Lögberg - 10.11.1955, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 10. NÓVEMBER 1955
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
DALALÍF
„Ó, hvað hann á gott. Bara að hún lifi nú hjá
honum. Er hún ekki indæl?“
„Jú, auðvitað er hún það, eins og öll lítil
börn“.
„Ertu svona daufur yfir því að þú átt ekki
nýfætt barn sjálfur?“ spurði hún og hló dálítið.
„Já“, sagði hann. „Finnst þér ekki, að það
gæti verið gaman að ég ætti litla stúlku, þótt þú
værir ekki móðir að henni? Börn eru jafnfalleg,
þótt þau séu ekki hjónabandsbörn“. Hann beið
óralengi eftir svari hennar.
„Guð varðveiti þig frá slíkum hugsunum!"
sagði hún.
„Það gat nú verið, að hún svaraði svona“,
hugsaði hann og klæddi sig úr jakkanum víst í
þriðja sinn, hann hafði alltaf klætt sig í hann
aftur.
„Þetta hefur komið fyrir margan góðan mann,
og honum hefur verið fyrirgefið það. Bæði konan
og himnafaðirinn hafa tekið hann í sátt við sig“,
sagði hann.
„En ef það kæmi fyrir þig, þyrftirðu ekki að
hátta hjá mér framar. Okkar sambúð væri þá
lokið“, sagði hún.
Hann þorði ekki að fara lengra út í þessa
sálma. Svona myndi hún breyta, ef hún kæmist
að sannleikanum. Hann varð að afneita barninu
sínu, hversu þungt sem honum fyndist það. Hún
mátti ekki fá hugmynd um það. En það lán, að
Ketilríður var ekki ofanjarðar lengur til þess að
flytja henni fréttir. En hann var kvíðandi samt.
AUGUN HANS JAKOBS
„Þá eru nú ærnar hennar Línu Sigurlínu
komnar aftur“, sagði Steini og hermdi eftir Dodda,
þegar hann kom inn einn daginn. Þá datt Dísu
það í hug, að hún og Jakob fengju að reka þær
yfir um, því að þá fengju þau að sjá litlu stúlkuna
hennar Línu. Jpn og Þórður höfðu farið til hrossa.
Anna gaf þeim leyfi til að fara, ef Steini fylgdi
þeim yfir ána, og svo máttu þau ekki tefja lengi.
Samt var það nú svo, að dagur leið að kvöldi, án
þess að þau kæmu. Anna hljóp fram í bæjar-
dyrnar, þegar hún heyrði til piltanna, og sagði
þeim frá áhyggjum sínum.
„Ég var svo mikið flón að láta það eftir þeim
að fara yfir að Jarðbrú, og er svo orðin dauð-
hrædd um að þau hafi farið í ána“, sagði Anna,
þegar maður hennar hafði heilsað henni. „Ég hefði
verið búin að senda aðra hvora, en þær voru í
þvotti“.
„Það er óhugsandi, góða mín, að nokkuð al-
varlegt hafi skeð. Áin er á hestís“, sagði Jón.
„Þau eru komin yfir ána fyrir þó nokkurri
stundu. Ég sá til þeirra“, sagði Steini. „Þau hljóta
að vera að dunda eitthvað".
„Þau munu brátt koma, góða mín, vertu bara
róleg. Við skulum koma inn“, sagði Jón hug-
hreystandi.
Anna fór síðan inn í hjónahúsið og kveykti.
Henni fannst tíminn aldrei ætla að líða. Hún var
í þann veginn að fara fram og biðja einhvern að
fara að leita að krökkunum, en þá heyrði hún, að
þau voru að tala frammi í eldhúsinu.
Jón var kominn inn til konu sinnar og fór að
kveikja í pípunni. Rétt á eftir komu þau Jakob og
Dísa hálfskömmustuleg.
„Elsku mamma“, sagði Jakob, „mér þykir
mjög leiðinlegt að þú skyldir verða hrædd um
okkur, en Elli á Hóli kom að Jarðbrú og vildi
endilega að við kæmum við hjá sér til að heyra,
hvað Siggi er orðinn góðUr að spila á hormoniku“.
„Það er gott að þið eruð komin, þá verð ég
róleg. En ég bað ykkur nú samt að tefja ekki
lengi, svo að þetta var alls ekki rétt gert hjá
ykkur“, sagði Anna með hógværri vandlætingu.
„Það var Dísa, sem alltaf vildi tefja lengur“,
sagði Jakob.
„Þú ert nú orðinn svo stór, Jakob minn“,
gegndi faðir hans fram í, „að þú mátt ekki láta
Dísu ráða yfir þér, sem er yngri en þú og aldrei
kemst úr sporunum“.
„Hann er farinn að spila svo vel á harmónik-
una, hann Siggi“, sagði Dísa. „Mér fannst það
svo skemmtilegt, en samt spilar hann ekki líkt því
eins vel og Jakob á orgelið“.
„Svo fylgdi Siggi okkur yfir ána. Þar vildi
Dísa fara að leita að steinum, og það tafði okkur
svo lengi“, sagði Jakob.
„Fyrirgefðu mér, mamma", vældi Dísa, „ég
skal aldrei framar dunda við ána“.
„Jæja, góða mín, mundu þá að gera ekki
framar það, sem þér hefur verið bannað. Það vill
æði oft koma fyrir. En nú skuluð þið fara fram
til Borghildar og fá ykkur að borða. Þið hljótið
að vera orðin svöng“.
„Við borðuðum svið og mjólkurgraut hjá
Línu“, svöruðu þau bæði einum rpmi. „Og svo
fengum við súkkulaði og brauð á Hóli“, bætti
Dísa við.
„Jæja, skárri voru það góðgerðirnar, sem þið
fenguð hjá nágrönnunum“, sagði Anna brosleit.
„Er Lína komin á fætur?“
Börnin svöruðu því bæði játandi.
Jakob settist á bekkinn við hliðina á föður
sínum, sem horfði hugsandi fram fyrir sig og var
hættur að reykja. Hann brosti, þegar Jakob settist
hjá honum, strauk yfir kollinn á honum og sagði:
„Jæja, vinur, hvað segirðu þá? Það er óvanalegt
að þú farir á bæi. Var það dálítið gaman að heim-
sækja Línu og sjá nýfætt barn?“
„Já, það var gaman“, sagði Jakob. „En mér
datt bara ekki í hug, að barnið væri svona lítið.
Var ég svona ^lítill fyrst?“
„Já, svona varstu nú lítill, góði minn, og svo
smástækkaðir þú, þangað til þú varst orðinn þetta,
sem þú ert núna, og svo átt þú eftir að bæta því
við, sem ég hef yfir þig“.
„Ég held að ég verði aldrei eins stór og þú,
pabbi“, sagði Jakob og mældi föður sinn með
augunum.
„Ég býst ekki við, að hann verði eins stór og
þú“, sagði Anna. „Líklega verður hann álíka og
Jakob pabbi“.
Dísa horfði gremjuleg á svip á það, að Jakobi
var klappað og allt samtalið beindist að honum,
en hún var ekki virt viðtals. Hún vildi því sýna,
að hún hefði þó talsvert fram yfir hann og sagði
mjög drýgindalega: „Ég hef nú séð nýfætt barn
áður. Ég sá hann Einar litla í Hvammi, þegar
hann var lítill. Hann var mikið stærri en stúlkan
hennar Línu, en hann var ekki eins fallegur. Hún
er svo falleg, litla stúlkan, og augun í henni eru
alveg eins og augun í honum Jakobi“.
„Dísa hefur alltaf verið að tala um þetta á
leiðinni, að augun í litla barninu væru eins og í
mér — þvílíkt flón, sem hún er“, sagði, Jakob
hlæjandi.
Anna leit snögglega til manns síns. Honum
var auðsjáanlega brugðið. Hann stóð upp og dró
gluggatjaldið til hliðar og horfði út í hálfrökkrið.
„Það eru öll börn með svona blá augu, þegar þau
fæðast“, sagði hann.
Anna fann, að hjarta hennar fór að slá óvið-
kunnanlega hratt, og hún bar fram í huga sér
þessa þýðingarmiklu spurningu: „Gat það verið,
að það hefði verið hrösun manns hennar, sem hún
var að reyna að hylja með kyrtlinum sínum á
brúðkaupsdaginn hennar Línu? Gat það verið, að
það hafi verið talað í alvöru, sem hann sagði
þarna um nóttina, þegar hann var svo undar-
legur?“ Hún spratt upp úr sæti sínu og lagði
titrandi höndina á öxl honum: „Jón“, sagði hún
áköf, en gætti þess þó allt í einu, að krakkarnir
voru inni og bætti við: „Á hvað ertu að horfa í'
myrkrinu?“
„Á fjallið mitt“ ,svaraði hann, án þess að
líta við.
„Þú sérð það ekki, það er orðið svo dimmt“.
„Jú, ég sé það vel, hvern klett og hvern geira
og hvert gil. Þó að ég yrði blindur, sæi ég það
alltaf í huganum“. Hann lagði handlegginn um
mitti hennar og færði hana til sín, án þess að snúa
sér við. „Sjáðu, Anna mín, þú hlýtur að viður-
kenna það með mér, að ekkert fjall sé eins fallegt
og fjallið okkar. Er það ekki satt?“
„Jú, það er satt“, sagði hún og tortryggni
hennar hvarf eins og nýfallinn snjór fyrir heitua1
geislum sólarinnar. Hann kyssti hana hlýtt og
ákaft og sagði, að Jakob þyrfti að fara að hátta,
hann væri ferðlúinn maður.
Anna fyrirvarð sig fyrir það, að sér skyldi
hafa dottið þetta í hug, þó að stelpuanginn hefði
verið að rugla þetta. Hún stakk upp á því, að það
yrði farið að spila. Því var tekið vel, og svo var
spilað allt kvöldið fram að háttatíma. En Anna
gat samt ekki losnað við þau óþægindi, sem komu
hjarta hennar til að slá örara, þegar Dísa minntist
á augun hans Jakobs. Hún hugsaði sér að fara
sjálf yfir um og sjá barnið með sínum eigin augum-
Dísa var sífellt áð þvaðra um augun í barninu
daginn eftir, þangað til Þórður talaði til hennar.
„Hvað skyldirðu lengi geta staglazt á þessu?“
sagði hann önugur. „Þú lætur alltaf eins og kjáni,
enda ertu það líka“.
„Og þú ert líka alltaf andstyggilega vondur“,
sagði Dísa gröm, en hætti samt að rugla um þetta.
Anna sagði manni sínum, að hún hefði hugsað
sér að fá sér reiðtúr ofan að Jarðbrú til þess að
sjá, hvernig Línu sinni liði í hjónabandinu. Helzt
ætti Borghildur að verða sér samferða. Það var
nú bara það versta, að Stjarni var svo illa járnað-
ur og engin betri járn til undir hann, sögðu þ^ir
báðir, Jón og Þórður.
„En ég get nú ekki meint annað en að það
megi ríða flatjárnað núna, þegar hvergi er svell-
glotti í laut og allt eins og á sumardegi“, sagði
Borghildur.
„Alltaf er þó ísinn á ánni“, gall þá Dísa við.
„Það er nú víst hægt að komast yfir hana á
vaðinu“, sagði Borghildur.
„Það gerir þá víst ekki mikið, hvernig Stjarni
er járnaður“, sagði Anna. „Við skulum bara gera
okkur nýja skó, Borghildur, og fara svo gangandi.
Þetta góða veður biður mann að fara eitthvað út
af heimilinu“.
Borghildur hló og sagði: „Það ætti víst ekki
illa við að gefa Stjarna allan veturinn, en láta þig
svo fara gangandi í þetta eina skipti, sem þér
dettur í hug að ferðast“. Oft síðar óskaði Borg-
hildur þess, að hún hefði aldrei lagt gott til þessa
ferðalags, sem hafði svo örlagaríkar afleiðingar.
„Það verða sjálfsagt einhver ráð með að laga
járnin undir hestinum“, sagði Jón. Hann vonaði,
að veðrið yrði sér hliðhollt^og hindraði þetta
ferðalag, að hríðarél kæmi eða hvassveður. En
nú leit út fyrir, að öll öfl væru farin að vinna á
móti honum.
Morgundagurinn var ennþá hlýrri en fyrir-
rennarar hans. Jón var búinn að ákveða að fara
ofan í kaupstað þennan dag. Borghildur lagði það
til málanna, að Anna yrði honum samferða. Sjálf
ætlaði hún sér að heimsækja Línu seirína, en sá
dagur rann aldrei upp. Þá mundi Þórður allt í
einu eftir því, að Þóra í Hvammi hefði verið að
óska eftir að Anna kæmi út eftir einhvern daginn.
En Önnu varð ekkí þokað frá áformi sínu. Seinna
ætlaði hún að fara út að Hvammi. Nú komst
ekkert annað að en það að heimsækja Línu.
Það gekk í eintómum snúningum fyrir Jóni
að komast af stað aldrei þessu vant. Hann hring-
sólaði út í hesthúsið og heim aftur, án þess að
koma reiðtygjunum á hestana.
Borghildur raðaði fínu kaffibrauði í pappa-
kassa og lét hann ofan í tösku. „Ég býst við að
Línu langi til að gefa ykkur kaffi, en það er erfið-
leikum bundið að hafa almennilegt kaffibrauð,
þar sem engin vél er til með bakarofni“, sagði
hún.
Þetta var líkt Borghildi, hugsaði Anna. Aldrei
hefði henni sjálfri dottið þetta í hug, og hafði hún
þó oft séð fóstru sína fara með úttroðnar töskur
af hinu og þessu, þegar hún var að heimsækja
fátæklingana. Anna tók því ýmislegt upp úr
kommóðuskúffunni og lét í töskuna, efni í sængur-
ver og lakaléreft. Það gat komið sér vel. Borg-
hildur kom með dökkleitt efni frá sér. Lína gat
látið Hildi hafa það í kjól eða svuntur, ef henni
þætti það óhentugt handa sér. En þá var taskan
líka fulltroðin.
Þórður kom heim úr fjárhúsunum, þegar hús-
bóndi hans var að leggja söðul konu sinnar á
Stjarna við skemmudyrnar.
„Þú ætlar að fara að ríða út með konunni?“
sagði Þórður hálfsháðslega.