Austri - 22.09.1906, Blaðsíða 1

Blaðið kemur út 3—4 ginn-
om á mámiði hrerjum, 42
arkir mitinst til næsta nýárs.
Blaðið kostar um árið: hér á
l'indí aðeins 3 krónur, erlendis
4 krónur. Gjalddagi l.júlí hér
á landi, erlendis borgist blaðið
fyririram.
Uxjps0gn skrifleg, bundin við
áramót, ógild nema komin sé til
ritstjórans fynr 1. oktöber og
kaupandi sé skuldlaus fyrú’
blaðið. Innlendar auglysingar
10 aura iinan,eða 7<J aurahver
þumlungur dálks, og hálfu dýr-
ara á fyrstu síðu,
X¥I Ar
Seyðisfirði 22. september 1906.
KTE. 33
Kaupendur Austra, -fPi
sem enn eiga ógoldi& andvirði blaðsins fyrír yfirst-andandi ár eba
fleiri árganga, eru vinsamíega áminntir um, ab greiba það nú í
bausrkauptíðinni,
Seybisfirbij 15. sept. 1906.
J>orst. J. Gt. Skaptason.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið iiirern laugardig frá kl 3—4
e. m.
Síinaskeyti
(Frá Jfitzau’s Bureau).
.Kaupmannah0fn i dag lcl. lljðo f. m,
— Kosningarnar til landsþíngsins-
fóru fratn hér i Dantnörku í gær og
hlatu þar kosningu: 13 hægrimenn, 1
frjálslyndur hægrimaður, 6 stjórnar-
flokksmenn, 1 óbiður vinsírimaður, 2
viastrimenn uvan íiokka; 4 sosialistar.
Aður voru í .andsþingiau 14 hægri-
menn, 1 írjálslyndur hægrimaður, 11
stórnarflokksmenn og l sósialisti.
— Georg Grikkjakonungur kon
hingað i gær.
— Alexandru Engladrottning fór
heðan í gær.
— Trepow generáll acdaðizt í
Pétursborg 15. þ. m. E:gi kunnugt
enn hv.:ð honum heíir orðið að bana,
eu grunur leikar á því, að hann hafi
verið d.epinn á eitri.
— Kosningir til stórþingnas f
Noregi eru nú afstaðnar. Kosnir
voru 67 vinstrimenn og eru37afþeirn
taldir stjórnarsinnar, 4á sameiningar-
flokksmenn, 11 sósíalistar.
Utau úr heinii.
Porsetakosningarnar
í Bandaríkjunum.
„Eigi er íullreynt fyr en í þiiðja
sinn“ segir Bryaa forsetaefni lýð-
veldismanna, því nú kvað hann ætla
að bjóða sig fram á móti Rooseveltj
við í hönd farandi koaningar, er fram
eiga að fara í nóvemher. Er kosn-
ingabaráttan þegar byrjuð og barizt
ósleiíilega af báðum, Bryan hefir ný-
lega baldið fund í New-York og
skýrt þar frá stefnuskrá sinni, og
höfuðatriði hennar voru sem hér seg-
ir:
Stofnun gjörðardóma, er vísa
megi til yfirdómstólsins í Baag.
Eigi má nota flota Bandaríkjamanna
til þess að tramkvæma krofur stór-
veldauna hjá smárikjunum í Ameríku.
Filippseyjar eiga að hljóta spmu
kjör og Cuba í stjórnarfarslegu til-
liti.
8 tioia vinnudagur sé i lög leidde
ur.
0ii auðmannasamtök og einokun sé
fyrirboðm með lögum.
Lítil líkindi eru til þess að Bryan
nái kosningu, þar zeni hann segir auð-
valdinu svooa greinilega stríð á hend-
ur, þvíþegar til kosningauna kemur,
þá eru það, þvi miður, auðmenciruir
og dollararmr þeirra sem mestu ráða
um kosningaúrslitin,
Christen Berg,
hinum alkunna og merka foringja
vinstrimanria í Danmörku, heíir nú
danska þjóðin reist veglegan minnis-
varða í Ko’ding á Jótlandi. Er pað
myndastytta af Berg í íullri stærð.
Varhún afhjúpuð nú nýlega af Christ-
ensen forsætisráðherra að viðstöddu
ákaflega miklu fjölmenui.
Yið það tækiíæri sendiminnisvarða-
nefndin hraðskeyti til konungs, er
hann svaraði strax apfur og minntist
þar í Bergs mjög hlýlega o.> starfa
hans fyrir ættjörðu sína,
Alþjóðasýning er ákveðið að halda
í Parír 1915.
— Baron Komura er nú skipaðar
sendiherra Japana i London. Ko-
niura baron er emn af merkustu og
mikilhæfustu möunum Japana. Hann
var fulltrúi þjóðar sinnar er friðurinn
var saminn við Bússa.
Komura baron er a,jÉ&tæku fólki
kominn, en með frábærfKi dugnaði og
elju tókst honum að afla sér ágætrar
menntunai^^eði heima í Japan og svö
við hinn JHpæga Harwald háskóla
í AmeríkVE
— Bruni ákaflega mikill varð fyrir
skömma í vprugeymslahúsum í Kaup-
mannahöfn. Skaðínn metinn 100 þús.
króna,
— í Odessa \ oðalegar róstur dag-
lega, rán og gripdeidir. Lögreglan
fær ei við neitt ráðið.
— A Cuba heldur uppreisainni
áfram, en uppreisnarmenu bíða nú
hvern ösigurinr, at öðrúm, Boosevelt
forseti heimtar að fríði verði komið á
sem fyrst, að oðrnm kosti verðiBanda
ríkin að skerast í leikinn. 8 herskip
eru á verði við Caba.
— Tilraun hefir verið gjörð til að
myrða Witte, er dvelnr við haðvistar-
stað á pýzkalandi, en Witte sakaði
ekki. Morðinginn var rússneskur Gyð-
ingur, Boseuberg að nafni og var
hann þegar tekinn fastur.
— Lktinn er í J>rándheimi Christie
byggingameistari, 74 ára gamall, sá
er staðið hefir tyrir endurbyggingu,
|>rándheímsdómkirkju.
Barnaskólahusið nýja.
Nefnd sú, er bæjarstjórnin kau$
til þess-að hafa á hendi framkvæmd-
ir í því máli, hefir nú fengið tilboð
um byggingu á skólahúsinu og teiku-
ingu af því.
|>að er „Strömmen TrævarefahriiP
við Krjstianiu, sem býðst til að taka
að sér byggingu bússins. Umboðs-
maður verksmiðjunaar, herra Olav
Olsen, byggingameistari, kom hingað
nú með „Ioga. kom:ngi“ og hefir nann
gjort uppdrátt af húsinu. Ætlast
hann til að núsið sé tvílypt 34 al. á
lengd og 18 al. á hreidd; kennslu-
stofurnar eiga að vera niðri og eru
þær 5, allar stórar, svo á og að vera
stór og rúmgóður gangur niðri, og úr
honum innganga inu í allar kennslu-
stoíurnar svo og uppganga á loptið.
A loptinu eiga að vera, tveir stórir
salir öðru megin eptir endilöngu hús-
inu og verður þar 8 ai. undir iopt-
hyelfmgu; annan saiinn á að nota
fyrir bæjarþingstofu en hinn fyrir
leikfimisstofu; á milli þessara sala
verður aðeins haft laust sidlrúm, er
hægt sé að taka burtu, ef menn vilja
og nota þarf allt rúmið sem einn sal
til veizluhalda, dans, eða sjónleika.
Hinumegin á loptinu er ætlazt til
að íbuð sé fyrir 1 kennara með fam-,
ilíu. A þriðja lopti ætlast byggingar-
meistarinn til að hægt sé að hafa
svefn- og geymsluherbergi. Husið á
að byggjast úr 21/2 þml. þykkum
plönkum, klætt utan með pappa og
paneli. Olsen kfast til að afhenda
húsið að öllu leyti tilböggvið og flytja
á skip í Kristianiu, fyrir 17,614 kr.;
þar með fylgir þó eigi járnþak. Enn-
fremur lofast hann til að seada 6—8
af beztu smiðum verksmiðjunnar hing-
að til þess að reísa húsið hér, gegn
ákveðnum dagiaunuru og ferðukostnaði.
Sjáifur býzt hann og við að koma til
að segja fyrir verkinu. Yér hpfum
séð uppdráttinn af húsinu hjá herra
Olsen og iíkar hann i alla staði vel,
bæði hvað herbergjaskipun og allt
útlit snertir. Yrði mjög mikil bæjar-
prýði áð slíku stórhýsi.
Annar uppdráttur hefir nefndinní
borizt frá Rögnvaldi Óiafssyni hygg-
ingarfræðingi.
Bæjarstjórnin muu enn eigi hafa
samþykkt að taka tilboði kr. Olsens,
en vér teljum víst að hún mum gjöra
það einróma.
Bændur, vinnufólk o. fl.
J>að mega heita vandræði meiri en
í meðallagi nú orðið að fá vinmflólk.
J>annig kveður við úr öllum áttum, al-
staðar á landi voru, er og eitfc mesta
meinið í þjóðíélagi voru. J>au eru
yíst teijandi þau heimilin, sera ekki
vantar vinnukrapt að meirn eða minna
leytit Yinnukraptar frá sveitinni
dragast æ meir og meir að sjávar-
síðunni, „þar fæst mikið gullið glæstf
þó gangi >ila að spara“. Allir vilja
belzt leika lausum hala og vera
upp á mánaðarpeninga, helzt við sjó-
inn, af því útgjorðarnraðurinn áræðir,
upp á von og óvon um afla, að bjóða
hærri mánaðarlaun, en sveitahúskap-
ur getur enuþá borið, nema þá yfir
svo sem 2—3 mán., en fyrir svo stuttan
vinnutíma fæst fátt fólk, þareð vinnutim-
inn er lengri við sjóinn, og þar vantari
þóætíð vinnufólk. Svo viil fjöldinn af
kaupafólki heldur vinna við sjávar- en
landvinnu, þj’kir það eitthvað léttar,
vinna, sem er skökk skoðun. Land-
vinnan er eins létt, miklu hollari,minni
vosbúð, reglubundnari vinnutími, og
'það er fyrir mestu sem heilsuna varðar,
meirs virð’ en fárra króna munur.
„J>að er eitthvað svo frítt og frjálst
að veia lausamaður“ segir íóikið, „og
sinn eiginn herra yfir veturinn.“ En
mér finnst, þegar á allt er litið. að
lausnmennska sé alls ekkert frjálsiegri
eða fríari, en að vinna hjá bændum
því fólk er ekki svo þrælbundið nú
orðið, að það hafi ekki töluvert frjáls-
ræði hjá þeim, og það er mikið út 1
það varið að þurfa ekkert að sorga
fyrir sér yfir veturínn, stunda bara
sitt verk( en fá allt sitt hja bændum
rétt upp í iiendurnar, hafa ekki ábyrgð.
á neinut nema rækja verk sitt \el
Og það er vonin að vinnufólkið með
tíð og tima sannfænst um það smátt