Kvennablaðið - 10.06.1910, Blaðsíða 5

KVENNABLAÐIÐ
37
raeð unglinginn, sem alt af er í föðurgardi:
hann verður aldrei fullorðinn, fyr en hann fær
að spila á sínar eigin spýtur.
Petta ættu öll kvenfélög að athuga. Pað er
þýðingarlaust að vera að bæta pessa gömlu fiík,
hjálpa í allar áttir, pessum veslings konum sem
alt af verða aumingjar meðan pær eru dæmdar
til að vinna öll verst launuðu störfin. og minst
virtu, svo að pær fá aldrei ofan í sig að éta,
pótt pær Vinni baki brotnu, nema að aðrir
hjáipi þeim. Fyrst foreldrar og vandamenn og
par næst, kvenfélögin eða sveitarfél. Hjálpið pið
þeim heldur til að fá næga þekkingu til að geta
unnið vel og fá góð laun. Gerið pær færar um
að Vinna fyrir sér, og að gæta hagsmuna sinna
sjálfar. — Pá munuð þér fá færri hjálparþurfa
á eftir.
Kvennalauii.
I.
Fau eru víða lítil kvennalaunin, eftir þeim
störfum sem þó er krafist. En hvergi par, sem
oss er kunnugt um, eru kvennalaunin misjafn-
ari en hér ó landi. Vinnukonulaunin fara stöð-
ugt hækkandi, sem sanngjarnt er, pví pau
höfðu lengi verið svo ósanngjarnt lóg, sem
framast má verða. En starfskröfurnar til vinnu
kvennanna hafa lækkað að stórum mun. Aður
var heimtað að pær vinni synkt og heilagt hlífð-
arlaust, án tillits til launanna. Nú eru pær að
verða sjálfráðar vfir pessu hvorutveggja: hvað
há laun pær vilji fá, og hvað mikið pær vilji
vinna. Vinnukvennaeklan gerir pað að verkum
að pær geta ráðið um petta lögum og lofum, ef
pær hefðu nokkura heildartilfinningu og víð-
sýni, nokkura þá konu að styðjast við úr sín-
um flokki, sem gæti sameinað pær undir eitt
merki. Sem skildi að styrkur þeirra lægi í pvi,
að pær ekki einungis heimtuðu umbætur af hús-
bændum og vinnuveitendum heldur einnig af
sjálfum sér. Skildu það, að vinnan og vinnu-
launin verða að samsvara hvað öðru, eflaunin
eiga að verða endingargóð. í vandræðum geta
menn tekið dýran vinnukraft. En til lengdar
hefir enginn hann, ef hann vinnur illa og litið.
Bá leitast menn við að fá aðra útvegi.
Ekkert er eðlilegra en að vinnukonurnar
vilji bæta hagi sína. Vilji fá hærri laun, reglu-
bundnari og léttari vinnu og mannúðlegri og
sæmilegri meðferð, en pær áttu lengi við að
búa. Og petta eru allir húsbændur fúsir að
viðurkenna. En pær verða að læra að sjá, að
einnig þær hafa skyldur á hendi við sjálfar sig
og húsbænduna. Þegar pær eru ráðnar í vist
fyrir ákveðin laun, pá er þeim oftast ætluð á-
kveðin störf og sá hluti samningsins parf ekki
síður að uppfyllast en launaliðurinn. Pær verða
að skilja að mikið er komið undir pví, hvernig
pær leysa störf sin af hendi. Undir pví er álit
og framtíð stéttar þeirra komið.
Því vinnufólkið er ein stétt manna, sem
ekki á að skammast sín fyrir tilveru sina, held-
ur skilja, að pað er jafnnauðsynlegt í borgara-
legu félagi og aðrar stéttir. Vinnukonurnar eiga
að keppa að pví marki að gera stöðu sína ekki
einungis vellaunaða, heldur og mikilsvirta. Gera
hana að sérstakri iðnaðargrein, sem purfi sína
fuflkomnu sérpekkingu og kunnáttu til að leyst
verði vel af hendi, og verði pá um leið vel
launað.
Þetta skilja allir iðnaðarmenn að verði að
fara saman. Til pess að geta fengið góð laun,
verða þeir að kunna störf sín til hlítar. Til
pess verja þeir alllöngum námstima, mörgum
árum, sem þeir vinna að eins fyrir því nauð-
synlegasta: fæði og húsnæði. En með pví
tryggja peir sér góð laun og atvinnu. Sam-
kepnin, að vera duglegri og gera belur en aðrir
stéttabræður þeirra, tryggir peim næga vinnu,
góð laun og átit manna. I þá átt verður sam-
keppnin að ganga, ef bún á að tryggja mönn-
um áframhaldandi góð laun, en ekki i pá átt,
að vinna sem minst og með mestri óvandvirkni
að unt er. Bá hrapa launin, eftirsóknin pverr
og álitið hverfur.
I’ratl uepli.
Bónorð kvenna.
Virðulega frú blaðstjóri!
Eg var ein af þeim, sem sátu veizluna fyrir
henni frk. Astu Arnadóttur, og hlýddi á ræðurnar
ykkar, sem mér þóttu mjög góðar. En út af athuga-
semd yðar um kóngssoninn, sem vekti konurnar af
svefninum með kossi, datt mér í hug, að hér væri
efni í þrætuepladáikinn, sem eg vildi bera fram fyrir
konurnar, fyrst nafnsins þarf ekki að geta.
Hvers vegna eigum við konurnar endilega að
„bíða“ eftir bónorði karlmannsins, ef okkur fellur
hann svo vel í geð, að með honum viljum við lifa
og deyja ?
Mér sýnist það ætti að vera einn hluti af stefnu-
skrá kvenréttindakvennanna, að halda því fram, að
konurnar ættu jafnan rétt til þess að biðja sér
manns og karlar að biðja sér kvenna. Það er ekki
sagt, að öllum karlmönnum falli það svo létt. Og
ekki sýnist mér sæmilegra að reyna að toga út úr
þeim bónorðið með allskonar ástleitni og brellum,
en hreint og beint að tala við þá um þetta, þótt að