, og varðveita hina sér-
stæðu náttúrufegurð staðarins,
vernda gróður og koma upp nýj-
um, og prýða staðinn eftir
föngum. Þingkjörin nefnd fer
með málefni þjóðgarðsins. Er
þetta þriggja manna nefnd ó-
launuð og kjörtímabil hennar
sama og Alþingis. I fyrstu Þing-
vallanefnd var Jónas Jónsson
formaður og með honum störf-
uðu í nefndinni Magnús Guð-
mundsson og Jón Baldvinsson
fyrstu 10 árin. 1 núverandi Þing-
vallanefnd er Gísli Jónsson for-
maður og meðnefndarmenn Har
aldur Guðmundsson og Hermann
Jónasson. Ráðunautur var frá
upphafi og til dauðadags Guðjón
Samúelsson húsameistari ríkis-
ins, en frá 1944 Hörður Bjarna'
son núverandi húsameistari rík
isins. Umsjónarmenn hafa verið
Guðmundur Davíðsson, Thor
Brand og nú síðast síra Jóhann
Hannesson.
Verkefni Þingvallanefndar
er margvíslegt. Mörg undap
gengin ár hefir 100 þúsund krón-
um verið árlega varið til ýmissa
umbóta og herkkur skammt, því
að verklegar framkvæmdir eru
miklu minni en æskilegt væri.
Ábúð á tveimur jör'ðum þjóð-
garðsins, Hrauntúni og Skógar-
túni hefir verið lögð niður, og
fjárbúskapur bannaður í Vatns-
koti. Samtímis var allt hið frið-
aða svæði girt 20 km. langri
girðingu. Þegar friðunarlögin
gengu í gildi voru öll hús nema
jarðhúsin flutt vestur fyrir
öxará og eftir það engar bygg-
ingar leyfðar milli Hrafnagjár
og Öxarúr, að undanteknum
Þingvallabæ og kirkjunni. Bær-
inn var um þetta leyti endur-
reistur í fornum bæjarstíl úr
varanlegu efni.
Sumarbústaðir
Nefndin hefir ekki viljað
leyfa byggingar innan garðsins,
en ábúendum nærliggjandi jarða
leyft að leigja lóðir undir sumar-
bústaði í samráði við nefndina.
Hefir á þennan hátt verið út-
hlutað 40—50 lóðum utan garðs-
ins. Síðar var farið að falast eftir
lóðum í landi Gjábakka austan
þjóðgarðsins, en sú jörð var í
einkaeign. Þar mátti þó ekki
gera jarðrask samkvæmt frið-
unarlögunum nema með sam-
þykki nefndarinnar og var þá
beitt eignarnámsheimild lag-
anna og taka jörðina gegn fullri
greiðslu samkvæmt mati. Komið
var upp mikilli sauðfjárgirð-
ingu til varnar ágangi fjár að
austan og fjárbúskapur á jörð-
inni lagður niður.
Sívaxandi ferðamannastraumur
hefir verið til Þingvalla síð-
an friðunin komst á. Jafnframt
hefir vaxið þörfin fyrir margs
konar þjónustu og þyrfti að
sinna þeim málum betur, en
fjárskortur hefir hamlað. Eftir
húsaflutninginn varð að byggja
tvær brýr á Öxará og leggja ak-
veg milli þeirra, gangstíg milli
Valhallar og Þingvallabæjar og
á aðalveginn við Flosagjá og frá
Valhöll alla leið í Kárastaðanes
vegna sumarbústaða.
Tjaldborgarstœði
Afmörkuð hafa verið sérstök
svæði fyrir tjaldborgarstæði
milli Kaldadalsvegar og Hrauns-
ins inni í Hvannagjá, en bönnuð
annars staðar vegna eldhættu,
sem reynzt hefir mikil vegna
óvarkámi gesta og hirðuleysis.
Var umgengni slík að banna
varð skemmtanir að fullu, og
eru nú ekki leyfðar þar aðrar
fjöldasamkomur en þær, sem
ríkisstjórnin kynni að vilja
halda. ÍSÍ hefir fengið leyfi til
að gera leikvang á Neðrivöllum
fyrir íþróttamót og golfvöll á
Efrivöllum og verða þessir
staðir opnir fyrir almenning.
Skemmdir
Miklu fé er varið árlega til að
bæta fyrir skemmdir, sem um-
ferð um þjóðgarðinn veldur,
vegna skorts á nærgætni rnanna
í umgengni. Mestum skaða valda
þó jafnan þeir, sem hafa þar
drykkjulæti í frammi. Er sárt til
þess að vita, að menn skuli ekki
geta lært að meta helgi þjóð-
garðsins, og að drykkjusiður lúti
þar í lægra haldi.
—VISIR, 22. júní
Ungi listmálarinn tók ungu,
fallegu stúlkuna, sem sat fyrir
hjá honum, í fangið og lét eld-
heitum kossum sínum rigna yfir
hana.
— Elskan mín, hvíslaði hann.
— Þú ert fyrsta fyrirmyndin
mín, sem ég kyssi ....
— Ó; — láttu ekki svona; þú
segir þetta bara.
— Nei; þetta er alveg dagsatt,
og ég get meira að segja sannað
þér þetta.
— Það þætti mér gaman að
sjá.
— Líttu bara á allar myndirn-
ar, sem ég hef málað hingað til!
— Það eru einungis landlags-
myndir!
Kaupið Lögberg
V ÍÐLESNEST A
ÍSLENZKA BLAÐIÐ
M ESSUBOÐ
Fyrsta lúterska kirkja
Sr. V. J. Eylands, Dr. TheoL
Heimili 686 Banning Street.
Sími 30 744.
Guðsþjónustur á hverjuna
sunnudegi:
Á ensku kl. 11 f. h.
Á íslenzku kl. 7 e. h.
☆
Prestakall Norður-Nýja-Islands
Messur sunnud. 18. júlí:
Geysir kl. 2 á ensku.
Riverton, kl. 8. Fermingar-
börn.
Robert Jack
Lesið Lögberg
'A Realislic Approach io the
Hereafler"
by
Winnipeg author Edith'Hansson
Bjornsson's Book Store
702 Sargent Ave.
Winnipeg
COPENHAGEN
Bezta munntóbak
heimsins
EATON’S
VIÐ TÖLUM
ÍSLENZKU!
Hinir íslenzku túlkar okkar eru ávalt viðbúnir
til að gera viðskipti yðar greið og ánægjuleg.
Með það fyrir augum, að nýir innflytjendur
til Canada geti átt erfitt með að, verzla vegna
ófullnægjandi enskukunnáttu, hefir Eaton’s
gert sér það að reglu að hafa við hendi túlka,
er skilja og tala mál þeirra og greiða fyrir
þeim á allan hugsanlegan hátt varðandi við-
skipti þeirra við verzlunina. Hvenær, sem þess
er æskt, er túlkur til taks.
EATON’S of CANADA
—TÍMINN, 20. júní