Sunnanfari - 01.10.1896, Blaðsíða 4

28
Nær þriðjungur bókariunar er nýr, eða
kveðin eftir að „Saungvar og kvæði“ komu út.
Einstöku kvæði sem þar stóð er úr fellt. Mörg
af hinum nýrri kvæðum hafa áður staðið í blöð-
unum til og frá, í saungheftum Jónasar og víð-
ar. Nokkur af þeim eru þýðingar svo sem
kvæði úr þeim sögum Björnsons, sem höf. hefur
áður þýtt, og „England“ eftir Strindberg. Mörg
af þeim eru tækifæriskvæði, og svo eru þar
kvæði og stökur um ýmisleg efni líkt og í fyrri
ljóðabókinni. Eitt pólitiskt kvæði er þar, „Ný
Bjarkamálu, ort 1889 og er það vel ort kvæði
og kjarnyrt, en nokkuö öðruvísi en hin eldri
pólitisku kvæði höf., því það er þjóðarádeila.
Opið brjef til sjera J'ons Bjarnasonar er þó kjarn-
mest. Það er ort út af stríði því er höf. átti
leingi í við íslensku Vesturheimsklerkana, mest
útúr trúarmálum, og gerir hann hjer grein fyr-
ir skoðun sinni á þeim efnum. Enn iná nefna
Œttjarðarminni Vestur-Islendinga ágætt kvæði,
Til gamals manns og Morgunstundir í skógi.
Auglýsing Einars prentara er skemintilegt kvæði
og eins TJppboðsríma Lögbergs.
En höf. hefur tiltölulega lítið ort á síðari
árum, eða allt frá því „Saungvar og kvæði“
komu út, hefur heldur kosið að fást við annað,
eða verið neyddur til þess.
í síðasta kvæðinu í bókinni eru þessi
erindi:
Ungum ljek mjor laungun á
að lifa til að nkrifa;
sköp hafa því bvo skift, jeg má
ekrifa til að lifa.
Tími að lesa einginn er,
alltaf verð jeg að skrifa
heilsa og æfi þar til þver
og þetta’ á að heita: að lifa
Nú sem stendur hefur höfundurinn atvinnu
við bókasafn í Cicago, hefur annars síðan hann
ílutti suður þangað leingstum feingist við blaða-
mennsku, verið við ritstjórn Norðmannablaðs
ein8, sem þar kemur út. En þó hann haíi nú
um tíma verið fjarlægur, munu flestir kannast
við það, að hann hefur leingi skrifað og starf-
að fyrir ísland, hefur varið til þess besta hiuta
æfi sinnar og lítið úr bítum borið. En nú lifir
hann við skort annarstaðar.
Það er bæði auðsær skaði, og líka talin
skömm hvérri þjóð sem er, þegar mestu hæfi-
legleikamenn hennar ekki geta þrifist hjá henni,
en verða að flýja til annara þjóða, annaðhvort
vegna atvinnuleysis eða ofsókna, eða þá hvors-
tvcggja. íslendingar sjá þetta þegar þeir líta
til annara þjóða. En hjer er dæmi frá þeim
sjálfum.
Alþingi ætti að bjóða Jóni Ólafssyni opin-
beran styrk til að vinna eitthvað það, sem ís-
landi gæti orðið gagn að, og nóg mætti finna.
Sú styrkveiting væri ólíku skynsamlegri en
margar aðrar, þegar fje hofur verið fleygt á
báða bóga til hinna og annara óþekktra og ó-
reyndra manna, þar sem eingan getur dreymt
um hvað fyrir muni koma.
tvö
Tímarit Bókinentafjelagsins. í fyrra var
valin ný ritnefnd til að annast útgáfu Tímarits-
ins, í því skyni að breytt yrði stefnu þess frá
því sem áður var. Þótti niönnum það allvel
orðið, því flestir voru óánægðir með ritið og
það með rjettu. En margir munu hafa ætlað
að viðbragðið yrði fjörmeira en nú er raun á
orðin. Breytingin er mjög svo lítilfjörleg. Þær
ritgerðir, sem eiga að sýna nýrri stefnu rits-
ins, eru: Fyrirlestur Einars Hjörleifssonar, Um
lestur bbka, Um kaffi eftir Björn rektor Ólsen,
og svo þýðingar á nokkrum kvæðum eftir Stgr.
Thorsteinsson og Hannes Hafstein. Steingrímur
þýðir þar langt kvæði eftir Byron og Hannes
smákvæði eftir ýmsa höfunda. En mest rúm
í Tímaritinu taka þó tvær ritgerðir, sem að öllu
verða að teljast til hinnar fyrri stefnu þess.
Önnur er Þáttur úr sögu Islands á síðari helm-
ing 16. aldar eftir síra Þorkel Bjarnason, og
hefur hennar áður verið minst í Sunnanfara;
hún hefði átt að vera sniðin handa Safni til
sögu íslands, en ekki tímaritinu. Hin ritgerðin
er eftir Sæmund Eyjólfsson og er Uni minni í
brúðkaupsveislum og helstu brúðkaupssiði á Is-
landi á 16. og 17. öld. Hún er, einsog allt
sem Sæmundur skrifaði, mögur og merglaus;
það sem hefði átt að segjast á einni blaðsiðu
er teygt yfir tíu. Hann ritaði ekki ólipurt og
hafði talsvert grúskað í íslenskum fræðum, en
allar ritgerðir hans um þau efni eru mjög lítils
virði. Best af því sem Tímaritið flytur í ár er