Sunnanfari - 01.10.1895, Side 2

26
sást í völlinn fyrir hestum og fólki, þegar allir
voru stignir af hestbaki. Herra Gísli Hákonar- |
son var mikill höfðingi og rausnarmaður; sagði
alla sína gesti velkomna, en sagðist afskilja alla
norðlenzka hæversku«.
Jafnan hafði Gísli mikinn byr hjá danska
valdinu; var og stundum í nöfuðsmanns stað,
sem ekki var þá vandi um íslendinga; betur
slapp hann og hjá ákúrum en aðrir embættis-
menn 1618 hjá þeim umboðsdómurum Friðriki
Frís og Jörundi Vind, en eingu að síður var
hann íslenzkur í skapi og vildi halda íslenzk
lög; er lögbók hans enn til (í Kongsbókhlöðu í
Kaupmannahöfn) rituð á pappír með skrauti
miklu og letur víða logagylt.
Gísli lögmaður tók banasótt sína, er hann
stóð yfir grepti Odds biskups, og heyrðu þeir,
sem fylgdu honum heim, að hann stundi hljóð-
lega og hafði á orði við þá, er með honum
voru, að hann mundi eiga skamt eptir, og lézt
hann næsta morgun, að því er erfiljóðin segja,
hinn 8. Febrúar 1631. Eptir hann kvað Brynj-
ólfur biskup þetta:
Quis tumidum surgat postquam Gislauus Hakonis
undique vir magnus vertit in hos cineres.
En séra Einar Kolbeinsson í Lóni þýddi það
svo á íslenzku:
Hver mun upprísa stykkjastór?
stórmennið á burtu fór
herra Gísli Hákonar,
hann til ósku tærist þar.
Mynd sú af Gísla lögmanni, er birtist hér,
er tekin eptir teikning Sigurðar málara eptir
oliumynd, sem þá var í Hólakirkju í Hjaltadal,
en er nú glötuð.
Lambablómi
séra Gunnars Pálssonar.1)
Lömbin má hafa á vorin væn,
ef vel er með þau farið,
á haustin þau lfta, af hornum græn
held eg ei stórt í varið;
tímdu því bóndi að hafa þinn hrút
af hreinni töðu steyttan út
og Kúga ei ærnar parið.
Viljírðu að skerist vel þitt fé,
viljirðu ullar gæði,
að horað það ekki sjá til sé,
svo fylgjast mót þau bæði,
beittu því ei i bölmóðsgríð
sem berserkur í hverri hríð,
veit hey og hússins næði.
*) Eptir kvæðabók skrifaðri vestur í Dölum 1748 og
þar eptir.
Ef töðuhár getur til þess mist
til eg það mikið bata,
húsrúm og þrifnað lær með list,
lát bringuskarn ei ata;
hroðvirkur aldrei hrósun fann,
hristu vel fóðrið, dánumann,
ei slíkt sem hrafnar hrata.
Stundaðu ei upp á horsins heill,
hún er þér eingin prýði,
kvalari skepna vert ei veill
með vondu nirfils strlði;
tímdu að skera tíð þá er,
tímdu að gefa, ef björg ei þver,
svo fé þitt böl ei bíði.
Á haust fram togi ei heldur langt
húsfreyjan rollu sína,
þá veður kemur stirt og strangt,
stofnast vill þar af pína,
um lambgymbrar þér lát og hægt,
leingi skyldi því kyni vægt,
það mun gagn seinna sýna.
Ruglaðu ei saman öllu í eitt,
sem áttu sauðkindanna,
aldurs og krapta gættu greitt
og glögt þann mismun kanna;
þeim veturgömlu gymbrunum
gerðu nærfelt sem lömbunum,
raun þá munt síðar sanna.
Árlega bæl þú alt þitt fé
á þínu túni breiðu,
grasbót mikil það get eg sé,
sem gefst þér vís til reiðu,
hleyptu ei snemma heldur til,
harðinda lömb eg forðast vil,
þau stýra ei gagni greiðu.
Sumir menn færa fljótt i stekk
þá fimm eða sex hafa borið,
töðu hárs skerðing þeygi þekk
þeim er langt fram á vorið,
en kirking grass og kuldastrá
kunna þeir síðan líca fá,
og sitt það sáð upp skorið.
Fljótamannsweins var fallegt ráð,
er frumvaxta gras sligaða
upp lét sitt bítast allt í bráð,
það aðrir héldu skaða,
það gat sprottið, en þeirra’ ei réttzt,
því hefir meiri hans yrði fréttzt,
heldur en hinna taða.
Könnumst vér og við kreppulömb
köttum líkari en sauðum,
of sæl ei þeirra sýnist vömb