Kirkjublaðið - 01.03.1897, Page 14

46
kirkjulaganna, og segir rneð ómildum róm: »Þú skalt ekki
messa!»; snýr sjer svo að söfnuðinura og segir: »Hann
má ekki prjedika; hann hefir ekki »veniam concionandi«.
En hver gefur manninum málið? Hver vekur trúna
i .hjarta hans? Iiefir kirkjustjórnin gjört það kannske?
Og et ekki. á hún þá með að bægja honum frá að geta
sagt: »Eg trúði, þess vegna talaði eg«.
Margt mætti fleira segja um ófrelsi kirkjunnar á
iandi voru. Prestar og söfnuðir eru yfir höfuð með öllu
ómyndugir, það verður að fá leyfi til alls; allt verður að
ákveðast á hærri stöðum: Hvaða barnalærdómsbækur
megi brúka 'við uppfræðslu æskulýðsins, livaða sálma-
bækur megi brúka við guðsþjónustuna, hverja kafla ritn-
ingarinnar söfnuðurinn á að heyra í hvert skipti o. s.
frv. Söfnuðirnir eru orðnir vanir við að taka þegjandi
við öllu að ofan, ekki frá föður Ijósanna samt, þaðan er
öll góð og öll fullkomin gjöf kemur, og meðal annara ein
af hinum beztu og fullkomnustu, kristilegt frelsi einstakra
manna og safnaða, heldur frá þeirri stærð, sem kölluð er
kirkjustjórn,* sem er handhafi þess valds, er leiðir af sam-
bandinu og samblandinu á hinu veraldlega og andlega,
ríki og kirkju, en það sambland er eptir orðum kirkju-
föðursins Lúters ekki of'an að, heldur neðan að. Þyki
söfnuði kirkja standa á óhentugum stað, og vilji færa
hana til, þá þarf upp stigann. Geti söfnuður eigi lengur
unað við að sjá grafarhelginni og grafarfriði hinna fram-
liðnu raskað eins hroðalega, eins og allvíða er gjört á ís-
landi, þegar einhverjum er holað niður í hina þröngu og
margútgröfnu reiti umhverfis kirkjurnar, og standi nú
svo á, að illt sje að stækka grafreitinn, þar sem hann
er; þá verður að ætlun minni að fara upp í stigann og
fá leyfi til að taka upp nýjan grafreit. Meira að segja,
vilji presturinn í viðlögum flytja Guðs orð fyrir söfnuði
sínum annarstaðar en í kirkjunni, þá verður að fá leyfi
til þess. Ekki að tala um að prestar og söfnuðir ráði
nokkru að því er snertir tilhögun á guðsþjónustu og
kirkjulegum athöfnum. En þar er sú bót í máli, að rítú-
al Kristjáns V. og aðrar reglur, þær er.hjer um gilda,
*) Fríkirkjunni mundi þó og af mönnum stjórnað. Aths. útg.