Lögberg - 19.01.1956, Qupperneq 2

2
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 19. JANÚAR 1956
\
Opið bréf til ritstjóra Lögbergs
1096 Richmond Sl., London, Onl., 9. janúar 1956
Kæri herra:
í tilefni af því að mér hafði
gleymst að senda áskriftar-
gjald mitt fyrir blaðið þessar
síðustu vikur, er ég að sneyp-
ast til að koma því í fram-
kvæmd í dag, svo mér datt í
hug að hripa fáeinar línur,
ekki af því að ég sé tryggur
lífstíðar áskrifandi og lesandi
Lögbergs, heldur í tilefni af
því að ég man að ég tók út
eyðublað hjá vin okkar, Sig-
trygg, haust nokkurt fyrir
mörgum árum síðan, þegar
Lögberg fyrst kom út. Ég held
að ég hafi náð fáeinum nöfn-
um, til þess að hafa eitthvað
til að þykjast af, ef ég yrði
gamall. Nú er ég orðinn nógu
gamall til að teljast með
mönnum, en athafnirnar eru
ekki teljandi.
Ég er fæddur að Miðhúsum,
spölkorn útfrá herragarðinum
Reykhólum, þar sem Jón
Thoroddsen fæddist og ólst
upp. Miðhús er kotjörð, þar
sem Gestur Pálsson fæddist.
Páll Ingimundarson átti kotið
Miðhús, en afi minn Jón Ein-
arsson „meðhjálpari" kallar
Gísli Konráðsson hann, bjó að
Mýratungu ágætis jörð í
Reykhólasveit, og hafði lífs-
tíðarbyggingu á henni. En
faðir minn, nýlega kvæntur
Björgu, dóttur Jóns Einars-
sonar, byrjaði búskap í skjóli
tengdaföður síns í Mýra-
tungu. Páll fór þess á leit við
afa og móðurföður minn Jón
Einarsson, að hann gæfi upp
lífstíðar bygginguna í Mýra-
tungu og kom máli sínu svo,
að afli minn, Jón Einarsson,
gaf byggingarheimild sína
upp. Hætti búskap og flutti
ásamt konu sinni, Sigríði
Guðlaugsdóttur, til Guð-
mundar Péturssonar, sem bjó
að Miðjanesi með konu sinni,
Sigríði Jónsdóttur, móður-
systir minni. En Páll, sem
átti jörðina Miðhús, flutti að
Mýratungu og bjó þar, að ég
held, til æviloka, en byggði
kotjörðina Miðhús föður mín-
um, sem bjó þar aðeins tvö
ár, en bróðir minn Helgi
Jóhannes og ég fæddumst á
Miðhúsum. Ég man ekkert úr
eða um dvöl okkar á Miðhús-
um, en foreldrar mínir fluttu
að Gufudal, prestssetri, þar
sem við dvöldum í 2 ár. Ég
man eftir okkur þar, og þegar
ég 13 árum seinna reið þar
um í fylgd með sóknarpresti
okkar, séra Ólafi Ólafssyni að
Brjánslæk, þá mundi ég eftir
og kannaðist við kirkjuna úti
á eyrunum og vatnið, sem ég
hafði leikið mér hjá og móðir
mín þar við hendina til að líta
eftir mér. Já, ég man eftir
komu okkar á bát að Brjáns-
læk og eins eða tveggja daga
viðstöðu þar, og ég man eftir
að sitja á kodda 1 kláf yfir
Hagavaðal og þannig komum
við heim á þann stað, sem
reyndist að verða æsku- og
uppeldisstöðvar mínar. Við
bjuggum á Grænhól í 13 ár.
Ég mun hafa verið 3% árs,
þegar ég kom að Grænhól, já,
ég man aðeins eftir því; amma
mín, Helga, kom þangað
sngmma, — kannske á fyrsta
ári okkar þar, og ég var henni
við hönd þar til hún var svo
hrum að hún sjálf þurfti
annara hjálp og eftirlit.
Ég átti tvíburabræður, Jón
og Þórólf, sem ætíð var vitnað
í sem „stóru“ drengina. En
ég og Helgi vorum kallaðir
„litlu“ drengirnir. Helgi var
djarfur og þróttmikill piltur
og lærði verkshátt mest við
heyskap, eins og eldri syst-
kini mín, en ég var aldrei
framgjarn; þar sem Helgi
flaugst á og barðist við jafn-
aldra og eldri pilta í nágrenn-
inu, og þótt ég fylgdi honum
kom ég þar lítt við sögu. —
Helgi og ég vöktum yfir velli
eitt vor, en svo vakti ég einn
tvö vor eða lengur. Svo þegar
Þórólfur réðist á næsta
heimili og sat hjá, fylgdi kví-
fénu til beitar fram um beiti-
lönd, tók ég að mér eða var
látinn „sitja hjá“. Þórólfur
beitti kvífé beggja heimil-
anna um hin víðáttumiklu
beitilönd, sem Haga heyra til
og sem Grænhóll á fjórða
hluta af, svo ég varð kunn-
ugur víða um hin nærliggj-
andi' fjall-lendi, sem hafði
bæði slægjur og beitilönd,
sem við notuðum, öðrum
fremur.
Eitt ár var ég smali hjá
búenda þar nálægt, en dvaldi
heima og passaði kvíféð. Syst-
kini mín, flest uppkomin,
voru meira eða minna af ár-
inu á öðrum heimilum.
Þannig leið tíminn og ég
náði staðfestingaraldri. Gamli
sóknarpresturinn okkar lagði
hönd sína á koll 'mér og gerði
mig að ábyrgðarmanni fyrir
orðum mínum og athöfnum,
þegar ég var 15 ára, eins og
til stóð; en svo hætti hann
prestsstörfum sínum og við
fengum ungan, ókvæntan
ný-vígðan prest, Ólaf Ólafs-
son, alinn upp í Miðfirði, son
sóknarprestsins að Melstað í
Miðfirði. Hann varð okkur
kunnugur, og það réðist milli
föður míns og 'hans, að ég
tæki dvöl á prestssetrinu
Brjánslæk næsta vetur til að
fá tilsögn í hinum helztu
greinum bóklegrar þekkingar,
svo ég og nágranna piltur
fórum þangað að hausti og
dvöldum til vors. Við féngum
þar þá einu skólagöngu, sem
við annars áttum kost á í
málfræði, réttritun, skrift,
reikning og dönsku.
Næsta vor hættu foreldrar
mínir búskap og fjölskyldan
tvístraðist. Annar tvíburinn,
Jón, fór í siglingar og lærði
kafarastörf; varð frægur kaf-
ari, kvæntist danskri stúlku
og hafði heimili í Kaup-
mannahöfn, en var löngum að
heiman og hafði komið á
flestar hafnir Miðjarðarhafs-
ins; þar að auki hafði hann
verið í flestum plássum frá
Gíbraltar til Danmerkur og
Svíþjóðar, Frakklandi Hol-
landi og Belgíu. Hann lézt
heima í Danmörku í lok fyrra
stríðsins; atgervismaður og
kom sér vel. ,
Hinn tvíburinn, Þórólfur,
fór til Ólafsdals og lærði bú-
fræði, settist svo að á ísa-
firði, en flutti svo til Vestur-
heims og dvaldi um tíma í
Manitoba, en flutti seinna
vestur á Kyrahafsströnd; bjó
mörg ár í Victoria og komst
vel af.
Systur mínar þrjár giftust
á Islandi; tvær þær yngri dóu
á íslandi, en ég umgekkst og
og sat í fögnuði hjá börnum
þeirra á ísafirði og í Reykja-
vík s.l. júlímánuð.
Helgi Jóhannes, ári eldri en
ég, nam gullsmíði og settist
að á ísafirði, en er nú látinn
fyrir nokkru. Ég sá hann og
naut risnu hans 1930, þegar ég
og kona mín tókum okkur
ferð á hendur til íslands.
Helgi var frægur í sinni iðn,
enda var hann hinn mesti
hagleiksmaður.
Síðari hluta júlímánaðar
dvaldi ég á ísafirði, Akureyri
og í Reykjavík, og sá ég þá
og umgekkst aðeins systkina-
börn mín.
Ég fór frá Grænhól á Barða
strönd 1879 norður í Svínadal
í Húnavatnssýslu; þar leitaði
faðir minn frænda síns —
Christian. — Tók ég að mér
að kenna börnum skrift,
reikning, lestur og málfræði
og gerði það í þrjú ái).
Árið 1883 fékk ég tilboð um
að flytja til Vesturheims, tók
ég því umsvifalaust; skrapp
bara vestur á ísafjörð til að
kveðja foreldra mína, fékk
lánaðan hest, hnakk og beizli,
seldi útveginn á Laugabóli, en
fór í bát með póstinum út
Djúpið; stóð við á ísafirði og
vann fyrir kaupi hvern dag
þar til strandskipið kom og
Minningarorð
Magnea Guðný Sigurðsson
andaðist í sjúkrahúsi 1 Van-
couver 9. des. 1955. Hún var
jarðsungin frá lútersku kirkj-
unni í Árborg af séra Braga
Friðrikssyni.
Magnea var fædd 9. sept.
1878. Foreldrar hennar voru
Geirfinnur Gunnarsson og
Valgerður Jónsdóttir. — Þau
hjón flúttu ásamt þrem börn-
um sínum til Vesturheims
árið 1893, og settust að í
Winnipeg.
Magnea giftist 10. nóv. 1910
Þorgrími Sigurðssyni að
Storð í Framnesbyggð. Þau
eignuðust níu börn. Þorgrím-
ur andaðist 27. apríl 1931, en
kona hans hélt búskapnum
áfram af miklum dugnaði
ásamt börnum sínum. Síð-
ustu stundirnar dvaldist hún
hjá börnum sínum í Van-
couver. Þessi minning var
flutt við útför hennar:
Sjúkdóms leiðin langa
lokið er nú hefur,
læknuð líkams meinin, #
ljúfa hvíld, er gefur.
Hér í hinzta sinni
hana vér hér sjáum,
en í æðra heimi
aftur litið fáum.
Heims er hérvist manna
háð oft erfiðleikum,
en verkin unað veittu
sem væri hún í leikjum.
Þá var gleði í geði,
gott þar inn að líta.
Gestrisnin hin góða
gjörði tíma að flýta.
Börnum vildir vera
viljans sanna móðir.
Velferð taldir vísa,
ef væru allir góðir.
Væri gott að geta,
að gróðri slíkum hlynna,
tók mig til Skagastrandar.
Þaðan fór ég á bát til Blöndu-
óss og gekk þaðan heim. Að
tíu dögum liðnum fór leið-
angur okkar af stað til Akur-
eyrar: 15 áburðarhestar, 15
ríðandi manns; vorum sex
daga á leiðinni þanagað; ferj-
ur voru á Blöndu og Héraðs-
vötnum. Biðum á Akureyri í
þrjár vikur; vesturfarar voru
teknir á Húsavík, Vopnafirði,
Seyðisfirði og Eskifirði. Siglt
til Glasgow og þaðan yfir
Atlantshaf; tók sú sigling
tvær vikur, og ferðalagið frá
Quebec til Winnipeg tók viku.
Viku seinna var ég kominn
til Gimli.Vann fyrst við fisk-
veiðar, en tók líka á móti fólki
okkar frá Winnipeg. Lærði ég
síðan að mjólka, nota exi, og
önnur algeng sveitastörf. Við
byggðum bjálkahús á 160 ekra
landi, sem Björn hafði valið;
dvaldi ég þar yfir veturinn.
Sigtryggur Jónasson kom við
á leið til Icelandic River og
lofaði mér atvinnu næsta vor
við að læra að kinda gufu-
ketil á gufubát sínum næsta
er þann ávöxt sýndi
auðnuveg að finna.
Kæru börnin kveður
og kæra vini byggðar,
þótt skiljist vorir vegir
vonum samt er tryggðar
vissa vinafundar,
vor, er heimsvist lýkur,
samfagnandi sjáum,
þar sælan aldrei þrýtur.
B. J. Húnfjörð
Bóndi drukknar
niður um ís
í fyrradag vildi það svip-
lega slys til norður í Bárðar-
dal, að Sigurður Baldursson
bóndi að Lundarbrekku féll
niður um ís á Brunnvatni og
drukknaði.
Hafði Sigurður farið ásamt
öðrum manni að huga að
kindum uppi á Lundarbrekku
heiði. Fór annar upp að norð-
an en hinn að sunnan í heið-
ina, og ætluðu þeir að mætast
á ákveðnum stað. Þegar Sig-
urður kom ekki á tilsettum
tíma fór hinn maðurinn að
leita hans, og fékk þrjá heima-
manna með sér. Röktu þeir
spor Sigurðar heiman frá
Lundarbrekku upp á heiðina
cg út á Brunnvatn, en það
hafði verið ísilagt. Mun Sig-
urður hafa ætlað að stytta sér
leið yfir vatnið ,en ísinn verið
ótraustur. — í gær var slætt í
vatninu og fannst þá lík
Sigurðar.
Sigurður Baldursson var
maður um fertugt. Hann var
oddviti Bárðdælahrepps. —
Lætur hann eftir sig konu og
tvo syni.
—VÍSIR, 1. des.
KAUPIÐ og LESIÐ
—LÖGBERGI
Gætið mikilvægra skjala
Fæðingarvottorð, vegabréf, borgarabréf og önnur verðmæt skjöl,
ættu að vera geymd annars staðar en í heimahúsum, því þar er
hætta af eldsvoða og þjófnaði of mikil. Geymið slík skjöl í yðar
eigin öryggishólfi hjá The Royal Bank of Canada, en það kostar
innan við 2 cent á dag. Spyrjist fyrir hjá næsta útibúi.
Viðskipti yðar eru kærkomin
THE ROYAL BANK OF CANADA
Hvert útibú nýtur trygginga allra eigna bankans,
sem nema yfir $2,675,000,000.
Framhald á bls. 3
)
iv
:/

i