Sunnanfari - 01.09.1895, Page 5

21
þeim göltur einn og lét grimmlega. Sparkaði
þá Bjarni aptur undan sér fætinum og rak spor-
ann á kaf inn í trýni galtarins og reif út úr,
svo að skepnan rak upp ógurlegt hljóð, og varð
að drepa hana. En Bjarni leit ekki einu sinni
við, eins og ekkert hefði í skorizt.
þ>ó að það sé vandséð, hvort að skólinn
hafi haft gott eða ílt af stjórn Bjarna, þá
er hann þó svo stórfeing persóna, að hans verð-
ar leingi minzt og margir munu hafa gaman af
að sjá svip hans, og þó hann varri hrossabrest-
ur þá var og er sjálfsagt mörgum manni mein-
laust við karlinn.
Varla verður Bjarni talinn mjóg íslenzkur
maður; hafði og leingi verið embættismaður í
Danmörku áður hann fór til íslands. Og það
meistarastykki gerði hann að koma því á, að
gefnar væri skólaskýrslurnar út ekki síður á
dönsku en íslenzku, og stóð svo þar til Jón rektor
þ>orkelsson kom þeim óvanda af.
Bjarni átti eina dóttur barna. Hún íleingd-
ist í Danmörku.
Dispútazínr við háskóla höfðu fyrrum verið
svo fjörugar, að nú eru þær ekki orðnar nema
svipur hjá sjón; gat þá mönnum stundum hrotið
hreystiyrði, og þá kom stundum mart úr kafi.
Gamall blaðamaður danskur (J. Davidsen), sem
mundi langt fram, sagði 29. Marts 18901) frá
þessari sögu, er gerðist víð háskólann í Kaup-
mannahöfn í ungdæmi hans:
»Eg minnist nú hneykslis eins, sem kom fyrir
við doktorsdispútaziu í æsku minni, og vakti óvenju-
legamiklaeptirtekt manna, Kandidat einn í guðfræði,
er var hálfbróðir eins nafnkends kennara við há-
skólann2), ætlaði sér að verða doktor í guðfræði,
og hafði lagt dispútazíu sina undir dóm háskólans,
og hún verið dæmd verð þess í alla staði, að
hann verði hana fyrir nafnbót þessari. það var
kominn saman múgur og margmenni í sal þann i
háskólanum, þar sem athöfnin skyldi fram fara;
til þess að hlusta á. Skömmu eptir að annar
hinna tilskipuðu andmælenda hafði tekið til máls,
kemur fram ungur maður, sem eg man ekki betur
en væri íslenzkur stúdent, og rogast með heljarmikinn
doðrant undir hendinni, og heimtar að mega tala
sem aukaandmælandi. Honum var leyft það.
h'letti hann þá upp doðrantinum og sýndi fram á
það, að dispútazía doktorsefnisins væri svo að
segja orð fyrir orð skrifuð upp úr skruddunni. Eins
og geta má nærri rak alla í rogastanz á þvilíkri
bíræfni. Doktórsefninu varð svo felmt við, að það
var nær liðið yfir hann, og varð að styðja hann út
úr salnum. Prófessorarnir, sem höfðu dæmt ritið
gilt, nöguðu sig í handarbökin og dauðskömmuð-
ust sín fyrir hvernig leikið hafði verið á þá, og
að þeir skyldu ekki hafa þekt það guðfræðisrit,
sem dispútazían var stolin úr, einkum af þvi að
það kvað ekki hafa verið alveg óþekt bólc meðal
lærðra manna. En — samt varð kandidatinn doktor.
það var áður búið að dæma ritið gilt«.
þessi íslendingur, sem hér getur um, var
þorleifur Repp (d. 1857), nafnkunnur máfræðingur
á sinni tið, og örðugur kappræðnmaður og ekki
vílinn. En nokktu síðar (1826) ætlaði þorleifur
sjálfur að gerast doktor, og var búið að dæma
ritgerð hans gilda1), en sú ferð varð samt með
slysum, því nú mundi Jens Möller honum þegjandi
þörfina, þegar þorleifur skyldi verja hana munn-
lega. Er sagt, að Þorleifur hafi svarað heldur
óvirðulega aðfinningum, og hlegið nokkuð háðug-
lega að andmælendum, svo að Orsted, sem þá
var djákni í háskÓladeildinni, hafi slitið umræðun-
um og rekið þorleif úr forsætinu með þessum orð-
um; »Absit risus, absit scurrilitas! Descende e
cathedra, scurra!« (þ. e. burt með hlátur, burt
með fíflaskap! Farðu niður úr forsætinu, fifl!).
Endirinn varð sá, að Jens Möller reri svo undir í
háskólaráðinu, að þorleifur fékk ekki doktors-
nafnbótina, og þóttu það hrópleg rangindi, og að
öllu þrælslega með hann farið. Byrgir Thorlacíus,
Islendingur að ætt, sonur Skúla rektors Thorlacíus’s,
var þá einn með helztu kennurum við háskólann
danska. Varð hann svo æfur yfir þessu gjörræði,
er þorleifi var sýnt, að hann ritaði háskólaráðinu
mjög þykkjufult bréf og sagði sig úr því.
Nýprentaðar bækur á. kostnað Sigurðai bók-
sala Kristjánssonar: 1) Saga Magnúsar prúða, er
Tón f>orkelsson tók saman. Khöfn 1895. Als 128
bls. (með mynd). 2) Saga Jóns Espólíns hins
fróða, sýslumanns í Hegranessþingi, rituð af honum
sjálfum i dönsku máli, en Gísli Konráðsson færði hana
á islenzkt mál, jók hana og hélt henni fram. Með
formála, viðbæti og registri eptir Jón þorkelsson.
Khöfn 1895. xlij -f 211 bls.
Barnabæn gömul.
Við skulum ekki gráta
og ekki tala ljótt,
þá verðum við svo stór
og vöxum upp svo fljótt;
við skulum lesa bænirnar,
þá sofum við svo rótt;
guð og allir einglarnir
þeir vaka hverja nótt.
Nýir stúdentar frá íslandi eru þessir komnir
hingað nú ; Björn Bjarnason, Múlsýslingur; Jón
Sveinbjórnsson (háyfirdómarason); Olafur Eyjólfson
úr Flatey; Páll Bjarnason, sýslumanns frá Geita-
skarði; Páll Sœmundsson frá Hraungerði; Sigurður
Eggerz (Pétursson).
Okurvexti tekur Sunnanfari ekki af þvi, sem
hann á hjá mönnum, þótt þeir borgi hann ekki
strax, og vonumst vér til að menn sjái svo sóma
sinn að borga hann ekki siður fyrir það.
) »Avisen«‘ J) Jens Möller (J. J>.).
l) Hún lieitir »De sermone tentameu«.