Sunnanfari - 01.09.1891, Blaðsíða 6

22
taka eptir honum; vera má að það sé af ókunn-
ugleika mínum, en eg hef aldrei heyrt þess-
arar frægðar Melsteðs getið; eg hef haldið að
þessir menn væru fult eins kunnir erlendis eins
og hann; ekki fara sögur af því, að það sem
Melsteð hefir ritað, hafi verið þýtt á önnur
tungumál, en hitt er víst, að eptir Gest Pálsson
hafa sögurnar »Kær!eiksheimilið«, »Hans vöggur«
og »Sigurður formaður« verið þýddar á þýzku.
|>að sem í bókinni er eptir Sigurð Breið-
fjörð, er ekki valið af betri endanum; það er
varla hægt að sjá af því, að maðurinn var
skáld og það hefði þó átt að sýna og það var
heldur ekki mikill vandi. Kafli sá sem tekinn
er úr Svoldrarrímum byrjar svona:
Sturlu kundur Snorri hér
frá stálafundum þannig tér:
Nær dró sig undan Dana her
að dögling skunda Svíarner.
jþess væri óskandi að einginn maður áíslandi,hvorki
karl né kona, vildi fara með þessháttar leirburð.
Valið eptir þá Jón Árnason og Magnús
Grímsson hefir útgefandanum farizt merkilega
óhönduglega; hann hefir tekið 10 smásögur úr
fjóðsögunum, en það er óvíst hvort þeir Jón
og Magnús hafa fært nokkra þeirra í letur og
um sumar sögurnar er það víst, að þeir hafa
ekki ritað þær, eins og sjá má af þ>jóðsögunum.
Aðalgallinn á bókinn er sá, að útgefandinn
hefir ekki haft fasta stefnu að fylgja við útgáfu
hennar; það var þörf á líkri bók handa skól-
unum og hefði því verið æskilegt að hann hefði
aðeins haft gagn skólanna fyrir augum. Okostir
bókarinnar eru margir, en það er líka mart gott
í henni; óbundna málið er yfir höfuð betur valið
en kvæðin. Af greinum, sem eru vel valdar,
vil eg nefna: »Ágrip af ræðu áhrærandi íslenzk-
una« eptir Konráð Gíslason, »Dálftil ferðasaga«
eptir Jón Thoroddsen og »Benjamín Franklín
og Georg Washington« eptir Pál Melsteð. For-
málinn fyrir bókinni er lakasta sýnishornið í
óbundinni ræði. Kvæðin eru helzt til mörg og
bera óbundna málið ofurliða, enda eru mörg
þeirra eingin kosta kvæði, þó mörg séu góð.
Aptan við bókina eru smágreinar um höf-
undana, stuttar og snubbóttar eins og Melsteð
ætli að senda þær sem hraðskeyti með frétta
þræðinum sínum frá Eyrarbakka, en þó eru þær
fremur til bóta.
Ef bók þessi selzt vel, ætlar Melsteð að
gefa út 2 önnur bindi. í þeim á að koma úrval
úr öllum íslenzkum bókmenntum frá því í fornöld
og fram að 19. öldinni. Væri það æskilegt að
honum tækist þá vel að sníða sér Finnabuxur
úr fornritunum.
Bókin er snotur að öllum ytri frágangi;
það er líka vert að geta þess við íslenzka bóka-
sölumenn, að prentunin er lýtalaus og pappír-
inn er ekki mislitur.
Signrður Hjörleifsson.
þ>egar Baldvin Einarsson var jarðaður (1832)
kostuðu íslenzkir námsmenn í Kaupmannahöfn
jarðarförina og fylgdu allir, nema Stefán Eiríks-
son frá Staðarbakka. Hann kom ekki og þótt-
ist vera veikur. Um hann var þetta kveðið:
Við líkförina ei lét sig sjá,
lá í skrópum veikur,
i kostnaðinn lika kanske sá
klárinn gamli »Bleikur«
Stefán var kallaður »Bleikur« og þótti aðsjáll.
Séra pórður Guðmundsson á Grenjaðarstað (d. I741),
(öðurbróðir séra Jóns porlákssonar á Bægisá, var mikill latínu-
maður, eins og margir íslendingar fyrrum. Kær vinátta var með
honum og Finni biskupi Jónssyni og voru þeir mjög jafngamlir
°g ge'ngu undir guðfræðispróf við Kaupmannahafnarháskóla
báðir sama dag, 8. Marts 1728 og feingu bezta vitnisburð
báðir, en það feingu eingir þá af Dönum. J>að var við þá,
sem prófessor Steinback sagði þetta: »Vos Islandi! semper
præripitis palmam nostratibus« (Altaf eru þér, Islending-
arnir, snjallari en vér). Finnur biskup gerðist síðar hinn
mesti fræðimaður og ritaði Kirkjusögu íslands, mikið verk
og lært. Byrjaði hann á að rita hana á meðan hann var
prestur í Reykholti (1732 — 53) og sendi hann séra pórði
byrjunina tit yfirskoðunar og bað hann að segja sér hvernig
honum litist á. »J>að er ekki von á því betra af þér«, rit-
aði pórður prestur aptur til Finns, þegar hann sendi honum
handritið.
Sigurður Breiðfjörð.
Úrval af kvæðum og ritum eptir Sigurð Breiðfjörð er
þegar byrjað að prenta á kostnað Gyldendals í Kaupmanna-
höfn, gefið út af stud. jur. Einari Benediktssyni.
Laura kom hingað frá íslandi þann 4. þ. m. og fjöldi
farþegja með. J'essir helztir: kaupmennirnir August Xhom-
sen og Ditlev Xhomsen, Ásgeir kaupmaður Ásgeirsson, J.
Zöylner. Cand. Sigurður Magnússon. Nokkrir eldri náms-
menn, er farið höfðu til íslands í vor, svo sem Guðmundur
Björnsson, Guðmundur Hannesson og Sigurður Pétursson.
1