Austri - 10.03.1894, Blaðsíða 1

Austri - 10.03.1894, Blaðsíða 1
Kemur út § á mánnði eúa ;J0 UHm') til næsta nýárs, og kostar hór á landi aóems 3 krí erlendis 4 kr, Gíitlddagí 1 j«lí Uppsögn skri.fleff hnr.din við áramót, Ogild ncröá komin sé til ritsljórnns tyrir 1; október, Augiýsingar 10 aura línan eúa 60 aura hver þuinl. dálks og hálfu dírara k fyrstu síúu. VI. Ak. SEYÐISFIRÐT, 10. MARZ. 1894. Xr. 7 wng. Lg heti áður auglýst það hér í Austra, a& eg veiti mönnum lögfræðislegar upplýsingar og ráöleggingar mí)t sailllgjarm i borgun. En með J>vi fjoldi skriflegra fyrirspurna berst mér úr ýms- um áttum til andsvara i blaðinu, án þess nokkur borgun fvlgi ])a auglýsi eg liérmeð, að slik- iun fyrirspiirnuin svara eg ekki framvegis, iieina sann- gjorli Imrgur fylgi með þeim. Seyðisfirði 10. marz 1894. Skapti -Jósepsson. áhuga- og nauðsynjamáli lands- J sanngirni mætti búast við, aö j inu og breibist út með því, eða ins. En vér álítum aö vel heföi j hefbu nokkru ljósari hugmynd j sjúkdómurinn er kominn viö mátt byrja strandferbirnar meb um sjúkdöm þennan, sém svo ekki stærra skipi en herra Otto Wathne baub, ef þab ab öbru leyti var gott skip, og lientug- lega útbúib til strandferðanna. ()g enn íinnst oss aö al- þingi lieföi átt aö búa betur um hnútana viö skipstjóra Randulph í sumar, svo aö hann gæti ekki leikiö sér aö því aö ganga frá tilboöi sinu í sumar, er þá þótti svo mætilegt og tryggt, aö eigi opt hefir gengið í landi voru, en öbreyttiv alþýöumenn. Meö þvi, aö þekking á undirrét og eðii sjúkdómsins, er alveg nauð- synleg til þess, aö dæmt veröi um, livort líkurséu til, aö varna megi útbreiðslu sýkinnar, -•— en um |>aö atriðihef eg heyrt ýmsa döma manna -r- skal eg hér fara nokkriun orðum um Influ- enza-veikina, mönnum til leið- var litiö viö tiiboði annara af , beiningar i því efni. S T R A N DFERÐIR N A R, komast, þvi mibuv, naumast á í ár, því skipstjóri Jönas Ran- dulph er víst úr söguimi. hvaö þær ferðir snertir. Mun hann ekki hafa treyst sér til aö upp- fvlla þau skilyröi, er alþingi setti, þó hann væri all-öruggur, er hann var aö tala viö alþing- isrnenn i sumar og áliti sér all- ar leiðir færar i þessu mnlr, lét sem hann ætti bæöi nöga völ á hentugum skipum til strand- foröanna og riög fetil útgjöröar- innar. rm hætt er viö aö hvort- tveggja hafi brostiÖ, er á átti að heröa og til átti að taka: aö minnsta kosti hefir ráögjafa Islands ekki þótt fært aö eiga strandferöirnar undir herra-Ran- dulph. þegar málið var komiö í þetta óvæna efni, og enginn bauðst til þess aö taka strand- ferðirnar aö sér, hljóp Otto Wathne undir baggann og bauö stjórninni aö fara feröirn- ar. Haföi hann kost éi hent- ugu skipi til þessa meö góðu farþegjarúmi, gangfljótu og sterku, en það er að eins 140 smálestir aö stærð, en alþingi í sumar hafði krafizt aö skipið tæki 200 smálestir. þeirri á- kvöröun mun ráðgjaíi íslands hafa álitiö sér skylt að fara eptir, þvi fjárlögin liafa svo strang- lega bundiö hendur á frarn- kvæmdarvaldinu 1 þessu efni, sem vér veröum aö álita óhyggi- legt, þar það aö öllum líkind- um tefur framkvæmdir á þessu þingimi. Ippsigling \ Lagarfljotsós. Eptir bréíi frá lierra Otto Watlme h'ifum vér gé>öa von uni að siglt veröi inni ósinn í suinar. T síöasta tölublaði Austra stóö alllöng dánarskýrsla i bréfsformi fréi einhverju óskfröu sóknar- barni prestsins í Ivirkjubæ. Meö því, að niöurlagsorö bréfritarans virðast vera mynd- uö upp á héraöslækni Zeutben á Eskifiröi og mig uixlirskrifað- an, og bréfritarinn vill eins og gefa i skyn, aö þaö só eptirlits- levsi, athugaleysi eöa skeyting- arleysi okkar aö kenna, aö ln- fluenzan, sem nýlega er um garö gengin hér uxn slóöir, hafi kom- izt iun í landið, vil eg biöja hinn háttvirta ritstjóra „ Austra", aö ljá eptirfylgjandi línum riim í blaði sinu. Erá því nolckru eptir nýár, Infiuenza er mjög gamall sjúkdómur, og er taliö að hann í fyrsta skipti lrafi gengiö sem landfarsött hér í álfu áriö 1173, og J>á á Rnsslandi, en síðan er sjúkdömsins viö og við getið sem landfarsöttar hér í álfu. Á íslandi hefir Inttuenza gengiö i „sóttnæmi“ (kontagium), þ. e. sjúkdómnrinn berst mann frá manni. þá getur og sjúkdóm- urinn oröið til á livoratveggja þennan liátt, þannig, að hann bæöi breiöist út meö loptinu, og berst mann af manni (miasmatisk- kontagiös). þess ber aö geta, aö langflestir af „Infektions“- sjúkdómunum eru taldir að smitta viö • sóttnæmi (kontagium). það sem nú Influenzunni viÖvíkur, þá var húii frá fyrstu og allt til landfarsóttarinnar 1890 af öllum meginþorra hekna á- litin aö eins að smitta viö lopt- eitur (miasma); en þaö ár gjöröu læknar sér mikið far nra, aö rann- 1 saka éi hvern liátt hún smittaöi, og breyttist s 'oðun viö þanni< rannsókn aö nú lækn .1 margar aldir sem landfarsótt, I þykir fullsannað, að hún smitti án nokkurs vafa, aö (>ví er Dr. j mest við sóttnæmi (kontagium). Hjaltaliu segir; veikin er í ann- j það eru enda ymsir læknar sem álum og árbökum nefnd ..tak- . álíta, að veikin að oins smitti i sótt“, eöa „landfarsótt meö taki". I þann hátt, en langttestir eru A Jiessari öld hettr veikin geng- j samt, sem stendur. J eirrar skoö- iö hér sem landfarsótt, aö minnsta unar, aö hún smitti á bvoru- kosti í 9 skipti, aö Jiessu sinni meðtöldu. Eins og kunnugt er, líkist lnttuenza opt liinu vanalega haust- og vorkvefi, en (>að, sem greinir hana frá lúnu vanalega kvefi, er meira og minná striö sótt (Feber) meö magnleysi í tveggja þennan hátt, og verð eg fyrir mitt leyti, að álíta þéi skoö- un miklu aögengilegri, enda virö- ast kröptugar ástæöur liggja til grundvallar fyrir henni. þaunig t. d. tilnefnir Dr. Hjaltalín, að það þafi optaren einu sinni sýnt sig, að íslenzkir sjómenn á fiski- og allt til þessa tíma, hefir al- I svo aö mest ber á þessu ein- menniugi hér eystra ekþi veriö kenni í [>etta ekiptiö, liinu í hitt tiðræddara umneitt en Inttuenza- veikina. Eer þaö aö eðlileik- um, þar sem málefnið í sjálfu sér hefir veriö mjög þýöingar- mikiö, enda fátt annaö til titla eöa tlðinda boriö, er dregið gæti hugann frá þvi. Einmitt af því, aö svo mikiö hetir verið talaö talað um veiki þessa, hefir mér svo opt gefizt. kostur á að finna, taugakerfinu, og að liún smátt j skipum, sem legið liafa margar milur undan landi, hafi allir feng- ið Influenzu um sama leyti og hún kom í landsfólkið, Margt fleira gæti eg tilfært þessu til sönnunar. þá telja og ýmsir, aö veð- urátta hafi þýðingu fyrir Influ- smátt tínir upp allan al- svo aö einstaklingar einir sleppa. Annars er veikin sem landfarsótt mjög breytileg, slciptiö; þannig slær hún sér stundum mest á brjóstið, stund- J enzuna (sbr. LJgesk. f. Læger; um á magann, stundum hefir I 23. B., bls. 94, 1891). Dr. Hjalta- hún mikla taugaverki í för með 1 lín segir þannig, aö í Reykjavik sér o. s. frv. Infiuenza telst til „Infek- tions“-sjúkdómanna, þ. e. hinna smittandi sjúkdóma er gjöra Uk- amann veikan i heild sinni. (Constitutions-sjúkdómar). Sótt- aö allur þorri almennings helir } eitrið, er sjúkdómum þessum mjög óljósar, eöa jafnvel rangar | veldur, er talið tvennskonar, og j hugmyndir um sjúkdóm þennan, } er sú skipting mjög gömnl. Sjúk- , eðli hans og einkunnir, og það dómuriun er tiloröinn annaðhvort BarÖastrandarsýslu; og í blaðinu enda ýmsir hinna svonefndu viö „lopteitur“ (miasma), og er „Stefni“ sést, aö sama veiki geng- : lærðu manna, sem þó með allri þá rneint, að sótteitrið sé í lopt- ur i Suöui-þingeyjarsýslu. In- hafi veikin ávallt byijað eptir norðvestan- norðan- eða norð- austan vinda. Infiuenza-landfar- söt.tin v ár virðist raér. einnig benda á eitthvað i þessa átt. Á síðustu blöðum af „ísafold“, er hingað hafa komið, má sjá; að kvef-landfarsótt (= lnttuenza) gengur bæði i Reykjavík og í

x

Austri

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Austri
https://timarit.is/publication/141

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.