Austri - 20.07.1895, Blaðsíða 1
Krnnur út 3 á mSnuði sða
30 blöð til næsta nýárs, og
kostar hór & landi aðeins 3
kr., erlondis 4 kr. Gjalddagi
1. úti.
Oþpfi'gn skriflefr bnnðiii
viö áramót, Ogild nema
kcmiis sé til ritst.iórRns í'yrir
1, október, Auglýsingar 10
aura iínan ei)a €0 aiua hver
þoml. dfllks og liáHu öJtrv*
á í'yrstu síðu,
V. AE.
SEYÐISFIRÐI, 20. JÚLÍ 1895.
Kr. 20
Amtebðkasahiið ^Xu^
Sparisjóður ^ £T ^
Hérmeð vottuni við uutl-
irrituð vort innilegasta hakk-
læti öllum þeim, sem sýndu
oss hiuttekningu við flráfall
okkar elskulega sonar, Caii
Ottos, og heiðruðu iitfor hans
með nærveru sinni.
Seyðisfirði 18. júni 1895.
Johanne Jorgensen.
Anders Jorgensen.
Ullar- og fiskprísar
verða hjá O. Watlllie hinir sömu
í júlí og að undanförnu.
A1 þ i ii g i
var sett af konungsfulltrúa Magn-
úsi Stephensen þann 1. júlí, að
lokinni guosþjónustugjörö í dóm-
kirkjunni, þar sem prófastur
Einar Jónssoii' hélt ræðuna.
Forseti hins simeinaöa þings
varð umboðsmaður Ólafur Briem,
með 19 atkvæðmn. Varaforseti
síra Sigurður Gunnarsson 17
atkv. eptir bundnar kosningar
UDi hann og Skúla Thoroddsen,
or fékk 15 atkv. Skrifarar hins
sameinaöa þings eru síra Sigurð-
ur Stefánsson og sýslumaður
Gruðlaugur Guðmundsson.
Forseti neðri deildar varð
sýslumaður Benedikt Sveinsson
með ] 9 atkv., varaforseti banka-
stjóri Tryggvi Gunnarsson með
11 atkv. Skrifarar prófastur
Einar Jónsson (19 atkv.) og
sýslumaður Klemens Jórisson(ll
atkv.).
I neðri deild vanta enn 2
þingmenn, þá J0I1 Jönsson frá
Múla, er lá veikur heima hjá
sér, er þingrnetm fóru af staö og
eru Iitlar Hkur til, aö honum
batni svo fljótt að hann komist
á þetta alþingi, og er tnikil
eptirsjá í honum f.yrir þingið, —
og síra Eirikur Gíslason, er ]á
í Ileykjavík; hafði slasab sig í
fæti.
1 efri deild vantaði af þeim
þjóðkjörnu kandídat forleif Jóns-
son og þvi varð að kasta hlut-
kesti um forsetatigniua þar í
deildinni, þar allir hinir þjóð-
kjörnu kusu landfógeta Árna
Thorsteinsson, en 5 hinir kon-
ungkjörnu kusu fyrir forseta
prófast Sigurð Jónsson, en Árni
landfégeti stýrði kosningunni sem
aldurgforseti. Við hlutkastið
kom upp hlutur fógetans, og
verður hann þvi forseti efri
deildar, sem að undanförnu.
Varaforseti justisiarius L. E.
Sveinbjörnsson með 7 atkv.
Skrifarar: skólastjóri Jón Hjalta-
lín (9 atkv.)ogcand. Jón Jakobs-
son (7 at'kv.).
Stjórnarfrumvörpin eru 19
að tðlu:
par á meðal f j á r v e i t i n g-
ar til að brúa Blöndu rétt ofan-
við Blönduósásvonefndum „Klyf-
um", töluvert fé til akbrauta
og vegagjörða, uppmælingar
Hvammsfjarðar, . skipaábyrgðar-
felags, fé til að gefa út hinar
gömlu alþingisbækur, fó til holds-
veikraspítala, eptirlaun handa
síra Pétri Guðmundssyni o. fl.
!1 þjóðjarðir skal selja.
Breyta skal launum hrepp-
stjcSra.
Bæta skal gagnfræðakennslu
við lærðaskólann i Reykjavík,
en afnema Möðruvallaskólann,
auka kosningarrétt Reykjavíkur-
búa og setja miklu nákvæmari
en verið hefir o. ýmisl. fl.
áfengis, samþykktur lagaskóli,
tíðari gufuskipaferðir milli í§-
land-iOg Englands og Skotlands,
og gufubátar hér innanlands.
I Skúlaroálinu lét ping-
vallafundurinn í ljósi óánægju
sína yfir aðferð stjórnarinnar í
því máli og skoraði á alþingi
að rannsaka, hvort landstjórnin
hafi eigí brotið í þvi máli stjórn-
arskrána og hvort eigi verði
gjörð ábyrgð á hendur henni
fyrir alla þá frammistöðu, en að
öðrum kosti skuli landsjóður
bæta Skúla embættismissinn.
Þingvallafundur
var haldinn þann 28. júní eins
og til stðð og mættu þar kosnir
menn úr flestum kjördæmum
landsins.
Sýslumaður Benedikt Sveins-
son setti fundinn, en forseti
fundarins var kjörinn síra Bene-
dikt Kristjánsson úr Beykjavik,
varaforseti lands-revisor Indriði
Einarsson.
Um 20 mál voru rædd á
fundinum. par á meðal fyrst
og fremst stjórnarskrárbreyting-
in, er fundurinn áleit sjálfsagt
fyrir alþingi að halda óbreyttri
áfram, einsog hún hefir verið
samþykkt á síðustu alþingum.
Samþykkt var að afnema eptir-
laun eða að minnsta kosti að
fa^ra þau niður um helming, að
afnema gjafsóknir embættis-
manna, rýmka styrkinn til bún-
aðarfélaganna, veita konum jafn-
frelbi yíö karlmenn, veita lán
til þilskipakaupa og styrkja að
'óðru leyti sjávarútveginn til-
tölulega við landbúnaðinn, stofna
innlent brunabótafélag, veita
styrk til að rannsaka hvað
járnbraut mundi kosta frá Reykja-
vík austur ab pjórsá, samþykkt
að framfylgja héraðasamþykkt-
arlögum síðasta alþingis gegn
tilbu.nin.gi, solu og innflutningi
S V A
Herra verzlunarstjóri O. F.
Davíðsson hefir ritað grein um
útsvarsmál 0rum & Wulffs í 18.
blaði Austra þ. á. og- nieð því
að eg er mikjö við það mál
riðinn, leyfl eg mér að gjöra
nokkrar athugasemdir við þaö.
Eg ætla fyrst að taka það
fram, að ef það er satt, að eg
ráði nii flestum gjörðum hrepps-
nofndarinnar, þá er það ekki
síður satt, að árið 1892 og þau
ár þar á undan, er vórzlunar-
stjórinn rekur aptur í tímana,
róði verzlunarstjóri 0rum &
Wulffs flestum gjörðum hennar
og hvað aukaútsvör sérstaklega
snertir, vorn þau lögð á gjald-
endur að miklu leyti eptir hans
uppástungu og fyrirsögn; að
rainnsta kosti ákvað hann ávallt
sjálfur útsvar verzlunar þeirrar,
er haun veitti forstööu.
pegar þess er gætt, að ¦
verzlun 0rum & Wrulffs er hundr-
að ára gömul einokunarverzlun
og fyrverandi verzlunarstjóri var
eins tríir þjónn húsbænda sinna
og núverandi verzlunarstj pri er,
og hann auk þess bar la)igt af
öðrum hreppsnefndarmönnum að
andlegu atgervi, er lítið hægt
að byggja á því hlutfalli, sem
þá var nailli útsvara verzlunar-
innar og annara gjaldenda.
Svo gjörspilltur hugsunar-
háttur er þó eigi meðal íslend-
inga, að það sé frambærilegt í
íslenzku blaði, að meira só að
marka þannig tilkomið mat á
útsvari verzlunar, en það
mat, sem hreppsnefnd, sýslunefnd
og amtsráð hefir kómið sér sam-
an um að væri rétt.
]>að þarf engum fleiri orð-
um að eyða um útsvör 0rnm &
Wulffs á Vopnafirði 1892 og
árin þar á vmdan. það var
eðlilegt að þau væru of lág i
samanburði við útsvör annara
gjaldenda og með samhljóða á-
liti hreppsnefndar, sýslunefndar
og amtsráðs er nú löglega sann-
að, að svo var.
Árið 1893 var verzlunar-
stjóri 0nnn & Wulffs að vísu
eigi í hreppsnefndinni, en hann
var hér einvaldur, sem kaup-
maður. Pöntunarfélagið var þá
að vakna, en það var ekki kom-
ið á fót, svo nauðugur var einn
kostur, að sæta þeim kjörum í
flestu, sem 0rum & Wulff þókn-
aðist mönnum að bjöða, þá var
amtsráðið eigibúið að samþykkja
hækkun sýslunefndarinnar á út-
svarí 0rum & Wulffs haustið
áður, en engu að siður lagði
hreppsnefndin útsvar á þá eptir
sömu reglu og Skagfirðingar
leggja útsvör á verzlanir sínar.
Verzlunarstjórinn kærði yfir út-
svarinu og hreppsnefndin felldi
úrskurð í málinu, er hljoðaði
þaanig:
„Ar 1893, dag 9. des., var
hreppsnefndarfundur settur og
haldinn á Vopnafjarbarverzlun-
arstað af oddvita Jóni Hallgrím>
syni og undirskrifuðum hrepps-
nefndarmönnum og var fram-
haldið umræðum um aukaút-
svar 0rum & Wulffs. Faktor
Ól. Davíðsson mætti á fundinum
og færði rök fyrir, að regla sú,
er hreppsnefndin hafði viðhaft,
væri eigi fullkomlega samkvæm
lögum 9. ág. * 1889, þar sem
aðeins væri lagt á veltuna, en
eigi á arðinn, sem eðlilega eink-
um ætti að taka til greina við
álagning útsvara. Að vísu virð-
ist hreppsnefndinni útsvarið í
sjálfu sér eigi ofhátt (sic),
er boiið er saman gjaldþol 0r-
um & Wulffs-verzlunar og ann-
ara gjaldenda, en hreppsnefndin
vill eigi gjöra þetta|.útsvarsmál
ab kappsmáli í þetta sinn
(sie) bæði af því, áð flestir
hreppsnefndarmennirnir eru eigi