Lögberg - 01.01.1959, Qupperneq 2

2
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. JANÚAR 1959
GÖTUSTELPAN
FRAMHALD
Þetta átti nú að vera upp-
örfun fyrir mig, að í þessu
myrkri væru líka tvær hættu-
legar tröppur og það, að ég
gæti reitt mig á hana! Ég hló
og fylgdi henni upp stigann.
Hún varaði mig við lausu
tröppunum, þegar að þeim
kom, og slysalaust komumst
við upp á þriðju hæð hússins.
Hún sleppti þá. handlegg
mínum og hvarf inn í myrkr-
ið. Ég heyrði að marraði í
hurð, sem var opnuð einhvers
staðar nálægt mér, og um leið
kallaði hún: „Komdu hingað!“
Ég gekk á hljóðið, og fyrr
en mig varði, vissi ég að ég
hafði farið gegnum einhverj-
ar dyr og ég fann hönd henn-
ar hvíla á handlegg mér, og
kaldur rakasúgur barst að
nösum mér frá þessu her-
bergi, sem ég hafði gengið
inn í.
„Bíddu,“ sagði hún, og ég
heyrði fótatak hennar fjar-
lægjast mig yfir berar gólf-
fjalirnar. Hálfgerður geigur
greip mig, og um leið ásetn-
ingur, að vera við því versta
búinn. En þá opnaðist hurð og
út um dyrnar kom dálítil ljós-
glæta frá næsta herbergi og
ég sá skuggamynd stúlkunnar
í dyrunum, og á sama tíma
heyrði ég veika rödd frá þessu
herbergi:
„Ert það þú Sylvia? Ó, ég
var svo hrædd um að eitt-
hvað skaðlegt hefði komið
fyrir þig.“
„Nei, mamma, — ég er hér
og ég hefi lækni með mér!“
„En Steve — hvar er
hann?“
„Hann kom ekki“, sagði
stúlkan, sem ég vissi nú að
hét Sylvia.
Það varð þögn um stund, en
svo snéri Sylvia sér að mér,
þar sem ég stóð í myrkrinu í
nokkurra feta fjarlægð frá
henni.
„Doktor,“ sagði hún, „viltu
koma hingað og líta á
mömmu?“
Ég sá enga ástæðu til þess
að mótmæla því, að ég væri
læknir. Ef ég hefði gert það'
sá ég að það mundi hafa orðið
vonbrigði fyrir þær báðar. Ég
ásetti mér því að leika hlut-
verk mitt svo vel sem ég ætti
kost á. Ég gekk inn í her-
bergið, þar sem sjúklingurinn
lá undir tveimur allt of þunn-
um ábreiðum, því að and-
rúmsloftið í merberginu var
bæði kalt og rakt. Ég þreifaði
á slagæð konunnar, sem var
mjög veik, en samt virtist
mér augu hennar og hið föla
andlit bera það með sér, að
með góðri aðhlynningu gæti
ég haft von um bráðan bata
fyrir hana. Eftir að hafa spurt
nokkurra spurninga gerði ég
sjálfum mér grein fyrir því,
að það væri mögulegt, að hún
hefði haft væga lungnabólgu,
og að betri aðbúnaður fyrir
hana væri<í raun og veru allt,
sem hún þarfnaðist, án læknis
hjálpar. Ég sneri mér því að
Sylvíu og sagði mjög alvar-
lega, eins og góðum lækni
sæmir:
„Hvar getum við keypt kol?
’Við verðum að hita herbergin
upp.“
„En — en,“ stamaði hún, og
ég sá fljótlega að hún ætlaði
að segja, að hún hefði ekki
ráð á því að kaupa kol.
„Sleppum því,“ sagði ég al-
varlega, „er það í raun og
veru mögulegt að kaupa kol
á þessum tíma á sjálfri jóla-
nóttunni.“ Ég leit á úrið mitt.
Klukkan var 8.30. Það varð
þögn um stund, en svo sagði
hún í hálfum hljóðum, eins og
hún væri að tala við sjálfa
sig:
„Jakobsbúðin er alltaf opin,
nótt og dag, — og hann selur
alla hluti á öllum tímum.“
„Það er gott,“ sagði ég eftir
stundarþögn, „en getur þú
matreitt?“
Hún leit niður á gólfið, og
ég skildi fljótlega, að hún
vildi segja, að það væri ekk-
ert til að matreiða, svo ég
flýtti mér að benda henni á,
að ég mundi sjá um allt sem
til matreiðslu heyrði mundi
verða til staðar, ef hún vildi
fylgja mér til einhverrar búð-
ar, sem seldi á þessum tíma
allar nauðsynjar. Það væri að-
eins eitt atriði, sem ég gerði
ráð fyrir af hennar hendi, en
það væri að hún framleiddi
góðan mat. Ég væri sjálfur
matarþurfi, og ég mundi ekk-
ert til spara. Ég heyrði að
móðir hennar var að segja, að
Sylvía væri ágætis matreiðslu
kona, og ég gæti reitt mig á
hana í þeim efnum. Rödd kon-
unnar var fremur veikluleg,
en samt gerði ég mér góðar
vonir um það, að læknisað-
ferð mín myndi reynast vel.
Ég gaf nú Sylvíu bendingu
um að fylgja mér, en hún
stóð þarna við hliðina á mér
án þess að hreyfa sig. Svo leit
hún upp og benti á móður
sína, sem lá þar í rúminu og
starði á mig undrandi. „Þetta
er Mrs. Bowman, mamma
mín,“ sagði hún að lokum,
„en hvert er nafn þitt?“ Svo
hún vildi gera okkur kunnug.
Þetta var atriði, sem ég mat
við hana. Hún kunni auðvitað
ekki vel við þessar ástæður,
en hún gleymdi þó ekki al-
gengum kurteisisreglum. Ég
hló með sjálfum mér, en þar
sem ég var nú í læknisstöðu,
varð ég að finna viðeigandi
nafn fyrir sjálfan mig og án
nokkurrar frekari umhugs-
unar, sagði ég henni að nafn
mitt væri Jólakarl. Hún sneri
sér þá að móður sinni og sagði:
„Dr. Jólakarl.“ Ég hneigði
mig og svo, eftir dálítil um-
svif, lögðum við af stað út í
snjóinn og hríðina.
Til allrar hamingju var búð-
in hans Jakobs ekki langt frá,
og eins og hún hafði sagt mér,
voru þar hér um bil allir hugs-
anlegir hlutir til sölu. Annar
endi búðarinnar var járnvöru
deild en hinn hlutinn var
matvörubúð. Mestu örðugleik-
arnir fyrir mig, var að, fá kol
afgreidd. Að lokum voru
þessir örðugleikar yfirstignir,
og varð ég að borga einum
búðarþjöninum meira fyrir að
afgreiða kolin, heldur en ég
borgaði fyrir þau. Ég keypti
hálft tonn af kolum og hluti
af þeim átti að greiðast þá
samstundis, en hitt daginn
eftir.
Þegar ég hafði lokið við
matarkaupin ,sá ég að ég hafði
tvo stóra sekki fulla af mat-
vörum, og þar á meðal tvær
flöskur af góðu víni, kelti og
ljósbúlba. Þetta læknisævin-
týri virtist því vera talsvert
kostnaðarsamt. En þetta var
nú jólakvöld, og góðgerðar-
fyrirtæki geta aldrei átt betur
við en þá. Ég gerði mér líka
grein fyrir því, með sjálfum
mér, að matarbirgðirnar
mundu endast sjúklingi mín-
um meira en eina viku, og á
þeim tíma bjóst ég við, að
allt mundi stefna til betra
horfs fyrir Mrs. Bowman.
Þegar við komum til baka
til steinhússins, með aðstoð
eins búðarþjónsins, beið mað-
urinn, sem hafði tekið að sér
að afgreiða kolin, sem hann
hafði í dálitlum handvagni,
þar fyrir framan húsið. Var
nú umsvifalaust tekið til við
að koma öllum þessum vörum
fyrir upp á þriðju hæð húss-
ins, og fljótlega lagði þægi-
legan yl frá ofninum um her-
bergin. Ég gaf sjúklingi mín-
um dálítið glas af víni og ráð-
lagði henni að dreypa á því
með hægð. Það voru aðeins
til tvö glös í herbergjunum,
svo ég beið eftir glasinu, sem
Sylvía drakk úr, en að því
loknu fyllti ég það, og tæmdi
án nokkurrar varúðarreglu.
Ljós voru nú kveikt í hverju
horni á herbergjunum og
Sylvía fór að hita upp dálítið
af niðursoðinni súpu fyrir
sjúklinginn, og svo góða mál-
tíð fyrir okkur bæði. Mér leið
nú ágætlega og ég gerði mér
beztu vonir um góð og gleði-
leg jól.
Hitinn og svo vínið, sem ég
hafði drukkið, leiddi til þess
að ég varð syfjaður og lagði
ég mig því niður á legubekk,
sem var þar í herberginu. Þó
að fjaðrirnar væru margar
brotnar í þessum legubekk
var hann langt frá því að vera
óþægilegur. — Auðvitað varð
ég að bíða eftir matreiðslu
Sylvíu, og þar sem ég var í
raun og veru þreyttur virtist
mér allt vera eftir óskum. Ég
heyrði að Sylvía var eitthvað
að eiga við diska og matreiðslu
áhöld og við það féll ég í
væran svefn. —FRAMHALD
Skáldið: — Ég veit ekki
hvað ég á að gera. Á ég að
brenna kvæðin mín — eða
senda þau til útgefenda?
Vinurinn: — Manni dettur
venjulega það bezta í hug
fyrst.
Frá Árborg
„Þess ber að geta, sem vel
er gert,“ er haft eftir Gretti
Ásmundarsyni. Á hann sjálf-
sagt með því við einhver
frægðarverk sín og annara,
til dæmis að berjast við aftur-
göngur, fella berserki og
afmá annað illþýði. En þessi
stutta umsögn, er hér fer á
eftir, er annars eðlis, og í
raun og veru engin frægðar-
saga. — Aðeins stutt og ófull-
komin lýsing á fjórum sam-
komum, sem haldnar voru
hér í Árborg á umliðnu
sumri undir umsjón Þjóð-
ræknisdeildarinnar „Esjan.“
Þessi félagsskapur hefir starf-
andi samkomunefnd, sem kos-
in er árlega og starfar ár-
langt. Nefnd þessari er falið
að koma af stað einni sam-
komu á ári í það minsta, og
hefur nefndin aldrei brugð-
ist deildinni í þeim efnum í
mörg ár, og alltaf heppnast að
gera þær vel úr garði; hafa
þessar samkomur verið vel
sóttar af byggðarbúum vegna
þess að þeir vita, að þeir eiga
von á einhverju góðu.
Á þessu umliðna sumri má
segja, að hlaupið hafi á snær-
ið fyrir þessari árvöku sam-
komunefnd, þar sem henni
auðnaðist að halda fjórar
samkomur, hverja annari
betri, á síðastliðnu sumri. —
Vegna þess að enginn hefur
getið um þetta „afrek“ í blöð-
unum, að undantekinni fyrstu
samkomunni datt mér undir-
rituðum í hug að reyna að
segja frá þessu í stuttu máli,
geta hverrar samkomu fyrir
sig, einnig þeirrar fyrstu —
þó hennar hafi verið getið
aður — svo það geymist allt
í sama blaði.
Fyrsta samkoma 14. maí 1958
Snemma á umliðnu sumri
heimsótti séra Robert Jack
þetta gamla prestakall sitt.
Hann á hér marga vini síðan
hann var prestur hér. Sam-
komunefnd „Esjunnar“ fannst
því sjálfsagt að efna til sam-
komu í Árborg Hall. Með því
var séra Robert gert hægara
fyrir að mæta ýmsum vinum
sínum, sem hann að öðrum
kosti hefði átt örðugt með að
sjá. Aðalástæðan mun þó hafa
verið sú að fá hann til að
segja okkur fréttir af íslandi
á sinn létta og lipra þátt, sem
honum er svo sérstaklega vel
lagið, enda varð enginn von-
svikinn af ræðu hans, eins og
fyrirfram var vitað. Sömuleið-
is sýndi hann myndir frá Is-
landi, er hann hafði sjálfur
tekið og þóttu margar þeirra
góðar. — Einnig sungu John-
son’s systurnar fjórar nokkur
lög og var þeim tekið af mikl-
um fögnuði eins og oft áður.
í nafni „Esjunnar“ vil ég
þakka séra Robert Jack kær-
lega fyrir komuna og óska
honum og hans allra heilla í
framtíðinni. Þessi samkoma
var vel sótt; ágóði af henni
varð $125.00 og var hann gef-
, Manitoba
inn í byggingarsjóð Betel. —
Nokkru áður gaf „Esjan“ í
sama sjóð $100.00.
Önnur samkoma
28. ágúsl 1958
Eins og almenningi er kunn-
ugt voru hér á ferð í sumar,
sem leið, æviskrár-safnendur,
4 að tölu, undir forustu Árna
Bjarnarsonar bókaútgefanda
á Akureyri. Voru þeir mörg-
um aufúsugestir, því þetta
mátti heita mannval. Lengst
dvaldist á þessum slóðum
Steindór Steindórsson yfir-
kennari við menntaskólann
á Akureyri. Var hann hér í
gistivináttu þeirra Mr. og
Mrs. Ingvi S. Eiríksson og
vann hann að æviskrársöfn-
un sinni út frá heimili þeirra.
Óku þessi mætu hjón honum
víða um byggðina og leiðsögn
þeirra mun mikið að þakka
hversu vel söfnunin gekk hér
í Norður Nýja-íslandi — enda
eru þau alltaf reiðubúin að
vinna að þjóðræknismálum
hér, og standa ef til vill
fremst í flokki „Esjunnar", á
þó sá félagsskapur ýmsa á-
gæta og starfshæfa meðlimi,
til dæmis forsetann Gunnar
Sæmundsson og fleiri.
Áður en Steindór Steindórs-
son fór héðan gat hann þess
að hann hefði nokkuð af
myndum í fórum sínum, sem
hann væri viljugur að sýna
ef einhver hefði gaman af því.
Auðvitað sá hin vakandi sam-
komunefnd þarna leik á borði,
setti af stað samkomu, sem
var allvel sótt þrátt fyrir
vonda vegi vegna undanfar-
andi úrkomu. Steindór sýndi
ágæta kvikmynd og skýrði
hana mjög vel; einnig flutti
hann ræðu á eftir og þakkaði
móttökurnar og hvatti íslend-
inga til samheldni og sam-
bands við ísland. Steindór er
afburða ræðumaður, hefur
íágætan og persónuleika að
auk. — Á sama tíma var hér á
ferð George Hansson frá
Chicago, er hann skólakenn-
ari þar í borg. Hansson fór
til íslands síðastliðið sumar
og ferðaðist þar víða um land-
ið ásamt móður sinni, Vigdísi,
fæddri Guðmundsson. Bjuggu
foreldrar hennar hér fyrir
vestan Árborg; móðir Vigdís-
ar er enn á lífi og er nú á
Betel, komin yfir nírætt en
samt allhress. Þessi ungi
efnismaður bauðst til að sýna
myndir, er hann hafði tekið
á ferðalagi sínu um Island;
þóttu þær afbragðsgóðar,
flestar af merkum sögustöð-
um landsins og fannst fólki
mikið til um hversu kunnur
hann var sögunum og skýrði
vel frá; hafði hann mjög gam-
an af ferðinni og lofaði bæði
land og þjóð. — Þakkir séu
honum fyrir komuna, góð-
viljann og ræktarsemina.
Sömuleiðis sungu Johnsons
systurnar á þessari samkomu,
og var þeim vel fagnað eins
og ævinlega. Þess skal getið