Austri - 23.01.1895, Blaðsíða 1
Kemur út 3 ít mánnói eða
36 blöð til næsta nýárs, og
kostar hér á landi aðeina 3
kr., erlendia 4 kv. öjalddagi
1. júlí.
Tr.pi'gn íViifeo- l.undin
við Sremót, Ógild nenia
kcmin sé til Hi&tjcrms fyrir
1, október, Auglýsingar 10
aura linan e<"a CO r.ura iiver
þiinl. dáiVs rg liáHu á^isra
á fvisiu sWti,
V. Aft.
SEYÐISFTRÐI, 21!.
._¦--'._.------it_____
JANÚAR ;895.
Kr, 2
Aintsbfrkasafnið SSutÍ
Sparisjóður ^fiV*Æ_ i. mi*~
AUSTRI.
AUSTRI er „ið langstærsta
Mað landsins.
AUSTRI er hið langö dýrasta }
blað landsins utan
Reykjavíkur. ¦
AUSTEI er hið langhezta
fl'éttaWað landsins
yfir hinn langa vetr-
artíma.
AUSTRI er það eina blað
landsins, sem rúmað
getnr stórar ritgjörðir.
AUSTRA ættu því allir íslend-
ingar að kaupa.
S111 á g r c i n a r
„Um laildsins gagn og nauftsj l'ar".
Eptir Jón Jónssoít, alþm. i Bakkagerði.
_ 0—
Formáli.
„pið hafið víst skrafað
margt á þinginu í sumar?" sagði
gamall bóndi við mig, er eg
hitti, litlu eptir að eg kom heim
af þingi i haust.
„ Já nokkuð var nú skrafaö,
að öllu samlögðu", híaút eg að
svara.
,,Eg er reiður við ykkur
þingmennina fyrir eitt" sagöi
hann, „þið kaldið langar hróka-
ræður a þingimi, stundum laugt
fyrir utan og ofan roálefnið, sem
um er að ræða. Stundum byrj-
ib þið ræðuna á því, aö þið
þurfib nú reyndar ekki að tala,
því hinn hæztvirti landshöfðjngi,
eða hinn háttv. þm. úr ]ST. 3SF.
sýslu, hafi nú tekið frain þaö,
sem þið hafið ætlað að segja,
en svo takið þið upp aptur, opt
og tíðum í löngu máli, þaö sem
hinn hefir sagt áður. pab kost-
ar ærna peninga að skrifa þetta
allt upp eptir ykkur, enn meiri
peninga ab prenta það, og lesa
af því prófarkir, og svo er þetta
engum til gagns, þegar búið er,
nema nokkrum Reykvíkingum,
sein hafa atvinnu viö að skrifa
það og prenta. Ykkur væri nær
að vera fáorðari á þingiuu og
skrifa eitthvað í blöðin milli
þinga til að vekja okkur heima
i sveituuum til umhugsunar um
landsmálin, svo blöðin hefðu
eitthvað annaö meöferðis en
vitlaust sögurugl eða skammir
eptir ritstjórana, hvern um ann-
an. En þið þegið alveg, einsog
múlbundin dýr milli þinga,
þjótið svo upp rétt áður en þið
farið á þing og boðið þingmála-
fund og berib þar upp urmul
af málum, sum sem enginn h»-fir
hogsað um áður, þarna látið þið
flaustra af 20 — 80 málurn,á 5—6
kl. tímum, og svo eru fundar-
ályktanirnar kallaðar þjóðvilji.
Eg er viss um,. að þið roðnið
stundum, þeir af ykkur sem
samvizkusamir eruð, þegar þib
vitnið í þenua þjoðxilja. pið
boðið líka þessa fundi a versta
tíma, þegar mestar eru vorann-
ir. Yið bændurnir þurfum þá
að hngsa um lambærnar okkar
og að breiða einhverja þ'jfuna,
því eg segi fyrir mig. aðeg'vil
ekki missa eitt karilamb, eða
lita obreidda eina þufu fyrir að
hlusta á ruglið úr ykkur á þess-
um fuudum. peir eru hvort
sem er gagnslausir, og ykkur og
þjóðinni til smánar. Ykkur væri
nær að halda, fieiri fundi þegar
minna er að gjöra og skrifa
eitthvað í blöðin, vekja máls á
einhverju, sem gæti komið okk-
ur úr bölvuðum sultarkútnum,
en vera ekki alltaf að stagast á
stjbrnarskrá og háskóla. Yið
erum ekki ofríkir enn, þó við
förum ekki ab byggja hallir
handa nýjum landstjóra og há-
sköla, að minnsta kosti þurfum
við að hafa ofaní okkur að éta
fyrst, svo fyrirlestrarnir á há-
skólanum heyrist þó fyrir garna-
gaulinu í þjóðinni".
það var nú kominu svodd-
an móður í gamla manninn, að
eg sá að ekki clugði að a^tla sér
að stæla af kappi við hann.
Eg sagði honura, að þab væri
opt gjörðar orýmiiegar kröfur
til þm. þjóðin þegði, og ætlað-
ist til þeir gjörbu allt. Menn
nenntu ei að sækja fundi, tylklu
ei á þeim stundmni leugur, þo
þeir kæmu, kenndu því jafnan
um, að fundirnir væru boðaðir
á óhentngum tíma, en hvenær
sem þeir væru boðaðir, kæmi
alténd einhver sem segði að
þetta hefði verið óhentugastí
tími fyrir sig. Eg sagbi honum
það væri ekki sæmileg getsök
að gefa í skyn að það væi'i
ekki nema sumir þm. sem væru
samvizkusamir, eins og hanu
hefði gjört áðan. Kjósendurnir
gjörðu meira til að skamma þm.
heldur en til að hafa góða sam-
vinnu við þá. Ahugaleysið" í
þingmönnam væri ekkert annað
en eðlileg afleibing áhugaleysis-
ins i þjóðinni yfir höfuð, því
þingmenn væru þó ekki nema
börn þjóðarinnar, og þá sjaldan
einhverjir þeirra skrifuðu í bloð-
in, vaum þeir lika skammaðir
fyrir það, og sagt, það væri af
þvi að þeir þættust hafa betur
vit á þessu en aðrir". — Meira
gat eg ekki sagt því karl tók
þá frammí: „parna eru þið lif-
andi komnir meb hég-ómaskap-
inn að þora ekki að skrifa um
neitt, af þvi þið haldiö að ein-
hver spjátrungurinn, sem ekkert
hugsar, en á öllu þykist hafa
vit, segi þetta og þetta um
ykkur. bið eigið áb vinna ab
þingmálunum eptir ykkar viti
og kröptum, og kæra ykkur
ekki hvab um ykknr er sagt";
Og gamli maburinn varb nú svo
æfur, ab eg koimt ekki upp
meb neitt og sagbi víst ýmis-
legt sem varbabi vib lög, ef
flett hefði verið upp í hegning-
arlögunum okkar sem Mr.
Stefnir segir — og ekki að á-
stæðulausu, — að ali upp ein-
urðarleysi og undirferli hjá þjóð
vorri, en drepi niður hreinskilni
og djarfmannlega framkomu.
Eg sveigöi þvi talib ab hey-
skapnum og fjiirverðinu, livernig
það liti út, og vib ab t;Ua um
þessi sameiginlegu áhugamái vor
bændanna allra á haustin, varb
hann aptur rólegur og góður
við mig eins og hann var van-
ur. Vérþingmenn erumsvovanir
við að fá ýms onot að heyra,
að eg reiddist karlinum heldur
ekkí, vissi lika að hann var ekki
einn á bandi með þessa skoðun,
og að ýmislegt kynni nú að
vera satt í þessu, þó það mætti
segja það með va»gari orbum
| og mér finndist hann lita nokk-
uð einhliða á þetta.
Eg hugsaði meb sjálfum
mer, ab eg skyldi nú skrifa
smágrein ir i blöðin í vetur og
vita hvort eg fengi nú ekki
hnútu hiá karli fvrir T>ab lika.
Yiltu ]já þeseum smágreinum
rúm, Austri góður?
Pramh.
Kirkjuimilið í Seyðisflrði.
_ o —
[>ab er alkunnugt, ab kirkj-
an á Yestdalseyri fauk og
skemmdíst svo ab verbur ab rífa
hana. l'taf því bélt sóknar-
prt.turinn, síra Björn þorláks-
son, almennan safnabarfnid 14.
þ. m., til að heyra vilja nianna
og undiitektir, er kirkjan yrði
reist af nvju. Funduiunn var
vel sóttur, (ui eins og við var
ab búast, gátu menn ekki orbib
á eitt sáttir. Prestmúnn kvaðst
nl. mundu gefa söfnuðinum kost
a því að taka við kirkjunui
eins og hún væri, og skyldi
hann (o: söfnuburinn) síban rába
því algjörlega hvar kirkjan yrbi
l>yggb upp aptur og hvort hún
yrbi 1 eba 2. Sumir fundar-
rrienn létu í Ijósi þann vilja sinn
ab kirkjan yrbi byggb inná
öldu eba innst á Búbareyri og
jafnvel önnur kirkja utarlega í
firbinum t. d. á Dvergasteini
eba á þórariiií. tabaeyri, En
sumir vildu ekki annað en ab
kirkja yrbi byggð upp aptur á
Ye»tdalseyri. par sem þetta
var einungis undirbiiningsfundur,
var engin í'ust ályktuu tekin um
málib, en að eins ákveðið ab
halda í'und bráðum aptur u.„
tama efni.
Yegna þessa fundar sem í
vændum er, leyfir sá, er þetta
ritar, ser að fara nokkrum orð-
um um þetta aíikilvæga málefni,
ef það »æti orðið til hess að
skýra efnið betur fyrir einhverj-
um þeim, er hlut eiga að máli
og td þess að safnabarmenn
sýndu hvorir öðrum sem mesta
saungirni i þessu tilliti.
Pyrir 9—10 árum var kirkj-
an flutt frá Dvergasteini inná
Yestdalseyri og byggð þar.
Hafði söfmiburinn áður samþykkt