Kvennablaðið - 31.08.1905, Blaðsíða 1

Kvennablaðið kost-
ar 1 kr. 60 au. inn-
anlands, erlendis 2
kr.60 [cent vestan-
hafs) l/3 v^rðains
borgist fyrfram, en
2/a fyrir 16. júli.
Úppsögn skriíleg
bundin við ára-
mót, ógild nema
komin só til út-
get. fyrir 1. okt.
og kaupandi hafl
borgað að fullu.
II. ár.
Reykjavík, 31. ágúsí 1905.
M 8.
Hvernig á að koma í veg fyrir útbreiðsiu
berklaveiki á heimilunum.?
Eftir Hj. Tidström
lækni við brjóstvcikisspitala „Þjóðfélagsins11
i Stokkhólmi.
Eitt af mikilvægustu meðulunum í barátt
unni gegn berklaveiki er eflaust það, að koma
á fót stofnunum til að einangra iungnasjúk-
linga. En af því að land vort getur ekki
borið allan þann kostnað, sem leiðir af nægi-
lega mörgum og góðum berklaveikis spítölum,
þá verðum við' að starfa eftir megni að því,
að ailur sá fjöldi berkl.iveiklinga, sem ekki
geta fengið slika hirðirtgu og hjálp, verði gerð-
ir svo óskaðvænir sem unt er, með skynsam-
legri meðferð, svo þeir fái mótstöðuafl móti
berkla sóttkveykjunni.
Til þess að ná þessu takmarki útlieimtist,
ekki einungis að lungnaveiklingurinn læri
sjálfur og só haldið að því, að vera varkár
með hrákana sína, sem geyma mesta sótt-
næmið, heidur þarf á allan hátt að auka
þekkingu manna á því, hvað alt hreinlæti og
heilbrigðisreglur eru nauðsynlegar, til þess að
almenningur ekki einungis sjái þetta og viður-
kenni, heldur breyti líka eftir því, svo mikið,
sem unt er.
í fyrsta lagi verður að halda því fram, hvað
berkiar séu sóttnæmir, en þó með stiilingu
og án þess að lnæða fólk um of. Bakteríu-
hræðslan, sem nú er svo almenn, verðúr að
minka, en í hennar stað koma ijós þekking um
að lungnaveiklingar, sem „gæta sín“, sóu ekki
hættulegir fyrir heimilisfóikið. Auk þess ættu
menn að fá glögga þekkingu og trú á því, að
lungnaveiki iæknast oft, ef hún er tekin í
byrjun og öllum skynsemis og heilbrigðisregl-
um er fylgt. Margir auka nú áhyggjur og
sorg berklaveiklinga með því að forðast þá,
þegar að eins þyrfti að gæta þess, að heimta
af þeim að þeir væru varkárir í umgengni
sinni við aðra.
Það er ekki nóg að varnarreglum sé fyigt
gegn útbreiðslu sýkinnar í opinberum bygg-
ingum, verksmiðjum o. s. frv., heldur verður
baráttan gegn berklabakteríunni að færast inn
á líeimilin, þar sem samgöngurnar milli sjúk-
iinga og heilbrigðra eru tíðastar. Og hér
heflr húsmóðirin mikilvægt ætlunarverk að
inna af hendi. Vissulega er hún oft alger-
loga magnlaus, einkum í kofum fátæklinganna,
þar sem sýkin útbreiðist mest, en þó má oft,
ef viðhöfð er varkárni og stöðug viðleitni, gera
óheilnæmt heirr.ili heilnæmt. ' En til þess út-
heimtist sem áður er sagt, ekki einungis góð-
ur viiji, heldur einnig þekking um hvernig
öllu á að haga til.
Eg vil í sambandi við þetta setja fram þrjár
spurningar og leitast við að svara þeim:
1. Hvernig á lungnaveikissjúklingurinn sjálf-
ur að haga sór til þess að útbreiða ekki
sóttnænri?
2. Hveruig á að hirða heimilið til þess að
sjúklingurinn verði hættulaus fyrir sam-
býlisfólkið ?
3. Hvernig eiga heiibrigðir að fara með sig
til þess að veikjast ekki?
Hvernig á lungnasjúklingurinn sjálfur að fara
að, til þess að útbreiða ekki veikina?
Hrœkja aldrei á gölfiö eða í stiga og ganga!
Ilrækja œtið í sérstaka hrákadalla! Þessi
og þvíiík ráð, um að hrækja frá sór og liósta
upp -— eiga þó jafnt við sjúka sem heilbrigða.
Því auk þess hvað það er óþrifalegt að hrækja
á gólfm, stigana eða gangana. o. s. frv. þá er
ómögulegt að vita hvað margir af þeim, sem
hafa langverandi kvef eru í raun og veru
berklaveikir í lungunnm, en batnar svo eftir
lengri eða skemmri tíma. En á meðan þeir
eru ekki albata af þessu, þá getur verið jafn-