Lögberg - 22.09.1955, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 22. SEPTEMBER 1955
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
DALALÍF
DRYKKJURAUS ÞÓRÐAR
Ljósin smáfölnuðu fyrir dagsbirtunni. —
„Loksins var þetta búið!“ hugsaði Lína. Hún var
dauðuppgefin og hefði viljað vera komin heim
fyrir löngu, en fólkið langaði til að skemmta sér
lengur. Þá átti illa við að draga sig í hlé, enda
hafði hún varla setið nokkurn dans.
„Þér líður ekki vel, Lína mín“, sagði Anna
við hana, þegar hún var að taka af henni skautið.
„Ég man, hvað ég var þreytt að vera með skautið
alla nóttina, en mamma vildi ekki heyra annað“.
„Ég er bara svo þreytt af að dansa“, sagði
Lína. „Ég hef hamazt eins og kjáni á gólfinu í alla
nótt“. Hún reyndi að harka af sér. „Leiðinlegast
er þó, hvað kyrtillinn þinn er orðinn velktur. Ég
vil fara með hann heim og þvo hann, svo að þú
þurfir ekki að hafa fyrir því“.
Þetta var líkt Línu, hugsaði Anna. Svona var
hún alltaf. Vildi allt gera sjálf.
„Það eru víst nógar stúlkur hérna, sem geta
undið hann upp. Mér þykir vænt um að hann
klæddi þig svona vel, Lína mín, og hvað allir
hafa skemmt sér vel hér í nótt“.
Áður en gestirnir fóru, urðu þeir að drekka
kaffi enn á ný. Það var því kominn albjartur
dagur, þegar Lína, er var með þeim síðustu, gekk
ferðbúin milli heimilisfólksins á Nautaflötum og
kvaddi það með miklum virtum. Hún bjóst ekki
við að sjá það bráðlega aftur. Hún hafði hugsað
sér að grafa sig í kofunum á Jarðbrú og reyna að
láta sem minnst til sín heyra. Hún þóttist sjá, að
álit og vinátta heimsins væri að verða heldur
lítilfjörlegt í sinn garð. Vonandi bætti þetta ný-
kviknaða líf undir hennar eigin brjósti það allt
upp ásamt öðru, sem hún hafði orðið að líða fyrir
yfirsjónir sínar. Fyrir það ætlaði hún að lifa í
framtíðinni.
Borghildur stakk tveimur sámanvöfðum seðl-
um ofan með hálsmálinu á peysunni hennar,
þegar þær kvöddust. „Þetta er óverulegt, Lína
mín, ég átti ekki meira handbært11, sagði hún og
þakkaði fyrir alla góða viðkynningu. En sjálfri
hamingjuóskinni sleppti hún alveg — henni fannst
hún ekki eiga við.
Lína mætti Þórði í göngunum eftir að hafa
kvatt Borghildi. Henni varð hálfbilt við. Hún var
farin að vona, að hún slyppi við að þurfa að
kveðja hann. Þau höfðu ekki talazt við alla nótt-
ina, og tilviljunin hafði heldur ekki verið svo
grálynd að láta þau dansa saman. Hún rétti hon-
um þó höndina. „Veltu sæll, Þórður“, sagði hún
lágt og hljómlaust. Hann tók þétt í hönd hennar
og hún fann, að hann lét smápeninga í lófa hennar.
„Þú getur keypt þér eitthvað þér til gamans
fyrir þetta“, sagði Þórður, eins og þegar talað er
við krakka, sem gefnir eru smáaurar. „Og vertu
svo sæl. Líði þér vel í hjónabandinu“.
„Þú áttir ekki að gera þetta, Þórður. Ég á
ekkert nema slæmt af þér skilið“, sagði Lína.
Þórður var horfinn inn í skála áður en hún hafði
lokið við setninguna. Það settist harður kökkur í
háls henni. Hún horfði á þrjá litla, fallega pen-
inga úr dýrasta málminum, sem til er, gljáandi
og soralausa eins og ást þessa trygglynda manns.
Hún vafði þeim inn í blúndulagða vasaklútinn
sinnn, sem var orðinn velktur af tárum hennar
og svita — og flýtti sér út úr bænum. Doddi og
hildur biðu hennar á hlaðinu. Foreldrar hennar
og systkini voru stigin á bak út í tröðinni.
Jón fylgdi brúðhjónunum þangað, sem hest-
arnir biðu þeirra. „Er Gráni litli ekki þægiiegur?“
spurði hann Línu.
„Alveg indæll“, svaraði hún án allrar að-
dáunar.
„Hún var alltaf á undan á honum“, gall í
Dodda.
Jón greip brúðurina í faðm sinn og lyfti
henni í söðulinn, sletti flötum lófanum á öxlina
á Dodda og sagði hlæjandi: „Svona á nú að láta
konuna á bak, kunningi“.
Doddi brosti sínu sakleysislega brosi. „Já, þú
veizt víst, hvernig á að fara að því“ sagði hann.
En heima í dyrun'um stóð Þóra í Hvammi og
horfði með köldum tortryggnissvip á kveðjurnar.
Svo gekk hún hvatlega inn í eldhúsið. Þar sat
Anna húsfreyja á stól við borðið, þreytuleg á svip
með hálflokuð augun og hallaðist aftur á bak í
sætinu. Hárflétturnar náðu niður að stólsetunni.
„Drottinn minn dýri“, andvarpaði hún, þegar hún
sá Þóru. „Mér finnst eins og fæturnir á mér séu
að soðna í sundur. Skórnir eru líka helzt til
knappir“.
Þóra beygði sig niður og losaði skóna af fótum
hennar. „Þú þarft nú hreint ekki að taka þrönga
skó á þessa litlu, fallegu fætur“, sagði hún og
nuddaði mjúklega fætur hennar í hárfínum
sokkunum.
„Þetta er þó gott — hamingjan góða, hvað
þetta er gott“, sagði Anna.
„Þú hefur lagt heldur mikið á þig Línu
vegna“, sagði Þóra og málrómur hennar var ekki
að sama skapi hlýlegur og handtök hennar. „Hún
hefði sjálfsagt getað haldið þessa veizlu einhvers
staðar annars staðar en hér — eða þá að halda
enga veizlu“.
„Þetta er nú gamall og góður siður að halda
veizlu, þegar maður giftir sig“, sagði Anna, „þótt
þú værir svona stórlát að þiggja ekki að við héld-
um svolítið upp á giftingardaginn þinn. Mömmu
leiddist það“.
„Já, mér þótti það leiðinlegt, en ég gat ekki
hugsað til þess að fara að dansa. Það hæfir bezt
svoleiðis hjónaböndum eins og okkar Línu að
halda enga veizlu. Bað hún þig að lána sér
kyrtilinn?“
„Nei, hún ætlaði að vera í peysufötum, en ég
sá, að það var svo mikið betra að hún væri í
kyrtlinum, þar sem hún var þannig á sig komin.
Það er indæl stúlka, hún Lína“.
„Já, víst er hún það“, sagði Þóra. Hún kyssti
Önnu hlýlega. „Nú ferð þú aj5 hátta, Anna mín“,
sagði hún. „Við Borghildur getum gengið frá
þessu hér frammi. Þú ert víst orðin nógu þreytt*^
Rétt í þessu kom Jón inn í eldhúsið.
„O, þarna kemur þú þá, blessðaur svika-
hrappurinn minn“, sagði kona hans brosandi.
„Þóra er nú búin að segja mér dálítið um þig,
karlinn".
Hann leit snöggt til Þóru. „Hvað skyldi það
nú vera?“
„Það er dálítið, sem kom fyrir, þegar við
vorum nýtrúlofuð“.
„Nú-ú!“
„Þú hafðir, trúi ég, farið út að Hjalla um
nóttina eftir að ég var sofnuð og dansað þar alla
nóttina“.
„Hvernig átti ég að fara að sofa og vita, að
allir biðu með óþreyju eftir mér út frá, því að
auðvitað voru allir hálfsofnaðir, þegar ég kom
aftur. En hvað á það að þýða hjá þér, Þóra, að
fara að klaga mig núna eftir öll þessi ár?“
„Ég þoldi ekki að heyra hana hæla þér fyrir
gæðin að fara heim með sér og neita þér um að
dansa“, sagði Þóra glettnisleg á svip. „Hann hefur
líklega ekki verið mjög snarpur við þig um
morguninn, Anna?“ Hún gerði sig kjassmjúka í
málrómnum: „Hvernig líður þér, góða mín — ertu
ekki farin að hressast?“
Anna skellihló. „Almáttugur minn, hvað þú
getur verið lík honum. Ég man það núna, að hann
var svo syfjaður, þegar ég kom fram til hans um
morguninn. Ó, hvað þetta var gaman, að þú skyldir
segja mér þetta, Þóra, svo að við gætum hlegið
að því“.
„Þú hlýtur að leggja það í vana þinn að
herma eftir mér, Þóra, annars værirðu ekki svona
lík mér“, sagði Jón, sem hafði skemmt sér eins
vel og kona hans við að rifja þetta hálfgleymda
atvik upp.
Anna bauð manni sínum varirnar. Hann
beygði sig niður að henni. „Hérna er fyrirgefn-
ingarkossinn, góði“, sagði hún og hengdi hend-
urnar um háls honum. „Þetta er nú líka svo ein-
stakur eiginmaður, Þóra mín. Ég minnist þess
varla, að okkur hafi borið neitt á milli nema
kannske svona tvisvar sinnum í þessi þrettán ár,
sem við erum búin að vera saman. Eins og hún
mamma sáluga var þó óánægð með veðrið á
giftingardaginn okkar. Það er víst ein bábiljan“.
„Svoleiðis var hjónaband foreldranna ykkar“,
sagði Þóra.
„Það var mikið betra“, sagði Jón, „þeim bar
aldrei neitt á milli. Það kemur fyrir, að það detta
fýluköst í þessa blessaða konu, en slíkt þekktist
ekki í þeirra sambúð“.
„En nú skal ég segja þér nokkuð“, greip Anna
fram í. „Ég fer beina leið í rúmið og fer að sofa,
hvað sem þú gerir. Þóra ætlar að ganga frá öllu
þessu leirtaui með Borghildi. Svona er að eiga
góðar vinkonur. Ég verð að sauma fyrir hana
síðar í staðinn“.
Hún kyssti Þóru og tiplaði inn í baðstofuna
með skóna í hendinni. Jón horfði á eftir henni
með aðdáun: „Alveg er^hún eins indæl og þegar
við giftum okkur. Það sýnir, að ég hef verið henni
góður eiginmaður. Svo er hún nú líka kornung
ennþá, blessunin“.
En Þóra leit kuldalega á hann og endurtók
það, sem hún hafði sagt við hann fyrsta daginn,
sem hann var með trúlofunarhringinn: „Hún er’
allt of góð og falleg handa öðrum eins slarkara
og þér“. En nú gerði hún sér ekki upp hlátur eða
kleip hann í eyrað. Þau voru líka tvö ein. Hann
horfði ofan á skóna sína gráa af ryki.
„Hvaða della er nú í höfðinu á þér, Þóra?
Mér finnst nú reyndar, að þú hafir sagt þetta
einhvern tíma áður, en þú meinar það ekki. Ég
hef alltaf haldið, að þér fyndist Anna öfundsverð
kona“.
„Áreiðanlega ekki núna. Aldreá hefði ég trúað
því, að þú gætir hagað þér eins og þú gerðir, að
halda þessa veizlu hérna“.
„Ég held, að ég skilji þig ekki vel. Þér er þá
líklega ekki ókunnugt um, að mér þykir gaman
að dansa. Þú ert sjálfsagt orðin þó nokkuð syfjuð,
get ég hugsað“.
„Ég er ekki svo syfjuð, að ég sjái ekki, hvað
er að gerast í kringum mig, sérstaklega þar sem
ég var þá heldur ekki alveg ókunnug þessum
málum áður“.
„Hvað á ég að borga þér fyrir allt stappið
og vökurnar?“ spurði hann þá.
„Ég gerði það fyrir Önnu, en ekki þig“, sagði
Þóra önug. „Ég hef aldrei viljað sjá peningana
þína og vil það ekki enn“, sagði hún.
„Og víst hafa þér þótt þeir álitlegir og víst
gerðirðu það fyrir mín orð að vera hérna“, sagði '
hann og hló ertnislega. „Og víst hefur þér oft
fundizt Anna öfundsverð kona. En nú sé ég, að
það munar mjóu, að þú reiðist við mig, eins og
hérna í gamla daga, en svoleiðis vil ég ekki launa
þér hjálpina“. Jón rétti henni höndina í kveðju-
skyni. Þóra sagði bara, þegar hann fór inn: „Þú
skrökvar þessu öllu, eins og þú ert vanur“. ,
Nú var mikið verk fyrir höndum, að þvo allt
leirtauið og koma því fyrir. Það voru þær Borg-
hildur og Þóra, sem það gerðu. Gróa og Manga
þurftu að fara í fjósið. Þóru var þungt í skapi-
Borghildi fannst hún handleika leirtauið allt of
harkalega, en kunni ekki við að finna að því við*
hana, og sagði bara: „Það verður að fara varlega
með þessi bollapör — þau eru svo veik“.
„Ég er að vona, að þau komizt heil úr hönd-
unum á mér“, svaraði Þóra stuttlega og reyndi að
melta með sér þykkjuna. >
Þórður kom inn með vasaglas í hendinni og
settist við eldhúsborðið: „Hefurðu ekki heitt kaffi
á könnunni, Borghildur?“ spurði hann. „Ég var
að hugsa um að slá botninn í þennan skrípaleik
með því að drekka þennan leka, sem eftir er í
glasinu því arna, en mér þykir betra að hafa
kaffi saman við það“.
„Jú, það er víst nóg kaffi handa þér þarna á
könnunni. En ég vildi helzt ekki hafa þig hérna
innan um leirtauið“, sagði Borghildur. Hún var
önnum kafin við að koma leirtauinu þangað, sem
það átti að vera. Sumt fór hún með fram ^ stofu
og annað inn í búrið, og enn annað lét húíi ofan.
í kössa, sem var hjá eldavélinni. Það var fra
Ásólfsstöðum.
„En ég verð nú hvergi annars staðar en
hérna“, sagði Þórður þráalega.