Austri - 19.06.1900, Blaðsíða 2
NR. 21
A U B TRI.
76
að vera vandir í vali er kjósa skal í
sýslunefnd.
Nú missir sýslunefndin hér einn af
sínum betri liðsmönnum, er síra Geir
Sæmundsson, sýslunefndarm. Hjalta-
staðahrepps, flytur úr sýslunni.
Kjósendur í Hjaltastaðahreppi ættu
að kosta kapps um að fylla vel hið
anða sæti í sýslunefndinni.
01Ium, sem öhlutdrægt líta á pá
kosningu, mun ei blandast hugur um
að pað er Sigfús Halldórsson bóndi á
Sandbrekku sem peir ættu að kjósa,
pví hann ber eflaust langt af öðrum
sveitungum sfnum að pekkingu og hæfi-
leikuin til sýslanefndarstarfa.
Hefði hann ekki verið um of pað
sem danskurinn kallar „tilbageholden“,
pá hefði hann verið eitt hið efnileg-
asta pingmannsefni úr bændaflokknum
í sýslunni.
Störf hans fyrir sveitarfélag sitt,
bæði í hreppsnefndinni, búuaðarfélag-
inu, pöntunarfélaginu og bindindis-
félagiuu hafa hvervetna verið sveitinni
og honum til gagns og sæmdar.
Hann hefir sýnt pað, að hann er
félagslyndur, hreinlyndur, hagsýnn og
reglusamur og hefir góða pekking á
almennnm málum og ann framförum
pess félags sem hann er í.
Hjaltastaðahreppur á marga góða
bændur, svo sem t. d. Stefán á Bónda-
stöðum, sem talinn mundi sæmdar-
bóndi í hverri sveit sem væri, Jón
hreppsjóra í þórsnesi, bróður Sigfúsar,
sem er bæði skynsamur og góður dreng-
ur, og ýmsa fleiri mætti telja, en til
sýslunefndarstarfa er Sigfús eflaust
langbezt hæfur af peim; pekking og
hæfileikar hinna stefna meir í aðrar
áttir.
J>að er pví vonandi, að Hjaltastaða-
pinghórmenn kjósi Sigfús í einu hljóði
í sýslunefnd f stað síra Geirs. p’eir
vinna með pvi sveit sinni gagn og sómUj
og sýslunefndinni bætist góður liðs-
maður.
Sýslunefndarkosningarnar ættu að
fara að verða umræðuefni blaðanna í
landsfjórðungunum, pví pær eru eitt
af pví sem landsfjórðungunum og sýslu-
félögunum ríðnr á mjög miklu að ekki
misheppnist.
l>au leggja opt meiri stund á hina
„hærri pólitik“; en pað væri gottfyr-
ir pau að athuga hið skáldlega spak-
mæli: „Maður, líttu pér nær, pað
liggur í götunni steinn“.
Gamall sýslunefndarmaður.
Spitalinn á Seyðisflrði.
—o—
Lesendur Austra mun reka minni
til peirrar ádrepu, er spítalastjórnin
fékk hjá herra lyfsala H. I. Ernst
i 5. tbl. Austra í vetur, sem stjórnin
hefir eigi treyst sér til að svara. Og
með pví að enn dt ógst langur tími svo
að engin áhöld kontu frá útlöndum til
spítalans, pá notuðum vér tækifærið,
pá er vér vorum í Iteykjavík síðast,
til pess, bréflega og munnlega, að leiða
athygli landshöfðingjans að pessu mál-
efni og skora á hann að sjá svo um,
að fé pað, sera gefið hefir verið og
veitt til pessarar stofnunar, komi sem
fyrst að tilætluðum notum.
Landshöfðingi tók málinu mjög vel
og kvaðst mundi skrifa amtmanninum
yfir Norður- og Austuramtinu um pað
pegar með „Hólum“.
pegar vér komum heim úr Reykja-
víkurför vorri, var eitthvert hrafl a£
munum til spítalaus komið hingað upp;
en eptir sögusögn áreiðanlegra manna,
pá er pað hvorki hálft né heilt. Munu
pví lítil líkindi til pess að spítalinn
geti tekið til starfa að svo stöddu; en
slíkt getur orðið hættulegt, par eð nú
með Hólum kom fjöldi kaupafólks
að sunnan, par sem hin næma og skað-
væna flekkusótt (Skarlagensfeber) var
einmitt að stinga sér niður í sumum
peim veiðiplássum er kaupafólk er vant
að koma úr. Og ef veiki pessi kynni
pví að flytjast hingað, pá ríður pað
að líkindum á miklu, að geta einangr-
að sjúklingana, sem ekki er liægt
annarsstaðar en á spítalanum.
Hér er nú í sumar sú umferð af
gufuskipum frá útlöndura, að áður hefir
sjaldan pvílík verið; er pví töluverð
hætta á pví, að hingað geti borizt
næmir sjúkdómar, sem nauðsyn væri á
að sporna við að útbreiddust.
það virðist pví skylda spítalastjórn-
arinnar, að flýta sem mest fyrir pví,
að spítalinn geti tekið til starfa, og
pað pví fremur sem framkvæmdir meiri
hluta stjórnarinnar í haust voru mjög
óheppilegar, er hún sneri baki að peim
Wessel & Vett og landlækni Schier-
beck, en fól öll innkaup á útbúnaði
spítalans Garðarsfélaganum Mitschell,
sem hefir reynzt næsta óáreiðanlegur
í pessu ruáli.
Að endingu vilduin vér í allri vin-
semd ráða hinum nýja héraðslækni
vorum, Kristjáni Kristjáns-
s y n i, til að vera á færri fundum í
Ganðarsfélaginu, en halda að pví skapi
fleiri fundi með spítalastjórninni og
reyna að taka par pær ákvarðanir, er
flýttu fyrir pví að spítalir.n gæti nú
pegar tekið til starfa.
Ekki stendur á forstöðu- og lrjúkr-
unarkonu á spítalanum, par sem sú
kona hefir um pá stöðu sótt, er vel
mun til pess fallin, nfl. ekkja Einri-
boga heitins Sigmundssonar, frú Jó-
hanna Ketilsdóttir, er Ejarðabúumog
H éraðsmönnúm, sem næstir eru af
Austfírðingum til pess að nota spítal-
ann — er að öllu góðu kunn, og mundu
peir miklu fremur kjósa hana heldur
en aðra ókunna forstöðu- og hjúkrun-
arkonu, og er vonandi að bæjarstjórn-
in verði heppileg í vali sínu og haldi
allri einurð sinni, hver sem|í hlut á.
ann 13 p. m. sendi Austri, til
allra kaupenda sinna hér í Sevð-
isfirði, fregnseðil á pessa leið:
Vér setjum hér á eptir útdrátt úr
bréfi er vér höfum meðtekið fráherra
framkvæmdarstjóra 0. B. Herrmann:
„Amsterdam, 27/5 1900.
Sehr geerhter Herr!
--------’W’ollen Sie in Ihrennach-
sten Austri nummer veröffentlichen,
dass der Departementchef im islán-
dischen Ministerium sich zu mir dahin
ausgesprochen hat, dass die Gardar
gesellschaft vollkommen ungesetzlich
die Eischerei unter dánischer Elagge
betreibt und bereits Schritte unter-
nommen worden sind, um die ganze
Angelegenheit amtlich zu untersuchen.
Ich komme ungefáhr Mitte Juni.
Ergebenste Grússe.
Ihr
C. B. Herrmann.“
Bréfið hljóðar pannig í íslenzkri
pýðingu:
Háttvirti herra!
Viljið pér gjöra svo vel að birta
pað í næsta tbl. Austra, að forstjóri
hinnar íslenzku stjórnardeildar hafi
sagt mér, að Garðarsíélagið reki gjör-
samlega ólöglegar fiskiveiðar undir
hinum danska fána, og að pað séu
pegar gjörðar ráðstafanir til pess, að
rannsaka málefni petta embættislega
frá rótum.
Eg kem um miðjan júní.
Með kærri kveðju.
Yðar
C. B. Herrmann.
* *
*
þar eð Austri gat eigi komið út
áður en aðalfundar Garðarsfélagsins
verður haldimn, pann 14. p. m., og hr.
framkvæmdarstjóri C. B. Herrmann
er enn ókominn hingað — álítum vér
pað skyldu vora, að birta stjórnendum
ýsrarðarsfélagsins nú pegar ofanskráð
bréf.
Skapti Jösepsson.
Ansíri og Þ. Erlingsson.
•—0—
Herra þ. E. hefir nú í 23. tbl. Bjarka
ritað eina af pessum daun- og pefillu
greinum sínum, sem hreinlátum raönn-
um er svo lítt gefið um að fást við.
þær greinir minna mann á dönalegan
götustrák, er helir orðið fyrir hírtingu
og sendir peim, er refsaði honum
réttiloga. svo fúkyrði og fúlagust, er
hann heklur sig vera kominn hæfilega
langt i burtu. Og með pví grein þ.
E. í garð ritstjóra Austra er eigi annað
en hinar daunverstu persónulegu
skammir frá upphafi til enda, pá
munum vér hagnýta oss hér hinn danska
talshátt: „Jo mere man rörer ved
Skidt, jo værre lugter det“, og hreyfa
sem minnst við greininni; pví hvað
ritstjórnar hæfileikum okkar þorsteins
Erlingssonar viðvíkur, er greiriin er
mest um, pá hefir alpýða fyrir löngu
kveðið upp sinn dóm um pá, og getum
vér vel unað honum. Einnig mun al-
pýðu pað fullljóst hver hefir betri
málstað í pessari deilu, Austri, sem
málgagn útvegsbænda og innlendrar
sjósóknar, eða botnverpingamálgagnið
Bjarki og „trollara“-stjóri þ. E., liinn
launaði embættismaður pessara hættu-
legustu mótgangsmanna hins íslenzka
sjávarútvegs.
það gjörir pað heldur ekki lysti-
legra að fást við Bjarka, að hann hefir
ennpá ekki treyst sér tll að bera af
sér áburð peirra hr. Guðm. þórarins-
sonar og Sig. Jónssonar um lýgi.
Um drenglyndisvöntun hjá öðrum
ætti þ. E. helzt eigi að tala, pví
sumum mun segjast svo frá, að fram-
koma hans í fortíð og nútíð hafi eigi
verið pann veg, að sagt verði með
sanni, að drenglyndi hafi leitt hann
„sérhvert spor“, — en sleppum pví að
sinni.
Hefði þ. E. átt að vera formæl-
andi íslenzkra heiðursmanna, mundi
hans daunilli dónaritháttur skjótt liafa
leyst hann frá pví starfi. En einsog
nú á stendur fer vel á öllu, og alltaf
er Bjarki, undir ritstjórn ]>. E., sjálf-
um sér samkvæmur, tryggur undir pví
sauruga merki, er honum er sett, alltaf
sama botnlousa mælgin og tuddaskap-
urinn.
Osannsögli
Þorsteins Erlingssonar.
-—0—
jEnnþá em bsannindi fer þ. E.
með, par sem hann í 23. tbl. Bjarka
er að monta af pví að hann hafi
skrifað htcstaréttarmálsfærslumann^
Ernst Möller til áður en hann
„kempan“, fór frá Höfn. ’
En pað er blátt áfram sannleikur-
inn, að það er enginn ' hœstaréttar-
málafœrslumaður, Dr. juris Ernst
Möller nú til við hœstarétt. Er pví
eigi ölíklegt að tilfært bréf hans í
Bjarka sé af sömu sannleiksrótum
runnið. En bréf hæstaréttarmála-
færslumanns Hermanns Ralkiefs er
hér fyrir hendi á skrifstofunni með
hans eigin hendi, og er þ. E. velkomið
að koma og bera saman útdrátt úr
pví í Austra og frumritið.
En vér erum hræddir um að
„kempuna“ muni bresta hug til að
heimsækja oss par, pó vér séum nii á
sjötugs aldri, pareð hjarta hans virðist
síga töluvert er vét' mætuin honum á
götunni, veslingnum.
Yigilantia og Bjarki,
—o—■
það lítur svo ut, að Bjarka, „Labori
Garðars“, hafi verið úrræðafátt, par
sem hinn lögfróði ráðanautur blaðsins
hefir ekki getað fundið annað að skýrslu
Vigilantiu í síðasta tbl. Austra, en að
par standi: „botnvörpuás“ í stað
„botnvörpuhlemms“. En sönnunin er
pó góð og gild, par sem lögreglustjór-
inn játaði pað sjálfur fyrir réttinum,
að botnvarpan liefði verið utanborðs
pegar „Esbjærg“ kom hér inn á höfn-
ina 8. maí, sem ritstjóri Bjarka gat
líka fengið að vita hjá bæjarfógetanum,
pá hann gjörði sér erindi til hans til
pess að leita sér upplýsinga í pessu
máli.
En vér Vigilantiumenn megum hrósa
happi fyrir að hinn lögfróði ráðanaut-
ur Bjarka hótar oss pó ekki í petta
skiptið með 2 ára betrunarhúsvinnu
fyrir pá stórsynd, að hafa nefnt „botn-
vörpuás“ eða „l)otnvörpubömu“ í stað
„hlemms“, — En pareð Vigilantia
ætlar séi' ekki að fara í sorpkast við
ritstjóra Bjarka, pá leiðir félagið hjá
sér að svara hinum ógeðslega skamma-
mokstri þorsteins Erlingssonar. Tím-
irm mun bráðum leiða pað i ljós, hvort
Vigilantia hefir haft satt og rött mál
með höndum, hvað „Esbjærg11 áhrærir,
eða hvort botnvörpustjóranum, skáldinu
og gátumeistaranum þorsteini Erlings-
s, n,i eigi aptur að takast í ár að bjarga
röngu máli með ósvífnum vísvitandi
ósannindum.
Leirskáldi bumbult.
Lag: Utan lands í einum bý.
þorsteinn ælir, pað er ljótt,
purkið honum um munninn!
Arnar- fann hann endann skjótt, —
undi’ við pelann dag og nótt; —
hélt par vera helgan Mímisbrunninn.
Drukknun. , í>- 1. p. m. drukknaði
búfræðingur Olafur Sveinar Haukur
Benediktsson sýslum. Sveinsonar í kýl
fyrir neðiin Elliðavatn. Hesturinn
hrasaði og flæktist í taumnum og
kafnaði; Ólafur ætlaði að synda til
lands, en flæktist í lafakápu sinni, náði
eigi sundinu og drukknaði- par; ætlaði
hann pennan dag að vera við úttekt
á Elliðavatni.
Ólafur var maður ágætlega gefinn,
einsog öll pau börn, og mesta manns-
efni. Hann var nýgiptur dóttur þor-
láks Jolmsens og hafði byrjað búskap
á Vatnsenda. Er hinn mesti mannskaði
að honum.
S 1 y s. 4 menn drukknuðu nýlega af
fiskiskútu syðra. þeir höfðu 5 róið í
botnverping á veiðum til pess að finna
par kunningja sinn, en er peir ætluðu
frá skipinu, komstbáturinn undirbotn-
vörpustrenginn, sem pegar hvoldi bátn-
um, og varð eigi nema einum manni
bjargað af peim 5.
Nýr fjármarkaður. það
mun nú staðráðið að peir fjárkaupa-
mennirnir, Parker & Eraser í Liver-