Öldin - 01.12.1895, Side 7

ÖLDIN.
185
þótti afbrigði. Bóndi kom heim um kveld-
ið og sagði ];m fólkið honum hvað gestur-
inn væri vel að sér. Kallar þá bóndi Ein-
ar á eintal og segir honum, að eftir embætti
í dag hafl verið lesin u; p lýsing af stroku-
manni, Arna Grímssyni, sem sloppið hafi
úr varðhaldi.* **) Hann væri bæði hár, gild-
ur og herðabreiður, þriggja manna maki,
syndur sem selur, þjöðhagi á allar smíðar,
talaði flmm tungumál, en skildi sjö, gæti
hlaupið hæð sína í loft upp og stokkið níu
álnir á jafnsléttu, skrífað tíu handir og
væri bezti söngmaður, og að öllu væri
hann hinn færasti og liðmannlegasti rnaður.
“Þetta er mikill maður og mun hann varla
koma liér á slóðir,” mælti Einar. “Hitt
ætla ég þó,” mælti bóndi, “að liann muni
hér kominn, og ef svo er, sem mig grunar,
að þú sórt þessi maður, þá treystist ég ekki
að leyna þér, en enginn afbæ veit af þér
enn, og ég hefi beðið fólk mitt að þegja.”
Einar mælti: “Þar eð ég skil af þessu að
þú munir vera góður drengur, skal ekki
leyna þig, að ég er sá maður sem lýst var,
og legg méi' nú heilræði.” “Svo skal vera,”
segir bóndi. “Far þú héðan til séra Stef-
áns Þorleifssonar í Presthólum, því hann er
hinn mesti bjargvættur, og mun ég vísa
þér leið þangað.” Eftir það skildu þeir.
Ekki segir af ferð Einars eða viðtökum í
Presthólum fyr en um vorið á manntals-
þingi, þá var lögsagnari í Þingeyjarþingi
Björn Tómasson,‘x")(‘Iaðir Þórðar kanselíráðs.
Aður en rétti var uppsagt, spyr sýslumað-
ur séra Stefán***: “Er það satt sem sagt er,
*) Þá mun hafa verið prestur að Sval-
barði séra .Tóhann Kristjánsson; hann var
næstur á undan séra Olafi Jónssyni sem fékk
brauðið 1761. En sóra Jóhann var prestur
þar í 30 ár næstu á undan. G. G.
**) Björn Tómásson var lögsagnari hjá
Jóni sýslumanni Benediktssyni á Kauðu-
skriðu frá 1756—1766. En siðar varð liann
virkilegur sýslumaður, frá 1788—1796 að hann
dó. En 1797 fékk Þórður embættið og var
hið merkilegasta og hezta yfirvald ; dó 1833.
'***) Séra Stefán var sonur séra Þorleifs pró-
að þér haldið þjóf í hilmingu ?” Prófast'
ur stamaði dálitið en segir: “Hvað er það
sem ég heyri ? Spyr þjófur eftir þjóf?”
Sýslumaður þagnaði fljótt, og þar með
lagðist niður eftirspurn um Einar þar um
sveitir. Hélt Einar þar til um tíraa og þar
komst hann í kunningsskap t ið væna
stúlku sem Guðrún hét Magnúr dóttir frá
Skinnalóni á Melralckasléttu; var hún þá
vinnukona í Skógum í Axarfirði. Með
henni átti hann stúllcubarn sem Guðrún
hót. Hún giftist síðar manni sem Berg-
þór hét, og bjuggu þau hjón í Ivöldukinn í
Suður-Þingeyjarsýslu. Þeirra son hét Jón
sem þótti greindur og merkur maður, og
er dáinn fýrir 20 árum.
Einar fékk ekki að eiga þessa barns-
móður sína fyrir náungum hennar. Fór
hann þá austur á Ijanganes. Þá var prest-
ur á Sauðanesi sóra Árni Skaftasón. Hann
tók Einari mjög vel, því þeir voru forn-
vinir, og vitum vér ekki hvað lengi Einar
var þar, en þaðan fór hann að Fagranesi í
sömu sókn ,* og þar giptist hann. Björg
fasts Skaptasonar í Múlaí Aðal Reykjadalsern
t.alinn var með fyrirtaks prestum í Hólastipti
á sinni tíð. Það var séra Þorleifur sem
Steinn hyskup Jónsson 1730 fékk til þess að
ráða af meinvætti þá, sem banaði og bannaði
vegfarendum veg yfir Siglufjarðar skarð og
þessi meinvættur var búinn að gera vart við
sig í skarðinu hér um bil í 100 ár, og drap
bæði menn og skepnur. Það sýndist vera í
fuglslíki, grátt að lit og svipað þoku hnoðra.
Þessi mynd kom beint ni.ður úr loftinu og
sletti sér snöggvast niður, en hvert þar var
maður eða kvikinki fyrir. þá lá það dautt
strax. Tók þá hnoðinn sig beint upp aftur og
hvarf í það sinn. Enn séi’a Þorleifur liélt
guðsþjónustu í skarðinu í áheyrn fjölda
manns, og síðan hefir aldrei orðiðývart við
það (sjá Eftirmæli 18 aldar, Dr. Magnúsar
Stephensens), og meinti fólk að séra Stefáni
fylgdi mikill kraftur til orða og verka, og
þorðu ekki að mótmæla honum. Hann var
líka mesti lagamaður, og bæði veglyndur og
mikilmenni sinnar tiðar. G. G.
*) Pagranes lá undir Skálholtsbyskups-
dæmi og 6 bæjir aðrir á Langanesi að austap-