Austri - 07.10.1911, Side 1

Blaðið kemur út 3—4
sinnum á mánuði hverjum,
42 arkir minnst til næsta
nýárs. Blaðið kostar um
árið hér á landi að eins 3
krónur, erlendis 4 krónur.
Grjalddagi 1. júlí hér á
landi, erlendis borgistblað-
ið fyrirfram.
Uppsöern rkrifles. bundiír
við áiamót, ógild nema
komin sé til ritstjórans fyr-
ir 1. ok'óber rg ka'ipr>r.di
sé skuldlaus t)rii’ blaðið.
[nnlendar auglýsingar: ein
króna hvpr pnmlungnr dálks,
og pnðjungi dýtara á
fyrstu síðu.
XXI. Ar.
Seyðisflrði 7. ottöber 1911.
NR. 39
• 1 (Spillekort). Hverg;
I eins ódýr að tiltplu
l^/JLJL — aðeins góðar teg'
*“ undir — og líka barna
spil — fást hjá Pétri Jöhannssyni
bókbindara á Seyðisfirði.
ÞJOÐVINAFELAGS-BÆKURNAR.
og allar nýútgefnar bækur, fást hjá Pétri Jöhannssyni Seyðisfirði.
Utan úr heimi.
Rússland.
f>aðan berast nú þau stórtíð-
indi, að hinn mikli, óvægni harð-
stjöri Stolypin forsætisráðherra
sé myrtur.
Forsætisráðherrann var, ásamt
keisaranum, staddur í borginni
Kiev á Buður-Rússlandi, þar sem
alhjúpa skyldi minnisvarða yfir
Alexander II. keisara; voru há^
tiðahöld allmikil í borginni í
tilefni af því,. þar á meðal var
leikinn sjónleikur og var það þá.
í leikhúsinu, 14. f. m., að morð-
inginn komst í skotmál við
Stolypin og skaut á hann tveim-
ur skotum, kom annað í brjóst-
ið vinstra megin og gekká hol.
Hneig Stolypin þegar niður, en
missti þó eigi strax meðvitund-
ina, og var borinn burtu. En
morðinginn, sem heitir Bagrov,
var höndum tekinn, og átti lög -
reglan fullt í fangi með að
verja hann fyrir leikhúsgestun-
urn, er vildu drepa hann þegar
í stað, án dóms og laga. Bagrov
þessi er ungur lögfræðingur og
hefir all-lengi verið í þjónustu
leynilögreglunnar sem lögreglu-’
spæjari, og sem • slíkur fékk hann
aðgöngu þarná í' leikhúsið og
var sérstaklega falið að gæta
Stolypins fyrir árásum stjórn-
leysingja. Kom mönnum þetta
því mjög á óvart. En nú upp-
lýsist, að Bagrov hefir um mörg
ár fyllt hóp byltingamanna án
þess lögreglumenn hefðu grun
um.
Læknarnir gátu brátt náð
kúlunni úr brjósti Stolypins,
°g treystu því að hann mundi
ná sér innan skamms aptur, því
hann var mjög hraustlega byggð-
ur. En það för á annan veg,
hann andaðist á 5. degi 18. f.
m.
Peter Arkadievitsj Stolypin
var fæddur árið 1863. Hann
stundaði nám í St. Pét-
ursborg og var brátt veitt staða
í innanríkisráðaneytinu, og síðar
í landbúnaðarráðaneytinu. 1888
sagði hann af sér embætti sínu
og settist að stórbúum sínum í
Kovno. 1889 var hann kosinn
aðalsmarskálkur fyiir Kovno og
þvínæst varalandssjóri í Grodno
og síðan landstjóii í Saratoff. í
júlímánuði 1906 tók hann við
forsætisráðherra-taumunum af
Goremykin, og leysti upp fyrsta
rússneska þingið (dumuna). Hann
notaði þegar stranga og óhlífna
aðferð gegn stjórnmálamótstöðu-
'mdnnum sínum, en sá þó um
að boðað var til nýrra kosnÍDga
svo timanlega, að duman kom
saman á ákveðnum tíma. Á
því þingi reyndi Stolypin að
mynda pflugan stjórnflokk og
studdist aðallega við hóflynda
vinstrimenn, en sú tilraun mis-
heppnaðist, og sumarið 19071eysti
hann aptur upp þingið. Stefna
Stolypins snerist nú eingöngu
að því að tryggja og auka rikis-
heildina og viðhalda sem mestu
einveldi; lagði hann fram alla
krapta sína til þess að kæfa
niður og brjóta á bak aptur
hverskonar mótstöðu gegn þess-
ari stjórnmálastefnu; hörmung-
ar og dauða urðu þeir optast
að þola er létu í ljós frjálslynd-
ari skoðanir og andmæli gegn
kugun og ofbeldi Rússastjórnar.
Samvizkulaus var aðferð stjórn-
arinnar gegn þessum mönnum.
En stjórnin og Stolypin sagði:
Tilgangurinn helgar meðalið.
Nú í sumar var búizt við, að
Stolypin yrði að fara frá völd-
um þegar stjórn og þing gengu
á móti honum og gátu eigi fylgt
honum í apturhalds- og kúgunar-
starfi háns. En Stolypin fékk
sinu framgengt eigi að síður
með aðstoð keisarans, er vott-
aði honum þakklæti sitt og
traust og bað hann v e r a v i ð
v ö 1 d. þetta var talið brot á
landslögum. En hvað stoðaði
að mótmæla, vilji Stolypinshlaut
að sigra.
Síðasta afreksverk Stolypins
var undirbúningur undir algjörða
innlimun Finnlands í Rússland.
]pað er þó enginn efi á því,
að Stolypin hefir verið alvara
með umbótatlilraunir sínar í
fyrstu eptir að hann tók yið
völdum. En umbótahugur hans
kólnaði fljótt, og starf hans laut
því nær eingöngu að því, að
kæfa í blóði allar uppreisnar-
hreyfingar.
Framúrskarandi hæfileika- og
þrekmaður var Stolypin, virtur
og hataður á víxl. Hofðu bylt-
ingamenn opt hótað honum
dauða og tvisvar áður reynt að
framkvæma hótanir sínar, í fyrra
skiptib 1906, þegar þeir sóttu
Stolypin heim á sumarbústað
hans; en tundurvélin sprakk áð-
ur en til var ætlazt svo að þeir,
sem framkvæma áttu morðið,
tættust til dauða og margir
með þeim — 28 alls — og enn
fleiri særðust, þar á meðal dótt-
ir Stolypins, er missti bába fæt-
ur; húsveggirnir hrundu að
mestu; sá eini, sem meiddist ekk-
ert, var Stolypin, hann sat heill
á húfi við skrifborð sitt milli
hrundra múrveggjanna.
Sá heitir Kokovzev, fyrver-
andi fjármálaráðherra, er tók
vib forsetaráöherra-embættinu að
Stolypin látnum.
Er það afar-vandskipað sæti,
og eigi heiglum hent að halda
stjórnartaumum hins ómælanlega
og óstjórnlega Rússaveldis í
svo styrkri mund, sem Stolypin.
Dómur manna um starfsemi
Stolypins mun verða misjafn, en
hinsvegar hljóta allir að vera
sammála um að telja hann fram-
úrskarandi stjórnmálamann og
og mikilmenni.
Ófriður
milli ítala og Tyrkja
e» nú uppkominn, og eru þeir
þegar farnir að berjast suður í
Tripolis í Afriku, þar sem upp-
tök þrætunnar eru.
Yoru það ítalir, sem sögðu
Tyrkjum stríð á hendur og
gáfu þeim þetta að sök:
1. a ð Tyrkir hefðu reynt að úti«
loka ítalskan varning í
Litlu-Asíu og Tripolis.
2. a ð ítalir peir, sem búsettir
eru í Tripolis, séu í hættu
staddir, þar eð pangað sé
kominn aptur umboðsmaður
Tyrkja, Guzman að nafni,
sem áður hafði verið vikið
frá spkum ofsókna gegn
Itölum.
3. a ð oðrum þjóðum hefir verið
veitt einkaleyfi í Tripolis
lil ýmsra verzlunarfyrirtækja
er Itölum einum bar réttur
til.
ítalir í Tripolis böfðu beðið
stjórn sína um vernd.
Búizt er við að ítalir ætli
sér að taka Tripolis, sem er
skattland Tyrkja, [og er mælt
að Frakkar, þjóðverjar, Aust-
uríkismenn og Rússar séu því
samþykkir.
Setulib Tyrkja í Tripolis er
tálib ab vera um 30,000, en nú
hafa. ítalir sent 60,000 her-
manna þangað. ítalski flotinn
telur 8 Btór herskip eptir
nýjustu tízku, 9 beitiskip og
mörg smærri. Tyrkir eiga að-
eins 2 stór gömul herskip, er
þeir keyptu af þjöðverjum í
fyrra, og 10 smærri skip. En
eflaust verða Tyrkir samt
harðir í horn að taka, og liðs-
afla sinn munu þeir auka af
alefli, og eigi munu þeir láta
Tripolis af hendi fyr en 0ll bjarg-
ráð eru úti
011 ítölsk skip, er voru í
tyrkneskum höfnum, voru köll-
nð heim. Fj^ldi ítala hafa fiúið
frá Tripolis af ótta fyrir búsyfj-
um Tyrkja. i
ítalir höföu þegar sett herlið
á land á þrem stöbum í Tripolis,
og mun þaðan stórtíðindaj£að
vænta icnan skamms.^